Pakadto ha sulod

Ano an Ginsisiring han Biblia Mahitungod ha Paghatag hin Ikanapulo?

Ano an Ginsisiring han Biblia Mahitungod ha Paghatag hin Ikanapulo?

An baton han Biblia

 Basi suportahan an tinuod nga pagsingba, an mga Israelita hadto ginsugo nga ihatag an ikanapulo, a o an ikanapulo nga bahin han ira tinuig nga kita. Ginsidngan hira han Dios: “Pirme gud paghatag han ikanapulo han ngatanan nga produkto han imo binhi dida ha uma ha kada tuig.”—Deuteronomio 14:22.

 An sugo nga maghatag hin ikanapulo bahin han Mosaiko nga Balaud nga ginhatag han Dios ha mga Israelita hadto. An mga Kristiano diri na sakop han Mosaiko nga Balaud, salit diri hira obligado nga maghatag hin ikanapulo. (Colosas 2:13, 14) Lugod, an tagsa nga Kristiano maghahatag hin kontribusyon “uyon ha nagin desisyon han iya kasingkasing, nga diri kontra-gusto o napipiritan, kay an Dios nahigugma ha malipayon nga nahatag.”—2 Corinto 9:7.

 An paghatag hin ikanapulo ha Biblia—An “Daan nga Tugon”

 Damu ka beses nga gin-unabi an paghatag hin ikanapulo ha bahin han Biblia nga komon nga gintatawag nga Daan nga Tugon. Kasagaran nga gin-unabi ito pagkatapos ihatag an Balaud (an Mosaiko nga Balaud) ha Israel pinaagi kan Moises. Pero gin-unabi ito hin pipira ka beses antes hito nga panahon.

Antes han Mosaiko nga Balaud

 An siyahan nga tawo nga gin-rekord nga naghatag han ikanapulo amo hi Abram (Abraham). (Genesis 14:18-20; Hebreo 7:4) Ginpapakita nga naghatag hi Abram han iya ikanapulo sugad nga usa ka beses nga regalo para ha hadi ngan saserdote han Salem. Waray ebidensya nga mababasa ha Biblia nga hi Abraham o an iya mga anak naghatag utro hin ikanapulo.

 An ikaduha nga tawo nga gin-unabi ha Biblia nga naghatag han ikanapulo amo an apo ni Abraham nga hi Jacob. Nagsaad hiya ha Dios nga kon bibendisyonan hiya, ihahatag niya ha Dios an “ikanapulo han ngatanan” nga iya nakarawat. (Genesis 28:20-22) Sumala ha pipira nga eskolar han Biblia, posible gud nga ginhatag ni Jacob ini nga ikanapulo pinaagi ha paghalad hin mga hayop. Bisan kon obligado hi Jacob ha pagtuman hini nga iya iginsaad, waray niya pirita an iya pamilya nga maghatag hin ikanapulo.

Ilarom han Mosaiko nga Balaud

 An mga Israelita hadto ginsugo nga maghatag hin ikanapulo basi suportahan an ira relihiyoso nga mga buruhaton.

  •   Gin-gamit an ikanapulo para suportahan an mga nag-aalagad hin bug-os-panahon—an mga Levita, upod na an mga saserdote—nga waray kalugaringon nga tuna basi kultibaron. (Numeros 18:20, 21) An diri saserdote nga mga Levita nakakarawat hin ikanapulo tikang ha mga tawo ngan naghatag han pinakamaopay nga “ikanapulo nga bahin han ikanapulo nga bahin” ha mga saserdote.—Numeros 18:26-29.

  •   Masisiring liwat nga gin-obligar an paghatag hin ikaduha nga ikanapulo kada tuig, nga napahimulsan han mga Levita ngan diri Levita. (Deuteronomio 14:22, 23) Gin-gamit ito han mga pamilya nga Israelita para ha espesyal nga mga piyesta, ngan may mga tuig nga ginhatag ito ha mga pobre gud basi magkaada hira han ira panginahanglan.—Deuteronomio 14:28, 29; 26:12.

 Paonan-o ginkukwenta an ikanapulo? An mga Israelita naglalain hin ikanapulo nga bahin han produkto han ira tuna kada tuig. (Levitico 27:30) Kon maghatag hira hin kwarta sugad nga ikanapulo imbes nga produkto, kinahanglan dugangan nira hin 20 porsyento an kantidad hito. (Levitico 27:31) Ginsugo liwat hira nga maghatag hin “ikanapulo nga bahin han mga baka ngan mga karnero.”—Levitico 27:32.

 Para masabtan an ikanapulo han ira inataman nga mga hayop, ginlalain han mga Israelita an kada ikanapulo nga hayop nga nagawas ha ira toril. An Balaud nagsiring nga diri nira puydi usisahon o balyoan ini nga ginlain nga mga hayop, ngan diri nira ito puydi saliwnan hin kwarta. (Levitico 27:32, 33) Pero, an ikaduha nga ikanapulo para ha tinuig nga mga piyesta puydi balyoan hin kwarta. Ito nga kahikayan mas kombinyente ha mga Israelita nga nabiyahe hin hirayo basi makaatender han mga piyesta.—Deuteronomio 14:25, 26.

 San-o naghahatag hin ikanapulo an mga Israelita? An mga Israelita naghahatag hin ikanapulo kada tuig. (Deuteronomio 14:22) Pero, diri hira maghahatag hin ikanapulo ha kada ikapito ka tuig. Sabbath ito nga tuig, o tuig han pagpahuway, diin an mga Israelita diri nagtatanom hin bisan ano nga binhi. (Levitico 25:4, 5) Tungod hini, waray ikanapulo nga kukolektahon ha panahon han pag-ani. Ha kada ikatulo ngan ikaunom nga tuig hinin pito ka tuig nga sikolo han Sabbath, an mga Israelita naghahatag hin ikaduha nga ikanapulo ha mga pobre ngan mga Levita.—Deuteronomio 14:28, 29.

 Ano an sirot ha diri paghatag hin ikanapulo? An Mosaiko nga Balaud waray gin-unabi nga sirot ha diri paghatag hin ikanapulo. Naghatag hira hin ikanapulo tungod kay maaram hira nga ito an husto nga buhaton, diri tungod ha sirot. An mga Israelita magsisiring ha Dios nga naghatag hira hin ikanapulo ngan maghahangyo han bendisyon han Dios tungod hito. (Deuteronomio 26:12-15) Para ha Dios, an diri paghatag hin ikanapulo sugad hin pangawat ha iya.—Malakias 3:8, 9.

 Mabug-at ba an paghatag hin ikanapulo? Diri. An Dios nagsaad ha nasud nga kon maghahatag hira hin ikanapulo, ibubuhos niya an iya bendisyon ha ira tubtob nga waray bisan ano nga kulang. (Malakias 3:10) Pero, mag-aantos hira kon diri hira maghahatag hin ikanapulo. Waray na hira bendisyoni han Dios ngan waray makapahimulos han serbisyo han mga saserdote ngan Levita tungod kay ira hira napabay-an.—Nehemias 13:10; Malakias 3:7.

 An paghatag hin ikanapulo ha Biblia—An “Bag-o nga Tugon”

 Han nakanhi hi Jesus ha tuna, an paghatag hin ikanapulo kinahanglan la gihapon ha mga magsiringba han Dios. Pero, ini nga sugo ginwara katapos mamatay hi Jesus.

Ha panahon ni Jesus

 Ha gintatawag han kadam-an nga Bag-o nga Tugon, ginpapakita nga an mga Israelita nagpadayon ha paghatag hin ikanapulo han nakanhi hi Jesus ha tuna. Ginsiring ni Jesus nga obligasyon nira an paghatag hin ikanapulo, pero iya ginsaway an mga lider han relihiyon nga istrikto nga naghahatag hin ikanapulo pero “ginbabalewaray . . . an mas importante nga mga butang han Balaud, sugad han hustisya, kalooy, ngan pagkamatinumanon.”—Mateo 23:23.

Katapos mamatay hi Jesus

 An paghatag hin ikanapulo diri na gin-oobligar katapos mamatay hi Jesus. An iya kamatayon nagpara han Mosaiko nga Balaud, upod na an sugo nga “mangulekta hin ikanapulo.”—Hebreo 7:5, 18; Efeso 2:13-15; Colosas 2:13, 14.

a An ikanapulo amo “an ikanapulo nga bahin nga kita han usa nga iginlain para ha espisipiko nga paggamit. . . . Ha Biblia, kasagaran nga gin-uunabi an ikanapulo para ha relihiyoso nga katuyoan.”—Harper’s Bible Dictionary, pahina 765.