Bai na kontenido

Bai na kontenido

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Segundo Krónikanan

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Segundo Krónikanan

E Palabra di Yehova Ta Bibu

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Segundo Krónikanan

NA KOMIENSO di e buki bíbliko di Segundo Krónikanan, Salomon ta gobernando komo rei riba Israel. E buki ta terminá ku e siguiente palabranan di Rei Siro di Persia na e hudiunan eksiliá na Babilonia: “[Yehova] a manda mi traha un kas p’e na Yerusalèm ku ta keda na Huda. Esun ku ta meimei di boso di henter su pueblo, ku SEÑOR su Dios sea kuné, i lag’é subi bai [Yerusalèm].” (2 Krónikanan 36:23) E saserdote Esdras a kompletá e buki na aña 460 promé ku nos era, i e buki ta abarká 500 aña—for di aña 1037 pa 537 promé ku nos era.

E dekreto di Siro ta habri kaminda pa e hudiunan regresá Yerusalèm i restablesé Yehova su adorashon einan. Sin embargo, e tantísimo añanan di koutiverio na Babilonia tabatin su efekto. E eksiliadonan ku a bolbe bèk no konosé nan historia nashonal. Segundo Krónikanan ta duna nan un resúmen bibu di susesonan ku a tuma lugá bou di mando di e reinan di e liña di desendensia real di David. E narashon ta interesá nos tambe pasobra e ta resaltá e bendishonnan ku ta bin di obedesé e Dios berdadero i e konsekuensianan di desobedes’é.

UN REI TA TRAHA UN KAS PA YEHOVA

(2 Krónikanan 1:1–9:31)

Yehova ta duna Rei Salomon e petishon di Salomon su kurason—sabiduria i konosementu—huntu ku rikesa i onor. E rei ta traha un kas magnífiko pa Yehova den Yerusalèm, i e pueblo ta alegrá i ta “kontentu di kurason.” (2 Krónikanan 7:10) Salomon ta “surpasá tur e reinan di tera den rikesa i den sabiduria.”—2 Krónikanan 9:22.

Despues di a goberná Israel pa 40 aña, Salomon ‘ta bai sosegá serka su tatanan, i su yu hòmber Roboam ta kuminsá reina na su lugá.’ (2 Krónikanan 9:31) Esdras no ta skirbi kon Salomon a dual for di adorashon berdadero. E úniko puntonan negativo ku ta ser menshoná di e rei ta ku imprudentemente e ta atkerí hopi kabai for di Egipto i su matrimonio ku e yu muhé di Fárao. Pues, e kronista ta presentá e relato desde un punto di bista positivo.

Kontesta Riba Pregunta Bíbliko:

2:14—Dikon e liña di desendensia di e artesano deskribí akinan ta distinto for di esun na 1 Reinan 7:14? Promé Reinan ta referí na e artesano su mama komo “un biuda for di e tribu di Nèftalí” pasobra e mama a kasa ku un hòmber di e tribu ei. Pero e mama mes tabata for di e tribu di Dan. Despues ku su esposo a muri, el a kasa ku un hòmber di Tiro, i e artesano tabata un yu di e matrimonio ei.

2:18; 8:10—E versíkulonan aki ta deklará ku e kantidat di ofisialnan prinsipal ku a sirbi komo supervisor di e proyekto i komo forman riba e trahadónan tabata 3.600 plùs 250, miéntras ku segun 1 Reinan 5:16; 9:23 [NW], nan kantidat tabata 3.300 plùs 550. Dikon e sifranan ta diferente? Parse ku e diferensia ta sinta den e manera ku a klasifiká e ofisialnan prinsipal. Podisé Segundo Krónikanan ta mustra e diferensia entre 3.600 forman no-israelita i 250 ku sí ta israelita, miéntras ku Promé Reinan ta hasi un distinshon entre 3.300 forman i 550 hefe di un rango mas haltu. En todo kaso, e kantidat total di esnan ku tabata ofisial prinsipal ta 3.850.

4:2-4—Dikon a usa figura di buey òf toro den e konstrukshon di e base di e laman di metal bashá? Den e Skritura, buey òf toro ta un símbolo di forsa. (Ezekiel 1:10, NW; Revelashon 4:6, 7, NW) E desishon pa traha figura di buey tabata apropiá pasobra e 12 bueynan di koper a karga e inmenso “laman,” ku a pisa un 30 tonelada. Trahamentu di e bueynan pa e propósito aki di ningun manera a violá e di dos mandamentu, pasobra esei a prohibí pa traha ophetonan di adorashon.—Eksodo 20:4, 5.

4:5—Kiko tabata e kapasidat total di e laman di metal bashá? Yen-yen, e laman por a karga tres mil bato, esta, rònt di 66.000 liter. Sin embargo, e nivel normal tabata probablemente rònt di dos tersera parti di su kapasidat. Promé Reinan 7:26 ta deklará: “E [laman] por a kontené dos mil bato [44.000 liter].”

5:4, 5, 10—Kua artíkulonan di e tabernakel original a bira parti di e tèmpel di Salomon? E úniko artíkulo for di e tènt di reunion original ku nan a warda den e tèmpel di Salomon tabata e Arka. Despues ku a traha e tèmpel, nan a hiba e tabernakel for di Gabaon pa Yerusalèm i aparentemente ei nan a ward’é.—2 Krónikanan 1:3, 4.

Lès pa Nos:

1:11, 12. Salomon su petishon a mustra Yehova ku haña sabiduria i konosementu tabata den kurason di e rei. Nos orashonnan na Dios en bèrdat ta revelá kiko tin den nos kurason. Ta sabí di nos parti pa analisá e kontenido di nos orashonnan.

6:4. Apresio di kurason pa Yehova su bondat amoroso mester motivá nos pa bendishoná Yehova, es desir, alab’é ku kariño i gratitut.

6:18-21. Ounke ningun edifisio no por kontené Dios, e tèmpel mester a sirbi komo e sentro di Yehova su adorashon. Awe, Salònnan di Reino di Testigunan di Yehova ta sirbi komo sentro di adorashon berdadero den komunidat.

6:19, 22, 32. Tur hende por a akudí na Yehova den orashon i e ta skucha nan, for di e rei te na e hendenan di mas insignifikante den e nashon, asta un stranhero ku hasi orashon ku sinseridat. *Salmo 65:2.

SERI DI REI DEN E LIÑA DI DESENDENSIA DI DAVID

(2 Krónikanan 10:1–36:23)

E reino uní di Israel ta keda partí den dos: e reino di dies tribu den parti nort i e reino di e dos tribunan di Huda i Benjamin den parti zùit. En bes di mustra nashonalismo, e saserdotenan i e levitanan den henter Israel ta keda leal na e aliansa di Reino dor di sostené e yu hòmber di Salomon, Roboam. Un poko mas ku 30 aña despues ku a kompletá e tèmpel, nan ta hòrta tur su tesoronan.

Di e 19 reinan ku ta sigui Roboam, 5 ta fiel, 3 ta kuminsá bon pero ta bira infiel, i unu ta bandoná su kaminda malbado. E sobrá gobernantenan ta hasi loke ta malu den bista di Yehova. * E kapítulonan ta enfatisá e aktividatnan di e sinku reinan ku a pone nan konfiansa den Yehova. E relato ku ta mustra kon Ezekias a reanudá sirbishinan di tèmpel i esun kon Josias a hasi areglo pa tene un Pasku grandi, lo mester tabata un gran animashon pa e hudiunan interesá den restablesé Yehova su adorashon na Yerusalèm.

Kontesta Riba Pregunta Bíbliko:

13:5—Kiko e ekspreshon “un aliansa di salu” tabata ke men? Debí na salu su kapasidat di konserbá, el a bira un símbolo di algu permanente i inkambiabel. Pues anto, “un aliansa di salu” ta indiká un akuerdo obligatorio.

14:2-5; 15:17—Rei Asa a kita tur “e lugánan haltu”? Aparentemente ku nò. Kisas Asa a kita solamente e lugánan haltu konektá ku e adorashon di diosnan falsu pero no esnan kaminda hende tabata adorá Yehova. Podisé tambe e hendenan a bolbe traha lugánan haltu den e último parti di Asa su reinado. E lugánan haltu aki su yu hòmber Josafat a kita. De echo, e lugánan haltu no a disparsé kompletamente, ni sikiera durante e reinado di Josafat.—2 Krónikanan 17:5, 6; 20:31-33.

15:9; 34:6—Kiko tabata e posishon di e tribu di Simeon ora ku a parti e reino di Israel na dos? Siendo ku e tribu di Simeon a haña komo herensia vários área den e teritorio di Huda, nan tabata geográfikamente den e reino di Huda i Benjamin. (Josué 19:1) Sin embargo, den e aspekto religioso i polítiko, e tribu a aliniá su mes na banda di e reino den parti nort. (1 Reinan 11:30-33; 12:20-24) P’esei, Simeon a keda kontá huntu ku e reino di dies tribu.

16:13, 14—Asa a ser kremá? Nò, e “kandela masha grandi” ku nan a sende ta referí na e kimamentu di speserei, no na kremashon di Asa.

35:3—For di unda Josias a trese e Arka santu na e tèmpel? Beibel no ta bisa si ta un di e reinan malbado anteriormente a kita e Arka òf si ta Josias a hib’é un otro kaminda pa ten’é safe durante ku nan tabata hasi trabounan ekstenso di reparashon na e tèmpel. E úniko referensia históriko na e Arka despues di e tempu di Salomon ta ora Josias a tres’é den e tèmpel.

Lès pa Nos:

13:13-18; 14:11, 12; 32:9-23. Ki un gran lès nos por siña tokante e importansia di dependé riba Yehova!

16:1-5, 7; 18:1-3, 28-32; 21:4-6; 22:10-12; 28:16-22. Aliansanan ku hende stranhero òf ku esnan no-kreyente tin konsekuensianan trágiko. Ta sabí di nos parti pa evitá kualke embolbimentu innesesario ku mundu.—Juan 17:14, 16; Santiago 4:4.

16:7-12; 26:16-21; 32:25, 26. Arogansia a pone Rei Asa komportá su mes malu durante e último añanan di su bida. Un aktitut arogante a hiba na e kaida di Uzias. Ezekias a aktua imprudente i podisé ku orguyo ora ku el a mustra e representantenan di Babilonia su kas di tesoro. (Isaias 39:1-7) Beibel ta spièrta nos: “Orguyo ta bin promé ku destrukshon, i un spiritu arogante promé ku kaida.”—Proverbionan 16:18.

16:9. Yehova ta yuda esnan kende nan kurason ta kompletu pa kuné, i e ta ansioso pa usa su poder na nan fabor.

18:12, 13, 23, 24, 27. Meskos ku Mikaias, nos mester demostrá kurashi pa papia tokante Yehova i su propósito.

19:1-3. Yehova ta buska e bon den nos asta ora nos dun’é motibu pa ta rabiá ku nos.

20:1-28. Nos por tin sigur ku Yehova lo laga nos hañ’é ora ku humildemente nos ta akudí na dje pa guia.—Proverbionan 15:29.

20:17. Pa ‘mira e salbashon di Yehova,’ nos tin ku “stashoná” òf posishoná nos mes aktivamente na banda di e Reino di Dios. En bes di tuma asuntunan den nos mes man, nos tin ku “para” ketu dor di pone nos pleno konfiansa den Yehova.

24:17-19; 25:14. Idolatria a resultá di ta un trampa pa Joas i su yu hòmber Amasias. Awe, idolatria por ta mesun destruktivo, foral ora e ta den e forma sutil di kudishi, golosidat òf nashonalismo.—Kolosensenan 3:5; Revelashon 13:4.

32:6, 7Nos tambe mester tin kurashi i ser fuerte segun ku nos ta “bisti e armadura kompletu di Dios” i ta bringa e guera spiritual.—Efesionan 6:11-18.

33:2-9, 12, 13, 15, 16. Un persona ta demostrá berdadero repentimentu dor di bandoná un mal kaminda i hasi esfuerso determiná pa hasi loke ta korekto. A base di berdadero repentimentu, asta un persona ku a hasi asina tantu maldat manera Rei Manasés por haña Yehova su miserikòrdia.

34:1-3. Ningun sirkunstansia negativo den nos infansia no tin nodi stroba nos di siña konosé Dios i sirbié. Un influensia positivo ku Josias kisas tabatin durante su infansia lo por a bin di su tawela ku a repentí, Manasés. Sea kual sea e influensianan positivo ku Josias lo por tabatin, ku tempu nan a produsí ekselente resultado. Esei por ta asina tambe den nos kaso.

36:15-17. Yehova tin kompashon i pasenshi. Sin embargo, su kompashon i pasenshi no ta sin límite. Hende tin ku reakshoná faborablemente riba e predikashon di e Reino pa nan por sobrebibí ora ku Yehova trese un fin na e mundu malbado aki.

36:17, 22, 23. Yehova su palabra semper ta kumpli.—1 Reinan 9:7, 8; Jeremias 25:9-11.

Motivá pa Aktua dor di un Buki

Segun 2 Krónikanan 34:33: “Josias a kita tur e abominashonnan for di tur e paisnan ku tabata pertenesé na e yunan di Israel, i a hasi tur ku tabata presente na Israel sirbi SEÑOR nan Dios.” Kiko a motivá Josias pa hasi esaki? Wèl, ora ku Safan e sekretario a trese e buki resien deskubrí di e Lei di Yehova pa Rei Josias, e rei a laga nan les’é na bos haltu. Josias a keda asina konmoví pa loke el a skucha, ku yen di selo el a promové adorashon puru durante henter su bida.

Pues, si nos lesa e Palabra di Dios i meditá riba loke nos lesa, esei por tin un efekto profundo riba nos. Reflekshonando riba e relato di e reinan den liña di desendensia di David no ta animá nos pa imitá ehèmpel di esnan ku a hasi Yehova nan konfiansa i evitá e kondukta di esnan ku no a hasi esei? Segundo Krónikanan ta stimulá nos pa duna deboshon eksklusivo na e Dios berdadero i keda fiel na dje. Su mensahe definitivamente ta bibu i ta ehersé poder.—Hebreonan 4:12.

[Nota]

^ par. 9 Pa preguntanan relashoná ku e inougurashon di e tèmpel i otro lèsnan for di e orashon ku Salomon a hasi na e okashon ei, wak E Toren di Vigilansia di 1 di yüli 2005, página 28-31.

^ par. 1 Pa un lista kronológiko di e reinan di Huda, wak E Toren di Vigilansia di 1 di ougùstùs 2005, página 12.

[Plachi na página 18]

Bo sa dikon buey òf toro tabata un representashon apropiá den e base di e laman di metal bashá?

[Plachinan na página 21]

Ounke na mucha Josias a haña masha tiki yudansa, tòg el a krese bira un fiel sirbidó di Yehova