Sigui pa e contenido

Sigui pa e index

Supersticion Ta Controla Bo Bida?

Supersticion Ta Controla Bo Bida?

Supersticion Ta Controla Bo Bida?

TIN supersticion tur caminda na mundo. Tin hende ta asta considera nan parti di nan herencia cultural. Of kisas otronan ta haya cu nan ta djis un cos chikito cu ta yuda haci bida interesante. Den mundo Occidental, mayoria bes hende no ta tuma supersticion mucho na serio. Pero tin caminda, na Africa por ehempel, cu supersticion por afecta bida di hende seriamente.

Cultura Africano ta hopi basa riba supersticion. Hopi pelicula, programa na radio y literatura produci na Africa ta presenta supersticion y temanan mistico manera magia, adoracion di antepasado, y talisman. Dicon supersticion ta afecta hende asina tanto, anto ta di unda supersticion ta bini?

Kico Tin Tras di Supersticion?

Hopi supersticion ta basa riba miedo di spirito di hende morto, of cualkier otro tipo di spirito. Hende ta kere cu cierto susesonan ta un intento di parti di e spiritonan aki pa comunica cu hende bibo, sea pa transmiti un menasa, un advertencia of un bendicion.

Supersticion tin hopi di aber cu curamento y medicina tambe. Medicina moderno ta hopi caro, y tin bes simplemente impagabel pa hopi hende den paisnan den desaroyo. Door di esei hopi di nan ta busca moda di cura of preveni enfermedad door di acudi na custumber di nan grandinan, spiritismo y supersticion. Ademas, nan ta sinti nan mas comodo serca un curandero cu conoce nan custumbernan y cu sa papia nan dialecto, na comparacion cu serca un docter di medicina moderno. Asina supersticion ta sigui florece.

Segun tradicionnan supersticioso, enfermedad y accidente no ta sosode di nan mes: Ta forsanan spiritual ta causa nan. Tin bes curanderonan ta pretende cu ta un cierto antepasado morto ta malcontento tocante un asunto. Of un spiritista lo por bisa cu kisas ta un hende a haci bruha pa e victima via un otro curandero, y cu ta pesei e enfermedad of e accidente a tuma luga.

Supersticion ta varia masha di un luga pa otro den mundo, y ta e folclor, leyendanan y sircunstancianan local ta yuda determina con nan ta plama. Pero un cos cu nan tur tin en comun ta e creencia cu bo mester calma algo of un cierto persona invisibel den mundo di spirito.

Sin Peliger of Peligroso?

Mayoria famia ta keda masha contento ora yiu morocho nace, ya cu ta trata di algo excepcional. Pero pa hende supersticioso, e suseso ei por ta un señal. Na algun region di West Africa, hopi hende ta mir’e como nacemento di diosnan, y nan ta adora e yiunan morocho, literalmente. Si un di e morochonan of tur dos muri, nan ta traha imagen chikito di e morochonan, y e famia tin cu ofrece e idolonan aki cuminda. Otro caminda hende ta mira nacemento di yiu morocho como un maldicion, y tin bes e mayornan ta bai asina leu di asta mata por lo menos un di nan. Pakico? Door cu nan ta kere cu si tur dos yiu keda na bida, un dia nan lo mata nan mayornan.

E ehempelnan aki ta mustra cu maske algun supersticion por parce pret y inofensivo, otronan por ta peligroso y asta mortal. Hende por tuma un simpel suseso y interpret’e di tal manera cu e ta bira un asunto peligroso.

Si, echo ta cu supersticion ta un creencia, un forma di religion. Awor, si nos tuma na cuenta con peligroso supersticion por ta, ta na su luga pa nos puntra: Ta ken ta saca ganashi for di creencia y practica di supersticion?

E Fuente di Supersticion

Apesar di tur evidencia, awendia tin hende ta nenga cu Satanas of spirito malo ta existi. Pero si den tempo di guera bo keda sin acepta existencia di un enemigo poderoso, esei lo hiba bo na desaster. Mescos por sosode den un lucha contra criaturanan spiritual sobrehumano, pasobra apostel Pablo a skirbi: ‘Nos lucha ta contra e forsanan spiritual di maldad.’—Efesionan 6:12.

Criaturanan spiritual malbado ta existi, maske nos no por mira nan. Bijbel ta conta con un persona spiritual invisibel a uza un colebra, mas o menos manera un buikspreker lo uza un popchi, pa e comunica cu e prome hende mohe, Eva, anto a instig’e pa rebela contra Dios. (Genesis 3:1-5) Bijbel ta identifica e spirito ei como “e colebra di antiguedad, kende ta wordo yama Diabel y Satanas, kende ta gaña henter mundo.” (Revelacion 12:9) E mes, Satanas, a logra tenta mas angel pa bira rebelde hunto cu ne. (Hudas 6) E angelnan malbado aki a bira demoño, enemigo di Dios.

Tanto Hesus como su disipelnan a saca demoño for di hende. (Marco 1:34; Echonan 16:18) E spiritonan aki no por ta antepasado cu a muri, pasobra hende morto “no sa nada.” (Eclesiastes 9:5) Mas bien nan ta angel rebelde cu Satanas a desvia. Drenta den contacto cu nan, of permiti nan controla bo no ta cos di haci wega cu ne, pasobra mescos cu nan lider Satanas e Diabel, nan tin gana di devora nos. (1 Pedro 5:8) Nan meta ta pa aleha nos for di e unico speransa di humanidad: E Reino di Dios.

Bijbel ta revela un di e metodonan cu Satanas y su demoñonan ta uza: “Satanas mes ta disfrasa su mes como un angel di lus.” (2 Corintionan 11:14) Satanas tin gana di laga nos kere cu e por ofrece nos un miho manera di biba. Pesei, lo por parce cu bo ta saca algun beneficio temporal door di acudi na spirito malo. Pero nan no por ofrece bo ningun solucion duradero. (2 Pedro 2:4) Nan ta completamente incapas pa duna hende bida eterno, y pronto nan lo bai destrui. (Romanonan 16:20) Nos Creador ta e unico fuente di bida eterno y felicidad berdadero, y E ta e miho proteccion posibel contra forsanan spiritual malbado.—Santiago 4:7.

Dios ta bisa cu ta malo pa busca yudansa via spiritismo. (Deuteronomio 18:10-12; 2 Reinan 21:6) Esun cu haci asina ta tumando parti pa e enemigo, y formando un aliansa cu esnan cu a traiciona Dios! Lesa horoscop, acudi na curandero di tribu, of mors cu cualkier practica di supersticion lo nifica cu bo ta laga spirito malo controla e decisionnan cu bo ta tuma den bida, y esei ta encera cu bo tambe ta join nan den nan rebeldia contra Dios.

Ta Existi Proteccion Contra Cos Malo?

Ade * ta un homber biba na Niger cu a studia Bijbel cu un predicado di tempo completo di Testigonan di Yehova. Ade a splica e Testigo pakico e tawatin un talisman den su tienda. E di: “Tin hopi enemigo.” Esun cu tawata studia Bijbel cu Ade a mustr’e cu ta den Yehova so bo por confia pa e proteha bo di berdad. El a lesa Salmo 34:7 pa Ade, cu ta bisa: “E angel di SEÑOR ta campa rond di esnan cu ta tem’e, y ta rescata nan.” Ade a saca su conclusion: “Si Yehova por proteha mi di berdad, anto mi ta deshaci di e talisman.” Awe, hopi aña despues, e ta sirbi como anciano y minister di tempo completo. Ningun di su enemigonan no a hacie daño.

Bijbel ta mustra cu tempo y cos imprevisto ta sosode cu nos tur, sea cu nos ta supersticioso of no. (Eclesiastes 9:11) Pero nunca Yehova ta pone nos na prueba cu cos malo. (Santiago 1:13) Nos ta sufri morto y imperfeccion debi cu nos a hereda pica for di Adam. (Romanonan 5:12) Pa e motibo aki tur hende ta bira malo de bes en cuando, y sa haci fout cu por hiba na consecuencia tristo. Pesei, no ta corecto pa bisa cu tur malesa y tur problema cu bini riba nos ta obra di spirito malo. Si nos tin e pensamento ei, nos lo sinti nos inclina pa busca moda di complace spirito di un manera of otro. * Si nos ta malo, ta atencion medico apropiado nos mester busca, no conseho serca “un gañado y e tata di mentira”, Satanas e Diabel. (Huan 8:44) Cifranan ta mustra cu hende cu ta biba den paisnan caminda tin hopi practica di supersticion tradicional no ta biba mas tanto ni mas miho cu hende den otro pais. Pues anto, ta bisto cu bo no ta hiba bo salu dilanti door di bai tras di supersticion.

Dios tin mas poder cu cualkier spirito malo, y E tin interes den nos bienestar. “E wowonan di SEÑOR ta riba e hustonan, y su horeanan ta atento pa scucha nan oracion.” (1 Pedro 3:12) Resa pidie proteccion y sabiduria. (Proverbionan 15:29; 18:10) Haci un esfuerso pa comprende Bijbel, Dios su Santo Palabra. Conocemento exacto di Bijbel ta e miho proteccion cu nos por tin. E ta yuda nos comprende dicon tin cos malo ta pasa, y con nos por logra haya e aprobacion di Dios Todopoderoso.

Beneficionan di Conoce Dios

Conocemento exacto di Yehova y di su propositonan ta e clave pa nos haya berdadero proteccion, y e conocemento aki ta net contrario cu ignorancia y supersticion. E caso di Jean, un homber di Benin, ta ilustra esaki. Jean su famia tawata kere firmemente den supersticion. Custumber di Jean su tribu ta bisa cu ora un hende mohe haya yiu homber, e tin cu keda nuebe dia den un casita traha special pa e ocasion. Si ta yiu mohe e haya, e mester keda shete dia den e casita.

Na 1975 Jean su casa a duna lus na un bunita yiu homber. Nan a yam’e Marc. Door cu nan tawatin conocemento di Bijbel, nan no tawata kier tin nada di aber cu spirito malo. Pero miedo y presion lo a pone nan sucumbi y bai tras di e supersticion anto laga e mama keda den e casita? No, nan a rechasa e supersticion di nan tribu.—Romanonan 6:16; 2 Corintionan 6:14, 15.

Algo malo a pasa Jean su famia? Hopi aña a pasa, y awendia Marc ta un sirbido ministerial den e congregacion local di Testigonan di Yehova. Henter e famia ta contento cu nan no a laga supersticion influencia nan bida y pone nan bienestar spiritual na peliger.—1 Corintionan 10:21, 22.

Cristiannan berdadero tin cu keda liber di practicanan malbado relaciona cu supersticion, y nan tin cu acepta e lus spiritual cu nan Creador Yehova, y su Yiu Hesucristo, ta ofrece nan. Asina nan por tin berdadero pas mental door cu nan sa cu nan ta haciendo loke ta corecto den Dios su bista.—Huan 8:32.

[Nota]

^ par. 20 A cambia e nombernan.

^ par. 21 Mira e articulo “Ta Diabel Ta Haci Nos Enfermo?” den E Toren di Vigilancia di 1 di september 1999.

[Cuadro/Plachi na pagina 5]

Un Par di Idea Supersticioso Comun di Diferente Parti di Mundo

• Chopstick hinca stret vertical den un conchi di aros ta señal di morto

• Mira un shoco di dia cla ta trece mala suerte

• Si un bela paga durante un ceremonia, kiermen cu tin spirito malo den bicindario

• Si un hende laga un paraplu cai abou den cas, kiermen cu lo tin un asesinato den e cas ei

• Sombre poni riba cama ta trece mala suerte

• Zonido di bel ta core cu demoño

• Si bo logra paga tur bela riba un bolo di hacimento di aña den un solo supla, un deseo di bo lo cumpli

• Si bo len un basora contra un cama, un mal spirito den e basora por haci bruha cu e cama

• Un pushi preto cu crusa bo caminda kiermen mala suerte

• Si bo laga un forki cai, kiermen cu un hende homber lo bini di bishita

• Potret di olifanti ta trece suerte si e ta cara pa porta

• Un pata di cabai riba porta ta trece suerte

• Mata di ivy cu crece contra muraya di cas ta sirbi como proteccion contra cos malo

• Cana pasa bou di un trapi ta trece mala suerte

• Si bo kibra un spiel lo bo tin shete aña di mala suerte

• Si bo laga peper basha, esei kiermen cu lo bo pleita cu bo miho amigo

• Laga salo basha ta trece mala suerte, a menos cu bo tira un tiki mas over di bo scouder banda robes

• Si bo laga un stul di zoya move sin ningun hende sinta den dje, bo ta invita demoño pa bin sinta den dje

• Sapato poni cabes abou ta trece mala suerte

• Ora un hende muri, mester habri bentana pa laga su alma sali

[Cuadro na pagina 6]

Libra for di e Garanan di Supersticion

Testigonan di Yehova tawata predica den un area di Sur Africa. Despues cu nan a yama na un cas, e porta a habri y nan a haya nan cu un señora bisti tur na paña di Sangoma (curandero). Nan kier a sigui nan caminda, pero e señora a insisti pa nan bisa loke nan a bin bisa. Un di e Testigonan a lesa Deuteronomio 18:10-12 pa mustr’e kico Dios ta bisa tocante practica di spiritismo. E curandero a acepta e mensahe y a bai di acuerdo pa nan studia Bijbel. El a bisa nan cu si su studio di Bijbel combenc’e cu traha como Sangoma ta bai contra Yehova su boluntad, lo e stop.

Despues di studia capitulo 10 di e buki Bo por biba pa semper den Paradijs riba tera hunto cu su Bijbel, el a kima tur su articulonan cu tin di aber cu bruha, y el a cuminsa bai reunion na Salon di Reino. Ademas el a regla su estado marital legalmente, despues cu e tawatin 17 aña separa for di su casa. Awor tur dos ta Testigo di Yehova dedica y batisa.

[Plachi na pagina 6]

Un “Sangoma” ta tira weso pa mira kico ta causa e problemanan di su pashent

[Plachi na pagina 7]

Conocemento exacto di Dios ta duna berdadero proteccion y felicidad