Ir al contenido

Ir al índice

1. Llakiykunapi mana rikukunapaj

1. Llakiykunapi mana rikukunapaj

Bibliaj yuyaychaykunasnenqa Diosmanta jamun. “May sumajtaj yachachinapaj, juchata reparachinapaj, tukuy imata cheqanchanapaj, cheqan kajta ruwayta yachachinapaj ima” (2 Timoteo 3:16). ¿Imaynatá chayta yachanchej? Bibliaqa ashkha runasta yanaparqa llakiykunapi mana rikukunankupaj. Wakin runasmanta parlarina.

ANCHATA TOMAYMANTA

Anamanta parlarqanchejña. Payqa llakiykunasninrayku tomayman qokusharqa. Bibliaqa uj chhikata tomayta mana juchachanchu. Jinapis nin: “Amapuni machakojkunawan tantakuychu”, nispa (Proverbios 23:20). Anchata tomajkunaqa onqonku, familiankuta llakichinku, niraj wañunankupitaj wañunku. Runas Bibliaj nisqanta ruwankuman chayqa, mana llakiykunapi rikukunkumanchu.

Anaqa chayta ruwarqa. Payqa nin: “Alcoholqa mana llakiyniyta chinkacherqachu. Chayrayku Filipenses 4:6, 7 nisqanta ruwarqani. Chaypi nin: ‘Ama imamantapis llakikuychejchu. Astawanpis tukuy sonqo Diospa yanapayninta mañakuychej’, nispa. Chʼisisnin sonqoypi ashkha llakiyniyoj kashajtiy, Jehová Diosmanta mañakoj kani. Payman willarej kani, imachus phiñachishawasqanta, imachus sonqoyta nanachishawasqanta, imachus llakichishawasqantapis. Mañakojtaj kani allin imaspi yuyanaypaj yanapanawanta. Qʼayantintaj chay llakiykunasniypi manaña yuyanaypaj kallpachakoj kani. Jehová Diosmanta mañakuspaqa, imaschus kapuwasqanpi astawan yuyarqani, niñataj piensarqanichu imaschus mana kapuwasqanpeqa. Ajinata ruwasqayrayku sonqoy tiyaykorqa. Chayrayku niña ujtawan tomanayta nerqani”, nispa.

KHUCHICHAKUY JUCHA

Khuchichakuy juchaqa, ashkha runasta llakichin, ñakʼarichintaj. Bibliaj yuyaychaykunasninrí, chay llakiykunamanta librakunapaj yanapawasunman. Bibliaqa willawanchej imaschus khuchichakuy juchaman urmachiyta atiwasqanchejta. Iskaymanta parlarina, ujqa coqueteay, ujnintaj qʼala runasta chayri millay imasta qhaway. Uj joven Samuel sutiyoj nin: “Coqueteayqa noqapaj fácil kaj. Wakin kutisqa, uj sipas mana gustawajtinpis, payman gustasqayta reparaj kani chayqa, coqueteayta munaj kani”, nispa. Samuelqa wakin kutis mana reparakuspalla coqueteaj. Jinapis ashkhas coqueto kasqanta nej kanku. Chayrayku sonqon juchachajtinpis, paypuni coqueteayta qallarerqa. Kunanqa pay nin: “Coqueteayqa mana walejchu. Imajtinchus chayta ruwajqa, mana wajpa allinninpi piensanchu”, nispa.

Samuelqa Internetpi jw.org nisqaman yaykuspa, jovenespaj yuyaychaykunata leerqa. Chantá Proverbios 20:11 nisqanpi tʼukurerqa. Chaypi nin: “Uj wawapis ruwasqasnimpi allinta rejsichikun, sichus llimphuta, cheqantataj kawsan chayqa”, nispa. ¿Imaynatá chay yuyaychay yanaparqa? Samuelqa reparakorqa, coqueteaspa mana llimphutachu, nitaj cheqantachu kausashasqanta. Pay nin: “Joven kashaspa coqueto kajqa, casarakuspa mana allin qosachu. Piensarerqanitaj: ‘Warmiyoj kayman chay, ¿imatá warmiy niwanman coqueteajtiy?’, nispa. Ajinata tʼukurispa, entienderqani coqueteayqa mana allinchu kasqanta. Ashkhas coqueteajtinkupis, chayta ruwayqa manapuni allinchu”, nispa. Samuelqa niña astawan coquetearqachu. Chaytaj yanaparqa khuchichakuypi mana urmananpaj.

Antonioqa juchaman urmananpajña kasharqa. Payqa qʼala warmista, khuchichakuymanta videosta ima qhawayman yachaykukorqa. Antonioqa señoranta munakuspapis, chay millay imasta qhawallajpuni. Paytaqa 1 Pedro 5:8 nisqan yanaparqa. Chaypi nin: “Yuyayniykichejpi kallaychejpuni, rijchʼarisqastaj kaychej. Enemigoykichej Kuraj Supayqa, qhaparirishaj león jina muyuykachashasunkichej, mayqellantapis oqoykuyta munaspa”, nispa. Antonio nillantaj: “Kay mundoqa khuchichakuymanta juntʼa kashan. Chay millay imasta qhawajtinchejtaj, yuyayninchejmanta mana chinkayta atillanchu. Chay versiculoqa pichus chay imasta rikhurichisqanpi piensachiwarqa. Chayrayku chay sajra ruwayta qonqanaypajqa, chayta yuyarikorqani. Jehová Dioslla yuyayta qowarqa, yanapawarqataj yuyayniyta, sonqoytapis waqaychanaypaj, warmiyta mana llakichinaypajpis”, nispa. Bibliaqa Antoniota yanaparqa, ashkha llakiykunamanta librakunanpaj.

Rikunchej jina, Bibliaqa llakiykunamanta librawanchej. Jinapis, ¿imatá ruwasunman llakiypiña kajtinchej chayri llakiyninchej mana tukukojtin? Biblia yanapawasunman. Chayta qhepanpi yachakusun.

Bibliaj yuyaychaykunasnenqa llakiykunapi mana rikukunapaj yanapawasunman