Bai na kontenido

Bai na kontenido

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Eklesiastés

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Eklesiastés

E Palabra di Yehova Ta Bibu

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Eklesiastés

“HENDE ku a nase di muhé ta biba poko dia i ta yen di problema,” e patriarka Jòb a remarká. (Jòb 14:1) P’esei ta masha importante pa nos no malgastá nos bida kòrtiku na preokupashonnan i aktividatnan ku no tin ningun balor! Kua ta e aktividatnan ku lo mester okupá nos tempu, energia i rekursonan? Kua ta esnan ku nos lo mester evitá? E palabranan di sabiduria ku tin den e buki bíbliko di Eklesiastés ta duna guia konfiabel relashoná ku esaki. E mensahe ku nan ta transmití “ta kapas pa husga [òf, “diserní,” NW] e pensamentunan i intenshonnan di kurason” i nan por yuda nos hiba un bida ku tin propósito.—Hebreonan 4:12.

Rei Salomon di antiguo Israel, un hòmber famoso pa su sabiduria, a skirbi e buki di Eklesiastés. E buki aki ta kontené konseho práktiko tokante loke realmente ta bale la pena den bida i loke no tin ningun balor. Siendo ku Salomon ta referí na algun di e proyektonan di konstrukshon ku el a hasi, lo e mester a skirbi Eklesiastés despues ku e proyektonan ei a terminá i promé ku el a desviá for di adorashon berdadero. (Nehemias 13:26) Esei ta indiká ku e buki a ser skirbí promé ku aña 1000 promé ku nos era, kasi na final di Salomon su reinado di 40 aña.

KIKO NO TA BANIDAT?

(Eklesiastés 1:1–6:12)

“Tur ta banidat,” e predikadó ta bisa. I e ta puntra: “Ki probecho hende tin di tur su trabou ku e ta hasi bou di solo?” (Eklesiastés 1:2, 3) E ekspreshon “banidat” i “bou di solo” ta aparesé bes tras bes den Eklesiastés. E palabra hebreo pa “banidat” literalmente ta nifiká “rosea” òf “stom” i ta referí na algu ku no tin supstansia ni balor duradero ni ta permanente. E ekspreshon “bou di solo” ta nifiká “riba e tera aki” òf “den e mundu aki.” Pues tur kos—tur esfuerso humano ku ta ignorá e boluntat di Dios—ta banidat.

Salomon a bisa: “Warda bo pasonan ora bo ta bai na e kas di Dios, i hala serka pa skucha.” (Eklesiastés 5:1) Partisipashon den e adorashon berdadero di Yehova Dios no ta banidat. De echo, e yabi pa nos por tin un bida ku propósito ta di presta atenshon na nos relashon ku Dios.

Kontesta Riba Pregunta Bíbliko:

1:4-10—Kiko tokante e siklonan di naturalesa ta un “kansansio”? E predikadó ta menshoná solamente tres di e funshonnan básiko ku ta hasi bida riba tera posibel: solo, bientu i e siklo di awa. Pero en realidat, e siklonan di naturalesa ta hopi i nan ta masha kompliká. Bo por dediká henter bo bida na studia nan i tòg keda sin komprondé nan plenamente. Esei en bèrdat por ta un “kansansio.” Ademas, ta frustrante pa kompará nos bida kòrtiku ku e ripitishon interminabel di e siklonan aki. Asta intentonan pa hasi deskubrimentunan nobo ta un kansansio. Al fin i al kabo, inventonan nobo no ta nada mas ku aplikashon di prinsipionan ku e Dios berdadero a establesé i usa kaba den kreashon.

2:1, 2—Dikon e eskritor ta referí na harimentu komo “lokura”? Harimentu podisé ta yuda nos lubidá nos problemanan momentániamente, i dibertishon por pone ku nos no ta pensa seriamente riba nos problemanan. Sin embargo, harimentu no ta laga nos difikultatnan disparsé. P’esei e eskritor ta referí na e intento pa logra felisidat mediante harimentu komo “lokura.”

3:11—Kiko Dios a traha “apropiá na su tempu”? Algun di e kosnan ku Yehova Dios a traha “apropiá” òf “bunita” [NW] i bon na e debido tempu ta e kreashon di Adam ku Eva, e aliansa di regenbog, e aliansa ku Abraham, e aliansa ku David, e binida di e Mesias i e entronisashon di Hesukristu komo Rei di e Reino di Dios. Pero tin un kos mas ku Yehova lo hasi “bunita” den futuro serkano. Nos por tin e konfiansa ku e hustu mundu nobo lo bira un realidat na su debido tempu.—2 Pedro 3:13.

3:15b, NW​—Kon e ‘Dios berdadero ta keda buska e loke ta ser siguí tras di dje’? ‘Loke ta ser siguí tras di dje’ por ta referí na kosnan ku ta Dios su propósito pa hasi. Miéntras ku e siklonan ripititivo di nase i muri i di guera i pas kisas ta laga hende sinti nan mes impotente i ta pone nan pensa ku historia ta blo sigui ripití su mes, e Dios berdadero por buska i logra tur loke ku E kier. (Eklesiastés 3:1-10, 15a) ‘Loke ta ser siguí tras di dje’ por ta apliká tambe na hende hustu, ku hopi bes ta ser persiguí pa e malbadonan. Den e kaso ei, Yehova ta sigui buska e hustunan afin di ‘sostené nan fuertemente.’—2 Krónikanan 16:9.

5:9, NW​—Den ki sentido ‘e probecho di e tera ta entre nan tur’? Tur habitante di e tera ta dependé di e “probecho di e tera,” es desir, di loke e tera ta produsí. Un rei no ta un eksepshon. Pa e rei haña e produkto di su kunuku, su sirbidónan mester traha duru pa kultivá su kunuku.

Lès pa Nos:

1:15. Ta enbano pa dediká tempu i energia na purba korigí e opreshon i inhustisia ku nos ta mira awe. Ta e Reino di Dios so por eliminá maldat.—Daniel 2:44.

2:4-11. Aktividatnan kultural, manera arkitektura, hardineria i músika, i tambe un bida di luho ta “korementu tras di bientu,” pasobra nan no ta duna bida un berdadero propósito ni ta produsí felisidat duradero.

2:12-16. Sabiduria tin mas bentaha ku bobedat pasobra e por yuda resolvé sierto problemanan. Sin embargo, relashoná ku morto, sabiduria humano no tin ningun bentaha. Anto asta si un persona kisas a gana fama pasobra e tin hopi sabiduria, poko despues hende ta lubid’é.

2:24; 3:12, 13, 22. No tin nada malu den disfrutá di e fruta di bo trabou.

2:26. Sabiduria divino, lokual ta produsí goso, ta ser duná na ‘e persona ku ta bon den bista di Yehova.’ Ta imposibel pa gana e sabiduria aki sin un bon relashon ku Dios.

3:16, 17. Ta irealístiko pa ferwagt di haña hustisia den tur situashon. En bes di preokupá i bira anshá pa loke ta pasando den e mundu djawe, nos tin ku spera riba Yehova pa rektifiká asuntunan.

4:4. Trabou duru bon hasí por duna satisfakshon. Sin embargo, traha duru djis pa bo sobresalí riba otro hende ta fomentá kompetensia i por lanta renkor i yalusí. Nos trabou duru den e ministerio kristian mester sali di e motivashon korekto.

4:7-12. Relashonnan humano ta mas importante ku poseshonnan material i nos no mester sakrifiká e relashonnan ei pa kore tras di rikesa.

4:13. No ta tur biaha posishon i edat ta gana rèspèt. Personanan den puesto di responsabilidat mester aktua sabí.

4:15, 16. “E di dos mucha hòmber,” esta, e susesor di e rei, na promé instante kisas tin e sosten di “tur e hendenan,” pero ‘despues nan lo no ta kontentu kuné.’ En bèrdat, popularidat por lo general ta di korto durashon.

5:2. Nos orashonnan no mester ta hopi palabra sino bon pensá i ku rèspèt.

5:3-7. Demasiado preokupashon ku kosnan material por pone hende sinta soña tokante interesnan egoista. Ademas, esei por pone ku anochi bo ta keda intrankil, blo ta pensa fantasia, strobando bo di haña un dushi soño. Papiamentu di hopi palabra por laga un persona parse bobo den bista di otro hende i por pon’é hasi un promesa deskabeyá dilanti Dios. ‘Teme e Dios berdadero’ ta yuda nos evitá di hasi kualke un di e kosnan aki.

6:1-9. Ki bal nos tin rikesa, gloria, bida largu i asta un famia grandi, si sirkunstansia ta stroba nos di disfrutá di nan? I ta mihó nos aseptá realidat—“loke wowo ta mira”—ku hasi hopi esfuerso pa kumpli ku “loke alma ta deseá,” esta, deseonan ku ta imposibel pa satisfasé. Pues anto, e mihó proseder den bida ta di keda kontentu ku “kuminda i paña” miéntras ku nos ta gosa di e kosnan sano den bida i ta enfoká riba mantené un relashon íntimo ku Yehova.—1 Timoteo 6:8.

KONSEHO PA HENDE SABÍ

(Eklesiastés 7:1–12:8)

Kon nos por protehá nos bon nòmber òf reputashon? Kiko mester ta nos aktitut relashoná ku gobernantenan humano i e inhustisianan ku podisé nos ta mira tuma lugá? Siendo ku e mortonan no ta konsiente di nada, kon nos lo mester usa nos bida awor? Den ki manera hóbennan por usa nan tempu i energia na un manera sabí? E konseho sano di e predikadó riba e asuntunan aki i otronan mas ta pará skirbí pa nos den kapítulo 7 pa 12 di Eklesiastés.

Kontesta Riba Pregunta Bíbliko:

7:19—Den ki sentido sabiduria ta mas fuerte ku “dies gobernante”? Ora Beibel ta usa e sifra dies den sentido figurativo e ta representá un konhunto kompletu. Salomon tabata ke men ku e balor protektivo di sabiduria ta mas grandi ku un kantidat kompletu di hòmber na poder ku ta protehá un stat.

10:2—Kiko ke men ku e kurason di un hende “ta dirigié na banda drechi” òf “na banda robes”? Komo ku banda drechi hopi biaha ta indiká e posishon di aprobashon, esei ke men ku e persona su kurason ta motiv’é pa hasi bon. Sin embargo, si un persona su kurason ta motiv’é pa sigui un mal kaminda, Beibel ta bisa ku e ta dirigié na banda robes.

10:15—Den ki sentido “trabou di un hende bobo ta kans’é”? Si un hende no tin bon huisio, su trabou duru no ta produsí nada ku realmente ta bale la pena. E no ta haña ningun satisfakshon for di e trabou. Tal esfuerso vigoroso ta kans’é so.

11:7, 8—Kiko Salomon tabata ke men ku e deklarashon: “Lus ta agradabel, i ta bon pa wowo mira solo”? Lus i solo ta pa duna plaser na hende bibu. Salomon a deklará aki ku ta dushi pa ta na bida i ku nos mester “regosihá” òf alegrá promé ku e dianan di skuridat, esta behes, hòrta nos di nos energia i vigor.

11:10—Dikon “adolesensia i hubentut” ta banidat? Si no usa nan korektamente nan ta banidat, pasobra meskos ku stom òf vapor, e dianan di vigor di hubentut ta disparsé rápidamente.

Lès pa Nos:

7:6. Harimentu na un momento inapropiá ta mesun iritante i inútil ku e zonidu di chispa di sumpiña bou di un wea na kandela. Nos ta hasi bon di evitá tal harimentu.

7:21, 22. Nos no mester ta demasiado preokupá pa loke otro hende ta bisa.

8:2, 3; 10:4. Ora un supervisor òf doño di trabou kritiká nos òf korigí nos, ta sabí pa nos keda kalmu. Esaki ta mihó ku ‘ser purá pa bai for di su presensia,’ es desir, purá pa entregá nos retiro.

8:8; 9:5-10, 12. Nos bida por terminá mesun ònferwagt ku ora ta kue piská den reda òf ta kue para den trampa. Es mas, ningun hende no por stòp e forsa di bida di sali na momento di morto, ni ningun hende no por retirá di e guera ku morto ta hiba kontra humanidat. P’esei nos no mester malgastá tempu. Yehova ke pa nos balorá bida i disfrutá di dje den un manera sano. Pa hasi esaki, nos tin ku pone e sirbishi di Yehova na promé lugá den nos bida.

8:16, 17. Ni maske nos pèrdè soño pensando riba esei, nos no por komprondé e pleno magnitut di tur loke Dios a hasi i a permití sosodé den humanidat. Si nos sinta preokupá pa tur e maldatnan ku a ser kometé, esei solamente lo hòrta nos di nos goso den bida.

9:16-18. Nos mester duna balor na sabiduria asta ora ku hende en general no ta apresi’é. Mihó ta e palabranan papiá ku kalmu di un hende sabí ku e gritunan duru di un hende bobo.

10:1. Nos mester tene kuidou ku loke nos ta bisa i hasi. Un solo bobedat, manera por ehèmpel un eksploshon di rabia, ún akto di mal uso di alkohòl òf un insidente enbolbiendo komportashon seksual impuru, ta sufisiente pa ruiná e bon reputashon di un persona respetá.

10:5-11. Nos no mester envidiá un persona inkompetente ku ta den puesto haltu. Falta di bon abilidat pa hasi asta tareanan simpel por tin mal konsekuensia. Sin embargo, ta bentahoso pa kultivá e abilidat di usa sabiduria ya ku “e ta duna bon éksito.” Pues ta masha importante anto pa nos ta kompetente òf ábil den e trabou di prediká e Reino i hasi disipel.

11:1, 2Nos mester praktiká generosidat di henter kurason. Esei ta stimulá generosidat den otro hende.—Lukas 6:38.

11:3-6. E insiguridatnan di bida no mester hasi nos indesiso.

11:9; 12:1-7. Hóbennan tin ku rindi kuenta na Yehova. P’esei nan mester usa nan tempu i energia den e sirbishi di Dios promé ku behes kita nan vigor for di nan.

“E PALABRANAN DI HENDE SABÍ” PA GUIA NOS

(Eklesiastés 12:9-14)

Kon nos mester mira e “palabranan agradabel” ku e predikadó a buska pa haña i skirbi? Na kontraste ku e ‘hopi bukinan’ di sabiduria humano, “e palabranan di hende sabí ta manera punta di heru, i maestronan di e kolekshonnan aki ta manera klabunan bon klabá; nan ta duná dor di ún wardadó.” (Eklesiastés 12:10-12) E palabranan di sabiduria ku Yehova—e “ún wardadó”—ta duna, tin un efekto stabilisador den nos bida, “manera klabunan bon klabá.”

Si nos apliká e konseho sabí ku tin den e buki di Eklesiastés, esei en bèrdat lo yuda nos hiba un bida felis i ku propósito. Es mas, Beibel ta sigurá nos: “Lo bai bon ku esnan ku ta teme Dios.” Pues anto, laga nos ta firme den nos determinashon pa “teme Dios i warda su mandamentunan.”—Eklesiastés 8:12; 12:13.

[Plachi na página 15]

Un di e obranan di mas “bunita” di Dios lo bira un realidat na su debido tempu

[Plachi na página 16]

Algun di e regalonan ku Dios a duna nos ta ku nos por kome, bebe i gosa di tur nos trabou duru