Eaha to roto?

Tapura tumu parau

A haafaufaa i ta oe ô o te tiamâraa e maiti

A haafaufaa i ta oe ô o te tiamâraa e maiti

“Te vahi tei reira te varua o Iehova, tei reira atoa ïa te tiamâraa.”—Kor. 2, 3:17, New World Translation.

HIMENE: 62, 65

1, 2. (a) Eaha te manaˈo o te taata no nia i te tiamâraa e maiti? (b) Eaha ta te Bibilia e haapii mai ra no nia i te tiamâraa e maiti (c) Eaha te mau uiraa ta tatou e hiˈopoa mai?

 A RAVE ai i te hoê faaotiraa, ua parau te hoê vahine i te hoê hoa: “Eiaha oe e parau mai ia feruri, a parau noa mai eaha te rave. Mea ohie aˈe ïa.” Mea au aˈe na teie vahine ia parauhia ˈtu eaha te rave, eiaha râ e faaohipa i to ˈna tiamâraa e maiti, te hoê ô faahiahia no ǒ mai i to ˈna Atua poiete. E oe? Mea au anei na oe e rave i ta oe iho mau faaotiraa? Aore ra mea au aˈe na oe na vetahi ê e faaoti no oe? Eaha no oe te tiamâraa e maiti?

2 Mea taa ê roa te manaˈo o te taata no nia i te tiamâraa e maiti. Te parau ra vetahi e aita e tiamâraa e maiti no te mea ua faaoti aˈena te Atua i ta tatou mau haaraa atoa. Area no vetahi ê, e tiamâraa to tatou no te maiti mai te peu noa e tiamâraa otia ore to tatou. Te parau nei râ te Bibilia e ua poietehia tatou e te aravihi e te tiamâraa e rave i ta tatou iho mau faaotiraa ferurihia. (A taio i te Iosua 24:15.) E ite atoa tatou i roto i te Bibilia te mau pahonoraa i teie mau uiraa: Ua taotiahia anei to tatou tiamâraa e maiti? E nafea tatou e faaohipa ˈi i to tatou tiamâraa e maiti no te rave i te mau faaotiraa? E nafea ta tatou mau faaotiraa e faaite ai i to tatou here rahi mau no Iehova? E nafea tatou e faatura ˈi i te mau faaotiraa a vetahi ê?

EAHA TE HAAPII MAI NO NIA IA IEHOVA E IESU?

3. E nafea Iehova e faaohipa ˈi i to ˈna tiamâraa otia ore?

3 E tiamâraa otia ore to Iehova e e nehenehe tatou e haapii mai i ta ˈna huru faaohiparaa i to ˈna tiamâraa. Ei hiˈoraa, ua maiti Iehova i te nunaa Iseraela ei nunaa no ˈna, ta ˈna “pǔpǔ taata hau ê.” (Deut. 7:6-8) E tumu i na reira ˈi oia. Ua hinaaro Iehova e tapea i ta ˈna i fafau i to ˈna hoa ia Aberahama. (Gen. 22:15-18) Hau atu â, e Atua here e te parau-tia Iehova ia faaohipa oia i to ˈna tiamâraa. E nehenehe tatou e ite i te reira i roto i ta ˈna huru aˈoraa i te mau Iseraela a faaroo ore ai ratou ia ˈna. Ia tatarahapa mau ratou, e faaite atu Iehova i te here e te aroha hamani maitai ia ratou. Ua parau oia: “Na ˈu e faaora i to ratou pahee i muri, na ˈu e aroha noa ˈtu ia ratou.” (Hos. 14:4) Ua horoa Iehova i te hiˈoraa maitai no tatou a faaohipa ˈi oia i to ˈna tiamâraa no te tauturu ia vetahi ê!

Hou oia a haere mai ai i te fenua nei, ua maiti Iesu i te vai taiva ore i te Atua e eiaha e apiti ia Satani e ta ˈna orureraa hau

4, 5. (a) O vai tei fanaˈo na mua i ta te Atua ô o te tiamâraa e maiti? (b) Mea nafea oia i te faaohiparaa i te reira? (c) Eaha te uiraa mea tia ia tatou tataitahi ia ui?

4 Ua maiti Iehova i te poiete i te mau melahi e te taata ma te horoa i te tiamâraa e maiti. O Iesu ta Iehova i poiete na mua roa. Ua poietehia oia ma to te Atua ra huru e e tiamâraa to ˈna e maiti. (Kol. 1:15, NWT) Mea nafea Iesu i te faaohiparaa i to ˈna tiamâraa? Hou oia a haere mai ai i te fenua nei, ua maiti Iesu i te vai taiva ore i te Atua e eiaha e apiti ia Satani e ta ˈna orureraa hau. I te fenua nei, ua maiti Iesu i te patoi i te mau faahemaraa a Satani. (Mat. 4:10) I te po hou oia a pohe ai, ua haapapu Iesu i to ˈna Metua e e hinaaro oia e rave i to ˈNa hinaaro. Ua parau oia: “E tau Metua, ia tia ia oe ra, e hopoi ê atu i teie nei auˈa; ia tupu râ to oe hinaaro eiaha to ˈu.” (Luka 22:42) E nehenehe mau anei tatou e pee i to Iesu hiˈoraa, a faaohipa ˈtu ai i to tatou tiamâraa e maiti no te faahanahana ia Iehova e no te rave i to ˈna hinaaro?

5 E nehenehe tatou e pee i to Iesu hiˈoraa no te mea ua hamanihia tatou ma to te Atua ra huru. (Gen. 1:26) Tera râ, aita to tatou e tiamâraa otia ore mai to Iehova. Te faataa ra te Bibilia e ua taotia Iehova i to tatou tiamâraa e te titau mai ra oia ia farii tatou i tera mau taotiaraa. Ei hiˈoraa, i roto i te utuafare, mea titauhia ia auraro te vahine faaipoipo i ta ˈna tane, e te mau tamarii, ia faaroo i to ratou mau metua. (Eph. 5:22; 6:1) E nafea teie mau taotiaraa e ohipa ˈi i nia i ta tatou huru faaohiparaa i te tiamâraa e maiti? E nehenehe te pahonoraa i teie uiraa e faaite mai i to tatou a muri aˈe mure ore.

TE FAAOHIPARAA I TE TIAMÂRAA E MAITI

6. A faataa no te aha mea faufaa ia taotiahia to tatou tiamâraa.

6 E nehenehe anei e parau e e tiamâraa mau te tiamâraa taotiahia? E. No te aha? No te mea e nehenehe te mau taotiaraa e paruru ia tatou. Ei hiˈoraa, e rave paha tatou i te pereoo no te haere i te hoê oire atea. A feruri na râ e aita e ture no te tereraa o te mau pereoo, na te taata e faaoti eaha te tere e tano e teihea pae purumu e tere. Eita anei oe e mǎtaˈu i te rave i tera purumu? Oia ïa. Mea titauhia te mau taotiaraa ia nehenehe te taatoaraa e faufaahia i te tiamâraa mau. E hiˈo anaˈe i te tahi mau hiˈoraa o te Bibilia e faaite ra mea nafea tatou e faufaahia ˈi i te mau taotiaraa ta Iehova i tuu mai.

7. (a) Eaha te taa-ê-raa i rotopu ia Adamu e te mau animara? (b) A faataa hoê hiˈoraa mea nafea Adamu i te faaohiparaa i to ˈna tiamâraa e maiti.

7 A poiete ai Iehova i te taata matamua, ia Adamu, ua horoa oia i te hoê â ô ta ˈna i horoa i te mau melahi, te ô o te tiamâraa e maiti. Aita râ te Atua i horoa i te tiamâraa e maiti i te mau animara. Mea nafea Adamu i te faaohipa-maitai-raa i to ˈna tiamâraa e maiti? Ua horoa Adamu i te iˈoa o te mau animara. “Ua aratai mai [te Atua] ia Adamu ra, ia itea ta ˈna iˈoa e mairi.” Ua hiˈo Adamu i te mau animara tataitahi e ua horoa i te iˈoa e tano no tera e tera animara. Aita Iehova i taui noa ˈˈe i ta Adamu i faaoti: “Ta Adamu iˈoa e mairi i taua mau mea ora atoa ra, ia riro te reira ei iˈoa mau.”—Gen. 2:19.

8. Mea nafea Adamu i te faaohiparaa i to ˈna tiamâraa e maiti ma te tano ore, e eaha te faahopearaa?

8 Ua horoa Iehova ia Adamu te hopoia e faariro i te fenua ei paradaiso a na ô ai oia: “Ia fanau orua, e ia rahi roa, e faaî i te fenua nei, e e haavi iho; e ia mana orua i nia iho i te iˈa o te tai, e i nia iho i te mau manu o te reva, e i nia iho i te mau mea atoa e nee haere i nia iho i te fenua nei.” (Gen. 1:28) Ua maiti râ Adamu i te amu i te maa opanihia, e ma te na reira, aita oia i tâuˈa i te mau taotiaraa ta Iehova i tuu mai. No to Adamu faaohiparaa i to ˈna tiamâraa e maiti ma te tano ore, ua mauiui te taata e rave rahi matahiti e tae roa mai i teie mahana. (Roma 5:12) E haamanaˈo anaˈe i te mau faahopearaa iino o ta Adamu faaotiraa. E turai te reira ia tatou ia faaohipa maitai i to tatou tiamâraa e ia farii i te mau taotiaraa ta Iehova i tuu mai.

Ua maiti te nunaa Iseraela i te riro mai ei nunaa no te Atua e ua farii i te mau taotiaraa ta Iehova i tuu atu

9. Eaha te maitiraa ta Iehova i horoa i to ˈna nunaa, ia Iseraela, e eaha ta ratou i fafau i te rave?

9 Ua tutuu mai Adamu e Eva ia tatou pauroa te huru tia ore e te pohe. Tera râ, e nehenehe â tatou e faaohipa i te ô o te tiamâraa e maiti. E ite tatou i te reira na roto i ta te Atua huru raveraa i nia i te nunaa Iseraela. Ua vaiiho Iehova ia ratou ia maiti e riro mai ei taoˈa here rahi na ˈna aore ra aita. (Exo. 19:3-6) Ua maiti te nunaa i te riro mai ei nunaa no te Atua e ua farii i te mau taotiaraa ta Iehova i tuu atu. Ua parau ratou: “Te mau parau atoa ta Iehova i parau, e rave ïa matou.” (Exo. 19:8) I muri iho râ, aita te nunaa i tapea i ta ratou i parau ia Iehova. E nehenehe tatou e huti mai i te haapiiraa faufaa i teie hiˈoraa. E haafaufaa anaˈe i ta tatou ô o te tiamâraa e maiti, a vai piri noa ˈtu ai ia Iehova e a auraro noa ˈtu ai i ta ˈna mau ture.—Kor. 1, 10:11.

10. Eaha te mau hiˈoraa i roto i te Hebera pene 11 e haapapu ra e e nehenehe te taata tia ore e faaohipa i to ratou tiamâraa e maiti no te faahanahana i te Atua? (A hiˈo i te hohoˈa matamua.)

10 I roto i te Hebera pene 11, te itehia ra te iˈoa o e 16 tane e vahine taiva ore o tei maiti i te farii i te mau taotiaraa ta Iehova i tuu. Ma te na reira, ua fanaˈo ratou e rave rahi haamaitairaa e te tiaturiraa faahiahia mau no a muri aˈe. Ei hiˈoraa, e faaroo rahi to Noa e ua maiti i te auraro i te mau faaueraa a te Atua no te hamani i te hoê araka ia ora to ˈna utuafare e te mau uˈi no a muri aˈe. (Heb. 11:7) Ua auraro Aberahama e Sara i te Atua ma te aau tae e ua haere raua i te fenua ta ˈna i tǎpǔ ia raua. Noa ˈtu ua nehenehe raua e “hoˈi” i te oire no Ura, ua tiatonu noa raua i ta te Atua i fafau no a muri aˈe. Te parau ra te Bibilia e “ua hinaaro . . . ratou i te fenua maitai” aˈe. (Heb. 11:8, 13, 15, 16) Ua patoi Mose i te taoˈa a to Aiphiti e ua maiti i “te rave atoa i te pohe i te amuiraa i te taata no te Atua,” eiaha râ e “rave i te navenave poto noa o te parau ino.” (Heb. 11:24-26) E pee anaˈe i te faaroo o tera mau tane e vahine, a haafaufaa ˈtu ai i ta tatou ô o te tiamâraa e maiti no te rave i to te Atua hinaaro.

11. (a) Eaha hoê o te mau haamaitairaa rahi roa ˈˈe o te tiamâraa e maiti? (b) Eaha te turai ia oe ia faaohipa maitai i to oe tiamâraa e maiti?

11 Peneiaˈe mea ohie aˈe ia faaoti te tahi atu taata no tatou, eita râ tatou e ite hoê o te mau haamaitairaa rahi roa ˈˈe o te tiamâraa e maiti. Eaha ïa te reira? Te faataa ra te Bibilia i roto i te Deuteronomi 30:19, 20. (A taio.) I te irava 19, te taio ra tatou e ua vaiiho te Atua ia maiti te mau Iseraela. I te irava 20, te haapii ra tatou e ua horoa faahou Iehova ia ratou i te ravea no te faaite i to ratou here ia ˈna. E nehenehe atoa tatou e maiti i te haamori ia Iehova. E ravea otahi atoa ta tatou no te faaohipa i ta tatou ô o te tiamâraa e maiti no te faahanahana ia Iehova e no te faaite i to tatou here rahi ia ˈna!

EIAHA E FAAOHIPA MA TE TANO ORE I TE Ô O TE TIAMÂRAA E MAITI

12. Eaha te ore roa ˈtu e rave ia faaohipa tatou i ta tatou ô o te tiamâraa e maiti?

12 A feruri na e ua pûpû oe i te hoê ô na te hoê hoa. Eaha to oe huru ia faarue o ˈna ta oe ô i roto i te afata pehu, aore ra, ino roa ˈtu â, ia faaohipa o ˈna i tera ô no te haamauiui i te hoê taata? E inoino oe. Ua horoa mai Iehova te ô o te tiamâraa e maiti. Aita ïa e ore e e mauiui oia ia ite i te taata ia faaohipa i to ratou tiamâraa ma te tano ore, a maiti atu ai i te rave i te mea ino aore ra e haamauiui ia vetahi ê. Ua parau te Bibilia e i te “anotau hopea,” e riro te taata ei “mauruuru ore”. (Tim. 2, 3:1, 2) E nafea ïa tatou e nehenehe ai e faaite i to tatou mauruuru no te ô ta Iehova i pûpû mai ia tatou? E e nafea tatou e nehenehe ai e ape i te faaohipa i te reira ma te tano ore?

13. Nafea tatou e nehenehe ai e ape i te faaohipa i to tatou tiamâraa Kerisetiano ma te tano ore?

13 E tiamâraa to tatou pauroa e maiti i to tatou mau hoa, te ahu e te huru faanehenehe e ta tatou atoa mau faaanaanataeraa. Tera râ, e nehenehe tatou e faaohipa i to tatou tiamâraa ei otoheraa no te maiti i ta te Atua e ore e au aore ra no te pee i te huru faaahuraa a te taata o teie nei ao. (A taio i te Petero 1, 2:16.) Ia faaohipa tatou i to tatou tiamâraa no te rave i “te mau mea atoa . . . ma te haamaitai i te Atua,” eiaha râ no te rave i te mea ino.—Kor. 1, 10:31; Gal. 5:13.

14. No te aha mea titauhia ia tiaturi tatou ia Iehova a faaohipa ˈi tatou i te tiamâraa e maiti?

14 Ua parau Iehova: “O vau to Atua ra, o Iehova; o tei faaite ia oe i te mea e maitai ai oe ra; o tei aratai ia oe na te eˈatia maitai ia haere oe ra.” (Isa. 48:17) Mea tia ia tiaturi tatou ia Iehova e ia farii i te mau taotiaraa ta ˈna i tuu mai ia nehenehe tatou e rave i te mau maitiraa maitatai. E faˈi tatou ma te haehaa “e ere tei te taata iho to ˈna haerea; e ere hoi tei taua taata e haere ra i te haapao i to ˈna taahiraa.” (Ier. 10:23) Ua maiti Adamu e te mau Iseraela taiva i te patoi i te mau taotiaraa ta Iehova i tuu e ua tiaturi ia ratou iho. E huti anaˈe i te haapiiraa i to ratou hiˈoraa ino. Eiaha e tiaturi ia tatou iho, e tiaturi anaˈe râ “ia Iehova ma to [tatou] aau atoa.”—Mas. 3:5.

A FAATURA I TO VETAHI Ê TIAMÂRAA E MAITI

15. Eaha ta tatou e haapii mai i te faaueraa tumu i roto i te Galatia 6:5?

15 Mea titauhia ia faatura tatou i to vetahi ê tiamâraa ia rave ratou i ta ratou iho mau faaotiraa i roto i te oraraa. No te aha? I te mea hoi e te fanaˈo ra tatou pauroa i te ô o te tiamâraa e maiti, eita ïa e piti Kerisetiano e rave noa i te hoê â mau faaotiraa. Teie mau faaotiraa, no nia atoa ïa i to tatou haerea e ta tatou haamoriraa. A haamanaˈo i te faaueraa tumu i roto i te Galatia 6:5. (A taio.) Ia feruri tatou e na te Kerisetiano tataitahi e amo i te hopoia no ta ˈna iho mau faaotiraa, e faatura tatou i to vetahi ê tiamâraa e faaohipa i to ratou tiamâraa e maiti.

E nehenehe tatou e rave i ta tatou iho mau faaotiraa ma te ore e faahepo ia vetahi ê ia rave i te hoê â mau faaotiraa (A hiˈo i te paratarafa 15)

16, 17. (a) E nafea te tiamâraa e maiti e riro ai ei fifi i Korinetia? (b) Ua aha Paulo no te tauturu i te mau Kerisetiano, e eaha te haapiiraa e huti mai?

16 E hiˈo anaˈe i te hoê hiˈoraa Bibilia o te faaite ra no te aha mea tia ia faatura tatou i te tiamâraa e maiti o to tatou mau taeae. Ua mârô te tahi mau Kerisetiano no Korinetia no nia i te amuraa i te iˈo pûpûhia na te mau idolo e tei hoohia i te matete i muri aˈe. Aita te manaˈo haava o to te tahi mau Kerisetiano i hauti no te amuraa i te iˈo, ua ite hoi ratou e aita to te idolo e faufaa. Tera râ, no vetahi tei haamori na i tera mau idolo na mua ˈˈe, mai te huru ra e e ohipa haamoriraa ta ratou e rave ra ia amu ratou i te iˈo. (Kor. 1, 8:4, 7) E fifi rahi mau teie o tei nehenehe e faaamahamaha i te amuiraa. Mea nafea Paulo i te tautururaa i te mau Kerisetiano ia faaafaro i teie tupuraa?

17 A tahi, ua haamanaˈo Paulo i na pǔpǔ e piti e eita te maa e haapuai i to ratou auhoaraa e te Atua. (Kor. 1, 8:8) I muri iho, ua faaara Paulo ia ratou eiaha roa ta ratou e maiti i te rave, e haafifi i te manaˈo haava o te feia paruparu. (Kor. 1, 8:9) I muri aˈe, ua parau oia i te feia e hauti ohie noa to ratou manaˈo haava eiaha e haava i te feia o tei maiti i te amu i te iˈo. (Kor. 1, 10:25, 29, 30) No reira, i roto i te mau tupuraa o tei tuati i te haamoriraa, ua titauhia i te Kerisetiano tataitahi ia rave i ta ˈna iho faaotiraa. Eita anei ïa tatou e faatura atoa i te tiamâraa o to tatou mau taeae ia rave ratou i ta ratou iho mau faaotiraa, i roto atoa i te mau ohipa haihai?—Kor. 1, 10:32, 33.

18. E nafea oe e faaite ai e te haafaufaa ra oe i te ô o te tiamâraa e maiti?

18 Ua horoa mai Iehova i te ô o te tiamâraa e maiti, o te hopoi mai i te tiamâraa mau. (Kor. 2, 3:17) Te haafaufaa ra tatou i teie ô no te mea maoti te reira e nehenehe ai tatou e rave i te mau faaotiraa o te faaite ra i to tatou here ia Iehova. E tamau anaˈe ïa i te rave i te mau faaotiraa o te faahanahana ia ˈna e e faatura anaˈe i te tiaraa o vetahi ê ia maiti i ta ratou huru faaohiparaa i teie ô faahiahia.