1, 2. (a) Sortu bosroiti Moses teki di a ben abi 40 yari? (Luku a prenki na a bigin fu na artikel.) (b) Fu san ede Moses bosroiti fu nyan pina makandra nanga a pipel fu Gado?

MOSES ben sabi sortu bun a ben kan feni na ini Egepte. A ben si den bigi oso fu den gudusma. Na osofamiri fu a kownu kweki en leki den eigi pikin. A ben „kon sabi ala den koni fu den Egeptesma”. Kande a ben abi a koni fu meki moimoi sani èn a kan taki a ben sabi sani fu den stari nanga den planeiti, fu wiskunde nanga tra sani di sabiman ben e leri sma (Tori 7:22). A no ben abi fu du furu muiti fu kon gudu, fu kisi makti, noso fu kisi tra grani di furu Egeptesma no ben dren fu kisi srefi.

² Ma di Moses ben abi 40 yari, a teki wan bosroiti di a kownu nanga en osofamiri no ben man frustan kande. Na presi fu libi leki fa den tra Egeptesma ben e libi, a bosroiti fu libi na mindri srafu! Fu san ede? Fu di Moses ben abi bribi. (Leisi Hebrewsma 11:24-26.) Na a bribi fu en, meki taki a ben gersi gi en leki a ben man si Yehovah. A ben bribi na ini „a sma di wi no man si nanga wi ai” èn a ben de seiker taki den pramisi fu Gado ben o kon tru.—Hebr. 11:27.

3. Sortu dri aksi o kisi piki na ini na artikel disi?

³ Wi srefi musu si moro leki san wi ai man si. Wi musu de „sma di abi bribi” (Hebr. 10:38, 39). Fu meki wi bribi kon moro tranga, wi o go luku san Hebrewsma 11:24-26 e leri wi fu Moses. Te wi o du dati, dan wi o feni a piki na tapu den aksi disi: Fa a bribi di Moses ben abi, yepi en fu no du den sani di a sondu skin wani? Di sma  wisiwasi en èn den gi en syen, dan fa a bribi fu en yepi en fu kisi moro warderi gi a grani di a ben abi fu dini Yehovah? Fu san ede Moses „ben poti ala en prakseri na a pai di a ben o kisi”?

4. San Moses ben sabi fu sma di e „nyan bun fu sondu”?

⁴ Fu di Moses ben abi bribi, meki a ben sabi taki te sma e „nyan bun fu sondu”, dan dati de fu wan syatu pisi ten nomo. Ma trawan ben e si a tori tra fasi. Fu san ede? Den si taki aladi Egepte ben de wan kondre pe furu sma ben e anbegi kruktugado èn ben e du afkodrei, toku a tron wan grontapumakti èn a pipel fu Yehovah ben e pina leki srafu. Ma Moses ben sabi taki Gado ben man kenki a heri situwâsi. Aladi furu Egeptesma ben e prakseri den eigi lostu nomo èn a ben gersi leki sani ben e go bun nanga den, toku Moses ben sabi taki den ogrisma ben o lasi den libi. A bakapisi ben de taki a no ben wani „nyan bun fu sondu”, awinsi dati ben de „fu wan pisi ten nomo”.

5. San o yepi wi fu feti nanga a firi di wi kan kisi fu „nyan bun fu sondu”, awinsi dati de „fu wan pisi ten nomo”?

⁵ Kande wi e kisi a firi taki wi kan „nyan bun fu sondu fu wan pisi ten nomo”. Ma wi musu feti nanga a firi dati. No frigiti taki a prisiri di wi o abi fu sondu, o de fu wan syatu pisi ten nomo. Te wi abi bribi, dan wi o si taki „grontapu e pasa gowe nanga den lostu fu en” (1 Yoh. 2:15-17). Denki dipi fu den sani di o pasa nanga sondusma di no abi berow. Den sma disi e ’tanapu na wan grati presi èn den ogri di o miti den, o puru den na pasi wantronso’ (Ps. 73:18, 19). Te yu e kisi a firi fu du wan sondu, aksi yusrefi: ’Fa mi wani taki a tamara fu mi musu de?’

6. (a) Fu san ede Moses „no ben wani meki sma kari en a manpikin fu na umapikin fu a kownu fu Egepte”? (b) Fu san ede yu denki taki Moses teki a yoisti bosroiti?

⁶ A bribi fu Moses yepi en tu fu bosroiti san a ben o du nanga en libi. Bijbel e taki: „Na fu di Moses ben abi bribi, meki di a gro kon bigi, a no ben wani meki sma kari en a manpikin fu na umapikin fu a kownu fu Egepte” (Hebr. 11:24). Moses no ben denki: ’Efu mi abi wan prenspari posisi na ini a kownu-oso, dan mi kan gebroiki a moni nanga a makti di mi abi fu yepi den tra Israelsma. Na a fasi dati mi kan dini Gado moro bun.’ Na presi fu dati a teki a bosroiti fu lobi Yehovah nanga en heri ati, nanga en heri libi èn nanga ala en krakti (Deut. 6:5). A bosroiti di Moses teki meki taki a no ben abi fu pina bakaten. Aladi a drai baka gi den gudu fu den Egeptesma, toku syatu baka dati den Israelsma srefi teki furu fu den gudu dati tyari gowe (Eks. 12:35, 36). A kownu fu Egepte kisi syen èn bakaten a dede na watra (Ps. 136:15). Ma Moses no lasi en libi èn Gado gebroiki en fu sorgu taki a heri pipel tan na libi. A bosroiti di Moses teki meki taki en libi waka bun.

7. (a) Soleki fa Mateyus 6:19-21 e sori, dan sortu bosroiti wi musu teki fu meki sani waka bun gi wi fu têgo? (b) Fruteri wan ondrofenitori di e sori taki wi musu du sani di o tyari wini kon fu têgo, na presi fu wan syatu pisi ten nomo.

⁷ Efu yu na wan yongu futuboi fu Yehovah, dan fa bribi kan yepi yu fu bosroiti san yu o du nanga yu libi? Na wan koni sani fu seti yu libi gi a tamara. Abi bribi na ini den pramisi fu Gado èn „kibri yu gudu”, noso du sani di o tyari wini kon gi yu fu têgo, na presi fu wan syatu pisi ten nomo. (Leisi Mateyus 6:19-21.) Na a bosroiti dati Sophie ben musu teki. Na uma disi ben sabi dansi ballet heri bun. Difrenti ballet-skoro na ini heri Amerkankondre ben wani pai gi en fu a go na universiteit èn den ben wani meki a tron a moro prenspari dansiman fu den. Sophie e taki: „A ben switi gi mi fu de pôpi. Fu taki en leti, mi ben feni taki mi ben betre moro den tra dansiman. Ma mi no ben de koloku.” Ne wan dei Sophie luku a video di nen Jonge mensen vragen — Wat ga ik met mijn leven doen? (Yongu sma e aksi—San mi o du nanga mi libi?) Sophie e taki: „Mi kon si taki grontapu ben meki taki mi ben  abi furu moni, taki mi ben tron a moro prenspari dansiman èn taki mi ben kon pôpi. Ma mi no ben e dini Yehovah nanga mi heri ati. Mi begi en fayafaya. Baka dati mi libi a wroko di mi ben abi fu dansi ballet.” Fa a ben firi di a teki a bosroiti dati? A e taki: „Mi no e misi a libi di mi ben abi fosi. Now mi e firi koloku trutru. Mi nanga mi masra e pionier. Wi no pôpi èn wi no abi furu moni. Ma wi abi Yehovah, den Bijbelstudie fu wi nanga den sani di wi wani du gi Yehovah. Mi no e sari taki mi teki so wan bosroiti.”

8. Sortu Bijbel rai kan yepi yongusma fu bosroiti san den o du nanga den libi?

⁸ Yehovah sabi san bun gi yu. Moses ben taki: „Yehovah un Gado e aksi unu nomo fu lespeki en. Dan unu o du ala san Yehovah un Gado e aksi unu, unu o lobi en èn unu o dini Yehovah un Gado nanga un heri ati èn nanga un heri libi. Un musu hori den komando nanga den wèt fu Yehovah di mi e taigi unu tide, so taki sani kan waka bun nanga unu” (Deut. 10:12, 13). Te yu yongu ete, yu musu teki a bosroiti fu seti yu libi na so wan fasi taki yu kan sori Yehovah taki yu lobi en èn taki yu wani dini en ’nanga yu heri ati èn nanga yu heri libi’. Yu kan de seiker taki te yu du disi, ’sani o waka bun nanga yu’.

9. Fruteri fu san ede a ben muilek kande gi Moses fu du a wroko fu en.

⁹ Moses „ben si a syen di en leki a Salfuwan ben kisi, leki wan gudu di bigi moro den gudu fu Egepte” (Hebr. 11:26). Yehovah ben poti Moses leki „a Salfuwan”, fu di na en ben o tyari Israel komoto na ini Egepte. Moses ben sabi taki a no ben o makriki fu du a wroko disi èn taki a ben o kisi „syen” srefi. Wan leisi wan fu den Israelsma wisiwasi en èn a taigi en: „Suma poti yu leki tiriman nanga krutuman fu wi?” (Eks. 2:13, 14) Bakaten Moses srefi aksi Yehovah: „Fa a kownu o arki mi?” (Eks. 6:12) Fu sreka ensrefi gi a syen di a ben o kisi, Moses fruteri Yehovah san a ben frede èn sortu broko ede a ben abi. Fa Yehovah yepi Moses fu du a muilek wroko di a ben kisi fu du?

10. Fa Yehovah yepi Moses fu du en wroko moro bun?

¹⁰ A fosi sani di Yehovah du na taki a gi Moses a dyaranti: „Mi o de nanga yu” (Eks. 3:12). A di fu tu sani na taki Yehovah gi Moses howpu nanga deki-ati fu di a taigi en san en nen wani taki: „Mi sa tron san mi wani tron” (Eks. 3:14). * A di fu dri sani na taki a gi Moses a krakti fu du wondru di ben o sori taki na Gado seni Moses (Eks. 4:2-5). A di fu fo sani na taki Yehovah poti Aron leki takiman fu horibaka gi Moses, so taki a ben kan du en wroko moro bun (Eks. 4:14-16). Na a kaba fu en libi, Moses ben de seiker taki Gado e yepi den futuboi fu En fu du iniwan wroko di a gi den. Dati meki Moses ben man taigi Yosua, a sma di ben o teki en presi: „Yehovah o waka na yu fesi èn ensrefi o de nanga yu ala ten. A no sa libi yu kwetikweti èn noiti a sa gowe fu yu. No frede èn no skreki.”—Deut. 31:8.

11. Fu san ede Moses ben warderi a wroko fu en?

¹¹ Fu di Yehovah ben horibaka gi Moses, meki a ben si a hebi wroko di Gado gi en, „leki wan gudu di bigi moro den gudu fu Egepte”. San ben moro bun? Fu dini Farao noso fu dini na Almakti Gado? San warti moro? Fu de wan kownupikin na ini Egepte noso fu de „a Salfuwan” fu Yehovah? Yehovah blesi Moses fu di a ben si sani na wan yoisti fasi. Moses ben abi wan bun matifasi nanga Yehovah di meki taki a ben man „du ala sortu kefalek sani”, di a tyari den Israelsma go na a Pramisi Kondre.—Deut. 34:10-12.

12. Sortu grani Yehovah gi wi?

¹² Wi srefi kisi wan wroko fu du. Yehovah  gi wi a wroko fu preiki a bun nyunsu, neleki fa a ben gi na apostel Paulus nanga trawan a wroko disi tu. (Leisi 1 Timoteyus 1:12-14.) Wi alamala abi a grani disi (Mat. 24:14; 28:19, 20). Sonwan fu wi de na ini a furuten diniwroko. Furu lepi brada di dopu kaba e dini na ini den gemeente leki dinari ini a diniwroko èn leki owruman. A kan taki yu famiri di no de na bribi noso tra sma no e si den grani disi leki wan warti sani èn kande den e wisiwasi yu srefi (Mat. 10:34-37). Ma efu den sani di den e taki meki yu lasi-ati, dan kande yu o bigin denki taki den sani di yu du gi Yehovah na fu soso. Noso kande yu o denki taki yu no man tan du a wroko di a gi yu fu du. Efu dati pasa nanga yu, dan fa bribi o yepi yu fu horidoro?

13. Fa Yehovah e yepi wi fu du a diniwroko fu en?

¹³ Begi Yehovah fu a yepi yu èn bribi taki a o du dati trutru. Taigi en san na den sani di e meki yu frede èn san na den broko-ede fu yu. A no Yehovah poti yu fu du a wroko fu en? Sobun, a o meki taki sani waka bun gi yu. Fa a o du dati? A o yepi yu neleki fa a yepi Moses. A fosi sani na taki Yehovah e gi yu a dyaranti: „Mi o meki yu kon tranga. Mi o yepi yu trutru. Iya, mi o hori yu nanga mi reti-anu fu retidu” (Yes. 41:10). A di fu tu sani na taki a e memre yu taki yu kan frutrow den pramisi fu en. A e taki: „Na mi taki a sani disi èn na mi o meki a pasa trutru. Mi teki mi bosroiti kaba èn na dati mi o du tu” (Yes. 46:11). A di fu dri sani na taki Yehovah e gi yu „a krakti di bigi pasa marki” fu du a diniwroko fu en (2 Kor. 4:7). A di fu fo sani na taki a lobi-ati Tata fu wi e yepi yu fu horidoro na ini a wroko fu en. Nanga yepi fu den tru anbegiman fu en di de na heri grontapu, a e meki taki wi e ’tan gi makandra deki-ati èn wi e tan yepi makandra’ (1 Tes. 5:11). Te Yehovah e yepi yu fu du a diniwroko fu en, dan yu bribi o kon moro tranga èn yu o si taki den grani di yu abi na ini a diniwroko fu en na gudu di bigi moro iniwan sani na grontapu.

14. Fu san ede Moses ben de seiker taki Gado ben o blesi en?

¹⁴ Moses „ben poti ala en prakseri na a pai di a ben o kisi” (Hebr. 11:26). Aladi a no ben sabi ala sani finifini fu a ten di ben o kon, toku a pikinso di a ben sabi yepi en fu teki koni bosroiti. Neleki en afo Abraham, na so Moses ben de seiker taki Yehovah man gi dedewan libi baka (Luk. 20:37, 38; Hebr. 11:17-19). Moses ben de seiker taki Gado ben o meki den pramisi fu en kon tru. Fu dati ede  a no ben denki taki den 40 yari di a ben de wan loweman èn di a ben libi na ini a sabana ben de fu soso. Aladi a no ben sabi finifini fa Gado ben o meki den pramisi fu en kon tru, toku a ben abi so furu bribi na ini Gado taki a ben gersi leki a ben man si den blesi fu Gado kaba.

15, 16. (a) Fu san ede wi musu poti prakseri na den blesi fu wi? (b) Sortu blesi yu e angri fu kisi te Gado Kownukondre o tiri grontapu?

¹⁵ Yu e ’poti ala yu prakseri tu na a pai di yu o kisi’? Neleki fa a ben de nanga Moses, na so wi srefi no sabi finifini fa den pramisi fu Gado o kon tru. Fu eksempre, wi no sabi o ten a bigi banawtu o kon (Mark. 13:32, 33). Ma wi sabi moro fu a Paradijs di e kon, leki san Moses ben sabi. Yehovah gi wi nofo pramisi di e sori fa a libi o de te a Kownukondre fu en o tiri. Dati meki wi man ’poti ala wi prakseri’ na a Paradijs dati. Te wi e si a nyun grontapu krin na wi fesi, dan dati o yepi wi fu poti a Kownukondre na a fosi presi. Fa so? Fu eksempre, yu ben o bai wan oso efu yu no sabi furu fu en? Kwetikweti! Na so a de tu taki wi no o feti na baka wan sani di wi no de seiker taki wi o kisi en trutru. Te wi abi bribi, dan wi o si krin fa a libi o de te a Kownukondre e tiri grontapu èn wi o man tan poti ala wi prakseri na a libi dati.

¹⁶ Fu si Gado Kownukondre moro krin na yu fesi, yu musu ’poti ala yu prakseri’ na a fasi fa yu libi o de na ini Paradijs. Pruberi fu si yusrefi na ini a situwâsi dati. Fu eksempre, te yu e studeri Bijbel èn yu e ondrosuku a libi fu den sma na ini a ten fosi Krestes, dan prakseri san yu ben o aksi den te den kisi wan opobaka. Prakseri san den o aksi yu fu a libi na ini den lasti dei. Prakseri fa yu o firi te yu si den afo fu yu di dede omeni hondrohondro yari kaba èn fa yu o sori den ala san Gado du so taki den de na ini a paradijs. Prakseri fa yu o firi te yu e leri sani fu den furu busimeti di yu o luku na ini wan paradijs pe freide o de. Prakseri fa yu o kon moro krosibei na Yehovah te a sondu fu yu o gowe safrisafri.

17. Te wi e si krin sortu blesi wi o kisi na ini a ten di e kon, dan fa dati o yepi wi na ini a ten disi?

¹⁷ Te yu e si krin sortu blesi wi o kisi na ini a ten di e kon, dan dati o yepi yu fu horidoro, fu abi prisiri èn fu teki bosroiti di o meki yu kisi wini fu têgo. Paulus skrifi den salfu Kresten: „Efu wi e howpu fu kisi wan sani di wi no kisi ete, dan wi o tan wakti a sani dati fayafaya, aladi wi e horidoro” (Rom. 8:25). A rai disi de gi ala Kresten di abi a howpu fu libi fu têgo. Aladi wi no kisi den blesi disi ete, toku a bribi fu wi tranga so te taki nanga pasensi wi e tan wakti ’a pai di wi o kisi’. Neleki fa a ben de nanga Moses, na so wi no e si den yari di wi e dini Yehovah, leki lasi ten. Na presi fu dati, wi sabi seiker taki „den sani di wi e si na fu wan pisi ten nomo, ma den sani di wi no e si na fu têgo”.—Leisi 2 Korentesma 4:16-18.

18, 19. (a) Fu san ede wi musu feti fu tan abi wan tranga bribi? (b) San wi o luku na ini a tra artikel?

¹⁸ Te wi abi bribi, dan wi o si „a krin buweisi fu sani di de trutru, ma di wi no man si” nanga wi ai (Hebr. 11:1). Wan sma di e denki leki fa libisma e denki, no e si en leki wan bigi grani fu dini Yehovah. So wan sma e si den gudu di wi kisi fu Gado, „leki don sani” (1 Kor. 2:14). Ma wi e howpu fu kisi têgo libi èn fu si na opobaka. Disi na sani di sma fu grontapu no man si. Den filosofiaman na ini a ten fu Paulus ben feni taki a ben de wan don man di ben e fruteri ala sortu lawlaw sani. Na so a de tu taki furu sma na ini a ten disi feni taki a howpu di wi e preiki na wan lawlaw sani.—Tori 17:18.

¹⁹ Wi e libi na ini wan grontapu pe furu sma no abi bribi èn dati meki wi musu feti fu tan abi wan tranga bribi. Begi Yehovah ’taki yu no lasi a bribi fu yu’ (Luk. 22:32). Neleki Moses, wi musu tan hori na prakseri san na den takru bakapisi fu sondu. Wi no musu frigiti o prenspari a de fu dini Yehovah èn wi no musu frigiti taki wi abi a howpu fu kisi têgo libi. Ma san wi kan leri moro fu na eksempre fu Moses? Na ini a tra artikel wi o luku fa bribi yepi Moses fu si „a sma di wi no man si nanga wi ai”.—Hebr. 11:27.