တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိအရ့ဒိၣ်လဲၣ်
“ယွၤ . . . ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်လၢ ပှၤဆီၣ်လီၤအသးလီၤ.”—ယၤကိာ် ၄:၆.
၁, ၂. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယွၤစူးကွံာ်ညိကွံာ် စီၤစီလူးလဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)
ဖဲယဟိဝၤယွၤ ဃုထၢထီၣ်စီၤစီလူး လၢစီၤပၤအခါ အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးလီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၉:၁, ၂, ၂၁; ၁၀:၂၀-၂၄) ဘၣ်ဆၣ် အဝဲကဲထီၣ် စီၤပၤဝံၤအလီၢ်ခံ အမၤတၢ်ဖဲအသးလီၤ. ဘၣ်တဘျီ ပှၤဖလ့ၡသးဖိလၢအကထိတဖၣ် ကတဲာ်ကတီၤထီၣ်အသးလၢ ကဟဲဒုးဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လီၤ. ဝံၡမူၤအ့လး တဲဘၣ်စီၤစီလူးလၢ အဝဲကဟဲလုၢ်ထီၣ်တၢ်ဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တချုးဖဲ စီၤၡမူၤအ့လးဟဲတုၤဒံးဘၣ်အခါ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်ပျံၤတၢ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်အါဂၤ ဃ့ၢ်သဒၣ်ကွံာ် စီၤစီလူးလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ စီၤစီလူးန့ၣ်အိၣ်ခိးဝဲ စီၤၡမူၤအ့လး တကဲလၢၤဘၣ်ဒီး လဲၤလုၢ်ထီၣ်တၢ်လၢအနီၢ်ကစၢ်လီၤ. စီၤစီလူးတအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကလုၢ်ထီၣ်တၢ်အဂီၢ်ဘၣ် ဒီးမၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် တဘၣ်ယဟိဝၤယွၤအသးဘၣ်.—၁ ၡမူၤအ့လး ၁၃:၅-၉.
၂ ဖဲစီၤၡမူၤအ့လးဟဲတုၤအခါ အထံၣ်ဝဲလၢ စီၤစီလူးတဒိကနၣ်ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်အဃိသိၣ်ဃီၣ်အီၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤစီလူးဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အမၤတၢ်န့ၣ်တကမၣ်ဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢးတဲပူၤဖျဲးအသး ဒီးပာ်ထီၣ်တၢ်ကမၣ်လၢ ပှၤဂၤအလိၤလီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၁၃:၁၀-၁၄) စးထီၣ်ဖဲန့ၣ် စီၤစီလူးမၤတၢ်အါမံၤ ဖဲဒၣ်အသးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤ စူးကွံာ်ညိကွံာ်အီၤလၢစီၤပၤ အလီၢ်လီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၁၅:၂၂, ၂၃) စီၤစီလူးအတၢ်အိၣ်မူလၢ အခီၣ်ထံးန့ၣ်ဂ့ၤဝဲဘၣ်ဆၣ် လၢခံဘၣ်သံဝဲ ဆှုၣ်မဲာ်ကဲၤမဲာ်လီၤ.—၁ ၡမူၤအ့လး ၃၁:၁-၆.
၃. (က) ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် ပှၤအါဂၤထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ပကမၤလိသကိး တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၃ ပှၤအါဂၤထံၣ်ဝဲလၢ အမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်မူတဖျိးဆိဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ပတြၢၤလီၤအသးလၢ အသ့န့ၢ်ပှၤအဂၤလီၤ. အဒိ, ခွါဂဲၤဒိလၢ အမံၤဟူသၣ်ဖျါဒီးအမၤထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်တဂၤ တဲဝဲလၢ “တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် အဘျုးတအိၣ်လၢယဂီၢ်ဘၣ်— ဒီးယတမုၢ်လၢ်လၢ ယကဘၣ်ဆီၣ်လီၤသးလၢ ပှၤဂၤအဖီလာ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်.” ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် အရ့ဒိၣ်လၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်လဲၣ်. တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်ဒီး တမ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကမၤလိသကိး တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤလီၤ. ဒီးတၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ် ပကမၤလိဘၣ်လၢ မ့ၢ်ကီဝဲလၢပကအိၣ် ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးဘၣ်ဆၣ် ပဆဲးပာ်ဖျါထီၣ်အီၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လဲၣ်
၄. တၢ်ကမၣ်အဒူန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၄ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသးန့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးဒိၣ်မးလီၤ. (ဖး ယၤကိာ် ၄:၆ တက့ၢ်.) စီၤဒၤဝံး ဃ့သကွံၢ်ကညး ယဟိဝၤယွၤလၢ– “တြီဃာ်စ့ၢ်ကီး နခ့နပှၤလၢ တၢ်ကမၣ်အဒူတက့ၢ်.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၉:၁၃) တၢ်ကမၣ်အဒူန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်ကမၣ်အဒူန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပတအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကမၤတၢ်တမံၤန့ၣ်ဘၣ် ဘၣ်ဆၣ်မ့ၢ်လၢ ပတၢ်ဝံသးစူၤဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးတအိၣ်ဘၣ်အဃိ ပမၤအီၤလီၤ. ပဝဲခဲလၢာ်ပတလၢတပှဲၤအဃိ တဘျီတခီၣ် ပကမၤတၢ်ဖဲဒၣ်ပသးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်ပမၤလိဘၣ် စီၤပၤစီလူးအဒိအတဲာ်အသိး တၢ်မၤတၢ်ဖဲဒၣ်ပသး မ့ၢ်ကဲထီၣ်ဝဲလုၢ်လၢ်တခါန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤတဘၣ်အသးဘၣ်. စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၂၁ စံးဝဲလၢ “ပှၤလၢအပာ်အသးထီၣ်ထီ” တဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤက “သိၣ်ဃီၣ်” ဝဲလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲကမၤဝဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်.
ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်ကဲယဟိဝၤယွၤ
၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်မၤတၢ်ဖဲဒၣ်ပသးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ် တခါလဲၣ်.
၅ တၢတထံၣ်န့ၣ် ပမ့ၢ်မၤတၢ်ဖဲဒၣ်ပသးန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢပတပာ်ကဲ ယဟိဝၤယွၤ ဒ်အမ့ၢ်ပတၢ်ပၢကစၢ်ဘၣ်. ဒီးခံထံၣ်တထံၣ်န့ၣ် ပမ့ၢ်မၤတၢ်တမံၤမံၤလၢ ပမၤအီၤအခွဲးတအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် တၢ်တဲအါလိာ်သး မ့တမ့ၢ် တၢ်သးတလီၤပလိာ်ဒီးပှၤအဂၤ အိၣ်ထီၣ်ဝဲသ့လီၤ. (ကတိၤဒိ ၁၃:၁၀) သၢထံၣ်တထံၣ်န့ၣ် ပှၤဂၤမ့ၢ်ထံၣ်ဝဲလၢ ပမၤတၢ်ဖဲဒၣ်ပသးန့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်မဲာ်ဆှးလၢပဂီၢ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၁၄:၈, ၉) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢပအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်မနုၤလဲၣ်
၆, ၇. တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၆ ခရံာ်ဖိလၢအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် တပာ်ထီၣ်ထီအသးဘၣ်ဒီး ကထံၣ်ပှၤဂၤဂ့ၤန့ၢ်ဒံးအနီၢ်ကစၢ်လီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၂:၃) ပှၤတဂၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် အါဒၣ်တက့ၢ်အဝဲအိၣ်ဒီး တၢ်သးစူၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါလီၤအတၢ်အိၣ်သး ဒီးအတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ်ဒီး အၢၣ်လီၤအတၢ်ကမၣ်လၢ တၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် တူၢ်လိာ်ပှၤဂၤအတၢ်ထံၣ် ဒီးဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလီၤ. ဒီးပှၤလၢအဆီၣ်လီၤအသးန့ၣ် မၤသးခုယဟိဝၤယွၤအသးလီၤ.
၇ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤတဂၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် အဝဲကသ့ၣ်ညါလီၤအနီၢ်ကစၢ်အသးဒီး တူၢ်လိာ်ဝဲလၢ အဝဲမၤတၢ်တသ့ခဲလၢာ်ဘၣ်. ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအံၤ ကမၤစၢၤအီၤလၢ အကပာ်ကဲပှၤဂၤ ဒီးကရ့ဒီးပှၤဂၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံာ်အပူၤလီၤ.
၈. ပကအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအဂီၢ် ပကဘၣ်ဟးဆှဲးတၢ်ဆိကမိၣ် မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၈ လၢတၢ်တပလီၢ်သးအပူၤန့ၣ် ပစးထီၣ်ဆိကမိၣ်ဒိၣ်လီၤပသးသ့ဝဲလီၤ. လၢကျဲဒ်လဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကစးထီၣ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ပမ့ၢ်ပှၤလၢအရ့ဒိၣ်န့ၢ်ပှၤအဂၤ မ့ၢ်လၢပနီၢ်ကစၢ် မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢပသ့ၣ်ညါအီၤတဂၤဂၤ အိၣ်ဒီးမူဒါလီၤဆီလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤအဃိလီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၂:၁၆) မ့တမ့ၢ် ပကဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဒ်သိးပှၤဂၤကဆိကမိၣ်ဒိၣ်ပှၤလီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၂:၉, ၁၀) ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကစးထီၣ်တဲပှၤဂၤလၢ အဝဲသ့ၣ်ကြၢး မၤဒ်အံၤဒ်နုၤလီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၄:၆.
၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤတနီၤနီၤ ပာ်ထီၣ်ထီအသးလဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤတက့ၢ်.
၉ ပမ့ၢ်တတြီဃာ် ပတၢ်သူၣ်လီသးကွံလၢ အကမၣ်တဖၣ်ဘၣ်န့ၣ် ပတၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသးအိၣ်ထီၣ်သ့ဝဲလီၤ. ပှၤအါဂၤအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်ထီၣ်ထီအသး မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိးဒိးန့ၢ် မံၤလၤသၣ်ကပီၤလၢအဂ့ၤ, သးက့ၣ်ပှၤဂၤ မ့တမ့ၢ် အတပၢၤဃာ် အတၢ်သးဒိၣ်ဘၣ်အဃိလီၤ. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသး ဒ်သိးဒီးစီၤအၤဘၡါလိၣ်, စီၤဧူးစံယါ ဒီးနဘူၤကးန့စၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢအဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ် တၢ်ဆီၣ်လီၤသးလီၤ.—၂ ၡမူၤအ့လး ၁၅:၁-၆; ၁၈:၉-၁၇; ၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၆:၁၆-၂၁; ဒၤနံးယ့လး ၅:၁၈-၂၁.
၁၀. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးဟးဆှဲးတၢ်စံၣ်ညီၣ် ပှၤဂၤလဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိလၢ လံာ်စီဆှံပူၤတက့ၢ်.
၁၀ တဘျီတခီၣ် ပှၤနီၤနီၤအတၢ်ဆီၣ်လီၤသးတအိၣ်ဘၣ် ခီဖျိလၢတၢ်ဂ့ၢ်အါမံၤအဃိလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် စီၤအဘံၤမ့လ့း ဒီးစီၤပ့းတရူး အဂ့ၢ်တက့ၢ်. (၁ မိၤၡ့ ၂၀:၂-၇; မးသဲ ၂၆:၃၁-၃၅) မ့ၢ်ပတဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ပာ်ထီၣ်ထီအသးသ့ဧါ. မ့တမ့ၢ် တသ့ၣ်ညါဝဲတၢ်ဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးတဆိကမိၣ်ထံတၢ်အဃိဧါ. မ့ၢ်လၢပတထံၣ်တၢ်အိၣ်လၢ ပှၤသးပူၤအဃိ တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်မၤဝဲန့ၣ် ပစံၣ်ညီၣ်အီၤတသ့ဘၣ်.—ဖး ယၤကိာ် ၄:၁၂ တက့ၢ်.
နမူဒါလၢ ယွၤအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအပူၤ
၁၁. ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၁ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးတဂၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲ အမူဒါလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအပူၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်ယွၤလၢအရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤတၢ် ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်လီၤ. အဝဲဟ့ၣ်လီၤဝဲပှၤတဂၤစုာ်စုာ် အမူဒါလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤအဃိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လိၣ်ဘၣ် ပှၤကိးဂၤဒဲးလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် တၢ်ဟ့ၣ်, တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဒီးတၤလၣ် တဂၤတမံၤတဂၤမၠိလီၤ. ဒီးအဝဲဟ့ၣ်ပှၤအခွဲးလၢ ပကသူအီၤဖဲဒၣ်ပသးလီၤ. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် ပကသူပတၢ်ဟ့ၣ်အံၤလၢ ကျဲလၢအဘၣ်ယဟိဝၤယွၤအသးလီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၂:၄-၈) ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးလၢပကသူ တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အံၤလၢ ပကမၤလၤကပီၤအီၤဒီး ကမၤစၢၤပှၤဂၤအဂီၢ်လီၤ.— ဖး ၁ ပ့းတရူး ၄:၁၀ တက့ၢ်.
ဖဲပမူဒါလၢ ယွၤအတၢ်ကရၢကရိအပူၤ ဆီတလဲအခါ ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၂-၁၄)
၁၂, ၁၃. လၢကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအပူၤ ပမူဒါမ့ၢ်ဆီတလဲန့ၣ် ပကြၢးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် မတၤအဒိအတဲာ်လဲၣ်.
၁၂ ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ် လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲအသိး ပမူဒါလၢယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိအပူၤစ့ၢ်ကီး ဆီတလဲဝဲလီၤ. အဒိ, ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ဆီတလဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးဘၣ်မၤဝဲလၢ အတၢ်အိၣ်မူအပူၤန့ၣ်တက့ၢ်. လၢအခီၣ်ထံးန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်ထဲအပၢ်ဒီးအီၤခံဂၤလီၤ. (ကတိၤဒိ ၈:၂၂) လၢခံအဝဲမၤစၢၤ ယဟိဝၤယွၤလၢ ကတ့လီၤမူခိၣ်ကလူးတဖၣ်, မူဟီၣ်ကယၢဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလီၤ. (ကလီးစဲ ၁:၁၆) ဒီးလၢခံအဝဲဘၣ်တၢ်ဆှၢလီၤအီၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢလီၤ. အဝဲဘၣ်ဟဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒ် ဖိသၣ်ဆံးဆံးဖိအသိး ဒီးဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၂:၇) ယ့ၣ်ၡူးသံဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲက့ၤထီၣ်လၢမူခိၣ်လီၤ. စးထီၣ်ဖဲ ၁၉၁၄ နံၣ်န့ၣ် အဝဲကဲထီၣ်ဝဲ ယွၤအဘီအမုၢ်အစီၤပၤလီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၂:၉) ဒီးခါဆူညါန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးပၢတၢ် ဒ်စီၤပၤတဂၤအသိး အနံၣ်တကထိမ့ၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲကဟ့ၣ်လီၤက့ၤဘီမုၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအစုပူၤ “ဒ်သိးယွၤကမ့ၢ်တၢ်ခဲလၢာ်, လၢတၢ်ခဲလၢာ်အပူၤလီၤ.”—၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၈.
၁၃ ပဝဲစ့ၢ်ကီး လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ပကထံၣ်ဘၣ်တၢ်ဆီတလဲအါမးလီၤ. တဘျီတခီၣ် ခီဖျိလၢပတၢ်ဆၢတဲာ်အဃိ ပမူဒါကဆီတလဲလီၤ. အဒိ လၢညါပကမ့ၢ်ပှၤသဘျ့ ဒီးပဆၢတဲာ်လီၤပသးလၢ ပကဆီဟံၣ်ဆီဃီ ဒီးပကဟံးဖိဟံးလံၤလီၤ. ဒီးလၢခံဒ်သိးပမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤ ကန့ၢ်အဂီၢ် ပကဆၢတဲာ်လီၤပသးလၢ ပကမၤတၢ်ဆီတလဲတနီၤလီၤ. တဘျီတခီၣ် ပမူဒါကဆီတလဲလၢ ပတၢ်အိၣ်သးအဃိလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကမၤယွၤအတၢ်မၤကအါထီၣ် မ့တမ့ၢ် ပမၤတကဲဒ်သိးလၢညါလၢၤဘၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပညါဘီၣ်ဂ့ၤညါပှၢ်ဂ့ၤ မ့တမ့ၢ် ပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဂ့ၤမ့ၢ်ဂ့ၤ တဂ့ၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပမၤအတၢ်မၤအဂ့ၤကတၢၢ် သ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲတဃ့ပှၤအါန့ၢ် တၢ်လၢပမၤသ့န့ၣ်ဘၣ်. ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်အီၤတၢ်လၢ ပမၤသ့န့ၣ်အဝဲသးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၆:၁၀.
၁၄. ပတၢ်အိၣ်သးမ့ၢ်အိၣ် ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်ဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခုဒ်လဲၣ်.
၁၄ ကယဲၢ်မူဒါလၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤအီၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲလၢတၢ်သူၣ်ခုသးခုအပူၤလီၤ. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပမၤပမူဒါလၢ တၢ်သးခုအပူၤသ့ဝဲလီၤ. (ကတိၤဒိ ၈:၃၀, ၃၁) ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ မူဒါတခါဂ့ၤတခါဂ့ၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲလၢ တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်အပူၤလီၤ. အဝဲတသူၣ်က့ၣ်သးကါပှၤဂၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသူၣ်မံသးမုာ်ဝဲဒီးအမူဒါလၢ အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ယွၤအတၢ်ကရၢကရိအပူၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲထံၣ်ဝဲအမူဒါအံၤ ဟဲလၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် ပာ်ကဲပှၤဂၤဒီး ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဝဲပှၤဂၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤဂၤစ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အီၤမူဒါလီၤ.—ရိမ့ၤ ၁၂:၁၀.
အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးတက့ၢ်
၁၅. ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ စီၤကံးဒဧိၣ် အဒိအတဲာ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၅ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် စီၤကံးဒဧိၣ် မ့ၢ်ဝဲပှၤလၢအဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လီၤ. ဖဲယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အီၤမူဒါလၢ ကဘၣ်တီခိၣ်ရိၤမဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ ကီၢ်မံးဒယၣ်အခါ စီၤကံးဒဧိၣ် တဲဝဲ– “ယမ့ၢ်ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိလၢ မနၤၡ့ၤအပူၤ, ဒီးယဲဒၣ်အံၤ ယမ့ၢ်ပှၤအဆံးကတၢၢ်လၢယပၢ် အပှၤဟံၣ်ဖိအကျါလီၤ.” (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၆:၁၅) ဘၣ်ဆၣ် စီၤကံးဒဧိၣ် နာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးတူၢ်လိာ်ဝဲမူဒါအံၤလီၤ. ဒီးအဝဲဂုာ်ကျဲးစၢးဃုနၢ်ပၢၢ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ အဝဲမၤမနုၤလဲၣ်. ဒီးဃ့ဘါထုကဖၣ် ဒ်သိးယွၤကဟံးစုနဲၣ်ကျဲအီၤအဂီၢ်လီၤ. (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၆:၃၆-၄၀) စီၤကံးဒဧိၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်, အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ တကးဒံးဘၣ် အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ဒီး တၢ်ပလီၢ်ပဒီစ့ၢ်ကီးလီၤ. (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၆:၁၁, ၂၇) ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပှၤဂီၢ်မုၢ်မၢအီၤလၢ ကကဲခိၣ်ကဲနၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဖီခိၣ်အခါ အဝဲဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. အဝဲမၤဝဲတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၢအီၤတဖၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ က့ၤကဒါက့ၤဝဲလၢအဟံၣ်လီၤ.—စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၈:၂၂, ၂၃, ၂၉.
၁၆, ၁၇. ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးတဂၤ လဲၤထီၣ်လဲၤထီကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၆ ပှၤတဂၤ မ့ၢ်တူၢ်လိာ်ဝဲမူဒါအသီ မ့တမ့ၢ် မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤစၢၤအါထီၣ်တၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် အခီပညီတမ့ၢ်လၢ အဝဲပာ်ထီၣ်ထီအသးဘၣ်. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ ပှၤလၢအဲၣ်ဒိး မၤယွၤအတၢ်မၤ, အဲၣ်ဒိးမၤစၢၤအါထီၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးလဲၤထီၣ်လဲၤထီန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအဂ့ၤလီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၄:၁၃-၁၅) ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးပကလဲၤထီၣ်လဲၤထီအဂီၢ် မ့ၢ်ပလိၣ်ဘၣ်မူဒါလၢအသီဧါ. တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ပဝဲခဲလၢာ်ပမၤဂ့ၤထီၣ် ပသကဲာ်ပဝးဒီး ပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤပှၤ ဒ်သိးပမၤအတၢ်မၤကသ့ဂ့ၤဂ့ၤဒီး မၤစၢၤပှၤဂၤအဂီၢ်သ့ဝဲလီၤ.
၁၇ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် တချုးအဝဲတူၢ်လိာ်မူဒါဒံးဘၣ်အခါ အဝဲကဃုသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. အဝဲကဃ့ဘါထုကဖၣ်ဒီး ကဆိကမိၣ်ထံဝဲလၢ မ့ၢ်အမၤလၢပှဲၤဝဲမူဒါအံၤ ဘၣ်ကန့ၢ်ဧါ. ဒ်သိးအဝဲကမၤတၢ်လၢအရ့ဒိၣ် လၢအဂၤတဖၣ်အဂီၢ် အတၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီး အဂံၢ်အဘါ ကအိၣ်ဒံးဧါ. အဝဲမၤဝဲမ့ၢ်တသ့ဘၣ်ဒီး အမူဒါအံၤန့ၣ် ပှၤဂၤမၤဝဲကသ့ဧါ. ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့တဂၤ အဝဲကဆိကမိၣ်ထံဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤမ့ၢ်ဝံၤဒီး ကဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ အမၤဝဲမူဒါအံၤ သ့ဧါတသ့ဘၣ်ဧါန့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးတဂၤ တၢ်လၢအမၤဝဲ မ့ၢ်တန့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် အကဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ်ဝဲလီၤ.
၁၈. (က) ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးတဂၤန့ၣ် ဖဲအဒိးန့ၢ်ဘၣ်မူဒါအသီအခါ အဝဲမၤဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ရိမ့ၤ ၁၂:၃ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကကဲထီၣ်ပှၤလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးဒ်လဲၣ်.
၁၈ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢပက “လဲၤတၢ်” ဒီးအီၤလၢတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤလီၤ. (မံကၤ ၆:၈) ဖဲပဒိးန့ၢ်ဘၣ်မူဒါအသီအခါ ပကဘၣ်ဃုယွၤအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးဃ့အတၢ်မၤစၢၤ ဒ်စီၤကံးဒဧိၣ်မၤဝဲအသိးလီၤ. ပကြၢးဆိကမိၣ်ထံ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤတဲပှၤ ခီဖျိလံာ်စီဆှံဒီး အတၢ်ကရၢကရိန့ၣ်လီၤ. ထီဘိန့ၣ် မ်ပကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ပမၤယွၤအတၢ်မၤသ့န့ၣ် တမ့ၢ်လၢ ပနီၢ်ကစၢ်တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အဃိဘၣ် မ့ၢ်လၢယွၤအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးဒီး အဲၣ်ဒိးသူပှၤအဃိလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၈:၃၅) ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် အဝဲ “တပာ်အသးထီန့ၢ်အဂ့ၤပာ်ဝဲ” ဘၣ်.—ဖး ရိမ့ၤ ၁၂:၃ တက့ၢ်.
၁၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးလဲၣ်.
၁၉ ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးတဂၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢထဲဒၣ် ယဟိဝၤယွၤတဂၤဧိၤန့ၣ် ကြၢးဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်လၤတၢ်ကပီၤ မ့ၢ်လၢအဝဲတ့လီၤတၢ်ခဲလၢာ်ဒီး အစိအကမီၤဒိၣ်ကတၢၢ်အဃိလီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၄:၁၁) ပမ့မ့ၢ်ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် ပမ့ၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်မူဒါတခါဂ့ၤတခါဂ့ၤ လၢယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိအပူၤန့ၣ် ပကမၤအီၤလၢ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအပူၤလီၤ. ဒီးပကပာ်ကဲ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒီး အတၢ်ထံၣ်န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပကအိၣ်ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးလီၤ. ဒီးပှၤလၢအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးတဂၤ တချုးလၢအမၤတၢ်တမံၤမံၤဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲကဆိကမိၣ်ထံဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒ်သိးအသုတမၤဘၣ် တၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဝဲ ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးတဖၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အရ့ဒိၣ်လၢယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် ကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးလီၤ. တၢ်မၤလိလၢခံတခါအပူၤန့ၣ် ပကမၤလိဘၣ်လၢ မ့ၢ်ကီဝဲလၢ ပကအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးဘၣ်ဆၣ် ပဆဲးအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးကသ့ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
