Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

Nawala ang Akong Hilig sa Gubat

Nawala ang Akong Hilig sa Gubat

Nawala ang Akong Hilig sa Gubat

Sumala sa giasoy ni Thomas Stubenvoll

NATAWO ko sa New York City niadtong Nobyembre 8, 1944. Nagdako ko sa South Bronx, nga niadtong panahona nabahinbahin tungod sa lainlaing rasa. Sa bata pa ko, sa kalye ko mag-estambayan, ug sa ngadto-ngadto akong nahibaloan nga dili ko puwedeng magpatakag taak sa teritoryo sa gang sa nagkalainlaing rasa. Ang maong mga gang gikahadlokan tungod kay sila mabangis ug dili mahadlok mohimog krimen.

Pag-edad nakog 12, ako nagpamembro sa usa ka gang. Ang among gang gitawag ug The Skulls (Mga Kalabera). Manglungkab mig mga bagon sa tren ug mangawat ug kinartong peanut butter ug ubang pagkaon. Mas kursonadang mohimog daotan ang mga gang sa gulanggulang nang mga tin-edyer. Dili kalikayan nga mobanaw ang dugo kon mag-engkuwentro ang maong mga gang. Usa ka higayon, nasaksihan gayod nako kon giunsa pagdunggab ang akong suod nga amigo diha mismo sa akong atubangan ug siya namatay.

Ganahan Kaayo Kog Gubat

Dili ko malipayon sa akong kinabuhi ingong membro sa usa ka gang. Sa ngadto-ngadto, dili na ko gustong mopuyo sa siyudad. Ang akong uyoang si Eddie nakaapil sa Gubat sa Korea kay siya usa man ka membro sa Marine Corps, nga usa ka sanga sa puwersa militar sa Amerika. Ganahan kaayo kong maminaw sa estorya ni Tiyo Eddie bahin sa iyang kinabuhi ingong usa ka Marine. Ang mga Marine diay maoy disiplinadong mga lider ug isog nga mga manggugubat ug gibansay nga mahimong alisto. Ang tropa sa mga Marine dunay pilosopiyang Semper fidelis, Latin nga mga pulong nga nagkahulogang “mounong kanunay.” Gipakita niini nga ang ilang pamalaod estrikto kaayo maylabot sa pagkamaunongon ug sa dedikasyon sa ilang propesyon. Sa wala madugay nangandoy ko nga mahimong banggiitan nga Marine.

Sa pag-edad nakog 17 niadtong Nobyembre 8, 1961, miapil ko sa Marine. Wala dangtig upat ka bulan, ako migraduwar sa bansayanang kampo sa mga Marine. Mao kadto ang sinugdanan sa akong 11-anyos nga pagkasundalo.

Ako nagsundalo sa panahon nga wala pay gubat. Apan ang kinabuhi sa Marine daw pirme lang may gubat kay way hunong ang pagbansay. Una, gipadala ko sa Oahu, Hawaii, diin duha ka tuig kong gibansay sa taktika militar ug sa gerilyang pagpakiggubat. Nahimo kong hingigo, ug maigo nako ang kinatung-an sa lingin nga may napulo ka pulgadang diyametro sa distansiyang 457 metros. Gibansay ako sa martial arts, pagpamomba, pagbasag mapa, demolisyon, ug komunikasyon. Malipayon gayod ako sa matag gutlo sa akong pagbansay.

Human sa Hawaii, ako giasayn ug unom ka bulan sa Atsugi Naval Air Station sa Japan aron bantayan ang mga hinagiban ilalom sa dagat. Wala madugay misamot ang pagkontrahay sa Amerika ug sa Amihanang Vietnam, ug apil ko sa grupo sa mga Marine nga giasayn sa USS Ranger, usa ka barkong tigkargag ayroplano. Ang among barko diha sa Gulpo sa Tonkin miapil pagpamomba didto sa Amihanang Vietnam. Sa kataposan, nakasinati na gyod kog tinuod nga gubat. Apan morag wala gihapon ko makiggubat kay naa ra man ko sa barko.

Ang Tinuod nga Kombate

Sa tingpamulak sa 1966, samtang naasayn pa ko sa barkong Ranger, nakompleto nako ang akong upat ka tuig nga serbisyo ug gitugotan na ako nga mobiya pagkasundalo. Kon uban pa unta tong sundalo, ganahan na silang mopauli sa ilang balay aron malikayan ang usa ka dakong gubat nga mobutohay na. Apan kay ako usa na ka debotadong Marine ug banggiitang manggugubat, wala koy planong moundang. Ako mibalik sa serbisyo.

Ganahan kaayo kong makiggubat. Gibansay ko alang niana. Busa ako miboluntaryo sa pagserbisyo ingong ordinaryo nga sundalo. Bahalag asa ko iasayn basta sundalo lang gihapon ko sa Marine. Ang akong ambisyon sa kinabuhi mao ang pagkahimong maayong Marine, ug ang gubat maoy nahimong akong diyos.

Niadtong Oktubre 1967, gipadala ko sa Vietnam. Ako gikulbaan ug naghinamhinam sa dihang gipaasdang dayon ko sa giyera didto sa probinsiya sa Quang Tri. Wala dangtig usa ka adlaw grabe na kaayo ang kombate. Nagbuy-od ang mga patay ug mga samdan. Makita nako ang abog nga moutbo sa dihang maigo ang yuta sa mga bala sa kontra. Walay laing kasalipdan gawas sa pipila lang ka bugang. Akong girakrakan ang mga kaaway. Grabe kaayo kadto. Abi nakog mamatay na gyod ko. Sa kataposan, nahuman ra gyod ang engkuwentro. Wala ra ko maunsa apan nangamatay ang akong mga kauban nga akong gipas-an balik sa kampo.

Ang misunod nga 20 ka bulan mao ang kinagrabehang away sa Gubat sa Vietnam. Walay hunong ang kombate. Ako mamusil, mokober, mangambus o kaha ambuson. Halos sa tanang panahon ako nakigpinusilay sa mga kaaway samtang nagtago ko sa mga buho nga dali rang malapok kon moulan. Usahay, tugnaw ug puwerteng lisora ang kahimtang sulod sa maong mga buho ug dinha na ko mokaon ug matulog.

Kay ang akong misyon mao man ang pagpangita ug pagpatay sa kaaway diha sa lapokon nga kalasangan, anaa kanunay ang peligro nga atngan ko sa nagpahiping kaaway diha sa kabugangan. May mga higayon nga mabungog ko sa way-puas nga pagboto sa mga bala sa kanyon diha sa akong duol. Sa usa ka engkuwentro duol sa Khe Sanh, kapig katunga sa akong tropa ang nangaangol o nangamatay—13 ra intawon ming nabilin.

Pagka-Enero 30, 1968 didto ako sa usa ka kampo, ug mao kadto ang unang higayon nga nakatulog kog tolda human sa kapig usa ka tuig. Maayo na unta nakong katulog sa dihang nahipugwat ko sayo sa buntag tungod sa makabungog nga pagbuto sa bala sa kanyon. Nasamdan ako. Ang pipila ka tipak sa shrapnel mitaop sa akong abaga ug bukobuko. Sinugdanan kadto sa grabeng pag-atake sa kaaway.

Tungod kay ako samdan, nakadawat kog medalya nga Purple Heart agig pasidungog, apan ang akong samad dili ra kaayo grabe ug nakahimo gihapon ko sa pagpakigkombate. Dali rang natangtang sa mga doktor ang mga shrapnel, ug sa wala madugay miadto ko sa siyudad sa Hue, diin nahitabo ang usa sa dagkong mga engkuwentro. Didto gikublan na ko ug wala na koy kokaluoy sa pagpatay sa kaaway. Sulod sa 32 ka adlaw, akong giusa-usa ang mga balay aron pamusilon ang mga kaaway nga nagtago didto.

Niadtong panahona nagtuo gyod ko nga husto ang akong gihimo. Nangatarongan ko: ‘Total, libolibo man sab ang ilang gipamatay nga inosenteng mga lalaki, mga babaye, ug mga bata sa siyudad sa Hue. Libolibong patay ang nagpasad diha sa mga kalye ug mga eskinita. Ang mga bomba gipangtanom bisan diin, ang uban gitago pa gani ilawom sa mga patayng lawas. Kanunay sab kaming nameligro tungod sa mga esnayper.’ Apan kini wala makapugong kanako kay nagtuo ko nga angay gyong patyon ang mga kaaway.

Nahilig sa Gubat

Wala madugay human sa engkuwentro sa Hue, natapos ang akong 13-ka-bulan nga asaynment. Apan nagpadayon gihapon ang gubat, ug gusto pa nakong makig-away. Busa miboluntaryo ko nga magpabilin sa Vietnam alang sa laing asaynment. Nianang panahona usa na ko ka sarhento ug giasayn ko sa usa ka espesyal nga misyon. Ako gipadumalag mga grupo sa mga Marine diha sa gagmayng mga baryo. Among gitudloan ang mga sibilyan kon unsaon nila pagpanalipod ang ilang mga komunidad. Alerto kaayo mi kay sagad ang mga kaaway magpakaaron-ingnong sibilyan. Sa magabii, among ukoyon ug patyon ang mga kaaway. Bisan pa sa grabe kaayong tensiyon, misamot pa ang akong hilig sa gubat.

Dali ra kaayong nahuman ang akong ikaduhang asaynment sa Vietnam. Busa mihangyo na usab ko nga moapil sa gubat. Apan wala na mosugot ang mga opisyal, kay tingali nakamatikod sila nga mora na kog naadik sa gubat. Hinuon, wala kana magpasabot nga natapos na ang akong pagka-Marine. Gipabalik ako sa Amerika aron sa pagbansay ug bag-ohang mga sundalo, ug gidangtan kinig tulo ka tuig ug tunga. Daghan kog ikatudlo sa akong mga rekluta, ug gihimo nako ang tanan aron mahimo usab silang mangtas ug banggiitang sundalo.

Akong Nakaplagan ang Mas Maayong Kinabuhi

Naamigo nako ang akong kaubang tigbansay. Bag-o pa siyang gibiyaan sa iyang asawa. Ang iyang igsoong babaye nga si Christine Antisdel, nga bag-o pang nahimong Saksi ni Jehova, gustong mobalhin sa balay sa akong amigo aron tabangan siya sa pag-atiman sa iyang duha ka gagmayng bata. Mao kadtoy unang higayon nga nakadungog ko bahin sa mga Saksi.

Nagdako ko nga Katoliko ug nag-eskuyla ko sa usa ka Katolikong tunghaan sulod sa walo ka tuig. Nagsakristan pa gani ko. Apan wala koy alamag bahin sa Bibliya. Nausab ang tanan tungod kang Christine. Iyang gipaambit kanako ang mga kamatuoran sa Bibliya nga wala pa gayod nako madunggi sukad. Akong nakat-onan kon unsa gayod ang gitudlo sa Bibliya.

Pananglitan, akong nakat-onan nga ang Bibliya wala magtudlo nga sa dihang mamatay ang mga daotan, sila pagasilotan sa Diyos diha sa nagdilaab nga impiyerno. (Ecclesiastes 9:5, 10) Wala kini magtudlo nga ang Diyos usa ka Trinidad. (Juan 14:28) Hinunoa, ang Bibliya nagtudlo nga wad-on sa Diyos ang pagkadaotan, kasakit, ug kamatayon ug nga ang masinugtanong mga tawo mabuhi sa walay kataposan sa usa ka paraisong yuta. (Salmo 37:9-11; Pinadayag 21:3, 4) Nakat-onan usab nako ang mga sukdanan sa Diyos bahin sa maayong panggawi. (1 Corinto 6:9, 10) Akong nasayran nga ang Diyos adunay ngalan, si Jehova. (Salmo 83:18) Natandog gayod ako niining tanan nga akong nakat-onan!

Niadtong Nobyembre 1972, gibalhin ko sa laing kampo, diin giasayn ko sa pagtudlo sa bag-ohang mga sundalo. Didto nagtuon ko sa Bibliya uban sa mga Saksi ni Jehova. Mitambong ko sa ilang mga tigom ug nakadayeg kaayo ko sa ilang pagkamahigalaon ug sa ilang gugma sa usag usa.

Apan sa dihang nagkadaghan ang akong nakat-onan sa Bibliya, nahasol na hinuon ang akong konsensiya. Ang akong nakat-onan sukwahi kaayo sa akong pagkinabuhi kay akong gihigugma ang kapintasan ug ang pagpakiggubat alang sa nasod, mga buhat nga gidumtan sa Diyos.

Nakaingon ko nga dili diay ko mahimong magsisimba ni Jehova nga Diyos kon magpadayon ko pagka-Marine. Tungod niana nawala ang akong hilig sa gubat ug nakadesisyon ko sa pagbiya sa akong propesyon. Human sa daghang bulan nga paghikay sa mga papeles, mga interbiyo, ug pag-eksamin sa kahimtang sa akong pangisip, ako gitugotan nga mobiya pagka-Marine—sa rason nga supak sa akong konsensiya ang pagpakiggubat. Dinhi natapos ang akong 11 anyos nga pagserbisyo sa Marine Corps.

Busa mahimo na nakong isulti kang Jehova ang mga pulong sa Isaias 6:8: “Ania ako! Ipadala ako.” Oo, andam na ako sa paggamit sa akong kusog ug kadasig sa pag-alagad sa matuod nga Diyos imbes sa pag-alagad sa Marine Corps. Nabawtismohan ko ingong Saksi ni Jehova niadtong Hulyo 27, 1973. Lima ka bulan sa ulahi ako naminyo kang Christine Antisdel, ang unang Saksi nga akong nailaila.

Ang 36 ka tuig namong panag-uban ni Christine gigugol namo sa pagtabang sa mga tawo nga makakat-on sa Bibliya ug masuod sa Diyos. Nag-alagad kami ingong mga misyonaryo sa Dominican Republic sulod sa walo ka tuig. Sa miaging 18 ka tuig, ako nag-alagad ingong nagapanawng ministro. Giduaw namo ni Christine ang gatosan ka nagsultig-Kinatsila nga mga kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova sa tibuok Amerika.

Hangtod karon, wala koy gibating emosyonal o mental nga kadaot nga resulta sa akong pagpakiggubat. Wala ko mobatig tensiyon tungod sa akong naagian, wala koy daotang mga damgo, ug dili magbalik-balik sa akong hunahuna ang akong ngil-ad nga mga kasinatian. Apan bisan pa niana, sa dihang nasuod na ako kang Jehova nga Diyos, akong naamgohan ang kabug-at sa akong nahimo ug nagbasol gayod ako kay daghan kog napatay.

Dako kaayo ang nausab sa akong kinabuhi, apan ako nagmalipayon. Gibati ko karon nga ako gipasaylo na sa Diyos sa akong gibuhat kaniadto. Imbes mohunos ug kinabuhi, ang akong misyon karon mao ang pagtanyag sa mga tawo sa paglaom nga mabuhi sa walay kataposan diha sa usa ka paraisong yuta. Ang akong mga nahimo niadtong ako usa pa ka Marine maoy tungod sa akong pagkawalay-alamag sa mga balaod sa Bibliya ug kay nagtuo ako nga husto kadto. Apan kay ako usa na ka Saksi ni Jehova ug natudloan na sa Bibliya, ang akong ginahimo karon maoy pinasukad sa akong hugot nga pagtuo nga adunay matuod ug buhing Diyos, nga mahigugmaon ug magapanalangin niadtong nahigugma ug nagmasinugtanon kaniya.

[Blurb sa panid 25]

Walay hunong ang kombate. Ako mamusil, mokober, mangambus o kaha ambuson

[Blurb sa panid 27]

Sa dihang nasuod na ako kang Jehova nga Diyos, akong naamgohan ang kabug-at sa akong nahimo ug nagbasol gayod ako kay daghan kog napatay

[Mga hulagway sa panid 24]

Ako, samtang nagbansay ug bag-ohang mga sundalo (itaas) ug niadtong ako sundalo sa Vietnam (ubos)

[Hulagway sa panid 25]

Tungod kay ako samdan, nakadawat kog medalya nga Purple Heart agig pasidungog, apan ang akong samad dili ra kaayo grabe ug nakahimo gihapon ko sa pagpakigkombate

[Hulagway sa panid 26]

Ang 36 ka tuig namong panag-uban ni Christine gigugol namo sa pagtabang sa mga tawo nga makakat-on sa Bibliya