Kay ano nga damu an bersyon o hubad han Biblia yana? Para ha imo, ini ba nga mga bersyon mapulsanon o nakakaulang la ha pagsabot han Biblia? An paghibaro mahitungod ha ginbasaran hito nga mga bersyon mabulig ha aton basi mausisa ito hin maopay.

Kondi, hin-o an orihinal nga nagsurat han Biblia, ngan kakan-o ito iginsurat?

An Biblia kasagaran nga ginbabahin ha duha nga seksyon. An siyahan nga seksyon may 39 nga libro nga nagsusulod han “sagrado nga mga kapahayagan han Dios.” (Roma 3:2) Gin-giyahan han Dios an matinumanon nga kalalakin-an nga igsurat ini nga mga libro ha sulod hin hilawig nga panahon​—mga 1,100 ka tuig tikang han 1513 B.C.E. tubtob katapos han mga 443 B.C.E. Iginsurat nira an kadak-an hini ha Hebreo, salit gintatawag ini nga Hebreo nga Kasuratan, nga kilala liwat sugad nga Daan nga Tugon.

An ikaduha nga seksyon may 27 nga libro nga “pulong han Dios” liwat. (1 Tesalonica 2:13) Gin-giyahan han Dios an mga disipulo ni Jesu-Kristo nga igsurat ini nga mga libro ha sulod hin mas halipot nga panahon​—mga 60 ka tuig tikang han mga 41 C.E. tubtob 98 C.E. Iginsurat nira an kadak-an hini ha Griego, salit gintatawag ini nga Kristiano Griego nga Kasuratan, nga kilala liwat sugad nga Bag-o nga Tugon.

Inin gintarampo nga 66 nga giniyahan nga mga libro an nagkukompwesto han bug-os nga Biblia yana​—an mensahe han Dios ha katawohan. Kondi kay ano nga naghimo hin dugang nga mga hubad han Biblia? Iini an tulo han nangunguna nga rason.

• Basi mabasa han mga tawo an Biblia ha ira kalugaringon nga pinulongan.

• Basi kuhaon an mga sayop nga nahimo han mga parakopya ngan ibalik an orihinal nga sinurat ha Biblia.

• Basi masaliwnan an diri na nasasabtan nga kinadaan nga mga pulong.

 Tagda kon paonan-o ini ginhimo ha siyahan nga duha nga hubad.

Mga 300 ka tuig antes han panahon ni Jesus, ginhubad han Judio nga mga eskolar an Hebreo nga Kasuratan ngadto ha Griego nga pinulongan. Ini nga hubad nagin kilala sugad nga Griego nga Septuagint. Kay ano nga ginhimo ito? Basi mabuligan an damu nga Judio nga hito nga panahon nagyayakan hin Griego, imbes nga Hebreo, nga masabtan ngan sundon an “baraan nga mga sinurat.”​—2 Timoteo 3:15.

An Septuagint nakabulig liwat ha minilyon nga diri Judio nga nagyayakan hin Griego nga mahibaro han igintututdo han Biblia. Paonan-o? Hi Propesor W. F. Howard nagsiring: “Tikang han kabutngaan han siyahan nga siglo, ini an nagin Biblia han Kristiano nga Singbahan, diin an mga misyonero hito napakadto ha mga sinagoga basi ‘pamatud-an tikang ha kasuratan nga hi Jesus an Mesias.’” (Buhat 17:3, 4; 20:20) Ito an usa nga rason kon kay ano nga damu nga Judio an “nawad-an hin interes ha Septuagint,” sumala ha eskolar han Biblia nga hi F. F. Bruce.

Samtang hinay-hinay nga nakakarawat han mga disipulo ni Jesus an mga libro han Kristiano Griego nga Kasuratan, ginbubug-os nira ito kaupod han Septuagint nga hubad han Hebreo nga Kasuratan, ngan ito an nagin bug-os nga Biblia nga aton ginagamit yana.

Paglabay hin mga 300 ka tuig katapos makompleto an Biblia, an eskolar ha relihiyon nga hi Jerome nagpublikar hin Latin nga hubad han Biblia, nga ha urhi gintawag nga Latin Vulgate. Damu na an hubad ha Latin, pero kay ano nga kinahanglan hin usa pa? Karuyag tadungon ni Jerome “an sayop nga mga hubad, an klaro nga mga sayop, ngan an diri husto nga pagdugang ngan pag-iban,” siring han The International Standard Bible Encyclopedia.

Gintadong ni Jerome an damu hito nga mga sayop. Pero paglabay hin panahon, an mga lider han singbahan nakahimo hin daku nga sayop! Ira gindeklara nga an Latin Vulgate la an aprobado nga hubad han Biblia ngan nagpadayon ito ha sulod hin mga siglo! Imbes nga buligan an ordinaryo nga mga tawo nga masabtan an Biblia, waray na lugod nira ito masabti tungod kay an Vulgate nakasurat ha Latin, ngan an kadam-an diri na maaram hito nga yinaknan.

Durante hito nga panahon, an pipira padayon nga nagpublikar hin iba pa nga mga hubad han Biblia​—sugad han popular nga Syriac Peshitta han mga ikalima ka siglo C.E. Pero han ika-14 ka siglo la iginhubad utro an Biblia ngadto ha yinaknan nga nasasabtan han damu nga ordinaryo nga tawo.

Ha Inglatera han pag-ikatarapos han ika-14 ka siglo, gintikangan paghubad ni John Wycliffe an Biblia ngadto ha Ingles, yinaknan nga nasasabtan han mga tawo ha ira lugar. Waray pag-iha katapos hito, tungod han pamaagi han pag-imprinta ni Johannes Gutenberg, nabuligan an mga eskolar han Biblia nga makag-imprinta ngan makagdistrebwer hin bag-o nga mga bersyon han Biblia ha damu nga linggwahe nga ginagamit ha bug-os nga Europa.

Han nagdamu an hubad han Biblia ha Ingles, ginkwestyon han mga kritiko an pagpublikar hin iba-iba nga bersyon hito nga yinaknan. Hi John Lewis, nga taga-Inglatera nga klero han ika-18 ka siglo, nagsurat: “Nadadaan an linggwahe ngan diri na nasasabtan, salit importante nga rebisahon an daan nga mga Bersyon basi moderno nga Linggwahe an gagamiton ngan masasabtan han bag-o nga henerasyon.”

Yana, an mga eskolar han Biblia mas may kapas ha pag-usisa han daan nga mga hubad. May-ada hira mas matin-aw nga pagsabot ha kadaan nga mga yinaknan ha Biblia, ngan may-ada hira birilhon nga kadaan nga mga manuskrito han Biblia nga bag-o pa la nadiskobrehan. Nakakabulig ini ha ira basi mas mahibaroan an orihinal nga mga sinurat ha Biblia.

Salit mapulsanon gud an bag-o nga mga bersyon han Biblia. Kondi syempre, kinahanglan magin mabinantayon kita ha pipira hito. * Pero kon tinuod nga gugma ha Dios an nagpapagios ha mga nagrirebisa ha paghimo hin bag-o nga mga bersyon, magigin mapulsanon gud ito ha aton.