Ήταν ο Ιησούς Χριστός πραγματικό, ιστορικό πρόσωπο;

Η ίδια η Αγία Γραφή είναι η κυριότερη απόδειξη για το ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ιστορικό πρόσωπο. Το υπόμνημα των Ευαγγελίων δεν είναι μια ασαφής διήγηση γεγονότων που συνέβησαν σε κάποιον άγνωστο χρόνο και τόπο. Δηλώνει καθαρά το χρόνο και τον τόπο με πολλές λεπτομέρειες. Για παράδειγμα, βλέπε Λουκάς 3:1, 2, 21-23.

Ο Ιώσηπος, Ιουδαίος ιστορικός του πρώτου αιώνα, κάνει λόγο για το λιθοβολισμό του “Ιακώβου, αδελφού του Ιησού του λεγόμενου Χριστού”. (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, Κ΄, 200 [ix, 1]) Μια άμεση και πολύ ευνοϊκή αναφορά στον Ιησού, που βρίσκεται στο Βιβλίο ΙΗ΄, 63, 64 [iii, 3], έχει αμφισβητηθεί από μερικούς οι οποίοι ισχυρίζονται ότι πρέπει είτε να προστέθηκε είτε να διανθίστηκε αργότερα από τους Χριστιανούς, αλλά αναγνωρίζεται ότι το λεξιλόγιο και το ύφος είναι βασικά του Ιώσηπου, το δε απόσπασμα αυτό βρίσκεται σε όλα τα διαθέσιμα χειρόγραφα.

Ο Τάκιτος, ένας Ρωμαίος ιστορικός που έζησε στη διάρκεια του τελευταίου μέρους του πρώτου αιώνα Κ.Χ., έγραψε: «Ο Κρίστους [Christus, λατινική απόδοση της λέξης «Χριστός»], από τον οποίο προήλθε το όνομα [Χριστιανός], υπέστη την εσχάτη των ποινών επί αυτοκράτορος Τιβερίου από έναν από  τους επιτρόπους μας, τον Πόντιο Πιλάτο».​—Χρονικά (Annales), XV, 44.

Σχετικά με τις ιστορικές αναφορές στον Ιησού από μη Χριστιανούς της αρχαιότητας, η εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα αναφέρει: «Αυτές οι ανεξάρτητες αναφορές αποδεικνύουν ότι στα αρχαία χρόνια, ακόμα και οι αντίπαλοι του χριστιανισμού δεν αμφέβαλαν ποτέ για την ιστορικότητα του Ιησού, η οποία αμφισβητήθηκε, για πρώτη φορά, και μάλιστα με βάση ανεπαρκή στοιχεία, στα τέλη του 18ου, καθ’ όλον τον 19ο και στις αρχές του 20ού αιώνα».​—Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, Τόμ. 61, σ. 335.

Ήταν ο Ιησούς Χριστός απλώς ένας καλός άνθρωπος;

Είναι ενδιαφέρον ότι ο Ιησούς επέπληξε κάποιον ο οποίος τον προσφώνησε με τον τίτλο «Δάσκαλε Αγαθέ», επειδή αναγνώριζε ως πρότυπο καλοσύνης, όχι τον εαυτό του, αλλά τον Πατέρα του. (Μάρκ. 10:17, 18) Ωστόσο, για να θεωρείται ο Ιησούς καλός, σύμφωνα με την έννοια που δίνουν γενικά οι άνθρωποι σε αυτή τη λέξη, θα ήταν ασφαλώς άτομο που έλεγε την αλήθεια. Μάλιστα, ακόμη και οι εχθροί του αναγνώριζαν ότι ήταν τέτοιο άτομο. (Μάρκ. 12:14) Ο ίδιος είπε ότι είχε προανθρώπινη ύπαρξη, ότι ήταν ο μονογενής Γιος του Θεού και ότι ήταν ο Μεσσίας, τον ερχομό του οποίου είχαν προείπει οι Εβραϊκές Γραφές. Ή ήταν αυτό που είπε ή ήταν ένας μεγάλος απατεώνας, αλλά οτιδήποτε από αυτά αποκλείει την άποψη ότι ήταν απλώς ένας καλός άνθρωπος.​—Ιωάν. 3:13· 10:36· 4:25, 26· Λουκ. 24:44-48.

Ήταν ο Ιησούς απλώς ένας προφήτης με εξουσία παρόμοια με του Μωυσή, του Βούδα, του Μωάμεθ και άλλων θρησκευτικών ηγετών;

Ο ίδιος ο Ιησούς δίδαξε ότι ήταν ο Γιος του Θεού (Ιωάν. 10:36· Ματθ. 16:15-17), ο προειπωμένος Μεσσίας (Μάρκ. 14:61, 62), ότι είχε προανθρώπινη ύπαρξη στον ουρανό (Ιωάν. 6:38· 8:23, 58), ότι θα θανατωνόταν και μετά θα επανερχόταν στη ζωή την τρίτη ημέρα και στη συνέχεια θα επέστρεφε στους ουρανούς. (Ματθ. 16:21· Ιωάν. 14:2, 3) Ήταν αυτοί οι ισχυρισμοί αληθινοί, και κατ’ επέκταση ήταν ο Ιησούς διαφορετικός από όλους τους  άλλους αληθινούς προφήτες του Θεού και εκ διαμέτρου αντίθετος με όλους τους αυτοαποκαλούμενους θρησκευτικούς ηγέτες; Το αν ήταν αληθινοί ή όχι οι ισχυρισμοί του θα φαινόταν την τρίτη ημέρα μετά το θάνατό του. Ανέστησε τότε ο Θεός τον Ιησού Χριστό από τους νεκρούς, επιβεβαιώνοντας έτσι ότι εκείνος είχε πει την αλήθεια και ότι ήταν πράγματι ο μονογενής Γιος του; (Ρωμ. 1:3, 4) Πάνω από 500 μάρτυρες είδαν πραγματικά τον Ιησού ζωντανό μετά την ανάστασή του, και οι πιστοί του απόστολοι ήταν αυτόπτες μάρτυρες όταν άρχισε να ανεβαίνει στον ουρανό και όταν στη συνέχεια εξαφανίστηκε από τα μάτια τους μέσα σε ένα σύννεφο. (1 Κορ. 15:3-8· Πράξ. 1:2, 3, 9) Ήταν τόσο πεπεισμένοι ότι είχε εγερθεί από τους νεκρούς ώστε πολλοί από αυτούς διακινδύνευσαν τη ζωή τους για να το πουν σε άλλους.​—Πράξ. 4:18-33.

Γιατί οι Ιουδαίοι γενικά δεν δέχτηκαν τον Ιησού ως Μεσσία;

Η Εγκυκλοπαίδεια Τζουντάικα λέει: “Οι Ιουδαίοι της ρωμαϊκής περιόδου πίστευαν ότι ο Θεός θα έστελνε [τον Μεσσία] για να σπάσει το ζυγό των ειδωλολατρών και να βασιλέψει στο αποκαταστημένο βασίλειο του Ισραήλ”. (Encyclopaedia Judaica, Ιερουσαλήμ, 1971, Τόμ. 11, στ. 1407) Ήθελαν απελευθέρωση από το ρωμαϊκό ζυγό. Η Ιουδαϊκή ιστορία πιστοποιεί ότι υπήρχαν Ιουδαίοι που, με βάση τη Μεσσιανική προφητεία η οποία αναγράφεται στα εδάφια Δανιήλ 9:24-27, περίμεναν τον Μεσσία στη διάρκεια του πρώτου αιώνα Κ.Χ. (Λουκ. 3:15) Αλλά η προφητεία εκείνη συνέδεε επίσης τον ερχομό του με την “εξάλειψη της αμαρτίας”, και το 53ο κεφάλαιο του Ησαΐα έδειχνε ότι ο ίδιος ο Μεσσίας θα πέθαινε για να το καταστήσει αυτό δυνατό. Ωστόσο, οι Ιουδαίοι γενικά θεωρούσαν ότι δεν χρειαζόταν να πεθάνει κάποιος για τις αμαρτίες τους. Πίστευαν ότι είχαν δίκαιη υπόσταση ενώπιον του Θεού με βάση την καταγωγή τους από τον Αβραάμ. Το βιβλίο Ραβινική Ανθολογία λέει: «Τόσο μεγάλη είναι η [αξία] του Αβραάμ ώστε αυτός μπορεί να κάνει εξιλέωση για όλα τα μάταια πράγματα που έχει κάνει σε αυτόν τον κόσμο ο Ισραήλ καθώς και για τα ψέματα που έχει πει». (A Rabbinic Anthology, Λονδίνο, 1938, Κ. Μοντεφιόρε και Χ. Λέβε, σ. 676) Απορρίπτοντας οι Ιουδαίοι τον Ιησού ως Μεσσία, εκπλήρωσαν την προφητεία που είχε προειπωθεί σχετικά με αυτόν: «Του  δώσαμε την καταφρόνια μας, κι εκτίμηση ούτε μια στάλα».​—Ησ. 53:3, ΜΠΚ.

Ο Μωυσής, πριν από το θάνατό του, προείπε ότι το έθνος θα απομακρυνόταν από την αληθινή λατρεία και ότι, ως αποτέλεσμα, θα ερχόταν πάνω τους συμφορά. (Διαβάστε Δευτερονόμιο 31:27-29.) Το βιβλίο Κριτές πιστοποιεί ότι αυτό συνέβη επανειλημμένα. Στις ημέρες του προφήτη Ιερεμία, η εθνική απιστία κατέληξε στο να οδηγηθεί το έθνος σε εξορία στη Βαβυλώνα. Γιατί επέτρεψε επίσης ο Θεός να καταστρέψουν οι Ρωμαίοι την Ιερουσαλήμ και το ναό της το 70 Κ.Χ.; Για ποια απιστία ήταν ένοχο το έθνος ώστε ο Θεός δεν τους προστάτεψε όπως έκανε άλλοτε όταν τον εμπιστεύονταν; Λίγο πριν από αυτή την καταστροφή, είχαν απορρίψει τον Ιησού ως Μεσσία.

Είναι ο Ιησούς Χριστός πράγματι ο Θεός;

Ιωάν. 17:3, ΜΠΚ: «[Ο Ιησούς προσευχήθηκε στον Πατέρα του:] Να ποια είναι η αιώνια ζωή: Ν’ αναγνωρίζουν οι άνθρωποι εσένα ως τον μόνο αληθινό Θεό, καθώς κι εκείνον που έστειλες, τον Ιησού Χριστό». (Παρατηρήστε ότι ο Ιησούς δεν αναφέρθηκε στον εαυτό του ως «τον μόνο αληθινό Θεό» αλλά στον ουράνιο Πατέρα του.)

Ιωάν. 20:17, ΜΠΚ: «“Μη μ’ αγγίζεις”, . . . λέει ο Ιησούς [στη Μαρία τη Μαγδαληνή], “γιατί δεν ανέβηκα ακόμα στον Πατέρα· πήγαινε όμως στους αδερφούς μου και πες τους: «ανεβαίνω σ’ εκείνον που είναι δικός μου και δικός σας Πατέρας, δικός μου και δικός σας Θεός»”». (Συνεπώς, για τον αναστημένο Ιησού, ο Πατέρας ήταν ο Θεός, όπως ακριβώς ο Πατέρας ήταν ο Θεός και για τη Μαρία τη Μαγδαληνή. Είναι ενδιαφέρον ότι ούτε μία φορά στις Γραφές δεν βρίσκουμε τον Πατέρα να απευθύνεται στον Γιο αποκαλώντας τον «Θεό» του.)

Βλέπε επίσης σελίδες 454, 455, 461-463, στο λήμμα «Τριάδα».

Αποδεικνύει το εδάφιο Ιωάννης 1:1 ότι ο Ιησούς είναι ο Θεός;

Ιωάν. 1:1, ΜΠΚ: «Απ’ όλα πριν υπήρχε ο Λόγος κι ο Λόγος ήτανε με το Θεό (ὁ λόγος ἦν πρὸς τὸν θεόν, Κείμενο), κι ήταν Θεός ο Λόγος (καί θεὸς ἦν ὁ λόγος, Κείμενο) [επίσης, ΚΔΤΚ, ΒΑΜ, ΚΔΒ, ΣΩΤ]». Οι Μο, ΑΤ και Sd μάς λένε: «Ο Λόγος ήταν θεϊκός».  Η ΜΝΚ λέει: «Ο Λόγος ήταν θεός». Η NTIV χρησιμοποιεί την ίδια φρασεολογία.

Τι είναι αυτό που βλέπουν στο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο αυτοί οι μεταφραστές και το οποίο κάνει μερικούς να μη δίνουν με την απόδοσή τους την έννοια ότι ο Λόγος ήταν ο Θεός; Το οριστικό άρθρο (ὁ) εμφανίζεται την πρώτη φορά που αναφέρεται η λέξη θεός, αλλά όχι και τη δεύτερη. Η έναρθρη σύνταξη του ουσιαστικού υποδηλώνει ταυτότητα, προσωπικότητα, ενώ το άναρθρο κατηγορούμενο ενικού αριθμού που προηγείται του ρήματος (σύμφωνα με τη σύνταξη της πρότασης στο πρωτότυπο κείμενο) υποδηλώνει μια ιδιότητα κάποιου. Συνεπώς, το εδάφιο δεν λέει ότι ο Λόγος (ο Ιησούς) ήταν ίδιος με τον Θεό μαζί με τον οποίο ήταν, αλλά αντίθετα ότι ο Λόγος ήταν θεοειδής, θεϊκός, ότι ήταν θεός. (Βλέπε Οι Χριστιανικές Γραφές​—Απόδοση από τη Μετάφραση Νέου Κόσμου, παράρτημα, σ. 414, 415.)

Τι εννοούσε ο απόστολος Ιωάννης όταν έγραψε το εδάφιο Ιωάννης 1:1; Εννοούσε ότι ο Ιησούς είναι ο Θεός ή ίσως ότι ο Ιησούς και ο Πατέρας αποτελούν έναν και τον αυτόν Θεό; Στο ίδιο κεφάλαιο, εδάφιο 18, ο Ιωάννης έγραψε: «Κανείς [«κανένας άνθρωπος», ΜΝΚ] ποτέ δεν είδε το Θεό· μόνο ο μονογενής Υιός [«ο μονογενής θεός», ΜΝΚ], που είναι μέσα στην αγκαλιά του Πατέρα, εκείνος μας τον έκανε γνωστό». (ΜΠΚ) Έχει δει κανένας άνθρωπος τον Ιησού Χριστό, τον Γιο; Φυσικά! Τότε λοιπόν, έλεγε ο Ιωάννης ότι ο Ιησούς ήταν ο Θεός; Οπωσδήποτε όχι. Προς το τέλος του Ευαγγελίου του, ο Ιωάννης συνόψισε το ζήτημα, λέγοντας: «Αυτά όμως γράφτηκαν για να πιστέψετε πως ο Ιησούς είναι ο Χριστός [όχι ο Θεός, αλλά] ο Υιός του Θεού».​—Ιωάν. 20:31, ΜΠΚ.

Αποδεικνύει η αναφώνηση του Θωμά στο εδάφιο Ιωάννης 20:28 ότι ο Ιησούς είναι όντως ο Θεός;

Ιωάν. 20:28, ΚΔΤΚ: «Ο Θωμάς τού απεκρίθη, “Ο Κύριός μου και ο Θεός μου”».

Δεν υπάρχει αντίρρηση να χαρακτηριστεί ο Χριστός «Θεός», αν αυτό είχε στο νου του ο Θωμάς. Κάτι τέτοιο θα ήταν σε αρμονία με την παράθεση που έκανε ο ίδιος ο Ιησούς από τους Ψαλμούς, στην οποία ισχυροί άντρες, κάποιοι κριτές, αποκλήθηκαν «Θεοί». (Ιωάν. 10:34, 35, ΚΔΤΚ· Ψαλμ. 82:1-6) Φυσικά, ο Χριστός κατέχει θέση πολύ ανώτερη από τη θέση τέτοιων  αντρών. Λόγω του ότι η θέση του είναι μοναδική σε σχέση με τον Ιεχωβά, στο εδάφιο Ιωάννης 1:18 (ΜΝΚ), ο Ιησούς αναφέρεται ως «ο μονογενής θεός». (Βλέπε επίσης ΚΔΒ.) Το εδάφιο Ησαΐας 9:5, ΜΠΚ (9:6, ΜΝΚ), περιγράφει επίσης προφητικά τον Ιησού ως “Θεό ισχυρό”, αλλά όχι ως Παντοδύναμο Θεό. Όλα αυτά εναρμονίζονται με την περιγραφή του Ιησού ως “θεού”, ή “θεϊκού”, στο εδάφιο Ιωάννης 1:1 (ΜΝΚ, ΑΤ).

Τα συμφραζόμενα μας βοηθούν να βγάλουμε το σωστό συμπέρασμα από αυτό. Λίγο πριν από το θάνατο του Ιησού, ο Θωμάς είχε ακούσει την προσευχή που είχε κάνει εκείνος απευθυνόμενος στον Πατέρα του ως «τον μόνον αληθινόν Θεόν». (Ιωάν. 17:3, ΚΔΤΚ) Μετά την ανάστασή του, ο Ιησούς είχε στείλει μήνυμα στους αποστόλους του, περιλαμβανομένου και του Θωμά, στο οποίο έλεγε: «Ανεβαίνω προς τον . . . Θεόν μου και Θεόν σας». (Ιωάν. 20:17, ΚΔΤΚ) Αφού κατέγραψε τα λόγια που είπε ο Θωμάς όταν είδε και άγγιξε τον αναστημένο Χριστό, ο απόστολος Ιωάννης δήλωσε: «Αυτά έχουν γραφή για να πιστέψετε ότι ο Ιησούς είναι ο Χριστός ο Υιός του Θεού και πιστεύοντες να έχετε ζωήν εις το όνομα αυτού». (Ιωάν. 20:31, ΚΔΤΚ) Συνεπώς, αν κάποιος έχει συμπεράνει από την αναφώνηση του Θωμά ότι ο Ιησούς είναι “ο μόνος αληθινός Θεός” ή ότι είναι ένας Τριαδικός «Θεός ο Υιός», πρέπει να ξαναδεί τι είπε ο ίδιος ο Ιησούς (εδ. 17), καθώς και το συμπέρασμα που ανέφερε καθαρά ο απόστολος Ιωάννης (εδ. 31).

Δείχνει το εδάφιο Ματθαίος 1:23 ότι ο Ιησούς, όταν ήταν στη γη, ήταν ο Θεός;

Ματθ. 1:23, ΜΠΚ: «Η παρθένος θα μείνει έγκυος και θα γεννήσει γιο, και θα του δώσεις το όνομα Εμμανουήλ, που σημαίνει, ο Θεός είναι μαζί μας».

Όταν ο άγγελος του Ιεχωβά ανήγγειλε ότι επρόκειτο να γεννηθεί ο Ιησούς, μήπως είπε ότι το παιδί θα ήταν ο ίδιος ο Θεός; Όχι, η αναγγελία ήταν: «Αυτός θα γίνει μέγας και θα ονομαστεί Υιός του Υψίστου». (Λουκ. 1:32, 35, ΜΠΚ· τα πλάγια γράμματα δικά μας.) Και ο ίδιος ο Ιησούς ποτέ δεν ισχυρίστηκε ότι ήταν ο Θεός αλλά, αντίθετα, έλεγε ότι ήταν «Υιός του Θεού». (Ιωάν. 10:36, ΜΠΚ· τα πλάγια γράμματα δικά μας.) Ο Ιησούς στάλθηκε στον κόσμο από τον Θεό· συνεπώς, μέσω αυτού του μονογενούς Γιου, ο Θεός ήταν μαζί με την ανθρωπότητα.​—Ιωάν. 3:17· 17:8.

 Δεν ήταν ασυνήθιστο για τα εβραϊκά ονόματα να περιέχουν τη λέξη Θεός ή ακόμη και μια συντετμημένη μορφή του προσωπικού ονόματος του Θεού. Για παράδειγμα, το όνομα Ελιαθά σημαίνει «Ο Θεός μου Έχει Έρθει»· το όνομα Ιηού σημαίνει «Ο Ιεχωβά Είναι Αυτός»· το όνομα Ηλίας σημαίνει «Ο Θεός μου Είναι ο Ιεχωβά». Αλλά κανένα από αυτά τα ονόματα δεν υπονοούσε ότι ο κάτοχός του ήταν ο Θεός.

Ποια είναι η σημασία του εδαφίου Ιωάννης 5:18;

Ιωάν. 5:18, ΜΠΚ: «Γι’ αυτά τα λόγια οι Ιουδαίοι άρχοντες επιζητούσαν ακόμη περισσότερο να τον σκοτώσουν, γιατί όχι μόνο παραβίαζε τους κανόνες για το Σάββατο, αλλά και το Θεό τον ονόμαζε πατέρα του, εξισώνοντας τον εαυτό του με το Θεό».

Οι άπιστοι Ιουδαίοι ήταν αυτοί που έκαναν το συλλογισμό ότι ο Ιησούς προσπαθούσε να εξισώσει τον εαυτό του με τον Θεό επειδή ισχυριζόταν ότι ο Θεός ήταν ο Πατέρας του. Παρότι ο Ιησούς χαρακτήριζε σωστά τον Θεό ως Πατέρα του, ποτέ δεν ισχυρίστηκε ότι ήταν ίσος με τον Θεό. Απάντησε ευθέως στους Ιουδαίους ως εξής: «“Σας βεβαιώνω”, τους έλεγε, “πως ο Υιός δεν μπορεί να κάνει τίποτε από μόνος του· κάνει μόνο αυτό που βλέπει να κάνει ο Πατέρας”». (Ιωάν. 5:19, ΜΠΚ· βλέπε επίσης Ιωάννης 14:28· Ιωάννης 10:36.) Οι άπιστοι αυτοί Ιουδαίοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι ο Ιησούς παραβίαζε το Σάββατο, αλλά και σε αυτό είχαν λάθος. Ο Ιησούς τηρούσε τέλεια το Νόμο, και δήλωσε: «Ο νόμος, λοιπόν, επιτρέπει να κάνουμε το καλό την ημέρα του Σαββάτου».​—Ματθ. 12:10-12, ΜΠΚ.

Μήπως το γεγονός ότι αποδίδεται προσκύνηση στον Ιησού αποδεικνύει ότι αυτός είναι ο Θεός;

Στο εδάφιο Εβραίους 1:6, δίνεται εντολή στους αγγέλους να «προσκυνήσουν» τον Ιησού. Στο εδάφιο Ματθαίος 14:33, λέγεται ότι οι μαθητές του Ιησού τον «προσκύνησαν». Μήπως αυτά τα εδάφια δείχνουν ότι τον προσκύνησαν για να τον λατρέψουν όπως τον Θεό;

Σχετικά με το ρήμα προσκυνέω του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου, το Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης του Ι. Σταματάκου (Εκδοτικός Οργανισμός Φοίνιξ, σ. 847) λέει ότι σημαίνει μεταξύ άλλων: «1) προσπίπτω (γονυκλινής, πρηνής) εις ένδειξιν σεβασμού, κάνω υποκλίσεις εις τινα. 2) (επί θεών)  λατρεύω, τιμώ». Αυτό δείχνει ότι η λέξη του πρωτότυπου κειμένου δεν αναφερόταν μόνο στη θρησκευτική ευλάβεια.

Το ρήμα προσκυνέω χρησιμοποιείται στο εδάφιο Ματθαίος 14:33 για να περιγράψει τι έκαναν οι μαθητές προς τον Ιησού· στο εδάφιο Εβραίους 1:6 για να δείξει τι πρέπει να κάνουν οι άγγελοι προς τον Ιησού· στο εδάφιο Γένεση 22:5 χρησιμοποιείται από τη Μετάφραση των Εβδομήκοντα για να περιγράψει τι έκανε ο Αβραάμ προς τον Ιεχωβά και στο εδάφιο Γένεση 23:7 για να περιγράψει τι έκανε ο Αβραάμ, σύμφωνα με το έθιμο της εποχής, προς κάποιους με τους οποίους έκανε μια συναλλαγή· στο δε εδάφιο 1 Βασιλέων 1:23 χρησιμοποιείται από τη Μετάφραση των Εβδομήκοντα για να περιγράψει τι έκανε ο προφήτης Νάθαν όταν πλησίασε τον Βασιλιά Δαβίδ.

Στο εδάφιο Ματθαίος 4:10 (ΜΠΚ), ο Ιησούς είπε: «Μόνο τον Κύριο το Θεό σου θα προσκυνάς (προσκυνήσεις, Κείμενο) και μόνο αυτόν θα λατρεύεις». (Στο εδάφιο Δευτερονόμιο 6:13, από το οποίο προφανώς παρέθεσε εδώ ο Ιησούς, εμφανίζεται το προσωπικό όνομα του Θεού, το Τετραγράμματο.) Σε αρμονία με αυτό, πρέπει να κατανοήσουμε ότι η προσκύνηση σε ένδειξη λατρείας πρέπει να γίνεται μόνο προς τον Θεό.

Αποδεικνύουν τα θαύματα που έκανε ο Ιησούς ότι αυτός είναι ο Θεός;

Πράξ. 10:34, 38, ΜΠΚ: «Ο Πέτρος τότε έλαβε το λόγο και είπε: “. . . Μάθατε για τον Ιησού από τη Ναζαρέτ, που τον έχρισε ο Θεός με Άγιο Πνεύμα και με δύναμη. Παντού όπου πέρασε, ευεργετούσε και γιάτρευε όλους όσους κατατυραννούσε ο διάβολος, γιατί ο Θεός ήταν μαζί του”». (Άρα, ο Πέτρος δεν συμπέρανε από τα θαύματα που είδε ότι ο Ιησούς ήταν ο Θεός, αλλά, αντίθετα, ότι ο Θεός ήταν μαζί με τον Ιησού. Παράβαλε Ματθαίος 16:16, 17.)

Ιωάν. 20:30, 31, ΜΠΚ: «Ο Ιησούς έκανε βέβαια και πολλά άλλα θαύματα μπροστά στους μαθητές του, που δεν είναι γραμμένα σ’ αυτό εδώ το βιβλίο. Αυτά όμως γράφτηκαν για να πιστέψετε πως ο Ιησούς είναι ο Χριστός ο Υιός του Θεού, και πιστεύοντας να έχετε δι’ αυτού τη ζωή». (Επομένως, το σωστό συμπέρασμα που πρέπει να βγάλουμε από τα θαύματα είναι ότι ο Ιησούς είναι «ο Χριστός», ο Μεσσίας, «ο Υιός του Θεού». Η έκφραση «Υιός του Θεού» είναι πολύ διαφορετική από την έκφραση «Θεός ο Υιός».)

 Οι προφήτες που έζησαν πριν από τον Χριστό, όπως ο Ηλίας και ο Ελισαιέ, έκαναν θαύματα παρόμοια με τα θαύματα του Ιησού. Ωστόσο, αυτό ασφαλώς δεν αποδεικνύει ότι οι προφήτες αυτοί ήταν ο Θεός.

Είναι ο Ιησούς ο Ιεχωβά της «Παλαιάς Διαθήκης»;

Βλέπε σελίδες 245, 246, στο λήμμα «Ιεχωβά».

Είναι η πίστη στον Ιησού Χριστό το μόνο που απαιτείται για σωτηρία;

Πράξ. 16:30-32, ΜΠΚ: «“Κύριοι, τι πρέπει να κάνω για να σωθώ;” Αυτοί [ο Παύλος και ο Σίλας] του είπαν: “Πίστεψε στον Κύριο Ιησού Χριστό, και θα σωθείς κι εσύ και το σπίτι σου”. Και κήρυξαν σ’ αυτόν και σ’ όσους ήταν στο σπίτι του το λόγο του Κυρίου [«Θεού», ΕΜΖ, ΚΑΖ]». (Για να “πιστέψει” αυτός ο άνθρωπος «στον Κύριο Ιησού», μήπως το μόνο που χρειαζόταν ήταν να πει ειλικρινά ότι πίστευε; Ο Παύλος έδειξε ότι απαιτούνταν περισσότερα πράγματα​—δηλαδή γνώση και αποδοχή του Λόγου του Θεού, τον οποίο κήρυξαν στη συνέχεια ο Παύλος και ο Σίλας σε αυτόν το δεσμοφύλακα. Θα ήταν γνήσια η πίστη ενός ατόμου στον Ιησού αν δεν λάτρευε τον Θεό τον οποίο λάτρευε ο Ιησούς, αν δεν εφάρμοζε αυτά που δίδαξε ο Ιησούς σχετικά με το τι είδους άνθρωποι έπρεπε να είναι οι μαθητές του, ή αν δεν έκανε το έργο που διέταξε ο Ιησούς τους ακολούθους του να κάνουν; Δεν μπορούμε να κερδίσουμε τη σωτηρία· η σωτηρία είναι εφικτή μόνο με βάση την πίστη στην αξία της θυσίας της ανθρώπινης ζωής του Ιησού. Αλλά η ζωή μας πρέπει να συμφωνεί με την πίστη που ομολογούμε, ακόμη και αν αυτό μπορεί να περιλαμβάνει κακουχίες. Στο εδάφιο Ματθαίος 10:22 [ΜΠΚ] ο Ιησούς είπε: «Όποιος όμως μείνει σταθερός ως το τέλος, αυτός θα σωθεί».)

Υπήρχε ο Ιησούς στον ουρανό πριν γίνει άνθρωπος;

Κολ. 1:15-17, ΚΔΤΚ: «Αυτός [ο Ιησούς] είναι εικών του αοράτου Θεού, πρωτότοκος όλων των δημιουργημάτων . . . Τα πάντα δι’ αυτού και δι’ αυτόν έχουν δημιουργηθή. Αυτός υπάρχει πριν από όλα».

 Ιωάν. 17:5, ΚΔΤΚ: «[Σε προσευχή ο Ιησούς είπε:] Δόξασέ με σύ, Πατέρα, πλησίον σου με την δόξαν που είχα μαζί σου πριν να υπάρξη ο κόσμος». (Επίσης Ιωάννης 8:23)

Έχει το σάρκινο σώμα του ο Ιησούς στον ουρανό;

1 Κορ. 15:42-50, ΚΔΤΚ: «Έτσι είναι και με την ανάστασιν των νεκρών. Εκείνο που σπέρνεται είναι φθαρτόν, εκείνο που ανασταίνεται άφθαρτον. . . . Σπέρνεται σώμα φυσικόν, ανασταίνεται σώμα πνευματικόν. . . . Έτσι είναι και γραμμένον: Έγινε ο πρώτος άνθρωπος, ο Αδάμ, ον ζωντανό· ο τελευταίος Αδάμ [ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος ήταν τέλειος άνθρωπος όπως ήταν στην αρχή ο Αδάμ] πνεύμα που δίνει ζωήν. . . . Σας λέγω τούτο, αδελφοί: ότι σάρκα και αίμα δεν μπορούν να κληρονομήσουν την βασιλείαν του Θεού, ούτε η φθορά κληρονομεί την αφθαρσίαν». (Τα πλάγια γράμματα δικά μας.)

1 Πέτρ. 3:18: «Ο Χριστός πέθανε μία φορά για πάντα σχετικά με αμαρτίες, . . . θανατώθηκε ως σάρκα [σαρκί, Κείμενο], αλλά ζωοποιήθηκε ως πνεύμα [πνεύματι, Κείμενο]». (Βλέπε σελίδα 65.)

Παράδειγμα: Αν κάποιος πληρώσει το χρέος ενός φίλου, αλλά μετά πάρει αμέσως πίσω τα χρήματα, προφανώς το χρέος εξακολουθεί να υπάρχει. Παρόμοια, αν ο Ιησούς, όταν αναστήθηκε, έπαιρνε πίσω το αποτελούμενο από σάρκα και αίμα ανθρώπινο σώμα του, το οποίο είχε θυσιάσει για να πληρώσει το λυτρωτικό αντίτιμο, ποια επίδραση θα είχε αυτό στην προμήθεια που έκανε για να απαλλάξει τους πιστούς από το χρέος της αμαρτίας;

Είναι αλήθεια ότι ο Ιησούς εμφανίστηκε με σάρκινη μορφή στους μαθητές του μετά την ανάστασή του. Αλλά γιατί σε ορισμένες περιπτώσεις εκείνοι δεν τον αναγνώρισαν στην αρχή; (Λουκ. 24:15-32· Ιωάν. 20:14-16) Σε μια περίπτωση, ο Ιησούς εμφανίστηκε, προς όφελος του Θωμά, με σημάδια από καρφιά στα χέρια του και με ένα τραύμα από δόρυ στην πλευρά του. Αλλά πώς ήταν δυνατόν σε εκείνη την περίπτωση να εμφανιστεί ξαφνικά ανάμεσά τους μολονότι οι πόρτες ήταν κλειδωμένες; (Ιωάν. 20:26, 27) Είναι φανερό ότι σε αυτές τις περιπτώσεις ο Ιησούς υλοποιήθηκε, όπως είχαν κάνει στο παρελθόν και μερικοί άγγελοι που εμφανίστηκαν σε ανθρώπους. Η εξαφάνιση του φυσικού  σώματος του Ιησού τον καιρό της ανάστασής του δεν παρουσίαζε κανένα πρόβλημα για τον Θεό. Αξίζει να σημειωθεί ότι, μολονότι το φυσικό σώμα δεν αφέθηκε από τον Θεό στον τάφο (προφανώς για να ενισχυθεί η πίστη των μαθητών στο ότι ο Ιησούς είχε πράγματι αναστηθεί), τα σάβανα στα οποία είχε τυλιχτεί αφέθηκαν εκεί· ωστόσο, ο αναστημένος Ιησούς εμφανιζόταν πάντοτε με πλήρη ενδυμασία.​—Ιωάν. 20:6, 7.

Είναι ο Ιησούς Χριστός και ο αρχάγγελος Μιχαήλ το ίδιο πρόσωπο;

Το όνομα αυτού του Μιχαήλ εμφανίζεται μόνο πέντε φορές στην Αγία Γραφή. Το ένδοξο πνευματικό πρόσωπο στο οποίο ανήκει το όνομα αυτό αναφέρεται ως «ένας από τους πρώτους άρχοντες», «ο μεγάλος άρχοντας που στέκεται για τους γιους του λαού σου [του λαού του Δανιήλ]», και ως «ο αρχάγγελος». (Δαν. 10:13, ΦΙΛ· 12:1, ΦΙΛ· Ιούδα 9, ΜΠΚ) Το όνομα Μιχαήλ σημαίνει «Ποιος Είναι Όμοιος με τον Θεό;» Προφανώς προσδιορίζει τον Μιχαήλ ως εκείνον που αναλαμβάνει την ηγεσία στην υποστήριξη της κυριαρχίας του Ιεχωβά και στην καταστροφή των εχθρών του Θεού.

Στο εδάφιο 1 Θεσσαλονικείς 4:16 (ΜΠΚ), η εντολή του Ιησού Χριστού για να αρχίσει η ανάσταση περιγράφεται ως «φωνή αρχάγγελου», το δε εδάφιο Ιούδα 9 λέει ότι ο αρχάγγελος είναι ο Μιχαήλ. Θα ήταν σωστό να παρομοιαστεί το πρόσταγμα του Ιησού με το πρόσταγμα κάποιου κατώτερου σε εξουσία; Λογικά, λοιπόν, ο αρχάγγελος Μιχαήλ είναι ο Ιησούς Χριστός. (Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι στις Γραφές η λέξη «αρχάγγελος» δεν βρίσκεται ποτέ στον πληθυντικό, υπονοώντας με αυτόν τον τρόπο ότι υπάρχει μόνο ένας.)

Τα εδάφια Αποκάλυψη 12:7-12 λένε ότι ο Μιχαήλ και οι άγγελοί του θα πολεμούσαν ενάντια στον Σατανά και θα τον έριχναν από τον ουρανό μαζί με τους πονηρούς αγγέλους του όταν θα δινόταν η βασιλική εξουσία στον Χριστό. Ο Ιησούς αργότερα περιγράφεται να οδηγεί τα στρατεύματα του ουρανού σε πόλεμο ενάντια στα έθνη του κόσμου. (Αποκ. 19:11-16) Δεν είναι λογικό ότι ο Ιησούς θα ήταν επίσης αυτός που θα αναλάμβανε δράση ενάντια σε εκείνον ο οποίος περιγράφεται ως «ο άρχοντας αυτού του κόσμου», δηλαδή ενάντια στον Σατανά τον Διάβολο;  (Ιωάν. 12:31) Το εδάφιο Δανιήλ 12:1 (ΦΙΛ) συνδέει την “έγερση του Μιχαήλ” για να δράσει με εξουσία με έναν “καιρό θλίψης, που ποτέ δεν έχει γίνει αφότου υπήρξε έθνος, μέχρις εκείνον τον καιρό”. Αυτό ασφαλώς θα ταίριαζε με την κατάσταση στην οποία θα βρίσκονται τα έθνη όταν ο Χριστός ως ουράνιος εκτελεστής θα αναλάβει δράση εναντίον τους. Συνεπώς, οι αποδείξεις δείχνουν ότι ο Γιος του Θεού ήταν γνωστός ως Μιχαήλ προτού έρθει στη γη και είναι επίσης γνωστός με αυτό το όνομα από τότε που επέστρεψε στον ουρανό, όπου κατοικεί ως ο δοξασμένος πνευματικός Γιος του Θεού.

“Εσείς δεν πιστεύετε στον Ιησού”

Θα μπορούσατε να απαντήσετε: “Αντιλαμβάνομαι πως εσείς είστε άτομο που πιστεύει στον Ιησού. Και εγώ πιστεύω· διαφορετικά, δεν θα βρισκόμουν στην πόρτα σας σήμερα”. Μετά μπορείτε να προσθέσετε: “Μάλιστα, στα έντυπά μας τονίζεται ξεκάθαρα το πόσο σπουδαίο είναι να πιστεύουμε στον Ιησού. (Γυρίστε σε ένα κατάλληλο κεφάλαιο οποιουδήποτε βιβλίου προσφέρετε και χρησιμοποιήστε το ως βάση για τη συζήτηση, τονίζοντας το ρόλο του Ιησού ως Βασιλιά. Ή διαβάστε αυτά που αναφέρονται στη σελίδα 2 της Σκοπιάς σχετικά με το σκοπό του περιοδικού.)”

Ή θα μπορούσατε να πείτε: “Θα σας πείραζε αν σας ρωτούσα γιατί το πιστεύετε αυτό;”

Άλλη εισήγηση: “Προφανώς, έτσι σας έχουν πει, αλλά θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, επειδή εμείς έχουμε πολύ ισχυρή πίστη στον Ιησού Χριστό”. Μετά μπορείτε να προσθέσετε: (1) “Αλλά δεν πιστεύουμε όλα όσα λένε οι άνθρωποι για τον Ιησού. Για παράδειγμα, μερικοί λένε πως ήταν απλώς ένας καλός άνθρωπος, όχι ο Γιος του Θεού. Εμείς δεν το πιστεύουμε αυτό· εσείς; . . . Η Αγία Γραφή δεν διδάσκει κάτι τέτοιο”. (2) “Επίσης, δεν πιστεύουμε στις διδασκαλίες ορισμένων θρησκευτικών ομάδων οι οποίες αντιφάσκουν με όσα είπε ο ίδιος ο Ιησούς για τη σχέση του με τον Πατέρα του. (Ιωάν. 14:28) Ο Πατέρας του τού έδωσε κυβερνητική εξουσία η οποία επηρεάζει τη ζωή όλων μας σήμερα. (Δαν. 7:13, 14)”

 “Δέχεστε τον Ιησού ως προσωπικό σας Σωτήρα;”

Θα μπορούσατε να απαντήσετε: “Η Αγία Γραφή λέει ξεκάθαρα . . . (παραθέστε Πράξεις 4:12). Εγώ το πιστεύω αυτό. Αλλά έχω μάθει επίσης ότι περιλαμβάνεται και σοβαρή ευθύνη. Γιατί; Διότι αν πραγματικά πιστεύω στον Ιησού, τότε δεν μπορώ να πιστεύω σε αυτόν μόνο μέχρι εκεί που με βολεύει”. Μετά μπορείτε να προσθέσετε: “Η τέλεια ζωή του που δόθηκε ως θυσία καθιστά εφικτή τη συγχώρηση των αμαρτιών μας. Αλλά ξέρω ότι είναι επίσης ζωτικό να δώσουμε προσοχή στις οδηγίες του σχετικά με τις ευθύνες που έχουμε ως Χριστιανοί. (Πράξ. 1:8· Ματθ. 28:19, 20)”

Ή θα μπορούσατε να πείτε: “(Αφού βεβαιώσετε το άτομο ότι πιστεύετε στον Ιησού ως Σωτήρα, όχι μόνο δικό σας, αλλά και όλων εκείνων που ασκούν πίστη σε αυτόν . . .) Είναι σπουδαίο να δείχνουμε ενεργά την εκτίμησή μας, όχι μόνο για όσα έκανε στο παρελθόν, αλλά και για όσα κάνει τώρα. (Ματθ. 24:14)”

“Εγώ έχω δεχτεί τον Ιησού ως προσωπικό μου Σωτήρα”

Θα μπορούσατε να απαντήσετε: “Χαίρομαι που ακούω ότι πιστεύετε στον Ιησού, επειδή υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι σήμερα που δεν σκέφτονται καθόλου τα όσα έκανε ο Ιησούς για εμάς. Αναμφίβολα, γνωρίζετε καλά το εδάφιο Ιωάννης 3:16, έτσι δεν είναι; . . . Αλλά πού θα ζήσουν αυτοί οι άνθρωποι για πάντα; Μερικοί θα είναι μαζί με τον Χριστό στον ουρανό. Αλλά δείχνει η Αγία Γραφή ότι όλοι οι καλοί άνθρωποι πηγαίνουν εκεί; (Ματθ. 6:10· 5:5)”