Espirituwal nga mga Prinsipyo—Asa Kini Nagapadulong?

“Napulog-lima ka parisan nga minyoonon ang mitambong sa usa ka [Katolikong] seminar nga gihimo sa gabii diin gitambagan sila labot sa kaminyoon. Sa 30 ka tawo nga presente, 3 lamang ang nag-angkon nga dunay pagtuo.” La Croix, mantalaan sa Katoliko sa Pransiya.

ANG relihiyosong mga prinsipyo anaa sa krisis. Sa atubangang hapin sa gula niini sa Hulyo 12, 1999, ang internasyonal nga edisyon sa Newsweek nangutana: “Patay na ba ang Diyos?” Alang sa kasadpang Uropa, ang tubag sa magasin mao nga mora gayod ug patay na ang Diyos. Nagtaho bahin sa sinodo sa Iglesya Katolika nga gihimo sa Roma sa Oktubre nianang tuiga, ang mantalaan sa Pransiya nga Le Monde nag-ingon: “Ang Iglesya mas nalisdan karon sa pagpasa sa mensahe niini diha sa kultura nga nahimong ‘alerdyik’ niana . . . Sa Italya, ang Katolisismo wala na magkahiusa bahin sa doktrina ug mga tulumanon niini. . . . Sa Alemanya, ang panaglantugi bahin sa mga sentro diin mahimong mangonsulta labot sa aborsiyon nakapadako sa kal-ang tali sa papa ug sa usa ka demokrasya nga dili na andam nga modawat sa diniktador nga mga pahayag. Ang mapangahason nga baroganan [sa Netherlands] labot sa moralidad ug pagpatay-agig-kaluoy gibasol na sa pipila ka maniniid nga maoy hinungdan sa kalit nga pagkahimo niining dili-Kristohanon.”

Susama gayod ang kahimtang sa ubang mga dapit. Sa 1999 ang Arsobispo sa Canterbury, si George Carey, nagpasidaan nga ang Iglesya sa Inglaterra “mahanaw paglabay sa usa ka kaliwatan.” Sa usa ka artikulo nga nag-ulohang “Ang Kataposan sa Kristohanong Uropa,” ang Pranses nga mantalaang Le Figaro nag-ingon: “Ang susamang hitabo makita bisan asa. . . . Ang mga tawo sistematikong nagkuwestiyon sa mga panglantaw labot sa pamatasan ug doktrina.”

Menos nga Relihiyosong Kalangkitan

Sa Uropa, mius-os ang gidaghanon sa mga maninimba. Wala makaabot ug 10 porsiyento sa Pranses nga mga Katoliko ang motambong sa Misa matag Dominggo, samtang gikan 3 ngadto sa 4 ka porsiyento lamang sa mga Katoliko sa Paris ang regular nga mosimba. Ang susama o mas diyutay pa nga maninimba napanid-an sa United  Kingdom, Alemanya, ug sa mga nasod sa Scandinavia.

Gikabalak-an pag-ayo sa mga awtoridad sa relihiyon ang pag-us-os sa mga kandidato sa pagkapari. Wala pa dangtig usa ka siglo, ang gidaghanon sa mga pari sa Pransiya mius-os pag-ayo, gikan sa 14 matag 10,000 ka molupyo ngadto sa halos 1 sa matag 10,000 karon. Sa tibuok Uropa, ang aberids nga edad sa mga pari nagkataas, ug ang kakulang sa mga pari namatikdan na bisan diha sa mga nasod sama sa Irlandia ug Belgium. Sa samang panahon, ang gidaghanon sa mga bata nga nagpalista sa mga klase sa katekismo nagkamenos, nga nagpatungha ug grabeng mga pagduhaduha bahin sa katakos sa Iglesya Katolika sa pagseguro nga mapalagsik kini pag-usab.

Maylabot sa relihiyon, ang mga tawo nawad-an na ug pagsalig. Sayis porsiyento na lang sa mga Pranses ang nagtuo nga “ang kamatuoran makaplagan diha sa usa lamang ka relihiyon,” kon itandi sa 15 porsiyento sa 1981 ug 50 porsiyento sa 1952. Nagkadaghan ang mga tawo nga wala magtagad sa relihiyon. Ang proporsiyon sa mga tawo nga nag-ingon nga wala silay gianibang relihiyon misaka gikan sa 26 porsiyento sa 1980 ngadto sa 42 porsiyento sa 2000.—Les valeurs des Français—Évolutions de 1980 à 2000 (Mga Prinsipyo sa Pransiya—Kaugmaran Gikan sa 1980 ngadto sa 2000).

Dakong Kausaban sa Moral nga mga Prinsipyo

Ang krisis labot sa mga prinsipyo nadayag usab diha sa moralidad. Sa nahisgotan na ganina, daghang mga maninimba ang dili modawat sa moral nga mga balaod sa ilang iglesya. Dili sila mouyon sa hunahuna nga ang relihiyosong mga lider dunay katungod sa paghatag sa mga sukdanan sa panggawi. Ang mao gihapong pundok sa mga tawo nga nagpahayag ug pag-uyon sa baroganan sa papa labot sa tawhanong mga katungod wala mosunod kaniya sa dihang ang iyang giingon nag-apektar sa ilang pribadong mga kinabuhi. Pananglitan, daghan ang wala manumbaling sa iyang baroganan bahin sa pagpugong sa pagpanganak, bisan ang daghang magtiayon nga mga Katoliko.

Kining maong tinamdan nag-apektar sa relihiyoso ug dili-relihiyoso nga mga tawo, sa tanang hut-ong sa katilingban. Ang mga batasan nga klarong gisaway sa Balaang Kasulatan gitugotan. Bayente ka tuig kanhi, ang homoseksuwalidad wala uyoni sa 45 porsiyento sa mga lungsoranon sa Pransiya. Karon, 80 porsiyento ang nag-isip nianang dalawaton. Bisan tuod ang kinabag-an sa katawhan uyon sa pagkamaunongon diha sa kaminyoon, 36 porsiyento lamang ang nagsaway sa mga relasyon gawas sa kaminyoon ingong dili gayod angay.—Roma 1:26, 27; 1 Corinto 6:9, 10; Hebreohanon 13:4.

Panagsagol sa Lainlaing Relihiyon

Sa Kasadpanhong katilingban, ang giayom-ayom nga relihiyon naugmad diin ang tanan dunay katungod sa pagpili sa iyang mga pagtulon-an. Ang pipila ka doktrina gidawat, samtang ang uban gisalikway. Ang uban nagtawag sa ilang kaugalingon nga mga Kristohanon samtang nagtuo sa reinkarnasyon, ug ang uban dili usab magpanuko sa pagsunod sa ubay-ubayng relihiyosong mga pang-agni. (Ecclesiastes 9:5, 10; Ezequiel 18:4, 20; Mateo 7:21; Efeso 4:5, 6) Ang librong Les valeurs des Français prangkang nagpakita nga daghang magtutuo karon ang nahisalaag ug wala na gayod makabalik sa mga alagianan nga giestablisar sa iglesya.

Apan, kining maong kiling ngadto sa mas pang pagkaindependente labot sa relihiyon dunay kapeligrohan. Si Jean Delumeau, relihiyosong historyano ug membro sa Institut de France, hugot nga nagtuo nga imposibleng ang usa ka tawo makamugna ug iyang kaugalingong relihiyon nga dili magdepende sa bisan unsang naestablisar nga sistema. “Ang pagtuo dili motunhay kon wala kini makagamot sa kalig-on sa usa ka espesipikong relihiyon.” Ang maayong espirituwal nga mga prinsipyo kinahanglang mahiuyon sa relihiyosong tulumanon. Asa makaplagi ang maong panag-uyon diha sa usa ka katilingban nga nadaot sa kausaban?

Diha sa mga panid niini, ang Bibliya nagpahinumdom kanato nga ang Diyos mao ang nag-establisar sa dalawatong mga sukdanan sa panggawi ug moralidad, apan gihatagan niya ang tawo ug kagawasan sa pagsunod niini o dili. Milyonmilyon sa tibuok kalibotan ang nakaamgo nga kining dugay-nang-gitamod nga libro dunay praktikal nga bili karon ug nga kini maoy ‘lampara sa ilang tiil ug kahayag sa ilang alagianan.’ (Salmo 119:105) Sa unsang paagi nakahinapos sila ug ingon niana? Hisgotan kini sa sunod nga artikulo.