“Zot pu konn laverite, ek laverite pu liber zot.”—ZAN 8:32.

1. Kuma eski, fason ki Pilat ti servi mo “laverite” ti diferan ar fason ki Zezi li, li’nn servi sa mo la?

 “KI ETE laverite?” Li paret ki kan Pilat ti poz sa kestyon la, li ti pe exprim so lintere sinpleman pu laverite an zeneral. Me Zezi li, li ti presi kan li ti fek dir: “Pu sa ki mo finn ne, ek pu sa ki mo finn vinn dan lemond, pu donn temwaynaz lor laverite.” (Zan 18:37, 38) Wi, kontrerman ar Pilat, Zezi ti pe koz lor laverite byin inportan ki sorti kot Bondye.

Latitid Lemond Anver Laverite

2. Ki Zezi ti dir pu montre valer laverite?

² Pol finn dir: “Pa tu dimunn ki ena lafwa.” (2 Tesalonisyin 3:2) Sa li aplik usi pu laverite. Mem si buku dimunn gayn lokazyon pu konn laverite ki ena dan Labib, zot inyor sa volonterman. Purtan, sa laverite la ena buku valer! Zezi ti dir: “Zot pu konn laverite, ek laverite pu liber zot.”—Zan 8:32.

3. An seki konsern bann lanseynman ki anbet bann dimunn, ki lavertisman nu bizin pran kont?

³ Lapot Pol ti dir ki laverite pa truv dan bann filozofi ek dan bann tradisyon imin. (Kolosyin 2:8) Wi, sa bann lanseynman la anbet dimunn. Pol ti averti bann Kretyin dan Efez ki si zot met zot lafwa dan sa bann kitsoz la, zot pu parey kuma bann tibaba lor plan spirityel “ki balote par bann vag . . . par ninport ki divan lanseynman, atraver bann trik ki bann zom servi, par mwayin bann riz pu invant erer.” (Efezyin 4:14) Zordi, sa “bann trik ki bann zom servi” la pe devlope grasa propagann bann dimunn ki opoze ar laverite Bondye. The New Encyclopedia Britannica dekrir “propagann” kuma “bann zefor organize pu inflyans bann krwayans, bann latitid, uswa bann aksyon lezot dimunn.” Avek riz, sa kalite propagann la deform laverite an mansonz, ek fer mansonz pas pu laverite. Pu truv laverite malgre sa  bann presyon surnwa la, nu bizin egzaminn Labib avek buku lintere.

Bann Kretyin ek Lemond

4. Kisannla kapav gayn laverite, ek ki kitsoz bann ki gayn sa laverite la oblize fer?

⁴ Dan enn lapriyer, Zezi Kris ti koz lor bann ki ti’nn vinn so disip. “Sanktifye zot par mwayin laverite, to parol li laverite.” (Zan 17:17) Sa bannla ti pu sanktifye uswa met apar pu zot servi Zeova ek fer konn so non ek so Rwayom. (Matye 6:9, 10; 24:14) Mem si pa tu dimunn ki ena laverite Zeova, sa laverite la li disponib kuma enn kado pu ninport kisannla ki rod sa, mem ki nasyonalite, ras uswa kiltir li ete. Lapot Pyer ti dir: “Mo rann mwa kont ki Bondye pa fer preferans, me dan ninport ki nasyon, si enn dimunn ena lakrint pu Li ek pratik lazistis, Bondye aksepte li.”—Akt 10:34, 35.

5. Kifer eski suvan bann Kretyin gayn persekisyon?

⁵ Bann Kretyin pres laverite ki ena dan Labib avek lezot, me pa partu ki zot gayn bon lakey. Zezi ti donn sa lavertisman la: “Bann dimunn pu fer zot pas par buku persekisyon ek pu tuy zot, ek tu bann nasyon pu ayir zot akoz mo non.” (Matye 24:9) An 1817, John R. Cotter, enn pret Irlandais, ti fer enn komanter lor sa verse la kan li ti ekrir: “Atraver zot predikasyon bann Kretyin finn fer bann gro zefor pu sanz lavi bann dimunn. Me, olye ki sa fer bann dimunn devlop rekonesans, sa ti pu fer zot plito ayir ek persekit sa bann disip la parski bannla ti pe devwal vis sa bann dimunn la.” Sa bann persekiter la pa “aksepte lamur laverite pu zot sape.” Akoz sa, “Bondye les erer egar zot, pu ki zot kumans krwar dan mansonz, ek zot gayn zizman parski zot pa finn krwar dan laverite, me zot finn kontan linzistis.”—2 Tesalonisyin 2:10-12.

6. Ki bann dezir fode pa enn Kretyin kiltive?

⁶ Lapot Zan donn sa konsey la bann Kretyin ki pe viv dan sa lemond ki persekit zot la: “Pa kontan lemond, ni bann kitsoz ki dan lemond. . . . Tu kitsoz ki dan lemond—dezir laser, dezir lizye, ek letalaz bann kitsoz ki nu ena—tusala pa sorti kot [nu] Papa, me sorti dan lemond.” (1 Zan 2:15, 16) Zan pa pe bliye nanyin kan li dir “tu kitsoz.” Akoz sa mem, fode pa nu kiltiv enn dezir pu okenn kitsoz ki sa lemond la ofer, ki kapav deturn nu ar laverite. Si nu pran kont konsey Zan, sa pu ena enn bel linflyans dan nu lavi. Kuma?

7. Kuma eski enn konesans laverite motiv bann dimunn ki ena leker drwat?

⁷ Pandan lane 2001, sak mwa, bann Temwin Zeova dan lemond antye finn diriz plis ki kat milyon sink san mil letid Labib avek bann dimunn personelman ek an grup, pu anseyn zot seki zot bizin fer pu gayn lavi. Rezilta: 263,431 dimunn finn batize. Pu sa bann nuvo disip la, lalimyer laverite finn gayn buku valer, ek zot finn rezet bann move frekantasyon ek bann kondwit imoral ki dezonor Bondye, ki popiler dan lemond. Depi ki zot finn batize, zot pe kontiyn viv an akor avek bann prinsip ki Zeova finn etabli pu tu bann Kretyin. (Efezyin 5:5) Eski laverite ena sa mem kalite valer la pu u?

Zeova Pran Nu Swin

8. Kuma Zeova konsider nu langazman, ek kifer eski li saz ki nu ‘rod rwayom avan tu’?

⁸ Avek mizerikord, Zeova aksepte nu langazman malgre nu bann linperfeksyon ek Li abes Li, dan enn fason koze, pu atir nu ar Li. Kumsa, Li anseyn nu pu elev nivo nu bann lobzektif ek nu bann dezir. (Psom 113:6-8) An mem tan, Zeova permet nu ena enn relasyon personel avek Li, ek Li promet pu pran nu swin si nu “kontiyn . . . rod rwayom ek so lazistis avan tu.” Si nu fer sa ek nu protez nu mem lor plan spirityel, Li fer nu sa promes la: “Tu sa bann lezot kitsoz la, zot pu gayne apre.”—Matye 6:33.

9. Kisannla “esklav fidel ek avize,” ek kuma Zeova pran nu swin kan Li servi sa “esklav” la?

⁹ Zezi Kris ti swazir so 12 zapot, ek li ti poz fondasyon kongregasyon bann Kretyin win, ki finn gayn non “Izrael Bondye.” (Galat 6:16; Revelasyon 21:9, 14) Apre sa, finn dekrir sa bann Kretyin la kuma “kongregasyon Bondye  vivan, enn kolonn ek enn sipor pu laverite.” (1 Timote 3:15) Zezi Kris finn apel bann manb sa kongregasyon la “esklav fidel ek avize” ek “serviter fidel ki avize.” Zezi ti dir ki sa serviter fidel la pu responsab pu donn bann Kretyin “zot kantite manze dan ler ki bizin.” (Matye 24:3, 45-47; Lik 12:42) Si nu pa manze nu pu mor. Pareyman, si nu pa manze lor plan spirityel, nu pu feb ek nu pu mor lor plan spirityel. Alor, legzistans “esklav fidel ek avize” li enn lot prev ankor ki montre ki Zeova pran nu swin. Wi, anu tuletan apresye manze spirityel ki ena enn gran valer, ki nu gayne atraver sa “esklav” la.—Matye 5:3.

10. Kifer eski li byin-byin inportan ki nu asiste bann reynion regilyerman?

¹⁰ Manze lor plan spirityel vedir etidye personelman. Li vedir usi frekant bann lezot Kretyin ek asiste bann reynion kongregasyon. Eski u ankor rapel, egzak-egzak seki u ti manze sis mwa uswa sis semenn avan? Sirman non. Purtan, seki u’nn manze finn donn u nuritir ki u ti bizin pu u lasante. Ek kitfwa depi sa u finn remanz mem manze. Manze spirityel ki nu gayne dan nu bann reynion Kretyin usi parey. Kitfwa nu pa rapel sak detay ki nu finn tande dan bann reynion. Ek sirman nu finn gayn bann mem ranseynman plizir fwa. Me mem sa, sa li enn manze spirityel ki byin neseser pu nu lasante spirityel. Nu bann reynion tuletan donn nu enn bon nuritir spirityel, ki servi dan ler ki bizin.

11. Ki bann obligasyon nu ena kan nu asiste bann reynion Kretyin?

¹¹ Kan nu asiste bann reynion Kretyin, sa met enn lot responsabilite lor nu zepol. Bann Kretyin gayn konsey pu ‘ankuraz zot kamarad,’ ek pu pus bann lezot manb dan kongregasyon pu “ena lamur ek pu fer bann bon travay.” Kan nu prepar nu bann reynion, nu asiste zot ek nu partisipe, sa fortifye nu lafwa personelman ek ankuraz lezot. (Ebre 10:23-25) Parey kuma bann ti zanfan ki parfwa lev nene ar sertin manze, ena manb dan kongregasyon ki bizin kontiyn gayn lankurazman pu absorb manze spirityel. (Efezyin 4:13) Nu montre nu lamur kan nu donn sa kalite lankurazman la kan li neseser pu ki sa bann dimunn la vinn bann Kretyin mir, parey kuma lapot Pol ti ekrir: “Manze solid li pu bann adilt, pu bann ki, par legzersis, zot ena kapasite pu diserne pu fer diferans ant seki bon ek seki move.”—Ebre 5:14.

Pran Nu Mem Swin lor Plan Spirityel

12. Si nu’le res dan laverite, lor zepol kisannla responsabilite la li ete avan tu? Explike.

¹² Nu konzwin uswa nu bann paran kapav ankuraz nu lor semin laverite. Pareyman, bann ansyin dan kongregasyon kapav gid nu pwiski nu form parti dan trupo ki anba zot responsabilite. (Akt 20:28) Me si nu’le kontiyn viv enn lavi an akor avek laverite, lor kisannla sa responsabilite la li ete avan tu? Anverite, sa responsabilite la li lor zepol sakenn parmi nu, ki nu sityasyon li difisil, uswa li normal. Get sa legzanp la.

13, 14. Parey kuma seki ti ariv sa ti muton la, kuma eski nu kapav gayn led spirityel kan nu bizin?

¹³ Dan l’Écosse, detrwa zenn muton ti pe manz lerb dan enn patiraz kan enn ladan finn elwayne ziska ki li finn ariv lor bor enn ti kolinn ek li finn tonb lor enn rebor anba. Li pa’nn blese, me li ti per ek li pa ti kapav remonte. Lerla, li’nn kumans pleyne. So mama finn tann li ek li u’si finn kumans kriye ziska ki berze la finn vini ek finn sap sa ti muton la.

¹⁴ Remark plizir etap sa sityasyon la. Sa ti muton la finn kriye pu gayn led, so mama u’si finn kumans kriye, ek kan sa berze la finn tann sa, deswit li finn al sap sa ti muton la. Si enn ti zanimo ek so mama kapav santi danze ek kriye deswit pu gayn led, ebyin eski nu pa bizin fer parey kan nu tonbe lor plan spirityel, uswa kan nu fer fas ar bann danze ki nu pa atann dan lemond Satan? (Zak 5:14, 15; 1 Pyer 5:8) Sa mem ki nu bizin fer, sirtu si nu mank lexperyans swa parski nu zenn, swa parski nu ase nuvo dan laverite.

 Nu Truv Boner Kan Nu Swiv Direksyon Bondye

15. Ki enn madam ti resanti kan li finn kumans frekant kongregasyon Kretyin?

¹⁵ Anu gete ki valer sa ena kan nu konpran Labib ek lape lespri ki bann ki servi Bondye laverite gayne. Enn madam 70 an, ki ti frekant Legliz Anglikan tutlong so lavi, finn aksepte pu etidye Labib avek enn Temwin Zeova. Byin vit li finn aprann ki non Bondye se Zeova, ek dan Lasal DiRwayom, li finn dir “Amenn” ansam avek lezot alafin bann lapriyer sinser ki ti prononse an piblik. Avek buku santiman Li finn dir: “Olye ki zot dekrir Bondye kuma enn kikenn ki bann sinp imin pa kapav aprose, zot fer Li paret kuma enn bon kamarad ki la parmi nu. Zame mo finn viv enn lexperyans kumsa.” Sirman, sa madam interese la zame pa pu bliye premye lefe ki laverite finn ena lor li. Parey kuma sa madam la, nu’si, fode zame nu bliye ki kantite valer laverite ti ena pu nu kan nu ti aksepte li premye fwa.

16. (a) Ki kapav arive si nu galup zis deryer kas? (b) Kuma eski nu kapav truv vre boner?

¹⁶ Buku dimunn krwar ki zot ti pu pli ere si zot ti gayn pli buku kas. Me si nu galup zis deryer kas, nu kapav ena ‘enn latet fatige.’ (1 Timote 6:10, Pierre de Beaumont) Gete ki kantite dimunn aste biye lotri, depans zot kas dan kazino uswa tant zot sans kan zot aste uswa vann zot bann aksyon dan laburs. Zot fer vizyon ki zot pu gayn buku kas. Me, byin tigit dimunn reysi truv sa fortinn ki zot pe espere la. Ek suvan, mem si zot truv sa fortinn la, sa bann dimunn la rann zot kont ki rises pa amenn boner. Nu truv boner plito kan nu fer volonte Zeova, ek kan nu travay ansam avek kongregasyon Kretyin anba direksyon lespri sin Zeova ek led so bann anz. (Psom 1:1-3; 84:4, 5; 89:15) Kan nu fer sa, nu gayn bann benediksyon ki nu pa atann. Eski laverite ena ase gran valer pu u, pu ki li fer u gayn sa bann kalite benediksyon la dan u lavi?

17. Pwiski Lapot Pyer ti res kot Simon, enn kikenn ki ti travay lapo, ki sa revele lor so latitid?

¹⁷ Anu get lexperyans lapot Pyer. Dan lane  36 N.L., li ti fer enn vwayaz misyoner dan enn rezyon ki apel Laplenn Saronn. Li finn aret Lida, kot la li finn geri Ene ki ti paralize. Apre sa li finn kontiyn so larut ver lepor Zope. Laba, li finn resisit Dorkas. Akt 9:43 dir nu: “Li finn res detrwa zur dan Zope kot enn sertin Simon ki ti travay lapo.” Pwiski an pasan resi Labib mansyonn sa detay la, sa montre ki Pyer pa ti ena move panse lor bann dimunn avek ki li ti prese dan sa lavil la. Kuma nu truv sa? Ebyin Frederic W. Farrar, enn spesyalis lor Labib finn ekrir: “Pa ti pu kapav konvink enn kikenn ki swiv lalwa Oral [Moiz] alalet, dan enn fason strik pu res dan lakaz enn kikenn ki travay lapo. Pwiski dan sa travay la bann dimunn ti gayn kontak ar lapo ek karkas diferan zanimo ek bann lezot kitsoz ankor, devan lizye bann dimunn ki ti swiv Lalwa alalet, sa bann travayer la ti inpir ek degutan.” Dapre Farrar, mem si lakaz Simon ki ti “pre kot lamer,” ti lwin avek so latelye, ‘lezot ti konsider sa travay la kuma enn travay degutan ki ti abes dinite bann dimunn ki ti fer sa travay la.’—Akt 10:6.

18, 19. (a) Kifer eski Pyer ti dan konfizyon apre ki li ti’nn gayn enn vizyon? (b) Ki benediksyon ki li pa ti atann, Pyer finn gayne?

¹⁸ Pyer pa finn ena okenn move panse lor Simon ek li finn aksepte lakey ki Simon finn ofer li. Ek la, dan sa lakaz la, Bondye finn donn Pyer enn linstriksyon ki li pa ti pe atann. Li finn gayn enn vizyon, kot li finn gayn lord pu manz bann kreatir ki inpir dapre lalwa Zwif. Pyer finn proteste ki zame li pa finn “manz okenn kitsoz ki sal ek inpir.” Me trwa fwa, li finn gayn sa lord la: “Aret apel inpir bann kitsoz ki Bondye finn pirifye.” Akoz sa mem, “Pyer ti dan enn gran konfizyon andan limem lor sinifikasyon ki sa vizyon ki li finn truve la ti kapav ena.”—Akt 10:5-17; 11:7-10.

¹⁹ Pyer pa ti kone ki landemin dan Sezare, 50 kilomet pli lwin, enn Zanti ki apel Korney finn gayn enn vizyon li usi. Anz Zeova ti donn Korney linstriksyon pu avoy bann serviter pu rod Pyer dan lakaz Simon, sa kikenn ki travay lapo la. Korney ti avoy so bann serviter dan lakaz Simon, ek Pyer finn return ar zot dan Sezare. Laba li’nn pres avek Korney, so fami, ek so bann kamarad. Rezilta: Zot finn vinn bann premye Zanti krwayan, ki pa sirkonsi, pu gayn lespri sin kuma bann zeritye Rwayom. Mem si bann zom la pa ti sirkonsi, tu bann ki finn ekut Pyer finn batize. Sa finn uver semin pu tu bann dimunn dan bann nasyon, ki bann Zwif ti konsidere kuma bann inpir, pu vinn bann manb kongregasyon Kretyin. (Akt 10:1-48; 11:18) Sa ti vremem enn privilez extraordiner pu Pyer—tusala, parski laverite ti ena valer pu li ek finn pus li pu swiv direksyon Zeova, ek azir avek lafwa!

20. Kan nu met laverite premye dan nu lavi, ki led Bondye donn nu?

²⁰ Pol donn sa konsey la: “Anu grandi par lamur dan tu kitsoz ki dan Kris, sa kikenn ki alatet la, kan nu dir laverite.” (Efezyin 4:15) Wi, si nu met laverite an premye dan nu lavi ek nu les Zeova diriz nu bann pa par so lespri sin, depi asterla mem nu pu konn enn boner ki pa kapav konpare. Nu bizin usi pa bliye ki bann sin anz pe ed nu dan nu laktivite predikasyon labonn nuvel. (Revelasyon 14:6, 7; 22:6) Wi, li vremem enn gran privilez ki nu ena sutyin bann anz dan sa travay ki Zeova finn donn nu pu fer la! Si nu res atase fidelman ar Bondye, nu pu kapav donn Zeova, Bondye laverite, laglwar pu tuletan. Eski ena kitsoz ki ena plis valer ki sa?—Zan 17:3.

Ki Nu Finn Aprann?

• Kifer eski buku dimunn pa aksepte laverite?

• Kuma eski bann Kretyin bizin konsider bann kitsoz dan lemond Satan?

• Kuma eski nu konsider bann reynion, ek kifer?

• Ki responsabilite nu ena pu pran nu swin lor plan spirityel?

[Kestyon]

[Zimaz lor paz 28]

Zezi ti donn temwaynaz lor laverite

[Zimaz lor paz 31]

Parey kuma manze fizik, manze spirityel usi li byin inportan pu nu lasante spirityel