Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Yehowa Kojomɔ Gbi lɛ Ebɛŋkɛ!

Yehowa Kojomɔ Gbi lɛ Ebɛŋkɛ!

Yehowa Kojomɔ Gbi lɛ Ebɛŋkɛ!

“Yehowa gbi wulu lɛ ebɛŋkɛ, ebɛŋkɛ, ni eeye oyai naakpa.”—ZEFANIA 1:14.

1. Mɛɛ kɔkɔbɔɔ Nyɔŋmɔ tsɔ Zefania nɔ ekɛha?

ESHWƐ fioo ni Yehowa Nyɔŋmɔ baafee nii eshi efɔŋfeelɔi lɛ. Bó toi! Ekɔkɔbɔɔ wiemɔ lɛ nɛ: ‘Makpata gbɔmɔ hiɛ; ni maplenee gbɔmɛi kɛaajɛ shikpɔŋ lɛ nɔ!’ (Zefania 1:3) Jeŋ Muu Fɛɛ Nuntsɔ Maŋtsɛ Yehowa tsɔ egbalɔ Zefania, ni ekolɛ, eji Maŋtsɛ Hezekia anɔkwafo lɛ nanakaŋsowa lɛ nɔ ewie wiemɔi nɛɛ. Nakai sane ni ajaje yɛ Maŋtsɛ kpakpa Yosia gbii lɛ amli lɛ eŋɔɔɔ mɛi fɔji ni yɔɔ Yuda shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ anaa.

2. Mɛni hewɔ Yosia nifeemɔi lɛ etsĩii Yehowa kojomɔ gbi lɛ naa lɛ?

2 Ŋwanejee ko bɛ he akɛ Zefania gbalɛ lɛ ha oblanyo Yosia hiɛ ba ehe nɔ akɛ ehe miihia ni etsuu Yuda he kɛjɛ jamɔ ni he tseee he. Shi kɛlɛ, nii ni maŋtsɛ lɛ fee koni ekɛtsuu maŋ lɛ he kɛjɛ apasa jamɔ he lɛ ejieee awuiyelii fɛɛ kɛjɛɛɛ gbɔmɛi lɛ ateŋ kɛyaaa aloo ni eeekpata enii, Maŋtsɛ Manase, ní ‘wo Yerusalem obɔ kɛ mɛi ni efeko nɔ ko lɛ alá’ lɛ he eshai. (2 Maŋtsɛmɛi 24:3, 4; 2 Kronika 34:3) No hewɔ lɛ, Yehowa kojomɔ gbi lɛ baaba kɛ̃.

3. Te wɔɔfee tɛŋŋ wɔná nɔmimaa akɛ abaanyɛ aje “Yehowa mlifu gbi lɛ” mli shweshweeshwe?

3 Kɛlɛ, mɛi komɛi baaje nakai gbi ni yɔɔ gbeyei lɛ mli shweshweeshwe. No hewɔ lɛ Nyɔŋmɔ gbalɔ lɛ wo hewalɛ akɛ: “Dani akpɔ lɛ afɔ́, ni gbi lɛ aho tamɔ tutuu; dani Yehowa mlifu ni naa wa lɛ aba nyɛnɔ, dani Yehowa mlifu gbi lɛ aba nyɛnɔ! Nyɛtaoa Yehowa sɛɛgbɛ, nyɛ shikpɔŋ lɛ nɔ heshibalɔi fɛɛ ni nyɛyeɔ emla lɛ nɔ lɛ! Nyɛtaoa jalɛ sɛɛgbɛ, nyɛtaoa heshibaa sɛɛgbɛ: ekolɛ aaaŋɔ nyɛ atee yɛ Yehowa mlifu gbi lɛ nɔ!” (Zefania 2:2, 3) Akɛni Yehowa gbi lɛ mli ni wɔɔje shweshweeshwe lɛ he hiɛnɔkamɔ yɔɔ wɔjwɛŋmɔ mli hewɔ lɛ, nyɛhaa wɔsusua Biblia mli wolo ni ji Zefania lɛ he. Aŋma yɛ Yuda dani afi 648 D.Ŋ.B. shɛ, ni eji Nyɔŋmɔ “gbalɛ wiemɔ” ni esa akɛ wɔ fɛɛ wɔjɛ wɔtsuiŋ fɛɛ wɔbo toi jogbaŋŋ lɛ fã.—2 Petro 1:19.

Yehowa Ekpa Enine Mli

4, 5. Zefania 1:1-3 ba mli yɛ efɔŋfeelɔi ni yɔɔ Yuda lɛ anɔ yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

4 “Yehowa wiemɔ” ni ekɛha Zefania lɛ jeɔ shishi kɛ kɔkɔbɔɔ wiemɔ ni atsɔ hiɛ atsĩ tã lɛ. Nyɔŋmɔ jajeɔ akɛ: “Makpata nii fɛɛ hiɛ kɛaajɛ shikpɔŋ lɛ nɔ! Yehowa kɛɛ. Makpata gbɔmɔ kɛ kooloo hiɛ; makpata ŋwɛi loofɔji kɛ ŋshɔŋlooi ahiɛ, kɛ pampii kɛ mɛi fɔji fɛɛ, ni maplenee gbɔmɛi kɛaajɛ shikpɔŋ lɛ nɔ! Yehowa kɛɛ.”—Zefania 1:1-3.

5 Hɛɛ, Yehowa kɛ efɔŋfeemɔ fɛɛ baaba naagbee yɛ Yuda shikpɔŋ lɛ nɔ. Shi namɔ Nyɔŋmɔ kɛ lɛ baatsu nii ni ‘ekɛkpata nii fɛɛ hiɛ kɛjɛ shikpɔŋ lɛ nɔ’? Akɛni eyɛ faŋŋ akɛ Zefania gba yɛ Maŋtsɛ Yosia nɔyeli ni je shishi yɛ afi 659 D.Ŋ.B lɛ shishijee gbɛ hewɔ lɛ, nakai gbalɛ wiemɔi lɛ ná amɛmlibaa yɛ Yuda kɛ emaŋtiase Yerusalem ni Babiloniabii lɛ fee lɛ amaŋfɔ yɛ afi 607 D.Ŋ.B. lɛ nɔ. Yɛ nakai beaŋ lɛ, ‘akpata’ efɔŋfeelɔi ni yɔɔ Yuda lɛ ahiɛ.

6-8. Mɛni agba afɔ̃ shi yɛ Zefania 1:4-6, ni nakai gbalɛ lɛ ba mli yɛ blema Yuda nɔ yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

6 Beni Zefania 1:4-6 gbaa nii ni Nyɔŋmɔ feɔ eshiɔ apasa jálɔi lɛ, ekɛɛ akɛ: “Makpa minine mli yɛ Yuda kɛ Yerusalembii lɛ fɛɛ nɔ, ni maplenee Baal nɔ ni eshwɛ lɛ, kɛ wulɔmɛi kɛ osɔfoi lɛ fɛɛ agbɛi kɛaajɛ biɛ, kɛ mɛi hu ni jáa ŋwɛi asafo lɛ yɛ tsũi ayiteaŋ lɛ, kɛ mɛi ni jáa Yehowa ni amɛkãa lɛ kita ni amɛsaa amɛkãmɔɔ Malkam hu kita lɛ, kɛ mɛi ni kpaleɔ kɛjɛɔ Yehowa sɛɛ, kɛ mɛi ni taooo Yehowa sɛɛgbɛ, ni amɛbii eshi hu lɛ!”

7 Yehowa kpã enine mli eshi Yuda kɛ Yerusalembii lɛ. Etswa efai shi akɛ ebaakpata mɛi ni jáa Kanaanbii afɔmɔ nyɔŋmɔ Baal lɛ ahiɛ. Atsɛɔ nyɔŋmɔi bibii srɔtoi babaoo ni yɔɔ jɛmɛ lɛ akɛ Baal ejaakɛ mɛi ni jáa amɛ lɛ buɔ amɛ akɛ amɛyɛ hei pɔtɛɛ komɛi anɔ hewalɛ. Ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, Baal ni Moabbii kɛ Midianbii já yɛ Peor Gɔŋ lɛ nɔ lɛ yɛ. (4 Mose 25:1, 3, 6) Yehowa baakpata Baal osɔfoi ni yɔɔ Yuda fɛɛ lɛ ahiɛ, kɛ Levi osɔfoi lɛ hu ni yeee anɔkwa ni gboɔ Nyɔŋmɔ mla lɛ nɔ toi akɛni amɛkɛ amɛ yabɔ lɛ hewɔ.—2 Mose 20:2, 3.

8 Nyɔŋmɔ baakpata mɛi ni ‘jáa ŋwɛi asafo lɛ,’ ní eka shi faŋŋ akɛ amɛkwɛɔ ŋulamii amli ní amɛjáa hulu lɛ hu ahiɛ. (2 Maŋtsɛmɛi 23:11; Yeremia 19:13; 32:29) Nyɔŋmɔ mlifu hu baaba mɛi ni bɔɔ mɔdɛŋ ni amɛkɛ anɔkwa jamɔ afutu apasa jamɔ kɛtsɔ ‘kita ni amɛkãa Yehowa kɛ Malkam’ lɛ anɔ. Malkam baanyɛ afee gbɛi kroko kɛha Amonbii anyɔŋmɔ nukpa Molek. Nɔ ni fata Molek jamɔ he ji gbekɛbii ni akɛ amɛ shãa afɔle.—1 Maŋtsɛmɛi 11:5; Yeremia 32:35.

Kristendom Naagbee Ebɛŋkɛ!

9. (a) Kristendom eye fɔ yɛ mɛni mli? (b) Ákɛ mɛi ni tamɔɔɔ mɛi ni yɔɔ Yuda ni yeee anɔkwa lɛ, mɛni esa akɛ wɔtswa wɔfai shi akɛ wɔɔfee?

9 Enɛɛmɛi fɛɛ baanyɛ akai wɔ Kristendom, ni kɛ ehe ewo apasa jamɔ kɛ ŋulamiiaŋkwɛmɔ mli vii lɛ. Ni gbɛfaŋnɔ ni ená yɛ gbɔmɛi akpekpei abɔ ni akɛ amɛ shãa afɔle yɛ tai ni osɔfoi fiɔ sɛɛ lɛ amli lɛ ji nihii nii diɛŋtsɛ! Nyɛkahaa wɔtamɔa Yudafoi ni yeee anɔkwa, ni ‘kpale kɛjɛ Yehowa sɛɛ,’ ni amɛbafee shikpilikpii ni amɛtaooo lɛ loo egbɛtsɔɔmɔ dɔŋŋ lɛ kɔkɔɔkɔ. Yɛ no najiaŋ lɛ, nyɛhaa wɔhiɛa wɔ emuuyeli kɛha Nyɔŋmɔ lɛ mli.

10. Te obaatsɔɔ nɔ ni gbalɛ ni yɔɔ Zefania 1:7 lɛ damɔ shi kɛha lɛ mli oha tɛŋŋ?

10 Gbalɔ lɛ wiemɔi ni nyiɛ sɛɛ lɛ sa Yuda efɔŋfeelɔi lɛ kɛ efɔŋfeelɔi ni yɔɔ wɔgbii nɛɛ amli lɛ fɛɛ. Zefania 1:7 kɛɔ akɛ: “Feemɔ diŋŋ yɛ Nuntsɔ Yehowa hiɛ! Ejaakɛ Yehowa gbi lɛ ebɛŋkɛ; ejaakɛ Yehowa esaa gbee afɔle eto, efee mɛi ni ekpee lɛ krɔŋkrɔŋ.” Eka shi faŋŋ akɛ “mɛi ni ekpee” nɛɛ ji Yudafoi lɛ ahenyɛlɔi ni ji Kaldeabii lɛ. “Gbee afɔle” lɛ ji Yuda diɛŋtsɛ, ni emaŋtiase lɛ fata he. No hewɔ lɛ, Zefania tswa Nyɔŋmɔ yiŋtoo akɛ ebaakpata Yerusalem hiɛ lɛ he adafi, ni gbalɛ nɛɛ hu kɔɔ Kristendom hiɛkpatamɔ lɛ he. Yɛ anɔkwale mli lɛ, akɛni Nyɔŋmɔ kojomɔ gbi lɛ ebɛŋkɛ kpaakpa ŋmɛnɛ hewɔ lɛ, esa akɛ jeŋ muu lɛ fɛɛ ‘afee dioo yɛ Nuntsɔ Maŋtsɛ Yehowa hiɛ,’ koni amɛbo nɔ ni eyɔɔ kɛɛmɔ kɛtsɔ Yesu sɛɛnyiɛlɔi ni afɔ amɛ mu lɛ, “asafoku bibioo” lɛ, kɛ amɛ nanemɛi ni ji ‘etooi krokomɛi’ lɛ anɔ lɛ toi. (Luka 12:32; Yohane 10:16) Hiɛkpatamɔ miimɛ mɛi fɛɛ ni boŋ toi ni agbɛnɛ amɛteɔ shi amɛwoɔ nɔyeli kɛtsɔ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ nɔ lɛ.—Lala 2:1, 2.

Etsɛŋ—Lelewomɔ Gbi lɛ Baaba!

11. Mɛni ji Zefania 1:8-11 shishinumɔ diɛŋtsɛ?

11 Yɛ nɔ ni kɔɔ Yehowa gbi lɛ he lɛ, Zefania 1:8-11 kɛfataa he akɛ: “Aaaba mli akɛ Yehowa gbee afɔle lɛ gbi lɛ nɔ lɛ mawo lumɛi lɛ kɛ maŋtsɛbii lɛ kɛ mɛi fɛɛ ni woɔ maŋsɛɛ atade lɛ anyɔmɔ. Ni nakai gbi lɛ nɔ lɛ mawo mɛi fɛɛ ni huruɔ tekeɔ kpoku ni amɛkɛ yiwalɛ kɛ shishiumɔ woɔ amɛnuntsɔmɛi awei obɔbɔ lɛ anyɔmɔ. Ni aaaba mli akɛ nakai gbi lɛ nɔ lɛ, Yehowa kɛɛ, bolɔmɔ gbee aaajɛ looi agbo lɛ naa, ni lelewomɔ hu aaajɛ maŋ lɛ mlijaa ni ji enyɔ lɛ mli, ni gbɛɛmɔ wulu kpele aaajɛ gɔŋkpɔi lɛ anɔ. Nyɛwoa lele, nyɛ mɛi ni nyɛhiɔ Maktesh lɛ, ejaakɛ akpata jarayelɔi amaŋ lɛ fɛɛ hiɛ, ni aplenee mɛi fɛɛ ni tere jwiɛtɛi lɛ.”

12. Te ebaa lɛ tɛŋŋ ni anaa ni mɛi komɛi “woɔ maŋsɛɛ atade” lɛ?

12 Yehoahaz, Yehoiakim, kɛ Yehoiakin, baaye Maŋtsɛ Yosia sɛɛ. No sɛɛ lɛ, Zedekia nɔyeli ni Yerusalem hiɛkpatamɔ lɛ kadiɔ lɛ lɛ baaba. Eyɛ mli akɛ amanehulu ni tamɔ nɛkɛ kã amɛhiɛ moŋ, shi kɛlɛ, eyɛ faŋŋ akɛ mɛi komɛi tao jeŋmaji ni ebɔle amɛ lɛ anɔkpɛlɛmɔ kɛtsɔ ‘maŋsɛɛ atade ni amɛwo’ lɛ nɔ. Nakai hu ŋmɛnɛ mɛi pii haa efeɔ faŋŋ yɛ gbɛ̀i srɔtoi anɔ akɛ amɛjeee Yehowa gbɛjianɔtoo lɛ fã. Akɛni amɛjie amɛhe kpo amɛtsɔɔ akɛ Satan gbɛjianɔtoo lɛ fã hewɔ lɛ, abaagbala amɛtoi.

13. Yɛ Zefania gbalɛ lɛ kɛ gbeekpamɔ naa lɛ, mɛni baaba kɛ́ Babiloniabii lɛ tutua Yerusalem?

13 Nakai Yuda akɔntaabuu “gbi” lɛ kɛ gbi ni Yehowa baakojo ehenyɛlɔi lɛ, ni ekɛkpata efɔŋfeemɔ hiɛ, ni ekɛtsɔɔ enɔyeli hegbɛ lɛ yeɔ egbɔ. Beni Babiloniabii lɛ tutuaa Yerusalem lɛ, bolɔmɔ baajɛ Looi Agbó lɛ naa gbɛ aba. Eeenyɛ eba akɛ aha lɛ nakai gbɛi lɛ ejaakɛ ebɛŋkɛ he ni ahɔɔ loo yɛ lɛ. (Nehemia 13:16) Babilon asraafoi lɛ baabote he ni atsɛɔ jɛmɛ akɛ maŋ lɛ mlijaa ni ji enyɔ lɛ mli, ni ‘gbɛɛmɔ ni aaajɛ gɔŋkpɔi lɛ anɔ’ lɛ baanyɛ afee Kaldeabii ni baa lɛ agbɛɛmɔ. Mɛi ni yɔɔ Maktesh, ekolɛ yɛ Tyropoeon Jɔɔ lɛ ŋwɛigbɛ lɛ ‘baawo lele.’ Mɛni hewɔ amɛbaawó lele lɛ? Ejaakɛ guɔyeli nitsumɔi, ní “mɛi fɛɛ ni tere jwiɛtɛi” lɛ anitsumɔ hu fata he lɛ asɛɛ baafo yɛ jɛmɛ.

14. Nyɔŋmɔ ni pɛiɔ mɛi ni kɛɔ akɛ amɛjáa lɛ lɛ amli lɛ baaya shɔŋŋ kɛyashɛ nɛgbɛ?

14 Yehowa ni pɛiɔ mɛi ni kɛɔ akɛ amɛjáa lɛ lɛ amli lɛ baaya shɔŋŋ kɛyashɛ nɛgbɛ? Gbalɛ lɛ yaa nɔ akɛ: “Aaaba mli akɛ nakai be lɛ mli lɛ mikɛ kanei aaakpa Yerusalem, ni mawo gbɔmɛi ni jwere amɛshishi atutru lɛ hiɛ lɛ anyɔmɔ, mɛi ni kɛɔ yɛ amɛtsui mli akɛ: ‘Yehowa efeŋ ekpakpa, ni esaa efeŋ efɔŋ hu!’ lɛ. Ni amɛnii lɛ aaatsɔmɔ hàa nii, ni amɛwei lɛ hu aaatsɔmɔ amaŋfɔ; amɛaamamɔ tsũi, shi amɛhiŋ mli, ni amɛaafee wein tromi, shi amɛnuŋ mli wein lɛ eko.”—Zefania 1:12, 13.

15. (a) Mɛni baaba Yerusalem osɔfoi ni amɛkwa hemɔkɛyeli lɛ anɔ? (b) Mɛni mɛɔ mɛi ni diɔ apasa jamɔ sɛɛ yɛ ŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ lɛ?

15 Yerusalem osɔfoi ní ekwa hemɔkɛyeli lɛ kɛ Yehowa jamɔ miifutu wɔŋjamɔ. Eyɛ mli akɛ amɛnuɔ he akɛ amɛyɛ shweshweeshwe moŋ, shi Nyɔŋmɔ kɛ kanei ni kpɛɔ waa ni baagbu shi kɛbote mumɔŋ duŋ ni amɛyaba abo yɛ mli lɛ baatao amɛ. Amɛteŋ mɔ ko mɔ ko ejeŋ ŋwɛi sane jajemɔ kɛ kojomɔ ni ekɛbaa lɛ mli. Nakai hemɔkɛyeli kwalɔi ni nɔ ko jeee amɛhe sane ko lɛ tamɔ atutru yɛ wein ŋaanɔ shishi. Amɛsumɔɔɔ ni akɛ sane jajemɔ ko ni kɔɔ ŋwɛi ni kɛ ehe baawo adesai asaji amli lɛ he sane ko haoɔ amɛ, shi amɛjeŋ Nyɔŋmɔ fɔbuu kojomɔ ni ekɛbaaba amɛnɔ lɛ mli. Mɛi ni diɔ apasa jamɔ sɛɛ yɛ ŋmɛnɛŋmɛnɛ gbii nɛɛ amli, ni mɛi ni yɔɔ Kristendom kɛ mɛi ni ekwa Yehowa jamɔ lɛ fata he lɛ hu ejeŋ mli. Akɛni amɛkpooɔ akɛ “naagbee gbii lɛ” nɛ hewɔ lɛ, amɛkɛɔ yɛ amɛtsuii amli akɛ, “Yehowa efeŋ ekpakpa, ni esaa efeŋ efɔŋ hu!” Shi kwɛ bɔ ni amɛ́tɔ̃ kwraa ha!—2 Timoteo 3:1-5; 2 Petro 3:3, 4, 10.

16. Mɛni baaba beni átsu ŋwɛi kojomɔ he nii ashi Yuda lɛ, ni te esa akɛ nɔ ni ba nɛɛ he nilee ni wɔyɔɔ lɛ asa wɔhe aha tɛŋŋ?

16 Abɔ Yuda hemɔkɛyeli kwalɔi lɛ kɔkɔ akɛ Babiloniabii lɛ baahà amɛnii, amɛbaafee amɛwei lɛ amaŋfɔ, ni amɛbaaloo amɛ weintromi lɛ amli yibii lɛ kɛya. Heloonaa nibii ahe baŋ sɛɛnamɔ beni atsuɔ ŋwɛi kojomɔ he nii ashiɔ Yuda lɛ. Nakai nɔŋŋ ebaafee anɔkwale beni Yehowa kojomɔ gbi lɛ baa ŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ nibii agbɛjianɔtoo lɛ nɔ lɛ. No hewɔ lɛ, eba akɛ, wɔɔkwɛ nii yɛ mumɔŋ, ni ‘wɔto jwetrii yɛ ŋwɛi’ kɛtsɔ Yehowa sɔɔmɔ ni wɔkɛaaye klɛŋklɛŋ gbɛhe yɛ wɔshihilɛi amli lɛ nɔ!—Mateo 6:19-21, 33.

“Yehowa Gbi Wulu lɛ Ebɛŋkɛ”

17. Taakɛ Zefania 1:14-16 tsɔɔ lɛ, te Yehowa kojomɔ gbi lɛ ebɛŋkɛ kpaakpa eha tɛŋŋ?

17 Te Yehowa kojomɔ gbi lɛ ebɛŋkɛ waa eha tɛŋŋ? Taakɛ Zefania 1:14-16 tsɔɔ lɛ, Nyɔŋmɔ kɛ nɔmimaa nɛɛ haa akɛ: “Yehowa gbi wulu lɛ ebɛŋkɛ, ebɛŋkɛ, ni eeye oyai naakpa. Anuɔ Yehowa gbi lɛ gbee! No mli lɛ nuu kãkãlɔ aaabolɔ waa. Mlifũ gbi ji nakai gbi lɛ, fĩmɔ kɛ amanehulu gbi ni, amaŋfɔ kɛ amaŋfɔfeemɔ gbi ni, duŋ kɛ jeŋ tuutuufeemɔ gbi ni, atatu kɛ oblɔtu kpii gbi hu ni, tɛtɛrɛmantɛrɛ kɛ oshebɔɔ gbi ni baa maji ni atswa gbogboi awo amɛhe lɛ kɛ mɔ̃ji ni kwɔlɔ lɛ anɔ ni.”

18. Mɛni hewɔ esaaa akɛ wɔmuɔ sane naa akɛ Yehowa kojomɔ gbi lɛ yɛ shɔŋŋ lɛ?

18 Abɔ Yuda osɔfoi, lumɛi, kɛ gbɔmɛi eshafeelɔi lɛ kɔkɔ akɛ, “Yehowa gbi wulu lɛ ebɛŋkɛ.” Yɛ Yuda gbɛfaŋ lɛ, ‘Yehowa gbi lɛ miiye oyai naakpa.’ Nakai nɔŋŋ yɛ wɔbe nɛɛ mli lɛ, mɔ ko mɔ ko akasusu akɛ Yehowa kojomɔ gbi ni baa efɔŋfeelɔi anɔ lɛ baaba yɛ wɔsɛɛ be ko ni yɔɔ shɔŋŋ mli. Yɛ no najiaŋ lɛ, taakɛ Nyɔŋmɔ fee nii oya yɛ Yuda he lɛ, nakai nɔŋŋ ebaaha efɔbuu hiɛkpatamɔ gbi lɛ ‘aba oya.’ (Kpojiemɔ 16:14, 16) Mɛɛ awerɛho be eeeji kɛha mɛi fɛɛ ni kpooɔ Yehowa kɔkɔbɔi ni e-Dasefoi lɛ kɛhaa ni amɛmɔɔɔ anɔkwa jamɔ mli lɛ nɛkɛ!

19, 20. (a) Mɛni ji Nyɔŋmɔ mlifu ni ekɛba Yuda kɛ Yerusalem nɔ akɛ ekojomɔ lɛ mli nibii komɛi? (b) Yɛ nibii ni ahala ni abaakpata hiɛ yɛ gbɛjianɔtoo nɛɛ mli lɛ hewɔ lɛ, mɛɛ sanebimɔi teɔ shi?

19 Nyɔŋmɔ mlifu ni ekɛbaaba Yuda kɛ Yerusalem nɔ lɛ ji “fĩmɔ kɛ amanehulu gbi.” Babilonia tutualɔi lɛ hã mɛi ni yɔɔ Yuda lɛ na amanehulu babaoo, ni nɔ ni fata he ji jwɛŋmɔŋ piŋmɔ babaoo yɛ gbele kɛ hiɛkpatamɔ ni kã amɛhiɛ lɛ hewɔ. Nakai “amaŋfɔ kɛ amaŋfɔfeemɔ gbi” lɛ bafee duŋ kɛ jeŋ tuutuufeemɔ gbi, atatu kɛ oblɔtu kpii gbi, ekolɛ, jeee yɛ mfonirifeemɔ gbɛ nɔ kɛkɛ, shi moŋ, ebaaba mli diɛŋtsɛ hu, ejaakɛ lasu kɛ gbohii aaahi he fɛɛ he. Eji “tɛtɛrɛmantɛrɛ kɛ oshebɔɔ gbi,” shi akɛ kɔkɔbɔi lɛ ha efolo.

20 Yerusalem bulɔi lɛ nyɛɛɛ nɔ ko afee kwraa yɛ be mli ni Babilonia nijwaramɔ dadei lɛ kumɔɔ “mɔ̃ji ni kwɔlɔ lɛ.” Ŋmɛnɛŋmɛnɛ yiwalɛ nibii agbɛjianɔtoo fɔŋ nɛɛ hebuu nii ni wawai lɛ ahe baŋ sɛɛnamɔ ko yɛ Nyɔŋmɔ ŋwɛi tawuu nibii ní efee lɛ klalo ni ekɛbaatsu nii mra eshi nibii ni ehala ni sa hiɛkpatamɔ lɛ hiɛ. Ani ohiɛ kã nɔ akɛ abaahere oyiwala? Ani okɔ shidaamɔ ni yɔɔ shiŋŋ yɛ Yehowa, ‘ni báa mɛi fɛɛ ni sɔmɔɔ lɛ lɛ ayi, shi mɛi fɔji lɛ, eeekpata amɛ fɛɛ amɛhiɛ’ lɛ masɛi?—Lala 145:20.

21, 22. Zefania 1:17, 18 baaba mli yɛ wɔgbii nɛɛ amli yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

21 Mɛɛ kojomɔ gbi ni yɔɔ gbeyei agba afɔ̃ shi yɛ Zefania 1:17, 18 nɛkɛ! Yehowa Nyɔŋmɔ kɛɛ akɛ: “Mahao gbɔmɛi lɛ, ni amɛaanyiɛ tamɔ shwilafoi, ejaakɛ amɛfee esha amɛshi Yehowa; ni aaafɔse amɛlá ashwie shi tamɔ mulu, kɛ amɛheloo hu tamɔ sɛbo. Asaŋ amɛjwiɛtɛi kɛ amɛshika fɛɛ nyɛŋ amɛ ajie yɛ Yehowa mlifu gbi lɛ nɔ, shi ewuŋayeli la lɛ aaashã shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ; ejaakɛ ekɛ pleneemɔ ni baa trukaa aaaplenee shikpɔŋ lɛ nɔ bii lɛ fɛɛ.”

22 Taakɛ efee yɛ Zefania gbii lɛ amli lɛ, etsɛŋ ni Yehowa kɛ haomɔ baaba “shikpɔŋ lɛ nɔ bii lɛ fɛɛ” ni kpooɔ akɛ amɛaabo ekɔkɔbɔɔ lɛ toi lɛ anɔ. Akɛni amɛfee esha amɛshi Nyɔŋmɔ hewɔ lɛ, amɛbaanyiɛ tamɔ shwilafoi ní nyɛɛɛ nɔ ko kwraa amɛfee, ni amɛnáaa kpɔmɔ ko. Yɛ Yehowa kojomɔ gbi lɛ nɔ lɛ, ‘aaafɔse amɛlá ashwie shi tamɔ mulu,’ tamɔ nɔ ko ni he bɛ sɛɛnamɔ. Amɛ naagbee baafee hiɛshishwiemɔ diɛŋtsɛ, ejaakɛ Nyɔŋmɔ baagbɛ shikpɔŋ lɛ nɔ gbɔmɛi fɔji nɛɛ agbohii eshwã—kɛ amɛmusuŋ nii po—“tamɔ sɛbo.”

23. Eyɛ mli akɛ efɔŋfeelɔi yeŋ amɛhe “yɛ Yehowa mlifu gbi lɛ nɔ” moŋ, shi mɛɛ hiɛnɔkamɔ Zefania gbalɛ lɛ kɛhaa?

23 Mɔ ko mɔ ko nyɛŋ ahere mɛi ni wuɔ shiɔ Nyɔŋmɔ kɛ ewebii lɛ ayiwala. Jwiɛtɛi kɛ shika nyɛŋ ajie Yuda efɔŋfeelɔi lɛ, taakɛ bɔ ni heloonaa nii ni abua naa kɛ nyɔɔŋ nihamɔ nyɛŋ abu Kristendom kɛ egbɛjianɔtoo fɔŋ nɛɛ ni eshwɛ lɛ he yɛ “Yehowa mlifu gbi lɛ nɔ” lɛ. Yɛ nakai yiŋkpɛɛ gbi lɛ nɔ lɛ, Nyɔŋmɔ awuŋayeli la lɛ ‘baashã shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ’ beni ekpataa mɛi fɔji ahiɛ kwraa lɛ. Akɛni wɔyɔɔ Nyɔŋmɔ gbalɛ wiemɔ lɛ mli hemɔkɛyeli hewɔ lɛ, wɔyɛ hekɛnɔfɔɔ akɛ wɔbote “naagbee be lɛ” mli vii diɛŋtsɛ. (Daniel 12:4) Yehowa kojomɔ gbi lɛ ebɛŋkɛ, ni etsɛŋ ni ekɛ oweletɔɔ baaba ehenyɛlɔi lɛ anɔ. Ni kɛlɛ, Zefania gbalɛ lɛ kɛ kpɔmɔ he hiɛnɔkamɔ haa. Belɛ mɛni abiɔ yɛ wɔdɛŋ kɛji akɛ aaaŋɔ wɔ átee yɛ Yehowa mlifu gbi lɛ nɔ?

Te Obaaha Hetoo Oha Tɛŋŋ?

• Zefania gbalɛ lɛ ba mli yɛ Yuda kɛ Yerusalem nɔ yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

• Mɛni mɛɔ Kristendom kɛ wɔgbii nɛɛ amli efɔŋfeelɔi lɛ fɛɛ?

• Mɛni hewɔ esaaa akɛ wɔsusuɔ akɛ Yehowa kojomɔ gbi lɛ baaba yɛ wɔsɛɛ be ko ni yɔɔ shɔŋŋ mli lɛ?

[Nikasemɔ lɛ he Sanebimɔi]

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 13]

Zefania kɛ ekãa jaje akɛ Yehowa kojomɔ gbi lɛ ebɛŋkɛ

[He ni Sane lɛ Jɛ]

From the Self-Pronouncing Edition of the Holy Bible, containing the King James and the Revised versions

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 15]

Yehowa gbi lɛ ba Yuda kɛ Yerusalem nɔ yɛ Babiloniabii lɛ adɛŋ yɛ afi 607 D.Ŋ.B.

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 16]

Ani oyɛ hiɛnɔkamɔ akɛ abaabaa oyi beni Yehowa kpataa efɔŋfeelɔi ahiɛ lɛ?