Kɔ no mu nsɛm no do

Kɔ no mu nsɛm a wɔahyehyɛ no do

ADZESUA ASƐM 3

Jehovah Roboa Wo Ma Ndzɛmba Aakɔ Yie Ama Wo

Jehovah Roboa Wo Ma Ndzɛmba Aakɔ Yie Ama Wo

‘Jehovah dzii Joseph n’ekyir, na ɔmaa dza ɔyɛe nyinara yɛɛ yie.’​—GEN. 39:2, 3.

NDWOM 30 M’egya, Me Nyankopɔn, Nye Me Nyɛnko

DZA YERUBOSUSU HO a

1-2. (a) Ebɛnadze ntsi na sɛ yehyia ɔhaw a ɔnnyɛ hɛn nwanwa koraa? (b) Ebɛnadze na yebosusu ho wɔ adzesua yi mu?

 JEHOVAH no nkorɔfo dze, sɛ yehyia ɔhaw a ɔnnyɛ hɛn nwanwa koraa. Yenyim dɛ Bible no ka dɛ, ɔsɛ dɛ yɛfa “ahohia pii mu kɔ Nyankopɔn ahenman no mu.” (Andw. 14:22) Afei so yenyim dɛ ɔhaw a yerihyia no ndɛ no bi wɔ hɔ a orimmfi hɔ koraa gyedɛ yɛkɔ Nyankopɔn no wiadze fofor no mu. Dɛm aber no nna “owu nnyi hɔ bio; na awerɛhow, nye su, nye yaw bi nnyi hɔ bio.”​—Nyi. 21:4.

2 Jehovah mmbɔ hɛnho ban mmfi ɔhaw a yehyia no ho. Mbom ɔboa hɛn ma yetum gyina ano. Ma yɛnhwɛ asɛm a ɔsomafo Paul kaa kyerɛɛ Christianfo a nna wɔwɔ Rome no. Odzii kan kaa ɔhaw ahorow a nna ɔnye no nuanom no rihyia no ho asɛm. Afei ɔtoaa do dɛ: “Yɛnam nyia ɔdɔɔ hɛn no do dzi konyim bor do.” (Rom. 8:35-37) Iyi ma yehu dɛ yegu do rihyia ɔhaw no mpo, Jehovah botum ama ndzɛmba akɔ yie ama hɛn. Ma yɛnhwɛ mbrɛ Jehovah sii boaa Joseph ma ndzɛmba kɔr yie maa no. Ɔno ekyir no, yɛbɔhwɛ dza Jehovah botum ayɛ dze aboa woara so.

ABER A NDZƐMBA ASESA MPOFIRMU

3. Ebɛn kwan do na Joseph n’asetsena sesaa mpofirmu?

3 Egyapanyin Jacob maa obiara hun dɛ ɔdɔ ne ba Joseph paa. (Gen. 37:3, 4) Iyi maa Joseph no nuanom mpanyimfo no enyi beer no. Aber a wonyaa hokwan bi no, wɔtɔɔn Joseph maa Midianfo eguadzifo bi. Dɛm eguadzifo no nye Joseph twaa kwan tsentsenntsen kɔr Egypt. Aber a wodur hɔ no, hɔn so wɔtɔɔn no maa Pharaoh n’aweɔmfo do panyin bi a wɔfrɛ no Potiphar. Iyi maa Joseph n’asetsena sesaa koraa. Ɔba a n’egya dɔ no paa na seseiara ɔayɛ akowaa a ɔba famu koraa wɔ Egypt yi!​—Gen. 39:1.

4. Ebɛn ɔhaw na yebotum ehyia?

4 Bible no ka dɛ “ndzɛmba bɔn to obiara.” (Ɔsɛnk. 9:11, Holy Bible​—Easy-to-Read Version) Ɔtɔ da a, yehyia ɔhaw ahorow a nyimpa nyina hyia no bi. (1 Cor. 10:13) Ɔtɔ da so a, osiandɛ yɛyɛ Jesus n’esuafo ntsi yehyia ɔhaw. Dɛ nhwɛdo no, osiandɛ yɛsom Jehovah ntsi, bi a nkorɔfo bedzi hɛnho fɛw, wɔbɛtan hɛn enyi anaa wɔbɔsoɛr etsia hɛn mpo. (2 Tim. 3:12) Ɔmmfa ho ɔhaw biara a ibehyia no, Jehovah botum ama ndzɛmba akɔ yie ama wo. Ebɛnadze na Jehovah yɛe dze boaa Joseph ma ndzɛmba kɔr yie maa no ɔmmfa ho ɔhaw a ohyiae no?

Aber a wɔtɔɔn Joseph dɛ akowaa maa Potiphar wɔ Egypt mpo no, Jehovah boaa no ma ndzɛmba kɔr yie maa no (Hwɛ nkyekyɛmu 5)

5. Aber a Potiphar hun dɛ ndzɛmba rokɔ yie ama Joseph no, ebɛn adwen na onyae? (Genesis 39:2-6)

5 Kenkan Genesis 39:2-6. Potiphar hun dɛ Joseph yɛ aberantsɛ a onyim nyansa na ɔyer noho yɛ edwuma. Nna ɔsan so nyim siantsir a Joseph tse dɛm no. Ohun dɛ ‘Jehovah maa dza Joseph yɛe nyinara yɛɛ yie.’ b Ewiei koraa no, Egyptnyi no maa Joseph bɛyɛɛ no somfo a ɔbɛn no. Afei so, ɔdze dza ɔwɔ ne fie nyina hyɛɛ ne nsa. Ebɛnadze na ofii mu bae? Ndzɛmba kɔr yie maa Potiphar.

6. Ehwɛ a, nna Joseph tse nka dɛn wɔ dza ɔrefa mu no ho?

6 Ɔwodze twa mbrɛ Joseph sii tsee nka no ho mfonyin wɔ w’adwen mu hwɛ. Nna ebɛnadze na ɔda n’akoma do paa? Aso ehwɛ a ɔno nye dɛ Potiphar bohu dɛ ɔbɔ noho mbɔdzen na ɔaabɔ n’abaw do anaa? Obotum aba dɛ dza nna ɔda Joseph n’akoma do paa nye dɛ wobegyaa no ma ɔaasan akɔ ne papa nkyɛn. Adze yi, ɔmmfa ho hokwan ahorow a nna ɔwɔ wɔ Potiphar ne fie no, nna ɔda ho ara yɛ owura bi a ɔsom abosom n’akowaa. Jehovah amma Potiphar enngyaa Joseph. Awerɛhosɛm nye dɛ, nna afei mpo na Joseph ne haw no rebɛyɛ kɛse.

ABER A ƆHAW NO REYƐ KƐSE

7. Ebɛn kwan do na Joseph ne haw no yɛɛ kɛse paa? (Genesis 39:14, 15)

7 Genesis tsir 39 no ma yehu dɛ nna Potiphar ne yer no n’enyi gye Joseph ho na ɔbɔɔ mbɔdzen mpɛn pii dɛ nkyɛ Joseph nye no nda. Aber biara a nna Potiphar ne yer no bɛka akyerɛ no dɛ ɔnye no nda no, nna Joseph nnyɛ. Ewiei koraa no, no bo fuuw Joseph paa na otwaa asɛm too no do dɛ nkyɛ ɔpɛ dɛ ɔto no mbɔndar. (Kenkan Genesis 39:14, 15.) Aber a Potiphar tsee sombo a ne yer dze abɔ Joseph no, ɔmaa wɔdze no kɔtoo efiadze na ɔdaa hɔ mfe dodow bi. (Gen. 39:19, 20) Nna efiadze no tse dɛn? Hebrew kasafua a Joseph dze dzii dwuma maa “efiadze” no, obotum akyerɛ “bura,” anaa “amona.” Iyi kyerɛ dɛ nna beebi a ɔda no yɛ sum na ɔtsee nka dɛ enyidado nyina asa. (Gen. 40:15) Afei so, Bible no ma yehu dɛ wɔdze n’anan hyɛɛ mpokyerɛ mu na wɔdze dadze nkɔnsɔnkɔnsɔn hyɛɛ no kɔn. (Ndw. 105:17, 18) Nna Joseph ne haw no reyɛ kɛse paa. Obi a nna ɔyɛ akowaa a wɔwɔ no mu ahotodo no na seseiara dze ɔda efiadze yi.

8. Sɛ ɔhaw a yerihyia no yɛ kɛse mpo a, ebɛn awerɛhyɛmu na yebotum enya?

8 Ana ehyia ɔhaw bi a no mu yɛ dzen pɛn ma efi w’akoma mu abɔ ho mpaa naaso ɔhaw no annkɔ mbom ɔyɛɛ kɛse? Biribi a ɔtse dɛm botum esi. Jehovah mmbɔ hɛnho ban mmfi ɔhaw a yehyia wɔ Satan no wiadze bɔn yi mu no ho. (1 John 5:19) Naaso, ma dɛm asɛm yi ntsena w’adwen mu: Jehovah nyim dza erefa mu no paa na ɔdwen woho so. (Matt. 10:29-31; 1 Pet. 5:6, 7) Afei so, ɔahyɛ hɛn bɔ dɛ: “Mirinngya wo da, eso meremmpa wo da biara da.” (Heb. 13:5) Sɛ ɔyɛ wo dɛ w’enyidado nyina asa mpo a, kaa dɛ Jehovah botum aboa wo ma eegyina wo haw no ano. Hom mma yɛnhwɛ mbrɛ Jehovah boaa Joseph ma otumii gyinaa ne haw ano.

Aber mpo a nna Joseph da efiadze hɔ no nna Jehovah ka no ho, dɛm ntsi wɔdze hɔn a wɔnye no da efiadze hɔ no hyɛɛ ne nsa (Hwɛ nkyekyɛmu 9)

9. Ebɛnadze na ɔma yehu dɛ nna Jehovah ka Joseph noho aber a nna ɔda efiadze no? (Genesis 39:21-23)

9 Kenkan Genesis 39:21-23. Aber a nna Joseph da efiadze a ndzɛmba mu ayɛ dzen ama no mpo no, Jehovah maa ndzɛmba kɔr yie maa no. Ebɛn kwan do? Dɛ mbrɛ nna Potiphar wɔ Joseph no mu ahotodo na ɔdaa no edzi dɛ obu no no, dɛmara na ber kɔr do no, efiadzehwɛfo no so daa no edzi dɛ ɔwɔ Joseph no mu ahotodo na obu no. Ekyir yi, efiadzehwɛfo no dze hɔn a wɔda efiadze hɔ no hyɛɛ Joseph ne nsa. Nokwasɛm nye dɛ, Bible no ma yehu dɛ ‘efiadzehwɛfo no annhaw noho wɔ dza ɔhyɛ Joseph ne nsa no ho.’ Afei dze, nna Joseph enya biribi a obotum dze n’adwen esi do. Ɔno nye dɛ nna ɔrebɛyɛ edwuma dze aboa efiadzehwɛfo no. Nna iyi yɛ biribi a Joseph nnhwɛ kwan koraa! Obi a ɔabɔ no sombo dɛ nkyɛ ɔpɛ dɛ ɔto panyin bi a ɔwɔ ahemfie ne yer mbɔndar ma wɔdze no abɔto efiadze no, ɔyɛ dɛn na wɔdze hokwan kɛse a ɔtse dɛm ahyɛ ne nsa? Asɛm kortsee na yebotum aka. Dɛ mbrɛ Genesis 39:23 ka no, nna ‘Jehovah nye Joseph nam, na biribiara a Joseph yɛe no, Jehovah maa ɔyɛɛ yie.’

10. Obotum aba dɛ nna Joseph nnhu dɛ biribiara rokɔ yie ma no. Kyerɛkyerɛ mu.

10 Ɔwodze san twa mbrɛ Joseph sii tsee nka no ho mfonyin wɔ w’adwen mu hwɛ. Aber a wotwaa asɛm too no do ma wɔdze no kɔtoo efiadze no, ehwɛ a ɔtsee nka dɛ biribiara rokɔ yie ma no anaa? Nna ebɛnadze na ɔda Joseph n’akoma do paa? Aso ehwɛ a ɔno nye dɛ obenya efiadzehwɛfo no n’enyim enyimnyam? Obotum aba dɛ dza nna ɔda Joseph n’akoma do paa nye dɛ obiara bohu dɛ asɛm a woetwa ato no do no nnyɛ nokwar na woeegyaa no. Hɔn a nna Joseph nye hɔn da efiadze hɔ no, ɔkaa kyerɛɛ hɔn mu kor bi a nna ɔrennkyɛr wobeyi no no mpo dɛ, ɔnka noho asɛm nkyerɛ Pharaoh mbrɛ ɔbɛyɛ a wobeyi noara so efi efiadze a hɔ tsena yɛ yaw no. (Gen. 40:14) Naaso, aber a woyii ɔbarimba no fii efiadze hɔ no, nnyɛ amonmu hɔ ara na ɔkaa Joseph noho asɛm kyerɛɛ Pharaoh. Osian iyi ntsi, Joseph daa efiadze hɔ mfe ebien kaa ho. (Gen. 40:23; 41:1, 14) Iyi nyina ekyir no, Jehovah kɔr do maa ndzɛmba kɔr yie maa Joseph. Ebɛn kwan do?

11. Ebɛn tum soronko na Jehovah dze maa Joseph, na ebɛn kwan do na iyi maa Jehovah n’apɛdze baa mu?

11 Aber a Joseph da efiadze no, Jehovah maa Egypthen Pharaoh soo daa ebien bi. Dɛm daa no haaw no paa. Nna noho per no dɛ obohu dza daa no kyerɛɛ ankasa. Ntsi aber a ɔhen no tsee dɛ Joseph tum kyerɛ daa ase no, ɔkaa dɛ wɔnkɛfrɛ no mbrɛ no. Jehovah boaa Joseph ma otumii kyerɛɛ daa no ase, na afotu pa a ɔdze maa Pharaoh no maa noho dwuruuw no. Pharaoh hun dɛ Jehovah dzi Joseph n’ekyir, dɛm ntsi oyii no dɛ ɔnhwɛ edziban do wɔ Egypt. (Gen. 41:38, 41-44) Ɔno ekyir no, ɔkɔm kɛse bi sii wɔ Egypt. Na nnyɛ hɔ nkotsee o, bi so sii wɔ Canaan, beebi a nna Joseph n’ebusua wɔ no. Osian hokwan a nna Joseph enya ntsi, nna obotum agye n’ebusua nkwa na ɔaabɔ ebusua a nna Messiah no befi mu aba no ho ban.

12. Ebɛn kwan do na Jehovah maa ndzɛmba kɔr yie maa Joseph?

12 Ɔwodze dwendwen nsɛm a ɔyɛ nwanwa a osisii wɔ Joseph n’asetsena mu no ho hwɛ. Nna Joseph yɛ akowaa kɛkɛ, naaso ehwɛ a woana na ɔmaa Potiphar dze n’adwen kɔr no do dɛm? Aber a nna Joseph da efiadze hɔ no, woana na ɔmaa onyaa efiadzehwɛfo no n’enyim enyimnyam? Woana na ɔmaa Pharaoh soo daa a ɔhaaw no paa no, na woana so na ɔboaa Joseph ma otumii kyerɛ daa no ase? Woana na okenyaan Pharaoh ma oyii Joseph dɛ ɔnhwɛ edziban do wɔ Egypt? (Gen. 45:5) Ɔdaa edzi pefee dɛ, ɔyɛ Jehovah na ɔmaa biribiara a Joseph yɛɛ no kɔr yie. Owiee ase no, Jehovah faa pɔw bɔn a Joseph no nuanom bɔe no do maa dza ɔpɛ baa mu.

MBRƐ JEHOVAH MA NDZƐMBA KƆ YIE MA WO

13. Ana Jehovah dze noho gye biribiara a obesi wɔ hɛn asetsena mu no mu? Kyerɛkyerɛ mu.

13 Ebɛnadze na yebotum esua efi Joseph n’asɛm no mu? Ana ɔhaw biara a yɛbɔkɔ mu no Jehovah yɛ ho biribi? Ana Jehovah dze noho gye biribiara a obesi wɔ hɛn asetsena mu no mu mbrɛ ɔbɛyɛ a ndzɛmba bɔn a ɔto hɛn no bɔkɔ ekowie yie? Oho, nnyɛ dɛm na Bible no kyerɛkyerɛ koraa. (Ɔsɛnk. 8:9; 9:11) Naaso yenyim dɛm nokwasɛm yi: Sɛ yehyia ɔhaw a, Jehovah hu no nyina, na sɛ yesu frɛ no so a, otsie hɛn. (Ndw. 34:15; 55:22; Isa. 59:1) Dza ɔkyɛn iyi mpo no, Jehovah botum aboa hɛn ma yeegyina ɔhaw ahorow a yehyia no ano. Ebɛn kwan do?

14. Sɛ yehyia ɔhaw a no mu yɛ dzen wɔ hɛn asetsena mu a, ebɛn kwan na Jehovah fa do boa hɛn?

14 Kwan kor a Jehovah fa do boa hɛn nye dɛ ɔkyekye hɛn werɛ na ɔhyɛ hɛn nkuran, na mpɛn pii no ɔyɛ dɛm wɔ ber a ɔfata mu. (2 Cor. 1:3, 4) Dɛm na Jehovah yɛe maa hɛn nua bi a wɔfrɛ Eziz a wɔwɔ Turkmenistan no. Osian ne gyedzi ntsi, wɔdze no kɔtoo efiadze mfe ebien. Ɔkaa dɛ: “Da a woribedzi m’asɛm no, onua bi baa mo hɔ anapa no na ɔnye me kenkaan Isaiah 30:15. Hɔ ka dɛ: ‘Kommyɛ na awerɛhyɛmu mu na hom ahoɔdzen befir.’ Dɛm kyerɛwsɛm yi boaa me aber nyina ma n’asomu dwee me na ɔboaa me ma medze moho too Jehovah do wɔ biribiara mu. Modwendween dɛm kyerɛwsɛm yi ho na ɔboaa me ma aber a nna meda efiadze hɔ nyina m’asomu dwee me.” Ana ekaa ber bi a Jehovah kyekyee wo werɛ na ɔhyɛɛ wo nkuran aber a nna ihia dɛm mboa no paa?

15-16. Ebɛnadze na isua fi Tori n’asɛm no mu?

15 Mpɛn pii no, sɛ Jehovah boa hɛn ma yetum gyina ɔhaw bi ano a, ekyir no na yehu mbrɛ osii boaa hɛn. Akyerɛbaa bi a wɔfrɛ no Tori hun dɛ dɛm asɛm yi yɛ nokwar. Ne babanyin a wɔfrɛ no Mason nyaa cancer, na yarba no tseetsee no mfe esia ana oruwu. Asɛm no bubuu Tori paa na yɛtse no ase so. Ɔkaa dɛ: “Biribiara nnyi hɔ a ɔyɛ yaw sen dɛ baatan bi bohu dɛ ne ba refa yaw a ɔtse dɛm mu.” Ɔtoaa do dɛ, “Minyim dɛ awofo nyina nye me bɛyɛ adwen dɛ, sɛ ihu dɛ wo ba reberɛ anaa ɔrefa yaw mu a, ɔyɛ yaw koraa kyɛn dɛ woara bɛfa mu.”

16 Ɔwɔ mu dɛ ɔhaw a Tori hyiae no, nna no mu yɛ dzen dze, naaso ɔdwendween mbrɛ Jehovah boaa no ma ogyinaa ano no ho. Ɔkaa dɛ: “Sɛ modwendwen dza osii no ho a, muhu paa dɛ Jehovah na ɔboaa me ma mutumii gyinaa me ba no ne yarba no ano. Dɛ nhwɛdo no, aber a nna Mason ne yarba no mu ayɛ dzen araa ma onntum nnhu hɔn a wɔabɛsera no mpo no, nna enuanom twa kwan ndɔnhwer ebien ba ayarsabea hɔ. Aber biara, nna obi wɔ hɔ a ɔayɛ krado dɛ ɔdze mboa a yebehia no bɛma hɛn. Afei so, nna wɔma hɛn nsa ka dza yehia wɔ asetsena mu. Ɔwɔ mu, ɔtɔ da a nna ndzɛmba mu yɛ dzen paa, naaso aber biara nna hɛn nsa ka dza yehia.” Jehovah maa Tori na Mason nyinara dza wohia ma wotumii gyinaa ɔhaw a wohyiae no ano.​—Hwɛ adakaba a wɔato dzin “ Jehovah Maa Hɛn Dza Yehia.

KAA DZA JEHOVAH AYƐ AMA WO NYINARA

17-18. Sɛ yerihyia ɔhaw bi a, ebɛnadze na ɔbɔboa hɛn ma yeehu dza Jehovah reyɛ dze aboa hɛn na yaakyerɛ ho enyisɔ? (Ndwom 40:5)

17 Kenkan Ndwom 40:5. Sɛ obi risi dan a, dza osi n’enyi do ara nye dɛ obesi ewie na oeetu akɛtsena mu. Naaso aber a ogu do risi dan no, ɔyɛ a ɔgye ber susu mbrɛ edwuma no rokɔ ho. Dɛmara na woara so, sɛ irihyia ɔhaw bi a no mu yɛ dzen mpo a, ɔyɛ a taa gye ber na dwendwen mbrɛ Jehovah roboa wo ma eegyina ano no ho. Ewimbir biara bisa woho dɛ: ‘Ebɛnadze na Jehovah yɛe dze boaa me ndɛ? Ɔwɔ mu dɛ ɔhaw no mmfii hɔ dze, naaso ebɛnadze na Jehovah reyɛ aboa me ma meetum egyina ano?’ Annyɛ yie koraa no, hwɛ dɛ ibenya adze kor bi a Jehovah ayɛ aboa wo.

18 Bi a erobɔ mpaa dɛ Jehovah nyi ɔhaw a irihyia no mfi hɔ. Sɛ ebɔ mpaa a ɔtse dɛm a, ntseasee wɔ mu na ɔyɛ no kwan do so. (Phil. 4:6) Naaso, ɔnnsɛ dɛ yɛma hɛn werɛ fir nhyira a Jehovah ama hɛn nsa aka no. Adze yi, Jehovah ahyɛ hɛn bɔ dɛ ɔhaw biara a yebehyia no ɔbɛhyɛ hɛn dzen na ɔaboa hɛn ma yeetum egyina ano. Ntsi aber nyina, ma w’enyiwa nsɔ mboa a Jehovah dze ma wo no. Sɛ eyɛ dɛm a, ɔmmfa ho ɔhaw a irihyia no, ibohu dɛ Jehovah roboa wo ma ndzɛmba akɔ yie ama wo dɛ mbrɛ ɔyɛe maa Joseph no.​—Gen. 41:51, 52.

NDWOM 32 Gyina Jehovah N’afa!

a Sɛ yerihyia ɔhaw bi a, obotum ayɛ dzen ama hɛn dɛ yebohu dɛ ndzɛmba rokɔ ‘yie’ ma hɛn. Bi a yebenya adwen dɛ sɛ ɔhaw no fi hɔ a na yebotum aka dɛ ndzɛmba rokɔ yie. Naaso nsɛm a osisii wɔ Joseph n’asetsena mu no ma yenya esuadze tsitsir bi. Ɔno nye dɛ, Jehovah botum aboa hɛn ma ndzɛmba akɔ yie ama hɛn ber mpo a yerihyia ɔhaw no. Yɛbɔhwɛ mbrɛ Jehovah si yɛ dɛm wɔ adzesua yi mu.

b Sɛ ekenkan Bible no a, ibohu dɛ ne fa kakraabi na ɔka nsesa ahorow a ahyɛse no ɔbaa Joseph n’asetsena mu aber a nna ɔyɛ akowaa no ho asɛm. Naaso obotum aba dɛ dɛm nsesa yi dzii mfe pii.