Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Faalagolago i le Agaga o le Atua i le Feagai ai ma Suiga o le Olaga

Faalagolago i le Agaga o le Atua i le Feagai ai ma Suiga o le Olaga

Faalagolago i le Agaga o le Atua i le Feagai ai ma Suiga o le Olaga

“Ia e taumafai ina ia avea oe ma lē ua fiafia mai i ai le Atua.”—2 TIMOTEO 2:15.

1. O ā suiga ua aumaia ai ni luʻi i lo tatou itu faaleagaga?

O LOO faaauau pea ona iai suiga i le lalolagi. Ua tatou vaaia le maoaʻe o le agaʻigaʻi i luma o le faasaienisi ma le faatekinisi, faaopoopo atu i ai ma le paʻū maulalo o amioga tatau. E pei ona tatou iloiloina i le mataupu muamua, e ao i Kerisiano ona teea le agaga o le lalolagi lea e tetee i le Atua. Peitaʻi, a o iai suiga i le lalolagi, e suia ai foʻi ma i tatou i le tele o auala. Na tatou tutupu aʻe o ni tamaiti ma faasolo mai seʻia oo i le avea o ni tagata matutua. Atonu e suia tulaga o lo tatou tamaoaiga, lo tatou soifua mālōlōina faapea ai ma ē pele iā i tatou. O le tele o nei suiga e lē oo i ai lo tatou malosi, ma e mafai ona aumaia ai isi suiga fou ma luʻi mataʻutia i lo tatou itu faaleagaga.

2. Na faapefea ona oo suiga i le soifuaga o Tavita?

2 E iai ni nai tagata ua oo iai suiga mataʻutia i o latou soifuaga e pei ona sa oo iā Tavita, le atalii o Iese. Na faafuaseʻi ona iai se suiga i le soifuaga o Tavita mai i se tulaga lē taualoa o se leoleo mamoe e avea o se tasi e taʻutaʻua o se toa o le atunuu. Mulimuli ane ona fesolasolataʻi solo lea, a o tulituli solo o ia e pei o se manu e se tupu matauʻa. Ina ua mavae lenā, ona avea lea o Tavita o se tupu ma o se toa loto tele. Na ia onosaia āuga tigā o lana agasala matuiā. Sa ia mafatia i mala ma fevaevaeaʻiga i lona aiga. Sa ia maua le tamaoaiga, na oo ina avea ma tagata ua matua le soifua ma faasolo ai ina fai ifo le malosi ina ua pulapula lā goto le soifua. Peitaʻi, e ui i le tele o suiga i lona olaga, ae na faaalia e Tavita i lona soifuaga atoa le mautinoa ma lona faatuatua iā Ieova ma Lona agaga. Na ia faia le mea sili na te mafai ina ia avea ai o ia ma lē ua “fiafia mai i ai le Atua” ma faamanuia iā te ia. (2 Timoteo 2:15) E ui e ese o tatou tulaga mai iā Tavita, ae e mafai ona tatou aʻoaʻoina mai se lesona i le auala na ia tauaaoina ai mea i lona soifuaga. E mafai ona fesoasoani lana faaaʻoaʻoga iā i tatou ia malamalama ai i le auala e faaauau ai ona maua le fesoasoani a le agaga o le Atua, a o feagai ai ma suiga i o tatou olaga.

Le Lotomaulalo o Tavita —O se Faaaʻoaʻoga Lelei

3, 4. Na faapefea ona siitia Tavita mai le tulaga lē taualoa o se tama leoleo mamoe e avea o se tasi e taʻutaʻua i le atunuu?

3 A o talavou Tavita, sa lē taualoa o ia e oo foʻi lava i totonu o lona aiga. Ina ua alu atu le perofeta o Samuelu i Peteleema, na faailoa atu iā te ia e le tamā o Tavita le toʻafitu o ona atalii e toʻavalu. O lona atalii laititi o Tavita, na tuu e leoleoa mamoe. Peitaʻi, na filifilia e Ieova Tavita e avea ma tupu o Isaraelu mulimuli ane ai. Na aami atu Tavita i le fanua i le mea sa iai. Na sosoo ai ma le faapea mai o le Tusi Paia: “Ona tago lea o Samuelu i le fagu nifo o suāuu, ua faauu aʻi iā te ia i luma o ona uso; ona osofia lea o Tavita e le Agaga o Ieova.” (1 Samuelu 16:12, 13) Na faalagolago Tavita i le agaga lenā i lona soifuaga atoa.

4 E leʻi umi ae avea loa lenei tama leoleo mamoe o se tasi e taʻutaʻua i lona atunuu. Na valaaulia o ia e auauna i le tupu ma tāina musika mo ia. Na ia fasiotia le toa o Koliata, o se tagata tinoese ma le mataʻutia e oo lava i fitafita tomai o Isaraelu na matataʻu e fesagaʻi ma ia. Na filifilia e avea ma taʻitaʻiʻau o le taua, ma na manumalo Tavita i le taua ma Filisitia. Na alofagia o ia e tagata. Na latou fatuina pese e viiviia ai o ia. Muamua atu, na faamatala ai e se faufautua a le tupu o Saulo ia le talavou o Tavita e faapea, e lē gata e “poto ia e ta i le kitara; o le tagata malosi tele, ma le toa, ma le mau upu, o le tagata aulelei.”—1 Samuelu 16:18; 17:23, 24, 45-51; 18:5-7.

5. O le ā sa ono avea ai Tavita o se tagata faasausili, ae faapefea ona tatou iloa e leʻi faapena Tavita?

5 E foliga mai na iā Tavita mea uma lava e pei o le taʻutaʻua, aulelei, talavou, mauupu, atamai i mea tau musika ma vaegaau ma le finagalo malie o le Atua. Sa mafai e se tasi o nei mea ona faapogaia ai o ia e faasausili peitaʻi, e leʻi faapena. Mātau le tali a Tavita i le tupu o Saulo, o lē na ofo atu lona afafine e la te faaipoipo. Na faapea atu Tavita ma le lotomaulalo: “O ai ea aʻu nei? o le ā foʻi loʻu ola, ma le aiga o loʻu tamā i Isaraelu, ina ia ou fai avā i le afafine o le tupu?” (1 Samuelu 18:18) Na tusia e se tagata atamai se faamatalaga e faatatau i le fuaiupu lenei: “O le uiga o le faamatalaga a Tavita, e lē o ni agavaa o le tagata, e lē o lona tulaga, po o lona gafa e manatu ai o ia e tatau ona avea ma tane a le afafine o le tupu.”

6. Aiseā e ao ai ona tatou atiaʻe le lotomaulalo?

6 Na faavae le lotomaulalo o Tavita i lona iloaina e faapea, e matuā silisili lava Ieova i tagata lē lelei atoatoa i so o se auala. Na maofa Tavita i le silafia lelei e le Atua o le tagata. (Salamo 144:3) Na iloa e Tavita po o le ā lava le tulaga taʻutaʻua e na te ono maua e māfua ona o le agamalu o Ieova, ua faamaulaloina e Ieova o ia lava ina ia fesoasoani mai ai, puipuia ma tausia o ia. (Salamo 18:35) Maʻeu se lesona lelei mo i tatou! E lē tatau ona avea a tatou taleni, mea tatou te ausia, ma o tatou faaeaga faatiokarate ma mea tatou te faasausili ai. Na tusi Paulo e faapea: “Se ā foʻi se mea ua iā te oe e leʻi foaʻiina atu? A e afai na foaʻiina atu iā te oe, se ā le mea ua e mitamita ai, peiseaʻī e leʻi foaʻiina atu lava?” (1 Korinito 4:7) Ina ia maua le agaga paia o le Atua ma olioli i lana faamaoniga, e ao ona tatou atiaʻe ma tausia le lotomaulalo.—Iakopo 4:6.

“Aua le Taui Atu ma Sui”

7. O le ā le avanoa na maua e Tavita e fasioti ai le tupu o Saulo?

7 E leʻi avea le lauiloa o Tavita e faamaualuga ai, ae na faapogaia ai le fuā ma fia fasiotia ai o ia e le tupu o Saulo o lē na lē iai le agaga o le Atua. E ui lava e leʻi faia e Tavita se mea sesē, ae sa tatau ona sola ona ua lamatia lona ola ma nofo i le vaomatua. I se tasi o mea na tupu, a o faaauau le saʻiliga o Tavita, na ō atu ai le tupu o Saulo i se ana, ma le lē iloa o loo lalafi ai i inā Tavita ma ana ʻau. Na uunaʻia Tavita e ona tagata ina ia faaaogā le avanoa lea e foliga ua aumai e le Atua e fasiotia ai Saulo. E mafai ona tatou vaai atu faalemafaufau iā i latou i totonu o le ana pogisa o musumusu atu iā Tavita e faapea: “Faauta, o le aso lenei na fetalai ai Ieova iā te oe, Faauta, ou te tuu atu lē ua ita iā te oe i lou lima, e te faia iā te ia pei ona e loto i ai.”—1 Samuelu 24:2-6.

8. Aiseā na musu ai Tavita e taui ma sui?

8 Na musu Tavita e fasioti Saulo. O le iā te ia o le faatuatua ma le onosai, na lotomalie ai e tuu atu le mataupu i aao o Ieova. Ina ua tuua e le tupu le ana, na valaau atu Tavita iā te ia ma faapea atu: “Ia faamasino e Ieova iā te i taʻua nei ma oe, ma ia taui atu e Ieova iā te oe ona o aʻu; a o loʻu lima, e lē oo lea iā te oe.” (1 Samuelu 24:12) E ui ina iloa e Tavita e sesē Saulo, ae e leʻi taui ma sui atu iā te ia pe tautala lē mafaufau iā Saulo pe faatatau foʻi iā te ia. E iai isi mea na tutupu, na taofia ai e Tavita o ia mai le avea o se tasi e taui ma sui. Na i lo lea, sa ia faalagolago iā Ieova na te faasaʻoina mea.—1 Samuelu 25:32-34; 26:10, 11.

9. Aiseā e lē tatau ai ona tatou taui ma sui pe a oo iā i tatou teteega ma sauāga?

9 I le pei o Tavita, e te ono oo foʻi i ni tulaga faigatā. Atonu, e tetee pe sauāina oe e tamaiti aʻoga, tagata i le galuega, sui o le aiga po o nisi tou te lē tapuaʻi faatasi. Aua le taui ma sui. Ia faatalitali iā Ieova, ma ole atu mo lona agaga paia e fesoasoani mai iā te oe. E ono faagaeetia na tagata lē talitonu e ala i lau amio lelei ma avea ai i latou ma ē talitonu. (1 Peteru 3:1) Po o le ā lava e tupu, ia mautinoa o loo silafia mai e Ieova lou tulaga ma o le a ia gaoioi e faatatau i ai i lana taimi atofaina. Na tusi Paulo e faapea: “Le ʻau pele e, aua le taui atu ma sui, a ia outou tuu atu i le toʻasā; auā ua tusia, Ua faapea mai le Alii, O iā te aʻu le taui ma sui, ou te taui atu.”—Roma 12:19.

“Ia Outou Faalogologo i Mea e Aʻoaʻo Atu”

10. Na faapefea ona agasala Tavita, ma o le ā le auala na ia taumafai e natia ai?

10 Ua mavae le tele o tausaga. Na avea Tavita o se tupu e alofagia ma matuā aloaʻia. O le mataʻina o lona faamaoni i lona soifuaga faatasi ai ma salamo mananaia na ia tusia e viiviia ai Ieova, sa ono faigofie ai ona manatu se tasi e faapea, o le a lē taitai ona paʻū lenei tamāloa i se agasala matuiā. Peitaʻi, na ia faia se agasala matuiā. I se tasi aso, na iloa atu ai e le tupu mai i luga o lona maota se fafine lalelei o loo tāʻele. Sa fesilisili Tavita po o ai le fafine. I le iloaina e faapea, o le fafine lea o Patesepa ma o lana tane o Uria o loo i le taua, ona auina atu lea e Tavita o auauna ua aami iā te ia ona la momoe lea ma ia. Mulimuli ane, na iloa e Tavita ua tō le fafine. Pagā le leaga o le a oo i ai pe a iloa ma salalau atu lenei mea ua tupu! I le tulafono na tuuina atu iā Mose, o le mulilua e faasalaina i le oti. E manino mai na mafaufau le tupu atonu e mafai ona natia le agasala. O lea la, na ia auina atu ai se aveaʻi i le ʻautau, ina ia auina mai Uria i Ierusalema. Na faamoemoe Tavita e faapea, o le a momoe Uria ma Patesepa i le pō peitaʻi e leʻi mafai. Na matuā fememeaʻi o ia i le taimi lea, o lea na toe auina atu loa e Tavita ia Uria i le taua ma se tusi i le taʻitaʻiʻau o Ioapo. Na ia faatonuina e ala atu i le tusi, ia tuu Uria i le tulaga e ono oti ai i le taua. Na usitai Ioapo ma na fasiotia ai Uria. Ina ua mavae le vaitaimi faanoanoa o Patesepa e pei ona masani ai, ona ave lea o ia e Tavita e fai ma ana avā.—2 Samuelu 11:1-27.

11. O le ā le tulaga na faaalia atu e Natano iā Tavita, ma na faapefea ona ia tali atu?

11 Na foliga mai na taunuu le faufauga, ae e ao ona iloa e Tavita e lē o lilo le mataupu atoa i le silafaga a Ieova. (Eperu 4:13) Na faagasolo masina ma ua fanau mai le pepe. Ae peitaʻi, i le taʻitaʻiga a le Atua na alu atu ai Natano iā Tavita. Na faamatala atu e le perofeta i le tupu se tala e faatatau i se tamāloa mauʻoa e tele ana mamoe, ae na ia fasia le mamoe e tasi a se tagata mativa ua na o le pau lava lea ma e faapelepele i ai. Na faagaeeina ai le uiga faamasinotonu o Tavita peitaʻi e aunoa ma sona iloa o loo iai se isi uiga o loo natia. Na vave ona avatu e Tavita le faamasinoga faasaga i le tamāloa mauʻoa. Na ia faapea atu iā Natano ma lona matuā ita tele: “E oti lava le tagata ua na faia lea mea.”—2 Samuelu 12:1-6.

12. O le ā le faamasinoga na faia e Ieova faasaga iā Tavita?

12 Na faapea atu le perofeta: “O oe lava le tagata.” Na faamasinoina e Tavita ia lava. E mautinoa lava na vave ona uma le ita o Tavita ae ua māsiasi ma matuā faanoanoa. Na lē mautonu ma meia a o faalogo atu o faamatala mai e Natano le faamasinoga e lē mafai ona ʻalofia a Ieova. E leʻi iai ni upu faamāfanafana. Na manatu faatauvaa Tavita i afioga a Ieova e ala i le faia o le mea sesē. Pe na te leʻi fasiotia ea Uria i le pelu a le fili? O le a lē teʻa le pelu mai le aiga o Tavita. Pe na te leʻi avea ea le avā a Uria e fai ma ana avā? O le a oo le leaga faapena i ona luga, e lē faalilolilo ae i luma o le lautele.—2 Samuelu 12:7-12.

13. Na faapefea ona tali atu Tavita i le aʻoaʻiga a Ieova?

13 O se itu na taʻuleleia ai Tavita, ona na te leʻi teena lona nofosala. E leʻi ita pe avaavau i le perofeta o Natano. E na te leʻi tuuaʻia foʻi isi pe faia ni faamolemolega mo lana mea sa fai. Na talia e Tavita le tiute tauave i le feagai ai ma lana agasala i le faapea mai: “Ua ou agasala lava iā Ieova.” (2 Samuelu 12:13) O loo faaalia i le Salamo e 51 le tigā o lona nofosala ma le tele o lona salamō. Na ia ʻaiʻoi atu iā Ieova e faapea: “Aua e te lafoaʻiina aʻu i ou luma; aua foʻi e te aveeseina lou Agaga Paia iā te aʻu.” Na ia talitonu o le alofa mutimutivale o Ieova, o le a ia lē lafoaʻia ai lē “loto momomo ma le nutimomoia.” (Salamo 51:11, 17) Na faaauau pea ona faalagolago Tavita i le agaga o le Atua. E ui lava e leʻi puipuia e Ieova Tavita mai āuga mataʻutia o lana agasala, ae na ia faamagaloina o ia.

14. E faapefea ona tatou tali atu i aʻoaʻiga a Ieova?

14 O i tatou uma lava e lē lelei atoatoa ma e tatou te agasala uma. (Roma 3:23) O nisi taimi atonu tatou te paʻūʻū atu ai i agasala matuiā e pei o Tavita. E pei lava ona aʻoaʻi e se tamā alofa lana fanau, e faapena foʻi ona faasaʻo e Ieova i latou o ē saʻili e auauna iā te ia. E ui lava e lē faigofie ona talia aʻoaʻiga, peitaʻi e aogā. O le mea moni, i nisi taimi e avea o se mea e “faanoanoa” ai. (Eperu 12:6, 11) Ae afai tatou te “faalogologo i mea e aʻoaʻo” mai o le a tatou toe lelei ai ma Ieova. (Faataoto 8:33) Ina ia olioli i le faamanuia mai pea o le agaga o Ieova, e ao ona tatou talia faasaʻoga ma galulue ina ia faamaonia e le Atua.

Aua le Faamoemoe i Oloa e Lē Tumau

15. (a) I ā auala ua faaaogā ai e nisi tagata a latou ʻoa? (e) Na faapefea ona faanaunau Tavita e faaaogā lona tamaoaiga?

15 E leai se faamaoniga e iloa ai e taualoa le talaaga o Tavita, pe faapea foʻi e tamaoaiga lona aiga. Peitaʻi, i le taimi o lana pulega tautupu, na maua ai e Tavita le tele o le tamaoaiga. E pei ona outou silafia, o le toʻatele ua faaputu ia tele lo latou tamaoaiga, ua matapeʻapeʻa e saʻili ina ia faateleina le tamaoaiga pe soona faaalu foʻi ma le manatu faapito. O nisi ua latou faaaogāina a latou tupe e viia ai i latou. (Mataio 6:2) E ese le auala na faaaogā ai e Tavita lona tamaoaiga. Na ia faanaunau e faamamaluina ai Ieova. Na faailoa atu e Tavita iā Natano lona faanaunauga ina ia fausia se malumalu mo Ieova e tuu ai le atolaau o le feagaiga, lea sa i Ierusalema i “totonu o ie puipui.” Na fiafia le finagalo o Ieova i le faanaunauga o Tavita ae na ia fetalai atu e ala iā Natano e faapea, o le a fausia e Solomona le atalii o Tavita le malumalu.—2 Samuelu 7:1, 2, 12, 13.

16. O ā sauniuniga na faia e Tavita mo le fausiaina o le malumalu?

16 Na faaputuputu e Tavita mea e faaaogā i lenei galuega telē. Na ia fai atu iā Solomona e faapea: “Ua saunia e aʻu . . . mo le fale o Ieova o taleni o auro e selau o afe, ma taleni o ario e afe o afe, ma ʻapa memea ma uʻamea e lē fuatia ina ua tele lava; ua ou saunia foʻi laau ma maa; e te faaopoopo i ai foʻi.” Na foaʻi e Tavita taleni auro e 3,000 ma taleni ario e 7,000 mai i ana oloa. * (1 Nofoaiga a Tupu 22:14; 29:3, 4) O le foaʻi agalelei a Tavita e lē o se faalialiavale peitaʻi, o le faailoaga o le faatuatua ma le tuutoina iā Ieova le Atua. O le iloaina o Lē na māfua ai lona tamaoaiga, na ia faapea atu ai iā Ieova: “Auā mai iā te oe mea uma lava; o au mea foʻi ua matou foaʻiina atu ai iā te oe.” (1 Nofoaiga a Tupu 29:14) O le loto alofa mutimutivale o Tavita na uunaʻia ai o ia e fai mea uma na te mafai e faaauiluma ai le tapuaʻiga mamā.

17. E faapefea ona faatatau le fautuaga a le 1 Timoteo 6:17-19 i ē mauʻoa ma ē matitiva?

17 I se tulaga tutusa, e ao foʻi ona tatou faaaogā a tatou meatotino e fai ai mea lelei. Na i lo le pupū atu i le soona saʻilia o meafaitino i le olaga, e sili atu ai le saʻilia o le faamaoniga a le Atua—o le ala lenā o le atamai ma le fiafiaga moni. Na tusi Paulo e faapea: “Ia e matuā fai atu i ē mauʻoa i lenei olaga, aua neʻi faamaualuluga i latou, aua foʻi le faamoemoe i le oloa e faalētumau, a o le Atua soifua, o loo foaʻi tele mai iā te i tatou mea uma lava e faafiafia ai. Ia latou agalelei atu, ia tamaoaiga i galuega lelei, ia mataalofa, ia latou avatu fua a latou mea, ma ia faapea ona latou teua oloa mo i latou lava, o le faavae lelei mo aso atalī, ina ia latou fetagofi atu i le ola moni lava.” (1 Timoteo 6:17-19) Po o le ā lava lo tatou tulaga tau tamaoaiga o iai, ia tatou faalagolago i le agaga o le Atua ma saʻili le ituaiga olaga lea tatou te ‘mauʻoa ai i le Atua.’ (Luka 12:21) E leai se mea e sili atu ona tāua na i lo le mauaina o le faamaoniga a lo tatou Tamā alofa faalelagi.

Ia Avea Oe ma Lē ua Fiafia Mai i ai le Atua

18. O le ā le auala na faataatia ai e Tavita se faaaʻoaʻoga lelei mo Kerisiano?

18 I le soifuaga atoa o Tavita, na ia saʻilia ai le faamaoniga a Ieova. I lana pese, na ia alaga atu e faapea: “Le Atua e, ia e alofa mai iā te aʻu, ia e alofa mai iā te aʻu; auā ua ou faatuatua lava iā te oe.” (Salamo 57:1) E leʻi mou atu lona faatuatua iā Ieova. Na soifua Tavita ma oo lava ina toeaina ma tuu “tuluʻi lona ola.” (1 Nofoaiga a Tupu 23:1) E ui lava sa faia e Tavita ni mea sesē matuiā, ae e manatua pea o ia o se tasi o le toʻatele o molimau a le Atua o lē na faaalia se faatuatua mataʻina.—Eperu 11:32.

19. E mafai faapefea ona avea i tatou o nisi e fiafia mai i ai le Atua?

19 A o e feagai ai ma suiga i le olaga, ia manatua e pei lava ona tausia, faamalosia ma faasaʻoina e Ieova Tavita, e na te faia foʻi faapena iā te oe. Na feagai foʻi le aposetolo o Paulo e pei lava o Tavita ma le tele o suiga i le olaga. Ae sa ia tumau foʻi ma le faamaoni e ala i le faalagolago i le agaga o le Atua. Na ia tusia e faapea: “Ou te mafaia mea uma lava ona o ia ua faamalosi mai iā te aʻu.” (Filipi 4:12, 13) Pe afai tatou te faalagolago iā Ieova, o le a ia fesoasoani iā i tatou ia taulau manuia. E finagalo o Ia ina ia tatou taulau manuia. Afai tatou te faalogo ma faalatalata atu iā te ia, o le a ia aumaia iā i tatou le malosi e fai ai lona finagalo. Ma afai tatou te faaauau ona faalagolago i le agaga o le Atua, o le a ‘avea ai i tatou ma ē ua fiafia mai i ai le Atua’ i le taimi nei e oo i le faavavau.—2 Timoteo 2:15.

[Faamatalaga pito i lalo]

^ pala. 16 O le telē o le foaʻi a Tavita e tusa ai ma faatulagaga i aso nei, e sili atu i le 1,200,000,000, tālā Amerika.

O le a Faapefea Ona E Tali?

• E faapefea ona leoleo i tatou faasaga i le faamaualuga?

• Aiseā tatou te lē taui ma sui ai?

• O le ā la tatou vaaiga i aʻoaʻiga?

• Aiseā e ao ai ona tatou faatuatua i le Atua ae lē o ʻoa?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 16]

Na faalagolago Tavita i le agaga o le Atua ma saʻilia lana faamaoniga. Pe o e faia foʻi faapena?

[Ata i le itulau 18]

“Auā mai iā te oe mea uma lava; o au mea foʻi ua matou foaʻiina atu ai iā te oe”