Bai na kontenido

Bai na kontenido

Nos Hermandat Mundial A Fortalesé Nos

Nos Hermandat Mundial A Fortalesé Nos

Historia di Bida

Nos Hermandat Mundial A Fortalesé Nos

SEGUN E RELATO DI THOMSON KANGALE

Mi a haña invitashon pa asistí na un programa di dedikashon dia 24 di aprel 1993 di un kompleho nobo di sukursal ku ta konsistí di 13 edifisio na Lusaka, Zambia. Dor ku mi tabatin difikultat pa kana, e ruman muhé kristian ku tabata duna nos un tour den e edifisionan a puntra mi kariñosamente: “Ruman kier pa mi bai ku un stul pa ruman, asina ruman por sosegá de bes en kuando?” Mi ta un hende koló skur, i e ta blanku, pero esei no tabata importante p’e. Profundamente konmoví mi a gradisié, pasobra su bondat a hasi posibel ku mi por a haña tour den tur e edifisionan.

ATRAVES di añanan, eksperensianan manera esaki a konmové mi kurason, rekonfirmando asina e konvikshon ku mi tin, esta, ku den e asosiashon kristian di Testigunan di Yehova bo ta haña e amor ku, segun Kristu, lo a identifiká su berdadero siguidónan. (Huan 13:35; 1 Pedro 2:17) Laga mi konta boso kon mi a konosé e kristiannan aki aya na 1931, e aña ku nan a deklará públikamente ku nan ta deseá di ser konosí bou dje nòmber basá riba Beibel, Testigunan di Yehova.—Isaías 43:12.

Mi Ministerio Inisial na Áfrika

Na novèmber 1931, mi tabatin 22 aña di edat i mi tabata biba den e region di Copperbelt di Nort Rodesia (awe Zambia). Un amigu ku kende mi tabata hunga bala a sera mi konosí ku e Testigunan. Mi a asistí na algun di nan reunionnan i a skirbi e ofisina di sukursal na Kaapstad, Suráfrika, i a pidi nan e publikashon pa studia Beibel E Harpa di Dios. * E buki tabata na ingles, i mi a hañ’é difísil pa komprend’é pasobra mi no tabata sa muchu ingles.

Den region di Copperbelt, situá rònt di 240 kilometer sùitwèst di Lago Bangweulu, serka di e region kaminda mi a krese, tabatin hopi hende di otro provinsia ta traha den minanan di oro. Vários grupo di Testigu tabata topa einan regularmente pa studia Beibel huntu. Despues di un par di tempu mi a muda for di Kitwe bai Ndola, un pueblo den besindario, i mi a kuminsá asosiá ku un grupo di Testigu einan. E tempu ei mi tabata kapitan di un tim di futbòl ku tabata yama Prens di Wales. Tambe mi a traha komo kriá di kas serka un manager blanku di e Korporashon di Lagonan Afrikano, un kompania ku tabatin un kadena di negoshi na Áfrika sentral.

Mi no tabatin masha skol, i ta for di e europeonan ku tabata traha huntu ku mi, mi a siña e poko ingles ku mi tabata sa. Sin embargo, mi tabatin masha gana di haña mas edukashon i mi a inskribí mi mes na un skol na Plumtree, na Sur di Rodesia (awor Zimbabwe). Sin embargo, miéntras tantu mi a bolbe skirbi e ofisina di sukursal na Kaapstad pa di dos bes. Mi a laga nan sa ku mi a risibí E Harpa di Dios i ku mi kier a sirbi Yehova komo un sirbidó full-time.

Mi a keda sorprendí ora mi a haña nan kontesta ku a bisa: “Nos ta apresiá ku bo kier sirbi Yehova. Nos kier animá bo pa hasi orashon tokante e asuntu aki, i Yehova lo yuda bo haña un mihó komprendimentu di e bèrdat i lo e haña un lugá pa bo sirbié.” Despues di a lesa e karta vários bes, mi a puntra un par di Testigu kiko mi mester a hasi. Nan a bisa mi: “Si di bèrdat bo ta deseá di sirbi Yehova, dal bai i kuminsá mesora.”

Henter un siman largu mi a hasi orashon tokante e asuntu, i finalmente mi a disidí di legumai mi edukashon na skol i sigui ku mi studio di Beibel ku e Testigunan. E siguiente aña, na yanüari 1932, mi a simbolisá mi dedikashon na Yehova Dios dor di boutismo bou di awa. Despues ku mi a muda bai e stat den serkania, Luanshya, mi a topa ku Jeanette un kompañera kreyente, i nos a kasa na sèptèmber 1934. Ora nos a kasa Jeanette tabatin dos yu kaba, un hòmber i un muhé.

Paso a paso mi a krese spiritualmente, i na 1937 mi a kuminsá traha den sirbishi full-time. Djis despues mi a ser nombrá komo un sirbidó biahero ku awendia ta ser yamá un superintendente di sirkuito. Superintendentenan biahero ta bishitá e kongregashonnan di Testigunan di Yehova pa fortalesé nan spiritualmente.

Predikashon Durante e Promé Añanan

Na yanüari 1938 mi a haña asignashon pa bishitá un lider afrikano ku yama Sokontwe, kende a pidi pa Testigunan di Yehova bishit’é. Pa mi por a yega e área ei, mi a kore tres dia largu riba baiskel. El a keda masha kontentu ora mi a bis’é ku mi a ser mandá komo kontesta riba e karta ku el a skirbi nos ofisina na Kaapstad.

Mi a bai di hùt pa hùt serka su hendenan i a invitá nan pa bai n’e insaka (stènt públiko). Ora nan a reuní einan, mi a papia ku e multitut. Hopi studio di Beibel a kuminsá komo resultado di esei. E kabesante dje pueblo i su asistente tabata e proménan ku a bira superintendente di e kongregashonnan den e pueblo aki. Awe, tin mas ku 50 kongregashon den e área ei ku awor ta konosí komo e distrito di Samfya.

Di 1942 te ku 1947, mi a sirbi den e region rònt di Lago Bangweulu. Mi tabata pasa 10 dia ku kada kongregashon. Siendo ku e tempu ei e trahadónan ku tabata partisipá den e kosecha spiritual tabata tiki, nos a sinti meskos ku nos Señor Hesukristu, ora el a bisa: “E kosecha ta masha grandi, ma trahadó ta poko. P’esei, pidi e Señor di kosecha pa manda trahadó na su kosecha.” (Mateo 9:36-38) E tempu ei no tabata fásil pa biaha, p’esei generalmente Jeanette tabata keda na Luanshya huntu ku e muchanan ora mi tabata bishitá e kongregashonnan. Pa e tempu ei, ami ku Jeanette a haña dos yu mas, pero un di nan a muri ora e tabatin dies luna.

E tempu ei no tabatin hopi outo, i klaro ku no tabatin hopi kaminda tampoko. Un dia mi a kuminsá un biahe di mas ku 200 kilometer riba Jeanette su baiskel. Tabatin bes ku ora mi mester a krusa un riu chikitu, mi a pone e baiskel riba mi skouder, ten’é ku un man, i landa ku e otro man. Por sierto, e kantidat di Testigu a krese konsiderablemente na Luanshya, i na 1946, tabatin 1.850 persona ku a asistí na e Memorial di Kristu su morto.

Enfrentando Oposishon Kontra Nos Trabou

Na un okashon durante Segundo Guera Mundial, e funshonario di gobièrnu di distrito na Kawambwa a manda yama mi i el a bisa mi: “Mi kier pa bo stòp di usa e bukinan di Sosiedat Watch Tower pasobra nan ta prohibí awor. Pero mi por duna bo algun obra di referensia ku bo por usa pa skirbi otro buki pa usa den boso trabou.”

“Mi ta satisfecho ku e literatura ku nos tin,” mi a kontestá. “Mi no tin mester di nada mas.”

El a bisa mi: “Bo no konosé e merikanonan, nan ta gaña bo.” (E tempu ei nos literatura tabata ser imprimí na Merka).

“No esnan ku mi ta asosiá kuné,” mi a kontestá.

Despues el a puntra: “Bo no por animá bo kongregashonnan pa hasi donashon di plaka pa duna un man na guera meskos ku otro religionnan ta hasi?”

“Esei ta trabou di gobièrnu su mensaheronan,” mi a kontestá.

E di: “Dikon bo no ta bai kas i pensa riba e asuntu?”

“Na Éksodo 20:13 i 2 Timoteo 2:24, Beibel ta manda nos pa no mata ni pleita,” mi a kontestá.

Ounke el a permití mi bai, despues e funshonario di gobièrnu di distrito na Fort Rosebery, un stat ku awor nan ta yama Mansa, a manda yama mi. El a bisa mi: “Mi a manda yama bo pa laga bo sa ku gobièrnu a prohibí boso bukinan.”

“Sí. Asina mi a tende,” mi a kontestá.

“Pues, bo tin ku bai na tur boso kongregashonnan i bisa e hendenan ku ta adorá huntu ku bo pa nan trese tur e bukinan akinan. Bo a komprendé?”

Mi a kontest’é: “Esei no ta mi trabou. Esei ta responsabilidat di e mensaheronan di gobièrnu.”

Un Enkuentro Insidental Ta Duna Fruta

Despues di guera nos a keda ku e derecho di prediká. Na 1947 djis despues ku mi a kaba di sirbi un kongregashon den e pueblo Mwanza, mi a puntra unda mi por a kumpra un kòpi di te. Nan a mandá mi na kas di un Sr. Nkonde, kaminda tabatin un kafé. Sr. Nkonde i su kasá a risibí mi ku hopi kariño. Mi a puntra Sr. Nkonde si miéntras mi ta bebe mi te, e por a lesa e kapítulo “Fièrnu, un Lugá di Sosiegu i Speransa” den e buki “Laga Dios Sea Hañá Berdadero.”

Ora mi a kaba di bebe mi te, mi a puntr’é: “Bo a komprendé awor kiko ta fièrnu?” Asombrá pa loke el a lesa, el a kuminsá studia Beibel ku Testigunan i despues e ku su kasá a batisá huntu. Maske e mes no a keda un Testigu, su kasá i vários di su yunan sí. De fakto, un di su yunan, Pilney, ta sirbi ainda na e ofisina di sukursal di Testigunan di Yehova na Zambia. I ounke Pilney su mama ta hopi grandi awor, ketu bai e ta un Testigu fiel.

Un Estadia Kòrtiku na Áfrika Oriental

Nos ofisina di sukursal na Nort Rodesia, ku a ser establesé na prinsipio di 1948 na Lusaka, a asigná mi pa bai Tanganyika (awor Tanzania). Un otro Testigu a kompañá ami ku mi kasá durante e biahe na pia den e teritorio yen di seru. Nos a kana tres dia largu i a yega hopi kansá. Ami a karga e kantidat grandi di buki, mi kasá a karga nos pañanan, i e otro Testigu a karga nos pañanan di kama.

Ora nos a yega Mbeya na mart 1948, tabatin hopi trabou. Mester a yuda e rumannan hasi ahuste pa asina nan kumpli mas plenamente ku e siñansanan di Beibel. Por ehèmpel, den e área ei nos tabata konosí komo e hendenan di Watchtower. Ounke e rumannan a aseptá e nòmber Testigunan di Yehova, nan no a promov’é públikamente. Ademas, tabatin Testigunan ku mester a bandoná sierto kustumbernan relashoná ku dunamentu di onor na hende morto. Pero probablemente e kambio di mas difísil ku mayoria ruman mester a hasi tabata di registrá nan matrimonio legalmente i hasi esaki onorabel den bista di tur hende.—Hebreonan 13:4.

Despues, mi a haña e privilegio di sirbi den otro áreanan di Áfrika Oriental, inkluso Uganda. Mi a pasa rònt di seis siman na Entebbe i Kampala, kaminda nos a yuda hopi hende haña konosementu di e bèrdat di Beibel.

Invitashon pa Bai New York City

Despues ku mi a sirbi na Uganda pa un par di tempu, na prinsipio di aña 1956, mi a yega Dar es Salaam, e kapital di Tanganyika. Einan tabatin un karta di e sede mundial di Testigunan di Yehova ta warda mi. Den dje mi a haña instrukshon pa kuminsá hasi preparashon pa mi bini New York pa asistí na un kongreso internashonal ku lo a ser tené for di 27 di yüli te ku 3 di ougùstùs 1958. Ta mas ku klaro ku e invitashon ei a emoshoná mi mashá.

Ora tabata asina leu, ami ku un otro superintendente biahero, Luka Mwango, a bula for di Ndola bai Salisbury (awor Harare), na Sur Rodesia, i despues nos a bula pa Nairobi, Kenia. For di einan nos a tuma avion atrobe bai Lònden, Inglatera, kaminda e rumannan a risibí nos kordialmente. E anochi ku nos a yega, nos a bai drumi masha emoshoná i a keda papia dje manera hospitalario ku e hendenan blanku a risibí nos ku ta afrikano. E eksperensia aki a animá nos mashá.

Finalmente nos a yega New York kaminda e kongreso a tuma lugá. Tabatin un dia durante e kongreso ku mi a duna informe dje aktividat di Testigunan di Yehova na Nort Rodesia. E dia ei tabatin un asistensia di kasi 200.000 persona ku a reuní na Polo Grounds i Yankee Stadium di New York City. E anochi ei mi no por a drumi, henter anochi mi a keda pensa riba e privilegio maravioso ku mi a haña.

E kongreso a pasa masha lihé i nos a bolbe kas. Durante nos biahe di regreso nos a bolbe eksperensiá e hospitalidat amoroso di nos rumannan na Inglatera. Durante e biahe aki nos a mira prueba inolvidabel di e unidat ku ta eksistí entre e pueblo di Yehova, sin importá rasa òf nashonalidat!

Mi A Sigui Sirbi Apesar di Prueba

Na aña 1967 mi a ser nombrá komo sirbidó di distrito, un sirbidó ku ta biaha di sirkuito pa sirkuito. Pa e tempu ei e kantidat di Testigu na Zambia a bira mas ku 35.000. Debí ku mi salú a bai atras, mas despues mi a wòrdu asigná atrobe komo sirbidó di sirkuito den e teritorio di Copperbelt. Ku tempu Jeanette a bira malu i na desèmber 1984 el a muri fiel na Yehova.

Despues di Jeanette su morto mi tabata sinti mi hopi tristu pasobra su famianan ku no ta kreyente a bisa ku ta ami a hasi bruha i mata Jeanette. Pero algun di nan ku sí tabata sa dje malesa di Jeanette i ku a papia ku su dòkter a splika e famianan aki e bèrdat tokante e asuntu. Despues mi a haña mi ku un otro prueba. Algun miembro di famia tabata kier pa mi a kumpli ku e kustumber tradishonal ku nan a yama ukupyanika. E region for di kua mi ta bini tin e tradishon ku ora un kasá muri, esun ku keda bibu tin ku tene relashon seksual ku un miembro di famia hopi yegá dje defuntu. Klaro ku mi a nenga.

Finalmente e famianan a stòp di pone preshon riba mi. Mi tabata masha gradisidu na Yehova, pasobra el a yuda mi para firme. Despues di un luna ku nos a dera mi kasá, un ruman hòmber a bini serka mi i a bisa mi: “Ruman Kangale, ora bo kasá a muri bo tabata realmente un animashon pa nos pasobra bo no a sukumbí na niun tradishon pagano. Masha danki.”

Un Kosecha Maravioso

Awor mi tin 65 aña komo Testigu di Yehova den e sirbishi di tempu kompleto. Durante e añanan ei tabata realmente un goso pa mi mira sientos di kongregashon ser formá i hopi Salon di Reino ser konstruí den e áreanan kaminda mi a yega di sirbi komo superintendente biahero! Nos a krese for di rònt di e 2.800 Testigunan na 1943, te na mas ku 122.000 proklamadó di Reino na Zambia. Sí, aña pasá mas ku 514.000 persona a asistí n’e Memorial den e pais aki ku tin un poblashon di ménos ku 11 mion hende.

Miéntras tantu, Yehova ta perkurá bon pa mi. Ora mi mester bai dòkter, un ruman hòmber kristian ta hiba mi. Ainda e kongregashonnan sa invitá mi pa duna diskurso públiko, i esaki ta animá mi masha tantu. N’e kongregashon kaminda mi ta asistí tin areglo pa e ruman muhénan limpia mi kas bùrt pa bùrt, i pa ruman hòmbernan boluntario hiba mi reunion tur siman. Mi sa ku si mi no tabata sirbi Yehova, hamas lo mi a haña e kuido amoroso ei. Mi ta gradisié ku e ta sigui usa mi den su sirbishi di tempu kompleto i pa e hopi responsabilidatnan ku mi por a kumpli kuné te ku awor.

Mi bista a bai hopi atras, i ora mi ta kana bai Salon di Reino, mi tin ku sosegá un par di bes na kaminda. E dianan aki mi tas ta parse mas pisá, pues mi ta hasié mas leve dor di saka tur buki ku lo mi no bai usa na reunion. Mayoria parti di mi sirbishi di fèlt ta konsistí di kondusí studio di Beibel ku studiantenan ku ta bini serka mi na kas. Sin embargo, ta ku gran plaser mi ta wak bèk atraves di añanan i reflehá riba e maravioso oumento ku a tuma lugá. Mi a sirbi den un teritorio kaminda Yehova su palabranan registrá na Isaías 60:22 a haña un kumplimentu sobresaliente. Einan Beibel ta bisa: “Esun di mas chikitu lo bira un tribu, i esun di mas ménos lo bira un nashon poderoso. Na su debido tempu, ami, SEÑOR, lo pura hasi esaki.” Sí, durante mi bida mi a mira esaki kumpli no solamente na Zambia, sino rònt mundu. *

[Nota]

^ par. 7 Publiká dor di Testigunan di Yehova, pero e no ta ser imprimí mas.

^ par. 50 Lamentablemente, durante e tempu ku artíkulo aki tabata den preparashon pa ser publiká, Ruman Kangale su forsa a kaba, i el a muri fiel.

[Plachi na página 24]

Ruman Thomson, i den fondo e sukursal di Zambia

[Plachi na página 26]

Sukursal di Zambia awe