HOOFDSTUK 22

Waarom zijn er zo veel regels?

Noem een paar regels waar jij je thuis aan moet houden. ․․․․․

Vind je huisregels altijd eerlijk?

□ Ja □ Nee

Met welke regel heb je de meeste moeite? ․․․․․

 HUISREGELS, zoals ze soms genoemd worden, zijn de gedragsregels die je ouders voor je gesteld hebben. Dat zijn misschien regels in verband met huiswerk, karweitjes en hoe laat je thuis moet zijn, en misschien ook beperkingen aan het gebruik van de telefoon, de tv of de computer. Maar soms zijn het niet alleen regels voor thuis, maar ook voor op school en voor het kiezen van vrienden.

Vind je de regels van je ouders verstikkend? Misschien voel je je net als deze jongeren:

„Ik werd er helemaal gek van dat ik ’s avonds zo vroeg thuis moest zijn! Ik kon het niet uitstaan als anderen later thuis mochten komen dan ik.” — Allen.

„Het is een ramp als ze je telefoongesprekken controleren. Ik vind dat ik als een klein kind behandeld word!” — Elizabeth.

„Ik had het gevoel dat mijn ouders mijn sociale leven probeerden te ruïneren, alsof ze niet wilden dat ik vrienden had!” — Nicole.

Hoewel veel jongeren de regels van hun ouders geregeld overtreden, zullen de meeste jongeren toegeven dat er wel wat regels nodig zijn om een complete chaos te voorkomen. Maar als huisregels echt nodig zijn, waarom zijn ze dan soms zo irritant?

’Ik ben geen klein kind meer!’

Misschien erger je je aan regels omdat je het gevoel hebt dat je als een klein kind behandeld wordt. Waarschijnlijk vinden je ouders dat hun regels belangrijk zijn om je te beschermen en je voor te bereiden op de verantwoordelijkheden van het volwassen-zijn.

Toch vind je misschien dat de regels bij jou thuis niet met je leeftijd meegegaan zijn. Je vindt misschien dat je erg strak gehouden wordt, net als Brielle, die over haar ouders zei: „Ze  zijn helemaal vergeten hoe het is om jong te zijn. Ze willen niet dat ik mijn mening geef, een eigen keus maak of volwassen word.” Allison denkt er net zo over: „Mijn ouders lijken niet te begrijpen dat ik achttien ben en geen tien. Ze moeten wat meer vertrouwen in me hebben!”

Huisregels kunnen vooral pijnlijk zijn als je het idee hebt dat je ouders minder streng zijn voor je broer of zus. Als Matthew bijvoorbeeld terugdenkt aan zijn tienerjaren, zegt hij over zijn zusje en nichtjes: „Die meiden konden ongestraft de wildste dingen uitspoken!”

Geen regels?

Het is te begrijpen dat je ernaar verlangt onder de regels van je ouders uit te komen. Maar zou je zonder hun regels echt beter af zijn? Je kent vast jongeren van jouw leeftijd die zo laat thuis mogen komen als ze willen, die mogen dragen wat ze willen en die met hun vrienden altijd overal naartoe mogen. Misschien hebben de ouders het gewoon te druk om te zien wat hun kinderen doen. In ieder geval laat de Bijbel zien dat deze manier van opvoeden geen succes zal hebben (Spreuken 29:15). Dat er in de wereld zo weinig liefde is, komt vooral  doordat mensen egoïstisch zijn, vaak opgevoed in een gezin zonder regels. — 2 Timotheüs 3:1-5.

In plaats van jaloers te zijn op jongeren die mogen doen en laten wat ze willen, is het beter te proberen de regels van je ouders te zien als een bewijs van hun liefde en bezorgdheid voor je. Door je redelijke beperkingen op te leggen, volgen ze Jehovah God na, die tegen zijn aanbidders zei: ’Ik zal je de weg wijzen die je moet gaan, je raad geven en je niet uit het oog verliezen.’ — Psalm 32:8, GNB.

Maar soms lijken de regels misschien veel te streng. Hoe kun je wat meer vrijheid krijgen?

Effectief communiceren

Of je nu meer vrijheid wilt of minder gefrustreerd wilt zijn over de beperkte vrijheid die je op dit moment hebt, het geheim is goed communiceren. ’Maar ik heb geprobeerd met mijn ouders te praten,’ zeggen sommigen, ’en het helpt gewoon niet!’ Als je je zo voelt, vraag je dan af: kan ik beter leren communiceren? Communiceren is heel belangrijk om (1) anderen te helpen jou te begrijpen of (2) jou beter te helpen begrijpen waarom je iets niet mag. Wanneer je dezelfde vrijheden wilt als volwassenen, is het alleen maar logisch dat je ook op een volwassen manier moet leren communiceren. Hoe kun je dat doen?

Leer je emoties onder controle te houden. Voor goede communicatie is zelfbeheersing nodig. De Bijbel zegt: „Heel zijn geest laat een verstandeloze de vrije loop, maar wie wijs is,  houdt die tot het laatst toe kalm” (Spreuken 29:11). Ga dus niet zeuren of mokken en word niet driftig. Als je iets niet mag, heb je misschien veel zin om met deuren te slaan of te stampvoeten, maar zulk kinderachtig gedrag zal waarschijnlijk alleen maar tot meer regels leiden en niet tot meer vrijheid.

Probeer het standpunt van je ouders te begrijpen. Tracy, een christelijke jongere met een alleenstaande moeder, zegt: „Ik vraag me af: wat probeert mijn moeder met haar regels te bereiken?” Tracy’s conclusie? „Ze probeert me te helpen een beter mens te worden” (Spreuken 3:1, 2). Als je moeite doet om je ouders te begrijpen, zul je waarschijnlijk beter met ze kunnen communiceren.

Stel dat ze liever niet willen dat je naar een bepaald feestje of een gezellig avondje gaat. In plaats van ertegenin te gaan, kun je ook vragen: ’En als er nu een volwassen, betrouwbare vriend(in) meegaat?’ Je krijgt misschien niet altijd je zin, maar als je begrijpt waar ze zich zorgen over maken, lukt het je  waarschijnlijk eerder een alternatief voor te stellen waar ze zich wel in kunnen vinden.

Zorg dat je ouders meer vertrouwen in je krijgen. Stel dat iemand een lening heeft afgesloten bij een bank. Als hij stipt is met afbetalen, zal de bank hem vertrouwen en hem in de toekomst misschien nog meer krediet geven. Jouw situatie is daarmee te vergelijken: je bent je ouders gehoorzaamheid verschuldigd. Wanneer je laat zien dat je betrouwbaar bent, ook in kleine dingen, zullen je ouders in de toekomst waarschijnlijk meer vertrouwen in je hebben. Maar als je je ouders constant teleurstelt, moet je natuurlijk niet verbaasd zijn als ze je minder vrijheid geven.

Als je een regel hebt overtreden

Vroeg of laat gaat het waarschijnlijk een keer mis: je hebt een karweitje niet gedaan, je hebt te lang aan de telefoon gehangen  of je komt te laat thuis (Psalm 130:3). En nu vragen je ouders je om uitleg! Hoe kun je voorkomen dat de situatie nog erger wordt?

Wees eerlijk. Probeer niet je eruit te kletsen. Daardoor kunnen je ouders al hun vertrouwen in je verliezen. Dus wees eerlijk en vertel de details (Spreuken 28:13). Probeer wat er gebeurd is niet goed te praten of minder erg te laten lijken. En bedenk, „een zacht antwoord keert woede af”. — Spreuken 15:1.

Bied je excuses aan. Het is netjes om te zeggen dat het je spijt dat ze zich zorgen hebben gemaakt, dat ze teleurgesteld zijn of dat je hun extra werk hebt bezorgd, en misschien valt je straf dan minder zwaar uit. Maar je moet het wel menen.

Accepteer de consequenties (Galaten 6:7). Je eerste reactie is misschien de straf aan te vechten, vooral als die niet eerlijk  lijkt. Maar verantwoordelijkheid nemen voor wat je gedaan hebt, is een teken van volwassenheid. Het is misschien het beste er gewoon aan te werken het vertrouwen van je ouders terug te winnen.

Schrijf hier op aan welke van deze drie punten je het meest moet werken. ․․․․․

Bedenk dat je ouders de verantwoordelijkheid hebben in redelijke mate toezicht te houden op wat je doet. Daarom heeft de Bijbel het over ’het gebod van je vader’ en ’de wet van je moeder’ (Spreuken 6:20). Toch hoef je niet het gevoel te hebben dat je leven door huisregels geruïneerd wordt. Als je naar je ouders luistert, belooft Jehovah juist dat het je op de lange duur ’goed zal gaan’! — Efeziërs 6:1-3.

MEER INFORMATIE VIND JE IN HOOFDSTUK 3 VAN DEEL 1

IN HET VOLGENDE HOOFDSTUK

Is een van je ouders verslaafd aan alcohol of drugs? Hoe moet je daarmee omgaan?

SLEUTELTEKST

„Eer uw vader en uw moeder . . . opdat het u goed moge gaan.” — Efeziërs 6:2, 3.

TIP

Als je wilt dat je ouders je meer vrijheid geven, bouw dan eerst een goede reputatie bij ze op door je aan hun regels te houden. Als je die reputatie eenmaal hebt, zullen ze waarschijnlijk eerder ja zeggen wanneer je iets vraagt.

WEETJE

Uit onderzoek is gebleken dat kinderen van ouders die op een liefdevolle manier regels opleggen, vaker uitblinken op school, beter met anderen kunnen opschieten en gelukkiger zijn.

ACTIEPUNTEN

Als ik een huisregel overtreed, zal ik ․․․․․

Ik kan ervoor zorgen dat mijn ouders meer vertrouwen in me krijgen door ․․․․․

Wat ik mijn ouder(s) over dit onderwerp wil vragen: ․․․․․

WAT DENK JIJ?

● Waarom lijken je ouders misschien weleens iets te beschermend?

● Waarom reageer je af en toe te heftig op regels?

● Hoe kun je de communicatie met je ouders verbeteren?

[Inzet op blz. 183]

„Als je jong bent, denk je meestal dat je alles weet. Dus als je ouders je regels opleggen, kun je snel boos op ze worden. Maar hun regels zijn echt voor je bestwil.” — Megan

[Kader op blz. 186]

Worden ze echt voorgetrokken?

Heb jij je weleens afgevraagd waarom ouders niet ieder kind gelijk behandelen? Denk hier dan eens over na: een gelijke behandeling is niet altijd eerlijk, en een eerlijke behandeling is niet voor iedereen gelijk. Waar het om gaat is: krijg jij wat je nodig hebt? Als je bijvoorbeeld behoefte hebt aan advies, hulp en steun van je ouders, krijg je die dan? Dan kun je toch niet zeggen dat je oneerlijk behandeld wordt? Je broers en zussen zijn individuen met andere behoeften dan jij, dus je ouders kunnen jullie niet altijd precies hetzelfde behandelen. Beth ging dat pas inzien toen ze achttien was: „Mijn broer en ik zijn twee verschillende mensen en we moeten verschillend behandeld worden. Achteraf begrijp ik niet waarom ik dat niet inzag toen ik jonger was.”

 [Kader/Illustratie op blz. 189]

Werkblad

Praat met je ouders!

In de vorige twee hoofdstukken is besproken hoe je met kritiek van je ouders en met huisregels kunt omgaan. Wat moet je doen als je het gevoel hebt dat je ouders hierin te streng zijn? Hoe kun je hierover met ze in gesprek gaan?

● Kies een moment waarop je ontspannen bent en je ouders niet te druk bezig zijn.

● Vertel wat je voelt, maar laat je niet meeslepen door je emoties. Praat respectvol tegen je ouders.

Als je het gevoel hebt dat je ouders te kritisch zijn, kun je zeggen: „Ik doe echt mijn best om het goed te doen, maar dat is moeilijk omdat ik het gevoel heb dat ik de hele tijd kritiek krijg. Kunnen we daar eens over praten?”

Schrijf hieronder op hoe jij met je ouders over dit onderwerp zou beginnen.

․․․․․

✔ TIP: Gebruik hoofdstuk 21 om het ijs te breken. Misschien willen je ouders het materiaal in dat hoofdstuk wel met je doornemen.

Als je het gevoel hebt dat je ouders je niet genoeg vrijheid geven, kun je zeggen: „Ik wil graag laten zien dat ik meer verantwoordelijkheid aankan zodat ik over een tijdje wat meer vrijheid kan krijgen. Waar moet ik volgens jullie aan werken?”

Schrijf hieronder op hoe jij met je ouders over dit onderwerp zou beginnen.

․․․․․

✔ TIP: Neem hoofdstuk 3 uit Deel 1 door. Als je vragen hebt over wat je daar leest, schrijf die dan op en bespreek ze met je ouders.

[Illustratie op blz. 184, 185]

Je aan de regels van je ouders houden is te vergelijken met het afbetalen van een lening: hoe betrouwbaarder je bent, hoe meer krediet je krijgt