Ang Sekreto sa Gamitoy nga Dalunggan Nadiskobrehan

“Sa miaging dekada, ang mga biologo nakadiskobreg bag-ong teknik nga pinaagi niana masundan sa mga mananap ang mga tingog,” matod sa Science News. “Nadiskobrehan kini human maobserbahi ang usa ka parasitong lagong nga nangukoy sa mga gangis pinaagi sa tingog, bisan tuod ang ulo sa lagong gamitoy kaayo kon itandi sa nailhan kaniadtong mga teknik nga mosaler sa pagsuhid sa tingog.” Ang maong teknik kasagarang nag-agad sa igong gilay-on nga nagbahin sa duha ka tambol sa dalunggan.

Sumala sa di pa dugayng pagtuon nga gipahigayon sa Cornell University, T.B.A., “ang baye nga mga lagong sa espisye nga Ormia ochracea makapunting nga tukma sa gigikanan sa mga tingog sulod sa 2 ka degree sa kompas​—ingon ka tukma sa mahimo sa ngiwngiw,” bisan tuod ang ilang duha ka gidugtong nga mga tambol sa dalunggan may sukod nga mga usa lamang ka milimetro! Ang katukma sa pandungog sa lagong nga sama sa ngiwngiw maoy tungod sa batid nga himan sa pandungog niini.

Ang mga tambol sa dalunggan sa insekto gidugtong sa usa ka gambalay nga maoy magpakurog sa duha ka gagmitoy nga nipis nga hapin niini ingong usa lamang ka bahin sa dalunggan​—tingali ikapanig-ingon nimo kini sa usa ka seesaw diha sa dulaanan. Sa dihang ang tingog nga ipagawas sa gangis makaabot sa lagong, ang pagbandabanda sa tingog diha sa mas duol nga tambol sa dalunggan ipasa nga halos kalit kaayo ngadto sa pikas tambol, nga maoy mopugong sa lagong sa pagsanong sa lain pang susamang balod sa tingog nga mosulod sa dalunggan. Sa ingon, ang nipis nga hapin sa dalunggan sa lagong nga duol sa gangis mokurog nga mas kusog. Magpaarang kini sa lagong sa paglupad diretso sa iyang potensiyal nga target.

Unsay praktikal nga gamit niining maong kaplag? Ang mga tigdukiduki nagtuo nga makatabang kini kanila sa pagpauswag sa disenyo sa mga butang sama sa mikropono ug mga hearing aid. Pananglitan, ang hearing aid mahimong madisenyo aron kini “makasagap lamang ug tingog ilabina gikan sa direksiyon nga maoy gipaminawan sa tawo,” matod sa taho. Oo, pagkakahibulongang kaalam ang madayag diha sa katingalahang kalalangan ni Jehova!​—Job 42:2.

[Picture Credit Lines sa panid 31]

R. Hoy/Cornell University

Top two photos: R. Wyttenbach/ Cornell University