Kapitulo 8

Taano ta Tinotogotan nin Dios an Pagsakit?

1, 2. Ano an parateng reaksion nin mga tawo sa pagsakit nin tawo?

 KUN minaabot an mga kalamidad, na nanraraot nin mga rogaring asin nagkukua nin mga buhay, dakol an dai nakasasabot kun taano ta nangyayari an siring na makaturotristeng mga bagay. An iba napupurisaw sa kadakolan, karingisan, asin pagkadaing herak nin krimen asin kadahasan. Puedeng iniisip-isip man nindo, ‘Taano ta tinotogotan nin Dios an pagsakit?’ 

² Huling dai sinda nakakua nin nakakokontentong simbag sa hapot na ini, dakol an nawaran na nin pagtubod sa Dios. Naghohona sinda na sia bakong interesado sa katawohan. An iba na inaako an pagsakit bilang sarong katunayan nin buhay nagigin mapait an boot asin ibinabasol sa Dios an gabos na karatan sa sosyedad nin tawo. Kun kamo nagkaigwa kan siring na mga saboot, daing duwa-duwa na kamo magigin interesadong marhay sa mga tataramon kan Biblia dapit sa mga bagay na ini.

AN PAGSAKIT BAKONG HALE SA DIOS

3, 4. Taano ta makasisierto kita na an karatan asin pagsakit bakong hale ki Jehova?

³ Inaasegurar kita kan Biblia na an pagsakit na satong naheheling sa palibot niato bakong si Jehova Dios an dahelan. Halimbawa, an Kristianong disipulo na si Santiago nagsurat: “Kun binabalo, dai nin siisay man na magsabi: ‘Binabalo ako nin Dios.’ Huli ta paagi sa maraot na mga bagay an Dios dai puedeng baloon ni binabalo man nia an siisay man.” (Santiago 1:13) Kun siring, dai puede na an Dios an dahelan kan kadakol na kasakitan na nandadamat sa katawohan. Dai sia nagtatao nin mga pagbalo sa mga tawo tanganing gibohon sindang angay para sa buhay sa langit, ni pinangyayari nia na magsakit an mga tawo huli sa maraot na mga gibo na soboot nagibo ninda sa nakaagi nindang buhay.​—Roma 6:7.

⁴ Dugang pa, minsan ngani dakol na makaturotristeng bagay an ginibo sa ngaran nin Dios o ni Cristo, mayong nagpaparisa sa Biblia na an siisay man sa sainda uminoyon kasuarin man sa siring na mga gawe. An Dios asin si Cristo mayong labot sa mga naghihingakong naglilingkod sa sainda alagad nandadaya asin naninikas, nangagadan asin nananamsam, patin naggigibo nin dakol na iba pang bagay na nagigin dahelan nin pagsakit nin tawo. An totoo, “an dalan kan maraot makababalde ki Jehova.” An Dios “harayo sa mga maraot.”​—Talinhaga 15:​9, 29.

5. Ano an nagkapira sa mga kualidad ni Jehova, asin ano an saiyang saboot manongod sa saiyang mga linalang?

⁵ An Biblia ilinaladawan si Jehova na “mabooton an kapadangatan asin maheherakon.” (Santiago 5:11) Ipinahahayag  kaiyan na “si Jehova mamomoton sa hustisya.” (Salmo 37:28; Isaias 61:8) Sia bakong benggatibo. Madinamayon niang inaataman an saiyang mga linalang asin itinatao sa sainda gabos an pinakamarahay para sa saindang kapakanan. (Gibo 14:​16, 17) Iyan an ginibo ni Jehova poon sa mismong kapinonan nin buhay digdi sa daga.

SARONG SANGKAP NA KAPINONAN

6. Paano nasasambitan nin nagkapirang osipon an enot na kasaysayan nin katawohan?

⁶ Kita gabos natuod nang makaheling asin makamate nin kolog asin pagsakit. Kaya tibaad depisil imahinaron an panahon na mayo nin pagsakit, alagad arog kaiyan an kamugtakan kan mga bagay sa kapinonan kan kasaysayan nin tawo. Maski an mga osipon sa nagkapirang nasyon nasasambitan an siring na maogmang pagpoon. Sa Griegong mitolohiya, an enot sa “Limang Panahon sa Kasaysayan nin Tawo” inapod na “Bulawan na Panahon.” Dian an mga tawo maogmang namumuhay, na mayo nin kapagalan, kolog, asin mga danyos nin paggurang. An mga Intsik nagsasabi na durante kan paghade kan eroestoryang Amarilyong Emperador (Huang-Ti), an mga tawo namuhay sa katoninongan, na kaoyon minsan an panahon asin an layas na mga hayop. An mga Persiano, Egipcio, Tibetano, Peruviano, asin Mejicano gabos igwa nin mga osipon manongod sa sarong panahon nin kaogmahan asin pagkasangkap sa kapinonan kan kasaysayan nin tawo.

7. Taano ta linalang nin Dios an daga asin an katawohan?

⁷ An mga eroestorya kan mga nasyon inootro sana an pinakadaan na nasusurat na rekord kan kasaysayan nin tawo, an Biblia. Ipinapaaram kaiyan sa sato na ibinugtak nin Dios an enot na tawong mag-agom, si Adan asin Eva, sa sarong paraiso na inaapod na tatamnan nin Eden asin pinagbotan sinda: “Pangagbunga asin pangagdakol kamo asin panoa nindo an daga asin sakopa nindo iyan.” (Genesis 1:28) An satong enot na mga magurang sangkap asin igwa kan paglaom na maheling an bilog na daga na magin paraisong iniistaran nin sangkap na pamilya nin tawo na namumuhay sa nagdadanay na katoninongan asin kaogmahan.  Iyan an katuyohan nin Dios sa paglalang sa daga asin sa katawohan.​—Isaias 45:18.

SARONG ANGAT NA MARAOT AN INTENSION

8. Si Adan asin Eva linaoman na kumuyog sa anong pagboot, alagad ano an nangyari?

⁸ Tanganing magdanay sa pabor nin Dios, si Adan asin Eva kaipuhan na dai kumakan sa “kahoy kan pakamidbid sa marahay asin maraot.” (Genesis 2:​16, 17) Kun kinuyog ninda an ley ni Jehova, dai kutana nin pagsakit na makararaot sa buhay nin tawo. Paagi sa pagkuyog sa pagboot nin Dios, ikinapaheling kutana ninda an saindang pagkamoot ki Jehova asin an saindang kaimbodan sa saiya. (1 Juan 5:3) Alagad arog kan satong nanodan sa Kapitulo 6, bakong siring kaiyan an nangyari. Huling nasutsutan ni Satanas, si Eva kuminakan nin bunga hale sa kahoy na iyan. Kan huri, si Adan kuminakan man kan ipinangangalad na bunga.

9. Anong isyu may labot ki Jehova an pinalataw ni Satanas?

⁹ Nasasabotan daw nindo an pagkaseryoso kan nangyari? Inaatake ni Satanas an katongdan ni Jehova bilang an Kaharohalangkawe. Sa pagsabi nin “Dai nanggad kamo magagadan,” kinontra kan Diablo an mga tataramon nin Dios na, “Ika siertong magagadan.” An dugang pang mga tataramon ni Satanas nagpasentido na dai ipinaaaram ni Jehova ki Adan asin Eva an posibilidad na magin arog nin Dios, sa siring dai na Sia kaipuhan na iyo an magdesisyon kun ano an marahay asin maraot. Kaya an angat ni Satanas ibinugtak sa pagduda an diretso asin pagkabalido kan katongdan ni Jehova bilang an Unibersal na Soberano.​—Genesis 2:17; 3:​1-6.

10. Anong mga pagpasentido an ginibo ni Satanas mapadapit sa mga tawo?

¹⁰ Ipinasentido man ni Satanas na Diablo na an mga tawo magdadanay sanang makinuyog ki Jehova sagkod na an pagkuyog sa Dios para sa saindang bentaha. Sa ibang pagtaram, an integridad nin tawo ibinugtak sa pagduda. Si Satanas nagsahot na daing tawo na boluntad na magdadanay na maimbod sa Dios. An may maraot na intension na paghihingakong ini ni Satanas malinaw na ihinayag sa kasaysayan kan Biblia manongod  ki Job, sarong maimbod na lingkod ni Jehova na nag-agi nin dakulang pagbalo bago kan 1600 B.C.E. Kun babasahon nindo an enot na duwang kapitulo kan libro nin Job, mamamansayan nindo an dahelan kan pagsakit nin tawo asin kun taano ta tinotogotan iyan nin Dios.

11. Anong klaseng tawo si Job, alagad anong sahot an ginibo ni Satanas?

¹¹ Si Job, sarong “lalaking daing kanawayan asin matanos,” napairarom sa pag-atake ni Satanas. Enot, si Satanas nag-atribwir nin maraot na mga motibo ki Job paagi sa pagpalataw kan hapot na, “Natatakot daw si Job sa Dios na mayo nin kabayadan?” Dangan, an Diablo tusong pinakaraot kapwa an Dios asin si Job paagi sa pagsahot na nabakal nin Dios an kaimbodan ni Job paagi sa pagprotehir asin pagbendisyon sa saiya. “Alagad ngonyan,” an angat ni Satanas ki Jehova, “tabi unata an saimong kamot asin dotdota an gabos niang sadiri asin helinga kun baga dai ka nia sumpaon sa saimo mismong lalauogon.”​—Job 1:​8-11.

12. (a) Anong mga hapot an masisimbag sana kun totogotan nin Dios si Satanas na baloon si Job? (b) Ano an ibinunga kan pagbalo ki Job?

¹² Naglilingkod daw si Job ki Jehova huli sana sa gabos na karahayan na saiyang inako hale sa Dios? Magdadanay daw na marigon an integridad ni Job sa irarom nin pagbalo? Igwa man daw si Jehova nin igong kompiansa sa saiyang lingkod na togotan siang baloon? An mga hapot na ini puedeng masimbag kun totogotan ni Jehova si Satanas na itao ki Job an pinakamakuring pagbalo. An maimbod na dalan ni Job sa irarom kan pagbalo na itinogot nin Dios, na isinasaysay sa libro nin Job, napatunayan na lubos na pagkabindikar sa katanosan ni Jehova asin sa integridad nin tawo.​—Job 42:​1, 2, 12.

13. Paano kita napapalabot sa nangyari sa Eden asin ki Job?

¹³ Minsan siring, an nangyari sa tatamnan nin Eden asin sa tawong si Job igwa nin mas hararom na implikasyon. An mga isyu na pinalataw ni Satanas may labot sa bilog na katawohan, kabale kita ngonyan. Pinakaraot an ngaran nin Dios, asin inangat an saiyang soberaniya. An pagkamatanos kan linalang nin Dios, an tawo, ibinugtak sa pagduda. An mga isyung ini kaipuhan na husayon. 

KUN PAANO HUHUSAYON AN MGA ISYU

14. Kun napapaatubang sa angat na maraot an intension, ano an tibaad gibohon nin sarong sinasahotan?

¹⁴ Tanganing ikailustrar, sabihon niato na kamo sarong mamomoton na magurang na may nagkapirang aki sa sarong maogmang pamilya. Ipamugtak na an saro sa saindong kataraed nagpapalakop nin mga kaputikan, na sinasahotan kamo na sarong maraot na magurang. Kumusta kun an kataed nagsasabi na dai kamo namomotan kan saindong mga aki, na sinda nag-iistar sa saindo huli sana ta mayo sindang aram na mas marahay na situwasyon, asin na sinda malayas kun may magtao sainda nin oportunidad. ‘Karungawan!’ an tibaad sabihon nindo. Iyo, alagad paano nindo patutunayan iyan? An ibang magurang tibaad maanggot nin grabe. Apuera sa pagcausa nin orog na problema, an siring na madahas na reaksion magtatao nin ebidensia sa mga kaputikan. An nakakokontentong paagi na resolberan an siring na problema iyo na tawan nin oportunidad  an nagsasahot sa saindo na patunayan an saiyang paghihingako asin na magpatunay an saindong mga aki na sinda sinserong namomoot sa saindo.

15. Paano pinagmarahay ni Jehova na atubangon an angat ni Satanas?

¹⁵ Si Jehova kaagid kan mamomoton na magurang. Si Adan asin Eva puedeng ikomparar sa mga aki, asin si Satanas angay sa kabtang kan putikon na kataed. An Dios madonong na dai tolos-tolos linaglag si Satanas, Adan, asin Eva kundi tinogotan an mga parakasalang ini na mabuhay nguna. Nagtao ini nin panahon sa satong enot na mga magurang na ponan an pamilya nin tawo, asin tinawan kaiyan nin oportunidad an Diablo na patunayan kun baga totoo an saiyang paghihingako tanganing mahusay an isyu. Minsan siring, sa kapinonan aram na nin Dios na an ibang tawo magigin maimbod sa saiya asin sa siring magpapatunay na si Satanas putikon. Nagpapasalamat nanggad kita na si Jehova padagos na binibendisyonan asin tinatabangan an mga namomoot sa saiya!​—2 Cronica 16:9; Talinhaga 15:3.

ANO AN NAPATUNAYAN?

16. Paano namugtak sa kapangyarihan ni Satanas an kinaban?

¹⁶ Durante kan haros bilog na kasaysayan nin tawo, si Satanas biyong libre na gibohon an saiyang mga pakana sa pagdominar sa katawohan. Kabilang sa iba pang bagay, saiyang iniimpluwensiahan an politikal na mga kapangyarihan asin nagpapalakop sia nin mga relihion na pairarom na nagsasamba sa saiya imbes na ki Jehova. Kaya an Diablo nagin “dios kan palakaw na ini nin mga bagay,” asin sia inaapod na “poon kan kinaban na ini.” (2 Corinto 4:4; Juan 12:31) Tunay nanggad, “an bilog na kinaban namumugtak sa kapangyarihan kan maraot.” (1 Juan 5:19) Nangangahulogan daw ini na napatunayan ni Satanas an saiyang paghihingako na puede niang patalikodon ki Jehova Dios an bilog na katawohan? Dai nanggad! Mantang tinotogotan si Satanas na magpadagos sa pag-eksister, si Jehova nagpapadagos na gibohon an saiyang sadiring katuyohan. Ano, kun siring, an ihinahayag kan Biblia mapadapit sa pagtogot nin Dios sa karatan? 

17. Ano an maninigo niatong girumdomon mapadapit sa dahelan nin karatan asin pagsakit?

¹⁷ An karatan asin pagsakit bakong si Jehova an dahelan. Mantang si Satanas an poon kan kinaban na ini asin an dios kan palakaw na ini nin mga bagay, sia asin an mga kakampi nia iyo an mga may paninimbagan sa presenteng kamugtakan sa sosyedad nin tawo asin sa gabos na kasakitan na tinitios nin katawohan. Mayo ni saro na tamang makasasabi na an Dios an dahelan kan siring na kasakitan.​—Roma 9:14.

18. Ano an pinatunayan kan pagtogot ni Jehova sa karatan asin pagsakit mapadapit sa ideya nin pagigin independiente sa Dios?

¹⁸ An pagtogot ni Jehova sa karatan asin pagsakit nagpatunay na an pagigin independiente sa Dios dai nagpangyari nin mas marahay na kinaban. Dai nanggad mapaiindahan, an kasaysayan nagkaigwa nin sunod-sunod na kalamidad. An dahelan kaini iyo na pinili kan mga tawo na lumakaw sa saindang sadiring independienteng dalan asin dai nagpaheling nin tunay na paggalang sa tataramon asin kabotan nin Dios. Kan an suanoy na banwaan ni Jehova asin an saindang mga namomoon daing kaimbodan na nagsunod “sa dalan nin kadaklan” asin isinikwal an saiyang tataramon, kapahapahamak an nagin resulta. Paagi sa saiyang propetang si Jeremias, an Dios nagsabi sa sainda: “An mga madonong nagkasoropog. Sinda nagkatarakot asin madadakop. Uya! Isinikwal ninda an mismong tataramon ni Jehova, asin ano an kadonongan ninda?” (Jeremias 8:5, 6, 9) Huli sa dai pakasunod sa mga pamantayan ni Jehova, an mga tawo sa pankagabsan nagin garo bapor na mayo nin timon, na inaapwak minsan saen sa sarong maalon na dagat.

19. Ano an patotoo na dai kaya ni Satanas na patumangon sa Dios an gabos na tawo?

¹⁹ An pagtogot nin Dios sa karatan asin pagsakit nagpatunay man na dai nahimo ni Satanas na patalikodon ki Jehova an bilog na katawohan. Ipinaheheling kan kasaysayan na perming igwa nin mga indibiduwal na nagdanay na maimbod sa Dios ano man an mga sugot o kasakitan na dinara sa sainda. Sa laog nin mga siglo, an kapangyarihan ni Jehova nahahayag para sa saiyang mga lingkod, asin an saiyang ngaran ikinapahahayag sa bilog na  daga. (Exodo 9:16; 1 Samuel 12:22) An Hebreo kapitulo 11 nagsasabi sa sato manongod sa dakol na maimbod, kabilang si Abel, Enoc, Noe, Abraham, asin Moises. An Hebreo 12:1 inaapod sindang sarong “dakulang panganoron nin mga saksi.” Mga halimbawa sinda nin marigon na pagtubod ki Jehova. Sa modernong mga panahon dakol man an nagtao kan saindang buhay na may dai nababaring integridad sa Dios. Paagi sa saindang pagtubod asin pagkamoot, dai mapagdududahan na pinatunayan kan siring na mga indibiduwal na dai kaya ni Satanas na patumangon sa Dios an gabos na tawo.

20. An pagtogot ni Jehova na magpadagos an karatan asin pagsakit nagpatunay sa ano manongod sa Dios asin sa katawohan?

²⁰ Sa katapustapusi, an pagtogot ni Jehova na magpadagos an karatan asin pagsakit nagtao nin patotoo na solamente si Jehova, na Kaglalang, an igwa nin kakayahan asin diretso na mamahala sa katawohan para sa saindang daing sagkod na bendisyon asin kaogmahan. Sa laog nin mga siglo, prinobaran nin katawohan an dakol na klase nin gobyerno. Alagad ano an nagin resulta? An komplikadong mga problema asin krisis na napapaatubang sa mga nasyon ngonyan igong ebidensia na tunay nanggad, siring sa idinodoon kan Biblia, “an tawo nagsakop sa tawo sa saiyang ikararaot.” (Eclesiastes 8:9) Si Jehova sana an makapagliligtas sa sato asin makaootob sa saiyang orihinal na katuyohan. Paano nia ini gigibohon, asin noarin?

21. Ano an gigibohon ki Satanas, asin siisay an gagamiton na gibohon ini?

²¹ Pakatapos tolos na si Adan asin Eva mabiktima kan pakana ni Satanas, ipinaisi nin Dios an Saiyang katuyohan mapadapit sa sarong paagi nin kaligtasan. Ini an ipinahayag ni Jehova mapadapit ki Satanas: “Pag-iiwalon ko ika asin an babae asin an saimong banhi asin an saiyang banhi. Lulugadon ka nia sa payo asin lulugadon mo sia sa bool.” (Genesis 3:15) An kapahayagan na iyan naggarantiya na an Diablo dai totogotan na gibohon an saiyang maraot na mga gibo sagkod lamang. Bilang Hade kan Mesiyanikong Kahadean, an ipinanugang Banhi, si Jesu-Cristo, ‘lulugadon si Satanas sa payo.’ Iyo, “sa dai na mahahaloy,” roronoton ni Jesus an rebeldeng si Satanas!​—Roma 16:20.

 ANO AN GIGIBOHON NINDO?

22. (a) Anong mga hapot an dapat nindong atubangon? (b) Minsan ngani iinuubos ni Satanas an saiyang kaanggotan sa mga maimbod sa Dios, sa ano sinda makasisierto?

²² Sa pakaaram kan mga isyung napapalabot, sa kiisay na kampi kamo maninindogan? Patutunayan daw nindo sa saindong mga gawe na kamo maimbod na parasuportar ki Jehova? Mantang aram ni Satanas na halipot na sana an saiyang panahon, gigibohon nia an gabos niang makakaya na iubos an saiyang kaanggotan sa mga nagmamawot na magpadanay nin integridad sa Dios. (Kapahayagan 12:12) Alagad puede kamong dumolok sa Dios para sa tabang huli ta “si Jehova tataong magligtas sa mga tawong may diosnon na debosyon hale sa pagbalo.” (2 Pedro 2:9) Dai nia itotogot na kamo masugotan nin labi sa saindong makakaya, asin matao sia nin luluwasan tanganing matagalan nindo an mga sugot.​—1 Corinto 10:13.

23. Sa ano kita may kompiansang makaaantisipar?

²³ May kompiansa na antisiparon niato an panahon na an Hadeng si Jesu-Cristo magibo nin aksion tumang ki Satanas asin sa gabos na nagsusunod sa saiya. (Kapahayagan 20:​1-3) Paparaon ni Jesus an gabos na may paninimbagan sa mga kasakitan asin kariribokan na tinios nin katawohan. Sagkod sa panahon na iyan, an saro na nangorognang makolog na klase nin pagsakit iyo an pagkagadan kan satong mga namomotan. Basahon an sunod na kapitulo tanganing maaraman kun ano an nangyayari sa sainda.

BALOON AN SAINDONG KAARAMAN

Paano niato naaaraman na bakong si Jehova an dahelan kan pagsakit nin tawo?

Anong mga isyu an pinalataw ni Satanas sa Eden asin lininaw kan kaaldawan ni Job?

An pagtogot nin Dios sa pagsakit nagpatunay sa ano?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]