Suku o Kuete Olonduko Viñami?

SIKA

Etambululo Liembimbiliya

Suku o kuete lika onduko yimosi. Kelimi lio Heveru ya sonehiwa ndoco י.הוה Kelimi liumbundu ya pongoluiwa hati “Yehova.” a Pocakati cuprofeto Isaya, Suku wa popia hati: “Ame ndi Yehova. Eyi oyo onduko yange.” (Isaya 42:8) Onduko Yehova yi molẽha olohũlũkãi 7 voviña viosimbu Viembimbiliya. Ka kuli onduko yi kuavo yi molẽha vali olonjanja vialua Vembimbiliya okuti oyo yi sule. Onduko eyi yi molehavo olonjanja vialua okuti olonduko vikuavo vi tiamisiwila ku Suku ci sule. b

Yehova o kuete olonduko vi kuavo?

Embimbiliya li popia lika onduko yimosi ya Suku, pole, li tukula olonduko vi kuavo viesumbilo ale olondaka vi tiamisiwila kokuaye. Ulala ukuãimo u lekisa olonduko viaco viesumbilo kuenda olondaka viaco. Pocakati cavio tu pondola oku kũlĩha ovina vialua vi lekisa ndomo Yehova a tuwa.

Olonduko Viesumbilo Ale Olondaka	Ovinimbu Viembimbiliya	Elomboloko
Alá	(Kacilomboloka cimue)	Ondaka “Alá” ya tunda kelimi lio Árabe kuenda yi lomboloka “Suku.” Ondaka “Alá” handukoko ya Suku. Ambimbiliya o Arabe kuenda alimi akuavo va tukula ondaka “Alá” oco va pitiye onduko yesumbilo yokuti “Suku.”
Ukuonene Wosi	Efetikilo 17:1	Unene waye wa velapo. Ondaka yo Heveru ʼEl Shad·dai,ʹ “Suku Ukuonene Wosi,” yi molẽha Vembimbiliya olohulukãi epandu vali.
“Alfa kuenda Ômega”	Esituluilo 1:8; 21:6; 22:13.	Ondaka Alfa kuenda Ômega, oletala yatete leyi ya sulako yo ambesendaliu yo Helasi. Ondaka yaco yi lomboloka “Tete kuenda oku sulako” ale “efetikilo kuenda esulilo.” Oyo yi lekisa okuti la limue eteke kua kaile kuenda ka ku kala vali Suku Ukuonene Wosi okuti Yehova ci sule.—Isaya 43:10.
Ukuasimbu	Daniele 7:9, 13, 22.	Suku ka kuatele efetikilo. Eye wa kala ale osimbu ovina viosi ka via lulikiwile. —Olosamo 90:2.
Ululiki	Isaya 40:28.	Suku wa lulika ovina viosi.
Isia	Mateo 6:9	Ono yomuenyo
Suku	Efetikilo 1:1	Ocina cosi ci fendeliwa ci pondola oku tukuiwa okuti o suku yimue. Ondaka eyi yi lombolokavo okuti wa “Pama; Ukuonene.” Ondaka yo Heveru ʼ Elo·himʹ, ya pongoluiwa okuti “Suku,’ kolondaka vikuavo yi lomboloka unene kuenda u soma wa Yehova.
Suku Yolosuku	Esinumuĩlo 10:17	Ondaka yi kuamiwa, oco ku lekisiwe okuti Suku fũ wa li tepa “lolosuku ka vi kuete esilivilo.”—Isaya 2:8.
Ulongisi wa Velapo	Isaya 30:20, 21	Eca a lungulo kuenda o longisa eci ca velapo kokuetu.—Isaya 48:17, 18.
Una Unene wo panga	Olosamo 149:2.	Wa lulika ovina viosi.—Esituluilo 4:11.
Suku Ukuesanju	1 Timoteo 1:11	Esanju li panga onepa kocituwa ca Suku.—Olosamo 104:31.
Ukuakuyeva ohutililo	Olosamo 65:2.	O yevelela olohutililo viosi vi lingiwa lutima wosi kokuaye.
Ame Ndi ka Kala Eci Nda Panga Oku Kala	Etundilo 3:14, Versão Rei Jaime	Eye o kala eci a panga oku kala oco a tẽlisa ocipango caye. Ondaka eyi ya pongoluiwavo ndoco, “Ame ndi ka kala eci nda panga oku kala” ale Ame ndi ka kala eci ndi yongola oku kala” (Bíblia Enfatizada, de Rotherham; Epongoluilo Lioluali Luokaliye) Olondaka evi via kuamiwa oco ci kuatise oku lombolola onduko ya Suku Yehova ya tukuiwa vocinimbu ci kuãimo—Etundilo 3:15.
Ukuesepa	Etundilo 34:14 Versão Rei Jaime	Suku o yongola okuti, tu u fendela lika eye. Ondaka yaco ya pongoluiwavo okuti “si ecelela okuti ku kala olosuku vi kuavo” ale “wa kũlĩhĩwa okuti o yongola okuti omanu vo fendela lika eye.”— Tradução da Sociedade Bíblica Portuguesa; Epongoluilo Lioluali Luo Kaliye.
Soma Onahũlũlua	Esituluilo 15:3	Uviali waye ka u kuete efetikilo ndaño esulilo.
Ñala	Olosamo 135:5	Ondaka yo Heveru ‘A·dhohnʹ kuenda ‘Adho·nim’ yi lomboloka “muẽle” ale “mesele.”
Ñala Ukualohoka	Isaya 1:9 Versão Rei Jaime; Va Roma 9:29. Versão Rei Jaime	Usongui wolohoka viovangelo. Ondaka “Ñala Ukualohoka” yi pondolavo oku pongoluiwa okuti “Yehova Ukualohoka.” Va Roma 9:29 Epongoluilo Lioluali Luokaliye Kũlĩhĩsa, etosi
Fũ	Olosamo 47:2	Wa velapo Voluali Luosi.
Una o Kola Koku Kola	Olosapo 9:10	Wa velapo koku kola ale wa liyelisa.
Utungi Wetu	Isaya 64:8	Ndeci utungi umue a pondola oku pongolola onata, Suku o kuete omoko komanu vosi. —Va Roma 9:20, 21.
Onjovoli	Isaya 41:14. Versão Rei Jaime	Pocakati cocisembi ale ocilumba ca Yesu, Suku o yovola omanu kekandu kuenda kolofa.—Yoano 3:16.
Handa	Olosamo 18:2, 46	Suku o popela kuenda o teyuila afendeli vaye.
Upopeli	Isaya 45:21	Suku o yovola afendeli vaye kohele kuenda kolofa.
Ungombo	Olosamo 23:1	Eye wa kapako vana vovumba.
Ñala Tõlo	Efetikilo 15:2	Ondaka yo Heveru ya pongoluila ‘Adho·naiʹ, yi lomboloka okuti Suku eye Ombiali ya velapo.
Tõlo	Daniele 7:18, 27	Osoma ya velapo.

Olonduko viovitumalo via tukuiwa vovisonehua vio Heveru

Olonduko vimue viovitumalo via tukuiwa Vembimbiliya via sokiyiwa oku pisa konduko ya Suku. Pole ovio halondukoko vikuavo via Suku.

Onduko yocitumalo	Ovinimbu Viembimbiliya	Elomboloko
Yehova-yire	Efetikilo 22:13, 14	‘Yehova o ka eca ovina vi sukiliwa.’
Yehova-nisi	Etundilo 17:15.	“Yehova Eye Uti Wange Wondimbukiso,” ale “epandela liange.” (Nova Versão Internacional) Afendeli va Yehova va pondola okuiya kokuaye oku sanda ekuatiso kuenda eteyuilo. —Etundilo 17:13-16.
Yehova-shalom	Olonganji 6:23, 24	Yehova Eye Ombembua.”
Yehova-Samá	Esekiele 48:35 Ocisoko Cembimbiliya co Katolica; Epongoluilo Lio Luali Luo Kaliye (com Referências), etosi	“Yehova Oko a Kasi.”

Esunga lieci ci kuetele esilivilo oku kũlĩha onduko ya Suku

Ku Suku, onduko yaye yi kuete esilivilo. Tua ci kũlĩha momo eye wa eye wa ecelela okuti onduko yaco yi sonehiwa Vembimbiliya olonjanja vialua. —Malakiya 1:11.
Omõla a Suku Yesu wa vangula olonjanja vilua viatiamẽla ku Suku vina vialua ndeci, eye wa likutilila ku Yehova hati: “onduko yove yi sumbiwe.”—Mateo 6:9; Yoano 17:6.
Oku kũlĩha loku tukula onduko ya Suku ovio ananga atete omunu a linga oco a kuate ukamba la Yehova. (Olosamo 9:10; Malakiya 3:16) Olosamo 91:14, Suku wa likuminya oku sumũlũisa akamba vaye hati: “Omo okuti eye o ndi sole, ndu ko yovola. Ndu ko teyuila, momo eye wa kũlĩha onduko yange.”—Olosamo 91:14.
Embimbiliya lia popia okuti kuli olosuku vialua. Olio hati: “kuli vana va tukuiwa okuti olosuku, ci kaile kilu, ci kaile posi, ndeci kuli “olosuku” vialua kuenda “oloñala” vialua” (1 Va Korindo 8:5, 6) Pole, olio li popia okuti kuli lika o Suku yimosi yocili kuenda onduko yaye Yehova.—Olosamo 83:18.

a Olonoño vimue vio ko Heveru va nõlapo oku pongolola onduko ya Suku okuti “Iavé” ale “Yavé.”

b Onjila yimue ya leluisiwa onduko ya Suku yeyi yokuti “Aleluya”, yi molẽha 50 kolonjanja Vembimbiliya. Olonjanja vilua onduko yaco “Aleluya” yi lomboloka okuti “Sivayi Yehova!”—Esituluilo 19:1 Versão Americana Padrão; Versão Rei Jaime.