ROZDZIAŁ 10

Dlaczego dbać o zdrowie?

Postaw znaczek ✔ obok celów, które chciałbyś osiągnąć.

□ Zminimalizuję stres.

□ Będę lepiej panować nad emocjami.

□ Wzmocnię poczucie własnej wartości.

□ Poprawię sprawność umysłową.

□ Będę mieć więcej energii.

□ Zadbam o cerę.

□ Schudnę.

NA NIEKTÓRE rzeczy w życiu nie masz wpływu — na przykład nie wybrałeś sobie rodziców ani rodzeństwa i nie ty zdecydowałeś, gdzie mieszkacie. Ale twoje zdrowie to już inna sprawa. Zależy ono nie tylko  od uwarunkowań genetycznych, lecz w dużym stopniu także od obranego przez ciebie stylu życia *.

Może powiesz: „Przecież jestem za młody, żeby przejmować się zdrowiem!”. Czy aby na pewno? Spójrz na cele wyszczególnione na stronie 71. Ile z nich zaznaczyłeś? Otóż każdy z nich ma związek z dbaniem o zdrowie.

Niewykluczone jednak, że podzielasz odczucia 17-letniej Amber, która mówi: „To było ponad moje siły, żeby jeść wyłącznie pełnoziarniste, niskotłuszczowe i bezcukrowe produkty!”. Jeśli masz podobny problem, nie martw się — nie chodzi o to, żeby zupełnie zrezygnować ze słodyczy albo dawać sobie w kość, biegając do upadłego. Aby lepiej wyglądać, wspaniale się czuć oraz w pełni wykorzystywać swój potencjał, niekiedy wystarczy wprowadzić kilka prostych zmian. Zobaczmy, jak się to udaje twoim rówieśnikom.

Odżywiaj się dobrze — wyglądaj lepiej!

Biblia radzi zachowywać umiar w jedzeniu. Czytamy w niej na przykład: „Nie bądź z tych, co (...) się lubią obżerać” (Przysłów 23:20, Biblia Tysiąclecia). Stosowanie się do tej rady nie zawsze przychodzi łatwo.

„Jak wielu nastolatków wciąż jestem głodny. Rodzice mówią, że mój żołądek to worek bez dna!” (15-letni Andrew).

„Ponieważ na razie nie widzę negatywnych skutków jedzenia niektórych rzeczy, więc nie wydaje mi się to takie złe” (19-letnia Danielle).

Czy w kwestii odżywiania się nie musiałbyś bardziej panować nad sobą? Oto, co pomogło niektórym młodym:

 Słuchaj swojego żołądka. „Kiedyś liczyłam kalorie, ale dzisiaj po prostu przestaję jeść, gdy poczuję, że jestem syta” — wyjaśnia 19-letnia Julia.

Unikaj bezwartościowego jedzenia. „Dzięki temu, że przestałem pić napoje gazowane, w ciągu miesiąca straciłem aż 5 kilogramów!” — wspomina 21-letni Peter.

Zmień szkodliwe nawyki żywieniowe. „Staram się nie brać dokładek” — mówi 19-letnia Erin.

Klucz do sukcesu: Nie rezygnuj z posiłków! Jeżeli będziesz to robić, uczucie głodu sprawi, że potem zjesz za dużo.

 Ćwicz więcej — czuj się wspaniale!

Biblia przyznaje, że aktywność fizyczna przynosi korzyści (1 Tymoteusza 4:8). Ale wielu młodych wcale się nie rwie do ćwiczeń.

„Aż trudno uwierzyć, ilu moich kolegów w szkole średniej nie zaliczyło wuefu. A przecież to najłatwiejszy przedmiot” (21-letni Richard).

„Niektórzy argumentują: ‚Po co wyciskać z siebie siódme poty i męczyć się, biegając w upale, skoro można grać na komputerze i udawać, że jest się kimś, kto to robi?’” (22-letnia Ruth).

Czy już na samą myśl o ćwiczeniach czujesz się zmęczony? Jeśli tak, to zwróć uwagę na trzy wymierne korzyści płynące z regularnej aktywności fizycznej:

Korzyść 1: Wzmocnisz układ odpornościowy. „Tata zawsze powtarzał: ‚Jeśli nie masz czasu na ćwiczenia, będziesz musiała znaleźć czas na chorowanie’” — opowiada 19-letnia Rachel.

Korzyść 2: Pobudzisz mózg do produkcji substancji chemicznych, które poprawiają samopoczucie. „Kiedy mam dużo  spraw na głowie, dla odprężenia idę pobiegać” — mówi 16-letnia Emily. „Czuję się potem jak nowo narodzona, pomaga mi to odreagować wszystkie napięcia”.

Korzyść 3: Przyjemnie spędzisz czas. „Kocham ruch na świeżym powietrzu”, opowiada Ruth, „i dlatego chodzę po górach, pływam, a także jeżdżę na snowboardzie i na rowerze”.

Klucz do sukcesu: Trzy razy w tygodniu poświęcaj minimum 20 minut na intensywną aktywność fizyczną, która sprawia ci przyjemność.

Wysypiaj się — w pełni wykorzystuj swój potencjał!

W Biblii czytamy: „Lepsza jest garść wytchnienia niż dwie garści trudu i pogoń za wiatrem” (Kaznodziei 4:6). Bez odpowiedniej ilości snu będziesz w kiepskiej formie.

„Jeżeli się nie wyśpię, jestem nieprzytomna. Ciężko mi się skupić na czymkolwiek” (Rachel).

„O drugiej po południu zdarza mi się taki kryzys, że mogłabym zasnąć w trakcie rozmowy” (19-letnia Kristine).

A czy ty nie potrzebujesz więcej snu? Skorzystaj z sugestii innych młodych:

 Unikaj przesiadywania do późna. „Staram się kłaść o rozsądnej godzinie” — mówi Catherine.

Nie prowadź nocnych pogawędek. „Czasami przyjaciele dzwonili albo esemesowali do mnie o naprawdę późnej godzinie”, przyznaje Richard, „ale niedawno nauczyłem się po prostu kończyć rozmowę i iść spać”.

Trzymaj się ustalonego rytmu dnia. Dwudziestoletnia Jennifer opowiada: „Od jakiegoś czasu pilnuję, by codziennie kłaść się i wstawać o stałych porach”.

Klucz do sukcesu: Staraj się sypiać przynajmniej osiem godzin na dobę.

Wystarczy kilka prostych kroków, a tyle możesz zyskać! Pamiętaj, że dobre zdrowie to świetny wygląd, wspaniałe samopoczucie i pełne wykorzystywanie swojego potencjału. W przeciwieństwie do niektórych dziedzin życia nad zdrowiem do pewnego stopnia masz kontrolę. Erin mówi: „W gruncie rzeczy o twoje zdrowie najlepiej może zadbać jedna osoba — ty sam”.

W NASTĘPNYM ROZDZIALE

Czy kwestia ubioru jest przyczyną tarć między tobą a rodzicami? Przeczytaj, jak moglibyście dojść do porozumienia.

[Przypis]

WERSET

„Ćwiczenie cielesne jest (...) pożyteczne” (1 Tymoteusza 4:8).

WSKAZÓWKA

Umów się z kimś, że będziecie ćwiczyć razem. Działa to mobilizująco, bo nie będziesz chciał zawieść tej drugiej osoby.

CZY WIESZ, ŻE...?

Aktywność fizyczna pobudza mózg do wydzielania endorfin — substancji chemicznych, które działają przeciwbólowo i poprawiają samopoczucie.

PLAN DZIAŁANIA!

Realistyczny cel, który mogę sobie wyznaczyć w związku ze sposobem odżywiania się: ․․․․․

Realistyczny cel, który mogę sobie wyznaczyć w związku z aktywnością fizyczną: ․․․․․

Przez najbliższy miesiąc postaram się spać przeciętnie ․․․․․ godzin na dobę.

Sprawy, o które zapytam rodziców: ․․․․․

ZASTANÓW SIĘ

● Jak dbanie o zdrowie może wpłynąć na twoje poczucie własnej wartości?

● Co jest jeszcze ważniejsze niż dbanie o kondycję fizyczną? (1 Tymoteusza 4:8).

[Napis na stronie 74]

„Fajnie się czuję podczas ćwiczeń. A gdy zaczynam też lepiej wyglądać, daje mi to porządny zastrzyk pewności siebie” (Emily).

[Ramka na stronie 73]

„Zdecydowałam się na nowy styl życia”

„Byłam grubą nastolatką i wcale mi się to nie podobało. Źle wyglądałam, źle się czułam i byłam nieszczęśliwa! Od czasu do czasu stosowałam różne diety, ale potem zawsze przybierałam na wadze. Dlatego w wieku 15 lat powiedziałam sobie: ‚Dość tego!’. Chciałam schudnąć w odpowiedni sposób — w sposób, który przyniósłby efekty na całe życie. Kupiłam książkę omawiającą podstawy żywienia oraz zasady aktywności fizycznej i wprowadziłam te wskazówki w czyn. Postanowiłam, że nawet jeśli powinie mi się noga albo dopadnie mnie zniechęcenie, nie poddam się. I wiecie co? Zadziałało! W ciągu roku straciłam 25 kilogramów. Przez następne dwa lata utrzymałam wagę, choć nie sądziłam, że jest to możliwe. Myślę, że powodzenie zawdzięczam nie tylko diecie. Zdecydowałam się na nowy styl życia” (18-letnia Catherine).

[Ilustracja na stronie 74]

Ze zdrowiem jest jak z autem — żeby się nie zepsuło, trzeba o nie dbać