„Muzyka moich rodziców to naprawdę totalna nuda” — narzeka 17-letni Jordan *.

„Z muzyki, której słucha mój syn, przebija niepokój i gniew” — skarży się jego matka, Denise.

DLACZEGO między rodzicami a nastoletnimi dziećmi często dochodzi do nieporozumień na tle gustów muzycznych? Po pierwsze dlatego, że upodobania zmieniają się z wiekiem. Po drugie, zmienia się sama muzyka. To, co dzisiaj jest na topie, jutro trafi do lamusa.

Tak czy owak, na muzykę nie pozostajemy obojętni. Czy zauważasz, jak wpływa ona na twoje emocje? Gdy Saul, król starożytnego Izraela, miał zły nastrój, wyciszał się przy kojących dźwiękach harfy (1 Samuela 16:23). Pod pewnymi względami piosenki mogą być jak nasi znajomi. Niektóre wyzwalają w nas pozytywne uczucia, takie jak szczęście czy miłość, inne podsycają te negatywne — gniew i nienawiść (Przysłów 13:20).

W związku z tym i dzieci, i rodzice powinni mądrze dobierać sobie muzykę. Jeżeli jesteś matką lub ojcem, to czy naprawdę interesujesz się tym, czego słuchają twoje dzieci? Czy ustalasz w tej dziedzinie konkretne reguły?

 Nie chodzi jedynie o to, żeby zakazać określonych płyt czy gatunków muzycznych. Powinieneś raczej pomóc nastolatkom poszukać wartościowej muzyki. W pewnej książce czytamy: „Nie można po prostu odebrać komuś tego, na czym mu bardzo zależy, i pozostawić go w próżni. Jeśli nie otrzyma czegoś w zamian, powróci do starych zwyczajów” (On Becoming Teenwise).

Kolejna istotna sprawa: Ile czasu twoje dzieci poświęcają na słuchanie muzyki? Czy nie zaniedbują przez to rzeczy ważniejszych, jak odrabianie lekcji, zajęcia duchowe albo obowiązki w domu? Biblia realistycznie zauważa: „Na wszystko jest wyznaczony czas” (Kaznodziei 3:1).

Nie można też pominąć kwestii odosabniania się. Oczywiście potrzebujemy trochę prywatności i czasu, by porozmyślać — w przeciwnym razie groziłaby nam duchowa pustka (Psalm 1:2, 3). Jednak ktoś, kto nadmiernie się izoluje, może popaść w egocentryzm i samolubstwo (Przysłów 18:1). Filip, obecnie 20-letni, traktował słuchanie muzyki jako „chwilę dla siebie”. „Ale mama martwiła się, że unikam ludzi” — wyjaśnia.

Co pomoże nastolatkom i ich rodzicom dojść w tej sprawie do porozumienia? Jak wszyscy możemy mądrze wybierać muzykę? Wiele osób przekonało się o praktycznej wartości zasad biblijnych. Przedyskutuj z dziećmi trzy poniższe zagadnienia:

● Jakie treści przekazuje muzyka? „Rozpusta i wszelka nieczystość lub chciwość niech nawet nie będą wśród was wspominane” (Efezjan 5:3). Sporo piosenek ma zupełnie niewinne teksty. Ale inne pośrednio bądź całkiem otwarcie pochwalają czy wręcz lansują zachowania naruszające szlachetne wartości, na przykład zasady biblijne. Niektóre gatunki muzyczne są znane z propagowania niemoralności, nienawiści czy przemocy. „Teksty rapowe czasami są szokujące, niekiedy brutalne, a także ziejące mizoginią [nienawiścią do kobiet] i nieprzyzwoitością” — przyznaje socjolog Karen Sternheimer. Z kolei piosenki heavymetalowe często nawiązują do przemocy i okultyzmu. Nawet muzyka pop może propagować wątpliwe zachowania. Żeby więc mądrze dobierać sobie muzykę, korzystaj ze swojej „zdolności  rozumowania” (Rzymian 12:1). Nie idź ślepo za tym, co jest modne lub atrakcyjnie brzmi.

● Jak dana muzyka wpływa na moje uczucia? „Strzeż swego serca, bo z niego pochodzą źródła życia” (Przysłów 4:23). Muzyka, którą wybierasz, nie tylko wyjawia, co masz w umyśle i w sercu, ale też wpływa na twoje wnętrze. Wspomniany już Jordan przyznaje: „Niektóre rodzaje muzyki wyzwalały we mnie gniew i agresję”. Dlatego zadaj sobie następujące pytania: „Jak muzyka oddziałuje na mój nastrój i myśli? Czy przynosi mi ukojenie i odprężenie, czy raczej wywołuje we mnie napięcie i poirytowanie? Czy budzi nieprzyzwoite myśli?” (Kolosan 3:5). Jeżeli jakaś muzyka rodzi w tobie niepożądane myśli i uczucia, rozsądek podpowiada, żeby ją odrzucić (Mateusza 5:28, 29). Siedemnastoletnia Hannah mówi: „Widzę, ile szkody wyrządza niewłaściwa muzyka, więc nie chcę mieć z nią nic wspólnego”.

● Czy ta muzyka nie wpłynie na mój system wartości? „Miejcie w nienawiści zło, a miłujcie dobro” — czytamy w Księdze Amosa 5:15. W obecnych czasach nie przychodzi to łatwo, gdyż zgodnie z proroctwem biblijnym ludzie są „rozmiłowani w samych sobie, rozmiłowani w pieniądzach, zarozumiali, wyniośli, bluźniercy, nieposłuszni rodzicom, niewdzięczni, nielojalni, wyzuci z naturalnego uczucia, nieskłonni do jakiejkolwiek ugody, oszczercy, nie panujący nad sobą, zajadli, nie miłujący dobroci, (...) miłujący bardziej rozkosze niż miłujący Boga” (2 Tymoteusza 3:1-4). Dlatego werset 5 dodaje: „Od takich ludzi trzymaj się z daleka” (Współczesny przekład).

W jakim sensie trzymać się z daleka od takich ludzi? Nie wystarczy tylko nie szukać ich  towarzystwa. Trzeba też odrzucać wszystko, co odzwierciedla ich spaczony sposób myślenia (Efezjan 4:25, 29, 31). Ale czy takie podejście nie ograniczy zbytnio twojej wolności wyboru? W żadnym wypadku!

Otwórz się na inne rodzaje muzyki

W wielu domach rodzice i nastoletnie dzieci odkrywają nawzajem swoje muzyczne fascynacje. Lena opowiada: „Moja 13-letnia córka zainteresowała mnie swoją ulubioną muzyką i teraz ja także słucham jej z przyjemnością”. Rodzice 16-letniej Heather regularnie wymieniają się z córką płytami.

Na całym świecie miliony Świadków Jehowy w różnym wieku i z różnych kręgów kulturowych słuchają rozmaitych utworów muzycznych, w tym wzbogacających duchowo melodii ze śpiewnika Śpiewajmy Jehowie *. Rzecz jasna melodie tych pieśni mogą odbiegać stylem od tego, czego się zazwyczaj słucha w niektórych kulturach.

Jeżeli chcesz kupić płytę albo pobrać jakąś muzykę z Internetu, to niezależnie od tego, czy jesteś rodzicem, czy nastolatkiem, zadaj sobie następujące pytania: „Komu zawdzięczam to, że mogę się cieszyć muzyką? Czyż nie Stwórcy, Jehowie Bogu? Jak więc mogę okazać, że naprawdę cenię Jego dary? Czy nie w ten sposób, że będę zważać na to, co w Jego oczach jest dobre i mądre, a co złe i niemądre?”. Przeanalizowanie tych pytań pomoże ci rozważnie dobierać muzykę i tym samym sprawiać radość nie tylko sobie, lecz także Stwórcy (Przysłów 27:11).

[Przypisy]

[Napis na stronie 7]

Niektóre gatunki muzyczne są znane z propagowania niemoralności

[Napis na stronie 8]

Wybór wartościowej muzyki jest naprawdę ogromny

[Ramka na stronie 7]

Dlaczego dokonałem zmian

„Dorastanie upłynęło mi pod znakiem alkoholu, narkotyków i awantur”, opowiada 24-letni Ashley, „a katalizatorem tego wszystkiego była muzyka — heavy metal i rap. Bluźniercze i tchnące nienawiścią słowa oraz mocny, ostry rytm sprawiały, że czułem się silny. Dzięki tej muzyce czułem się też związany z kumplami biorącymi narkotyki. Naszymi idolami i bohaterami byli raperzy i zespoły heavymetalowe.

„Wkrótce jednak życie wymknęło mi się spod kontroli. Mając 17 lat, omal nie umarłem wskutek przedawkowania narkotyków. Gdy się ocknąłem, pomodliłem się do Boga o pomoc. Kiedyś pewien chłopak powiedział mi, że Bóg ma na imię Jehowa. Skojarzyłem to sobie ze Świadkami Jehowy, więc zajrzałem do książki telefonicznej, skontaktowałem się z nimi i zacząłem studiować Biblię.

„Zerwałem z nałogami i postanowiłem pozbyć się płyt z ulubioną muzyką. Wyrzuciłem je do kosza, ale wciąż nie mogłem oderwać od nich wzroku. Miałem rozdarte serce. Wtedy przypomniałem sobie, że ta muzyka i moje słabości niszczą mnie. Odwróciłem się i odszedłem.

„Mimo upływu lat dalej ciągnie mnie do heavy metalu i rapu. Unikam ich więc jak narkotyków. Teraz słucham innej muzyki, na przykład ballad, soft rocka, czasem muzyki poważnej. Najważniejsze jednak, że odzyskałem kontrolę nad swoim życiem”.

[Ramka na stronie 9]

Wskazówki dla rodziców

Czy masz zastrzeżenia do muzyki, której słucha twoje dziecko? Czy możesz mu jakoś pomóc bez wszczynania wojny? Oto kilka podpowiedzi:

Zdobądź informacje. Zanim zaczniesz rozmowę, ustal fakty. Posłuchaj tej muzyki, zwróć uwagę na słowa, przypatrz się okładkom płyt, obejrzyj teledyski. Zastanów się: „Czy istnieją powody do obaw, czy jedynie się czepiam?”. W Biblii czytamy: „Rozumni ludzie myślą, zanim coś powiedzą; wtedy ich wypowiedzi są bardziej przekonujące” (Przysłów 16:23, Today’s English Version).

Bądź wnikliwy. Muzyka może być jak okno, przez które zajrzysz do świata i serca dziecka. Delikatnie postaraj się poznać jego uczucia. Zapytaj: „Dlaczego podoba ci się ta muzyka? Czy wyraża jakieś twoje zmartwienia?”. Uważnie wysłuchaj odpowiedzi. W Księdze Przysłów 20:5 napisano: „Myśl w sercu męża jest jak głębokie wody, lecz mąż mający rozeznanie — ten jej naczerpie”.

Działaj konstruktywnie. Twoim celem nie jest po prostu nakłonienie dziecka do wyrzucenia płyty z niestosowną muzyką. Chodzi raczej o wyćwiczenie jego ‛władz poznawczych, aby odróżniało to, co właściwe, od tego, co niewłaściwe’, i potrafiło samodzielnie podejmować mądre decyzje (Hebrajczyków 5:14). Daj dziecku coś, co ma nieprzemijającą wartość: naucz je zbierać informacje i analizować zasady biblijne. W ten sposób pomożesz mu rozwinąć umiejętność myślenia oraz zbożną mądrość, które są znacznie cenniejsze niż całe złoto tego świata! (Przysłów 2:10-14; 3:13, 14).

Bądź stanowczy, a zarazem współczujący i życzliwy. „Przyodziejcie się w tkliwe uczucia: współczucie, życzliwość, uniżenie umysłu, łagodność i wielkoduszną cierpliwość” (Kolosan 3:12). Gdy rozmawiasz z dzieckiem, nie bądź dogmatyczny ani nie narzucaj swego zdania. Nie zapominaj, że i ty byłeś kiedyś nastolatkiem.

[Ilustracja na stronie 8]

Przy doborze muzyki kieruj się wzniosłymi zasadami