Sa Jeremias 31:15, mabasa naton: “Amo ini ang ginasiling sang GINOO: ‘Ang tingug nabatian sa Rama, panalabiton kag paghibi nga mapait. Si Raquel nagahibi tungud sa iya mga anak; sia nagasikway sang paglipay tungud sa iya mga anak, bangud nga sila wala na.’”

Una nga napatay si Raquel sangsa iya duha ka anak nga lalaki. Gani, daw sala ang ginsulat ni Jeremias pagligad sang 1,000 ka tuig sa tapos napatay si Raquel.

Ang una niya nga anak amo si Jose. (Gen. 30:22-24) Sang ulihi, nakaanak sia liwat, nga ginhingalanan nga Benjamin. Pero si Raquel napatay sang ginbun-ag niya ang iya ikaduha nga anak. Gani ang pamangkot amo: Ngaa ang Jeremias 31:15 nagsiling nga naghilibion sia tungod “wala na” ang iya mga anak?

Talalupangdon gid nga ang iya una nga anak, nga si Jose, nangin amay sang ulihi nanday Manases kag Efraim. (Gen. 41:50-52; 48:13-20) Sang ulihi, ang Efraim nangin prominente kag impluwensiado nga tribo sa bug-os nga naaminhan nga ginharian sang Israel nga nagrepresentar sa tanan nga napulo ka tribo. Sa pihak nga bahin, ang tribo nga naghalin sa ikaduha nga anak ni Raquel, nga si Benjamin, nangin bahin sang nabagatnan nga ginharian, upod sa Juda. Gani, masiling nga si Raquel nagasimbulo sa tanan nga iloy sang Israel, sang naaminhan kag nabagatnan nga ginharian.

Sang ginsulat ang libro sang Jeremias, ang naaminhan nga napulo ka tribo nga ginharian nalutos na sang mga Asirianhon kag madamo nga pumuluyo sini ang ginbihag. Pero, ang pila ka kaliwat sang Efraim mahimo nagpalagyo sa teritoryo sang Juda. Sang 607 B.C.E., ginlutos sang mga Babilonianhon ang nabagatnan nga duha ka tribo nga ginharian sang Juda. Daw ginapakita nga subong bahin sang pagpangdaug, madamo nga bihag ang gintipon sa Rama, nga mga walo ka kilometro sa aminhan sang Jerusalem. (Jer. 40:1) Ayhan ang pila ginpatay sa teritoryo sang Benjamin diin ginlubong si Raquel. (1 Sam. 10:2) Gani ang paghilibion ni Raquel tungod sa iya mga anak mahimo magpatuhoy sa iya malaragwayon nga paglalaw sa mga Benjaminhon sa kabilugan ukon sa mga ginpatay sa Rama. Posible man nga ginapakita sini nga ang tanan nga iloy sa katawhan sang Dios naghilibion tungod sa kamatayon ukon pagkabihag sang Israel.

Ano man ang paathag sini, ang ginsambit ni Jeremias parte sa paghilibion ni Raquel tungod sa iya mga anak isa ka tagna nga natuman siniglo sang ulihi, sang yara sa katalagman ang kabuhi sang bata nga si Jesus. Si Hari Herodes nagsugo nga patyon ang tanan nga bata nga lalaki nga asta duha ka tuig ang edad sa Betlehem, nga yara sa bagatnan sang Jerusalem. Gani yadto nga mga bata wala na; patay na sila. Imadyina ang paghilibion sang mga iloy tungod sa kamatayon sang ila mga anak! Daw pareho lang nga ini nga mga paghilibion mabatian asta sa Rama, sa aminhan sang Jerusalem.—Mat. 2:16-18.

Gani, sa panahon ni Jeremias kag sa panahon ni Jesus, ang paghilibion ni Raquel nagakaigo gid nga paglaragway sa kasubo sang Judiyo nga mga iloy tungod sa ila ginpatay nga mga anak. Siempre, ang mga napatay kag nagkadto “sa duta sang kaaway” nga kamatayon mahimo makapanginpadlos gikan sa kamot sina nga kaaway kon banhawon na sila.—Jer. 31:16; 1 Cor. 15:26.