Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

“Amɛnyiɛɔ Toobi Lɛ Sɛɛ” Daa

“Amɛnyiɛɔ Toobi Lɛ Sɛɛ” Daa

“Amɛnyiɛɔ Toobi Lɛ Sɛɛ” Daa

“Amɛnyiɛɔ toobi lɛ sɛɛ kɛyaa he fɛɛ he ni eyaa.”—KPOJ. 14:4.

1. Te Yesu anɔkwa kaselɔi lɛ fee amɛnii yɛ esɛɛnyiɛmɔ he amɛha tɛŋŋ?

BENI Yesu etsu esɔɔmɔ nitsumɔ lɛ aaafee afii enyɔ kɛ fã lɛ, “etsɔɔ nii yɛ kpeehe ko yɛ Kapernaum.” Beni etsɔɔ nii lɛ, “ekaselɔi lɛ ateŋ mɛi pii ku amɛsɛɛ ni amɛkɛ lɛ enyiɛɛɛ dɔŋŋ,” ejaakɛ amɛnu he akɛ ewiemɔ lɛ wa. Beni Yesu bi ebɔfoi 12 lɛ kɛji amɛ hu amɛmiisumɔ ni amɛku amɛsɛɛ lo lɛ, Simon Petro ha lɛ hetoo akɛ: “Nuŋtsɔ, namɔ ŋɔɔ wɔɔtee? Bo oyɔɔ naanɔ wala wiemɔi lɛ; ni wɔ lɛ wɔhe wɔye ni asaŋ wɔná wɔle akɛ bo ji Kristo, Nyɔŋmɔ hiɛkãlɔ lɛ bi lɛ!” (Yoh. 6:48, 59, 60, 66-69) Yesu anɔkwa kaselɔi lɛ kpaaa esɛɛ nyiɛmɔ. Beni akɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ fɔ amɛ mu lɛ, amɛtee nɔ amɛbo Yesu gbɛtsɔɔmɔi atoi.—Bɔf. 16:7-10.

2. (a) Namɔ ji “tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ” loo “tsulɔ nukpa anɔkwafo” lɛ? (b) Mɛɛ gbɛ nɔ tsulɔ lɛ efee nɔkwɛmɔnɔ kpakpa akɛ mɛi ni ‘nyiɛɔ Toobi lɛ sɛɛ’?

2 Te Kristofoi ni afɔ amɛ mu ni yɔɔ ŋmɛnɛ lɛ hu feɔ amɛnii amɛhaa tɛŋŋ? Yesu tsɛ́ kuu ni ji esɛɛnyiɛlɔi ni akɛ mumɔ efɔ amɛ mu ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ akɛ “tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ” loo “tsulɔ nukpa anɔkwafo” yɛ egbalɛ ni kɔɔ ‘ebaa lɛ kɛ je nɛŋ naagbee lɛ he okadi’ lɛ he lɛ mli. (Mat. 24:3, 45; Luka 12:42) Tsulɔ kuu lɛ efee nɔkwɛmɔnɔ ni nɔ bɛ akɛ mɛi ni ‘nyiɛɔ Toobi lɛ sɛɛ kɛyaa he fɛɛ he ni eyaa.’ (Nyɛkanea Kpojiemɔ 14:4, 5.) Emli bii lɛ etee nɔ amɛhi shi akɛ oblahii muji yɛ mumɔŋ shishinumɔ naa kɛtsɔ “Babilon kpeteŋkpele lɛ,” ni damɔ shi kɛha je lɛŋ apasa jamɔi fɛɛ lɛ, hemɔkɛyelii kɛ nifeemɔi ni amɛkɛbuleee amɛhe lɛ nɔ. (Kpoj. 17:5) Anaaa apasa tsɔɔmɔ ko kwraa “yɛ amɛdaaŋ,” ni amɛyaa nɔ amɛhiɔ shi akɛ mɛi ni “kpa ko bɛ amɛhe” yɛ Satan je lɛ mli. (Yoh. 15:19) Wɔsɛɛ lɛ, mɛi ni afɔ amɛ mu lɛ ateŋ mɛi ni eshwɛ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ ‘baanyiɛ’ Toobi lɛ sɛɛ kɛya ŋwɛi.—Yoh. 13:36.

3. Mɛni hewɔ ehe hiaa ni wɔná hekɛnɔfɔɔ yɛ tsulɔ kuu lɛ mli lɛ?

3 Yesu eŋɔ tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ “eto ewebii” ni ji aŋkroaŋkroi ni feɔ tsulɔ kuu lɛ “anɔ,” “koni eha amɛ amɛŋmaa yɛ be ni sa nɔ.” Agbɛnɛ hu, eŋɔ tsulɔ lɛ “eto enii fɛɛ kwa nɔ.” (Mat. 24:45-47) “Tooi krokomɛi” lɛ ateŋ mɛi ni ji “asafo babaoo” lɛ fata “enii” lɛ ahe. (Kpoj. 7:9; Yoh. 10:16) Ani esaaa akɛ aŋkroaŋkroi ni afɔ amɔ mu lɛ kɛ “tooi krokomɛi” lɛ fɛɛ náa hekɛnɔfɔɔ yɛ tsulɔ ni aŋɔ lɛ ato amɛ nɔ lɛ mli? Wɔyɛ yiŋtoi babaoo ni wɔɔdamɔ nɔ wɔná hekɛnɔfɔɔ yɛ tsulɔ kuu lɛ mli. Yiŋtoi nɛɛ ateŋ enyɔ ni sa kadimɔ waa nɛ: (1) Yehowa yɛ hekɛnɔfɔɔ yɛ tsulɔ kuu lɛ mli. (2) Yesu hu yɛ hekɛnɔfɔɔ yɛ tsulɔ kuu lɛ mli. Nyɛhaa wɔpɛia odaseyelii ni tsɔɔ akɛ Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ Yesu Kristo fɛɛ yɛ hekɛnɔfɔɔ kwraa yɛ tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ mli lɛ amli wɔkwɛa.

Yehowa yɛ Hekɛnɔfɔɔ yɛ Tsulɔ lɛ Mli

4. Mɛni hewɔ wɔbaanyɛ wɔná hekɛnɔfɔɔ yɛ mumɔŋ niyenii ni tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ kɛlɛɔ wɔ lɛ mli lɛ?

4 Nyɛhaa wɔsusua nɔ ni haa tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ nyɛɔ ekɛ mumɔŋ niyenii kpakpai haa yɛ be ni sa mli lɛ he wɔkwɛa. Yehowa kɛɛ akɛ: “Magbele ojwɛŋmɔ mli ni matsɔɔo gbɛ ni onyiɛ nɔ.” Ekɛshi sɛɛ akɛ: “Mawoo ŋaa, mihiŋmɛi kã ohe.” (Lala 32:8) Hɛɛ, Yehowa tsɔɔ tsulɔ lɛ gbɛ. No hewɔ lɛ, wɔbaanyɛ wɔná hekɛnɔfɔɔ kwraa yɛ Ŋmalɛ mli nilee, shishinumɔ, kɛ gbɛtsɔɔmɔ ni wɔnine shɛɔ nɔ kɛjɛɔ tsulɔ lɛ ŋɔɔ lɛ mli.

5. Mɛni tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ mumɔ lɛ miitsu nii yɛ tsulɔ kuu lɛ nɔ?

5 Agbɛnɛ hu, Yehowa kɛ emumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ duroɔ tsulɔ kuu lɛ. Eyɛ mli akɛ anaaa Yehowa mumɔ lɛ moŋ, shi anaa yibii ni ehaa mɛi ni etsuɔ nii yɛ amɛ nɔ lɛ woɔ lɛ. Bo lɛ, susumɔ nɔ ni tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ enyɛ etsu yɛ Yehowa Nyɔŋmɔ, e-Bi lɛ, kɛ Maŋtsɛyeli lɛ he odase ni ayeɔ yɛ jeŋ fɛɛ lɛ he okwɛ. Yehowa jálɔi kɛ ekãa miijaje Maŋtsɛyeli lɛ he shɛɛ sane lɛ yɛ shikpɔji kɛ ŋshɔkpɔi ni fa fe 230 anɔ. Enɛ ji odaseyeli ni ma shi shiŋŋ ní tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ mumɔ lɛ miitsu nii yɛ tsulɔ lɛ nɔ, aloo jeee nakai? (Nyɛkanea Bɔfoi lɛ Asaji 1:8.) Bɔni afee ni tsulɔ kuu lɛ anyɛ ekɛ mumɔŋ niyenii alɛ Yehowa webii ni yɔɔ jeŋ fɛɛ yɛ be ni sa mli lɛ, ehe bahiaa ni ekpɛ yiŋ srɔtoi ni he hiaa. Tsulɔ kuu lɛ jieɔ sui tamɔ suɔmɔ, mlijɔlɛ, kɛ mumɔ lɛ yibii krokomɛi lɛ akpo beni ekpɛɔ yiŋ srɔtoi lɛ, kɛ beni etsuɔ eyiŋkpɛi nɛɛ ahe nii lɛ.—Gal. 5:22, 23.

6, 7. Te Yehowa yɔɔ hekɛnɔfɔɔ yɛ tsulɔ anɔkwafo lɛ mli eha tɛŋŋ?

6 Kɛ́ wɔjwɛŋ nibii ni Yehowa kɛwo tsulɔ anɔkwafo lɛ shi lɛ anɔ lɛ, no baaye abua wɔ ni wɔna bɔ ni Yehowa yɔɔ hekɛnɔfɔɔ babaoo yɛ tsulɔ lɛ mli. Bɔfo Paulo ŋma akɛ: “Abaakpã tɛtɛrɛmantɛrɛ, ni aaatee gbohii ashi ni amɛfiteŋ dɔŋŋ, ni wɔ lɛ, abaatsake wɔ. Ejaakɛ ja nɛkɛ fitemɔ nɔ̃ nɛɛ wo nɔ ni fiteee lɛ, ni nɛkɛ gbele nɔ̃ nɛɛ wo nɔ ni gbooo lɛ.” (1 Kor. 15:52, 53) Kɛ́ atée Kristo sɛɛnyiɛlɔi ni afɔ amɛ mu ní kɛ anɔkwayeli sɔmɔɔ Nyɔŋmɔ ní gboiɔ kɛ gbɔmɔtsei ni fiteɔ lɛ ashi lɛ, amɛnáa gbɔmɔtsei ni hi fe ŋwɛi bɔfoi ni yɔɔ naanɔ wala lɛ anɔ̃ lɛ. Ahaa amɛ wala ni sɛɛ nyɛŋ afo kɔkɔɔkɔ, ni anyɛŋ akpãta amɛhiɛ hu. Kɛfata he lɛ, ahaa amɛ gbɔmɔtsei ni nyɛŋ afite, ni etamɔ nɔ ni amɛgbɔmɔtsei lɛ diɛŋtsɛ baabaa amɛhe yi. Kpojiemɔ 4:4 lɛ tsɔɔ akɛ mɛi ni atée amɛ shi nɛɛ tara sɛii anɔ ni shika akekerei fimɔ amɛyitsei. Kristofoi ni afɔ amɛ mu lɛ baatsɔmɔ maŋtsɛmɛi. Shi jeee odaseyelii lɛ fɛɛ nɛ.

7 Kpojiemɔ 19:7, 8 lɛ kɛɔ akɛ: “Toobi lɛ yookpeemɔ lɛ eshɛ, ni eŋa lɛ esaa ehe eto. Ni aha lɛ klala ni he tse ni kpɛɔ nyɛramnyɛram koni ewo. Ejaakɛ klala lɛ ji krɔŋkrɔŋbii lɛ ajalɛ nii lɛ.” Yehowa ehala Kristofoi ni afɔ amɛ mu lɛ koni amɛtsɔ ayemforo kɛha e-Bi lɛ wɔsɛɛ. Nibii srɔtoi ni akɛbaaduro amɛ—gbɔmɔtso ni fiteee, wala ni anyɛŋ hiɛ akpãta kɔkɔɔkɔ, maŋtsɛyeli, “Toobi lɛ yookpeemɔ”—lɛ ji nikeenii ni haa mɔ naa kpɛɔ ehe naakpa! Enɛɛmɛi ji odaseyelii ni taa mɔ tsuiŋ ni tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ yɛ hekɛnɔfɔɔ yɛ mɛi ni afɔ amɛ mu ni ‘nyiɛɔ toobi lɛ sɛɛ kɛyaa he fɛɛ he ni eyaa lɛ’ mli.

Yesu yɛ Hekɛnɔfɔɔ yɛ Tsulɔ lɛ Mli

8. Mɛɛ gbɛ nɔ Yesu tsɔɔ yɛ akɛ eyɛ hekɛnɔfɔɔ yɛ esɛɛnyiɛlɔi ni akɛ mumɔ efɔ amɛ mu lɛ amli?

8 Mɛɛ odaseyelii tsɔɔ akɛ Yesu yɛ hekɛnɔfɔɔ kwraa yɛ esɛɛnyiɛlɔi ni akɛ mumɔ efɔ amɛ mu lɛ amli? Gbi gbɛkɛ dani enɔ jetsɛremɔ lɛ agbe Yesu lɛ, ewo ebɔfoi anɔkwafoi 11 lɛ ashi. Ekɛɛ amɛ akɛ: “Nyɛji mɛi ni kɛ mi ehi shi yɛ mikaai lɛ amli; ni mi hu miito maŋtsɛyeli maha nyɛ taakɛ bɔ ni mitsɛ eto eha mi lɛ, koni nyɛye nii ni nyɛnu yɛ mikpɔlɔ lɛ he yɛ mimaŋtsɛyeli lɛ mli, ni nyɛtara sɛii anɔ ni nyɛkojo Israel akutsei nyɔŋma kɛ enyɔ lɛ.” (Luka 22:28-30) Kristofoi ni afɔ amɛ mu ni yibɔ ji 144,000 lɛ fɛɛ náa gbɛfaŋnɔ yɛ kpaŋmɔ ni Yesu kɛ mɛi 11 lɛ fee lɛ mli. (Luka 12:32; Kpoj. 5:9, 10; 14:1) Kɛ́ Yesu bɛ hekɛnɔfɔɔ yɛ amɛmli lɛ, ani ekɛ amɛ baafee kpaŋmɔ akɛ ekɛ amɛ baaye maŋtsɛ yɛ e-Maŋtsɛyeli lɛ mli?

9. Mɛni ji “[Kristo] nii fɛɛ kwa” lɛ ekomɛi?

9 Kɛfata he lɛ, Yesu Kristo eŋɔ tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ “eto enii fɛɛ kwa,” ni ji Maŋtsɛyeli lɛ he nibii fɛɛ ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ “nɔ.” (Mat. 24:47) Kristo nibii lɛ ekomɛi ji Yehowa Odasefoi ajeŋ muu fɛɛ nitsumɔhe yitso lɛ, nitsumɔhe niji srɔtoi lɛ, Kpee Asai, Maŋtsɛyeli Asai lɛ, kɛ amɛmli nibii fɛɛ, kɛ agbɛnɛ hu Maŋtsɛyeli shiɛmɔ kɛ kaselɔ feemɔ nitsumɔ lɛ. Ani oheɔ oyeɔ akɛ mɔ ko baaŋɔ enibii ni jara wa waa eha mɔ ko akɛ ekwɛ nɔ, ni ekɛtsu nii kɛji ebɛ hekɛnɔfɔɔ yɛ mɔ nɛɛ mli?

10. Mɛni tsɔɔ akɛ Yesu Kristo kɛ esɛɛnyiɛlɔi ni afɔ amɛ mu lɛ yɛ?

10 Beni atée Yesu shi ní eshwɛ fioo ebaaya ŋwɛi lɛ, ejie ehe kpo etsɔɔ ekaselɔi anɔkwafoi lɛ, ni ewo amɛ shi akɛ: “Naa, mi lɛ mikɛ nyɛ yɛ daa kɛyashi jeŋ naagbee lɛ.” (Mat. 28:20) Ani eye eshiwoo nɛɛ nɔ? Yɛ nyɛsɛɛ afii 15 ni eho lɛ amli lɛ, Yehowa Odasefoi asafoi ni yɔɔ jeŋ fɛɛ lɛ ayibɔ etee hiɛ kɛjɛ aaafee 70,000 kɛteke 100,000—ni enɛ ji hiɛyaa ni fa fe 100 mlijaa 40. Ni kaselɔi heei enyiɛ ebafata amɛhe? Abaptisi kaselɔi ni miihe ashɛ akpekpei ejwɛ kɛ fã yɛ nyɛsɛɛ afii 15 lɛ mli—ni tsɔɔ akɛ, kɛ́ hooo lɛ abaptisiɔ mɛi ni fa fe 800 daa gbi. Hiɛyaa ni sa kadimɔ waa nɛɛ ji odaseyeli ni tsɔɔ faŋŋ akɛ Kristo miitsɔɔ esɛɛnyiɛlɔi ni afɔ amɛ mu lɛ agbɛ yɛ amɛsafoŋ kpeei ashishi, ni eeye eebua amɛ yɛ amɛkaselɔfeemɔ nitsumɔ lɛ mli.

Anɔkwafo kɛ Nilelɔ Ji Tsulɔ Lɛ

11, 12. Mɛɛ gbɛ nɔ tsulɔ lɛ etsɔɔ akɛ eji anɔkwafo kɛ nilelɔ?

11 Akɛni Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ Yesu Kristo fɛɛ yɛ hekɛnɔfɔɔ kwraa yɛ tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ mli hewɔ lɛ, ani esaaa akɛ wɔ hu wɔfeɔ nakai nɔŋŋ? Eji anɔkwale hu akɛ, tsulɔ lɛ etsɔɔ akɛ eyeɔ anɔkwa yɛ nitsumɔ ni atu awo edɛŋ lɛ mli. Ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, atee nɔ akala Buu-Mɔɔ wolo tɛtrɛɛ lɛ aaafee afii 130 sɔŋŋ. Atswaa Yehowa Odasefoi ahemɔkɛyeli amaa shi daa yɛ asafoŋ kpeei, kpokpaa nɔ kpeei, kɛ kpokpaa wulu nɔ kpeei ashishi.

12 Agbɛnɛ hu, tsulɔ anɔkwafo lɛ ji nilelɔ ejaakɛ etsɔɔɔ hiɛ efeee nɔ ko kɛ́ Yehowa gbɛtsɔɔmɔ efeko faŋŋ yɛ sane ko he, ni kɛ́ Nyɔŋmɔ gbɛtsɔɔmɔ yɛ sane lɛ he fee faŋŋ lɛ, etsuɔ he nii amrɔ nɔŋŋ. Ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, apasa jamɔŋ hiɛnyiɛlɔi lɛ kpɛlɛɔ ŋkomeŋfa su ni mɛi ni yɔɔ je lɛŋ lɛ jieɔ lɛ kpo lɛ kɛ amɛjeŋba gbohii lɛ anɔ, shi tsulɔ lɛ bɔɔ kɔkɔ yɛ osharai ni yɔɔ Satan jeŋ fɔŋ lɛ mli lɛ ahe. Tsulɔ lɛ nyɛɔ ekɛ kɔkɔbɔɔ ni nilee yɔɔ mli haa yɛ ebe naa, ejaakɛ Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ Yesu Kristo fɛɛ ajɔɔmɔ yɛ enɔ. No hewɔ lɛ, esa akɛ wɔná hekɛnɔfɔɔ kwraa yɛ tsulɔ lɛ mli. Shi te wɔɔfee tɛŋŋ wɔtsɔɔ akɛ wɔyɛ hekɛnɔfɔɔ yɛ tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ mli?

‘Nyɛkɛ’ Mɛi ni Afɔ Amɛ Mu ni Nyiɛɔ Toobi lɛ Sɛɛ lɛ ‘Ayaa’

13. Taakɛ Zakaria gbalɛ lɛ tsɔɔ lɛ, te wɔɔfee tɛŋŋ wɔtsɔɔ akɛ wɔyɛ hekɛnɔfɔɔ yɛ tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ mli?

13 Biblia mli wolo ni ji Zakaria lɛ wie akɛ “hii nyɔŋma” tsi amɛbɛŋkɛ “Yudanyo kome,” ni amɛkɛɛ lɛ akɛ: “Wɔkɛ nyɛ aaatee.” (Nyɛkanea Zakaria 8:23.) Akɛni awie “Yudanyo kome” lɛ he akɛ “nyɛ” hewɔ lɛ, efeɔ kuu ko he mfoniri. Yɛ wɔ bei nɛɛ amli lɛ, “Yudanyo kome” lɛ damɔ shi kɛha Kristofoi ni afɔ amɛ mu ni ji “Nyɔŋmɔ Israel lɛ” mli bii lɛ ateŋ shwɛɛnii lɛ. (Gal. 6:16) “Hii nyɔŋma ni jɛ jeŋmaji anɔ wiemɔi srɔtoi fɛɛ mli” lɛ feɔ tooi krokomɛi lɛ ateŋ mɛi ni ji asafo babaoo lɛ ahe mfoniri. Taakɛ Kristofoi ni afɔ amɛ mu lɛ nyiɛɔ Yesu sɛɛ kɛyaa he fɛɛ he ni eyaa lɛ, nakai nɔŋŋ hu asafo babaoo lɛ kɛ tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ ‘yaa’ loo amɛkɛ lɛ nyiɛɔ. Esaaa akɛ efeɔ asafo babaoo lɛ mli bii lɛ hiɛgbele akɛ amɛkɛ mɛi ni “ena ŋwɛi tsɛmɔ lɛ eko” lɛ aaabɔ. (Heb. 3:1) Efeee Yesu hiɛgbele akɛ eeetsɛ mɛi ni afɔ amɛ mu lɛ akɛ ‘enyɛmimɛi.’—Heb. 2:11.

14. Mɛɛ gbɛ nɔ wɔbaanyɛ wɔtsɔ wɔye wɔbua Kristo nyɛmimɛi lɛ?

14 Yesu Kristo kɛɛ akɛ, kɛ́ wɔye wɔbua enyɛmimɛi lɛ, lɛ nɔŋŋ wɔyeɔ wɔbuaa lɛ. (Nyɛkanea Mateo 25:40.) Belɛ, mɛɛ gbɛ nɔ mɛi ni yɔɔ hiɛnɔkamɔ akɛ amɛbaahi shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ baanyɛ atsɔ amɛye amɛbua Kristo nyɛmimɛi ni akɛ mumɔ efɔ amɛ mu lɛ? Titri lɛ, kɛtsɔ yelikɛbuamɔ ni amɛkɛaaha amɛ yɛ Maŋtsɛyeli shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli lɛ nɔ. (Mat. 24:14; Yoh. 14:12) Kɛjɛ nyɛsɛɛ afii nyɔŋmai abɔ ni eho lɛ amli kɛbaa nɛɛ, mɛi ni afɔ amɛ mu ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ ayibɔ lɛ nɔ etee nɔ egbɔ, shi tooi krokomɛi lɛ ayibɔ lɛ miiya hiɛ. Kɛ́ mɛi ni yɔɔ hiɛnɔkamɔ akɛ amɛbaahi shi yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ kɛ amɛhe wo odaseyeli nitsumɔ lɛ mli, ni amɛsɔmɔ akɛ be fɛɛ shiɛlɔi kɛ́ amɛshihilɛ baaŋmɛ amɛgbɛ lɛ, belɛ amɛmiiye amɛmiibua mɛi ni akɛ mumɔ efɔ amɛ mu lɛ koni amɛtsu kaselɔfeemɔ nitsumɔ ni akɛwo amɛdɛŋ lɛ. (Mat. 28:19, 20) Kɛfata he lɛ, esaaa akɛ wɔkuɔ wɔhiɛ wɔshwieɔ hegbɛi ni wɔnáa akɛ wɔtsɔ gbɛ̀i srɔtoi anɔ wɔtsu onia kɛfi nitsumɔ nɛɛ sɛɛ lɛ anɔ.

15. Kɛ́ tsulɔ lɛ kɛ mumɔŋ niyenii ha yɛ be ni sa mli, ni etsɔɔ bɔ ni esa akɛ ato nibii ahe gbɛjianɔ aha lɛ, te esa akɛ Kristofoi aŋkroaŋkroi afee amɛnii yɛ he amɛha tɛŋŋ?

15 Ákɛ Kristofoi aŋkroaŋkroi lɛ, te wɔbuɔ mumɔŋ niyenii ni tsulɔ anɔkwafo lɛ tsɔɔ Biblia kasemɔ woji kɛ Kristofoi ahenaabuamɔi anɔ ekɛhaa wɔ yɛ be ni sa mli lɛ wɔhaa tɛŋŋ? Ani wɔhiɛ sɔɔ niyenii nɛɛ, ni wɔkɛ nɔ ni wɔkaseɔ lɛ tsuɔ nii amrɔ nɔŋŋ? Kɛ́ tsulɔ kuu lɛ tsɔɔ bɔ ni esa akɛ ato nibii ahe gbɛjianɔ aha yɛ asafo lɛ mli lɛ, te wɔfeɔ wɔnii yɛ he wɔhaa tɛŋŋ? Kɛ́ wɔjɛ wɔtsuiŋ fɛɛ wɔkɛ gbɛtsɔɔmɔ ni tsulɔ kuu lɛ kɛhaa wɔ lɛ tsu nii lɛ, no tsɔɔ akɛ wɔkpɛlɛɔ gbɛ ni Yehowa tsɔɔ nɔ etsɔɔ wɔ gbɛ lɛ nɔ.—Yak. 3:17.

16. Mɛni hewɔ esa akɛ Kristofoi fɛɛ abo Kristo nyɛmimɛi lɛ atoi lɛ?

16 Yesu kɛɛ akɛ: “Mitooi lɛ nuɔ migbee, ni mile amɛ, ni amɛnyiɛɔ misɛɛ.” (Yoh. 10:27) Kristofoi ni afɔ amɛ mu lɛ feɔ nakai. Ni te esa akɛ mɛi ni kɛ ‘amɛ yaa’ lɛ hu afee amɛnii amɛha tɛŋŋ? Esa akɛ mɛi nɛɛ hu abo Yesu toi. Esa akɛ amɛbo enyɛmimɛi lɛ hu atoi. Yɛ anɔkwale mli lɛ, amɛ ji mɛi tuuntu ni atuu awo amɛdɛŋ akɛ amɛtsɔɔ Nyɔŋmɔ webii lɛ agbɛ ni amɛkwɛ amɛ nɔ. Mɛni toiboo ni aaafee aha Kristo nyɛmimɛi lɛ biɔ?

17. Mɛni tsulɔ kuu lɛ toi ni aaabo lɛ biɔ?

17 Ŋmɛnɛ lɛ, tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ najiaŋdamɔlɔ ni ji Nɔyeli Kuu lɛ tsɔɔ bɔ ni esa akɛ atsu Maŋtsɛyeli shiɛmɔ nitsumɔ lɛ aha yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ fɛɛ, ni amɛtoɔ enɛ he gbɛjianɔ. Nɔyeli Kuu lɛ mli bii lɛ ji asafoŋ onukpai ni akɛ mumɔ efɔ amɛ mu ni yɔɔ niiashikpamɔ. Amɛji mɛi tuuntu ni abaanyɛ atsɛ amɛ akɛ “[wɔ]tsɔɔlɔi.” (Heb. 13:7) Nɔkwɛlɔi ni afɔ amɛ mu nɛɛ yɛ nitsumɔ pii tsumɔ “yɛ Nuŋtsɔ lɛ nitsumɔ lɛ mli,” ejaakɛ amɛmiikwɛ Maŋtsɛyeli jajelɔi ni yɔɔ jeŋ fɛɛ ni fa fe 7,000,000 ni yɔɔ asafoi ni fa fe 100,000 amli lɛ anɔ. (1 Kor. 15:58) Kɛ́ wɔjɛ wɔtsui muu fɛɛ mli wɔkɛ Nɔyeli Kuu lɛ fee ekome lɛ, no tsɔɔ akɛ wɔmiibo tsulɔ kuu lɛ toi.

Mɛi ni Boɔ Tsulɔ lɛ Toi lɛ Náa Jɔɔmɔi

18, 19. (a) Mɛɛ jɔɔmɔi mɛi ni boɔ tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ toi lɛ náa? (b) Mɛni esa akɛ wɔtswa wɔfai shi akɛ wɔbaafee?

18 Kɛjɛ beni ahala tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ nɛɛ, etee nɔ “etsɔ̃ɔ mɛi pii agbɛ kɛtee jalɛ mli.” (Dan. 12:3) Mɛi ni yɔɔ hiɛnɔkamɔ akɛ abaabaa amɛyi beni akpãtaa jeŋ fɔŋ nɛɛ hiɛ lɛ fata mɛi nɛɛ ahe. Lɛɛlɛŋ, mɛi ni abu amɛ jalɔi yɛ Nyɔŋmɔ hiɛ lɛ náa jɔɔmɔi!

19 Mɛɛ shihilɛ mli mɛi ni boɔ tsulɔ lɛ toi lɛ baahi wɔsɛɛ, beni ‘maŋ krɔŋkrɔŋ lɛ ni ji Yerusalem hee [ni emli bii lɛ feɔ mɛi 144,000] lɛ ejɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ yɛ ŋwɛi ekpeleke shi, ní ásaa lɛ tamɔ ayemforo ni áwula lɛ aha ewu’ lɛ? Biblia lɛ kɛɔ akɛ: “Nyɔŋmɔ diɛŋtsɛ kɛ amɛ aaahi shi . . . Ni Nyɔŋmɔ aaatsumɔ amɛhiɛaŋ yaafonui fɛɛ, ni gbele bɛ dɔŋŋ, ni ŋkɔmɔyeli ko kɛ bolɔmɔ ko kɛ nɔnaa ko hu bɛ dɔŋŋ; ejaakɛ tsutsu nii lɛ eho etee.” (Kpoj. 21:2-4) Belɛ, bɔ fɛɛ bɔ ni fee lɛ, nyɛhaa wɔboa Kristo kɛ enyɛmimɛi ni afɔ amɛ mu ni abaanyɛ amu afɔ̃ amɛ nɔ lɛ atoi.

Mɛni Okase?

• Mɛɛ odaseyelii tsɔɔ akɛ Yehowa yɛ hekɛnɔfɔɔ yɛ tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ mli?

• Mɛni tsɔɔ akɛ Yesu Kristo yɛ hekɛnɔfɔɔ kwraa yɛ tsulɔ kuu lɛ mli?

• Mɛni hewɔ esa akɛ wɔná hekɛnɔfɔɔ yɛ tsulɔ nukpa anɔkwafo lɛ mli lɛ?

• Te wɔɔfee tɛŋŋ wɔtsɔɔ akɛ wɔyɛ hekɛnɔfɔɔ yɛ tsulɔ lɛ mli?

[Nikasemɔ lɛ he Sanebimɔi]

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 25]

Ani ole mɔ ni Yehowa ehala lɛ koni efee e-Bi lɛ ayemforo wɔsɛɛ?

[Mfonirii ni yɔɔ baafa 26]

Yesu Kristo eŋɔ tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ eto “enii” anɔ

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 27]

Kɛ́ wɔkɛ wɔhe wo odaseyeli nitsumɔ lɛ mli lɛ, no tsɔɔ akɛ wɔmiiye wɔmiibua mɛi ni akɛ mumɔ efɔ amɛ mu lɛ