Σεβίλη​—Πύλη για την Αμερική

ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ

ΤΟ ΕΤΟΣ 1493, ένας στολίσκος από τουλάχιστον 17 πλοία απέπλευσε από την ισπανική πόλη Κάδιξ. Ο Χριστόφορος Κολόμβος ξεκινούσε το δεύτερο εξερευνητικό του ταξίδι, συνοδευόμενος από 1.500 ναύτες, τυχοδιώκτες, ιερείς και αποικιστές. Στόχος της αποστολής δεν ήταν άλλος από τον αποικισμό της Αμερικής.

Έπειτα από αυτό το ιστορικό ταξίδι, μια άλλη ισπανική πόλη, η Σεβίλη, έγινε πύλη για το Νέο Κόσμο. Προτού περάσει πολύς καιρός, η Σεβίλη εξασφάλισε το βασιλικό μονοπώλιο στο εμπόριο με τις αποικίες. Τα ισπανικά γαλιόνια αναχωρούσαν από τη Σεβίλη και επέστρεφαν φορτωμένα με ράβδους ασημιού από τα ορυχεία της Βολιβίας, του Μεξικού και του Περού. Μέσα σε λίγες δεκαετίες, η πόλη έγινε μια από τις μεγαλύτερες και πιο ανθηρές της Ευρώπης. Μνήμες αυτής της παλιάς εποχής εξακολουθούν να ζουν στα δωμάτια των αρχαίων κτιρίων της Σεβίλης.

Για να οργανωθεί το γοργά αναπτυσσόμενο εμπόριο με την Αμερική, ο Ισπανός Βασιλιάς Φίλιππος Β΄ ανήγειρε μια εντυπωσιακή αγορά δίπλα στον ποταμό Γκουανταλκιβίρ, όπου οι πλούσιοι έμποροι μπορούσαν να κάνουν τις συναλλαγές τους. (Ο αρχιεπίσκοπος είχε διαμαρτυρηθεί επειδή χρησιμοποιούνταν ο καθεδρικός ναός γι’ αυτόν το σκοπό.) Δύο αιώνες αργότερα, το ίδιο αυτό κτίριο έγινε το Αρτσίβο Χενεράλ ντε Ίντιας, δηλαδή το Γενικό Αρχείο των Ινδιών, και σήμερα στεγάζει σχεδόν όλα τα έγγραφα που αφορούν τον αποικισμό του Νέου Κόσμου από τους Ισπανούς. a

Οι κυνηγοί θησαυρών που αναζητούν ναυαγισμένα γαλιόνια επισκέπτονται ακόμη και σήμερα αυτό το αρχείο στη Σεβίλη για να μελετήσουν παλιά ναυτιλιακά έγγραφα. Οι ιστορικοί, ωστόσο, ίσως ενδιαφέρονται περισσότερο να ξεφυλλίσουν μερικές από τις πρωτότυπες επιστολές του Χριστόφορου Κολόμβου.

Ο Ανεμοδείκτης και ο Κήπος με τις Πορτοκαλιές

Η Σεβίλη, όμως, έζησε και μια άλλη χρυσή εποχή πολύ πριν την ανακάλυψη της Αμερικής, και αρκετά από τα μεγαλοπρεπή κτίριά της ανάγονται σε εκείνη την παλιότερη περίοδο. Επί αρκετούς αιώνες, οι Μαυριτανοί​—οι οποίοι ως επί το πλείστον προέρχονταν από το Μαρόκο—​διοικούσαν τεράστιες περιοχές της Ισπανίας. Το 12ο αιώνα,  η δυναστεία των Αλμοαδών έκανε τη Σεβίλη πρωτεύουσά της, και εκείνη την περίοδο ανήγειρε ένα τέμενος του οποίου ο μιναρές ορθώνεται μέχρι σήμερα στην πόλη.

Όταν οι Μαυριτανοί εκδιώχθηκαν από τη Σεβίλη, οι κάτοικοι κατεδάφισαν το τέμενος της πόλης για να οικοδομήσουν τον καθεδρικό ναό της Σεβίλης, τον τρίτο σε μέγεθος καθεδρικό ναό στην Ευρώπη (φωτογραφία Αρ. 1). Ωστόσο, δεν ήθελαν να γκρεμίσουν τον όμορφο μιναρέ του, και έτσι αυτός έγινε το κωδωνοστάσιο του καθεδρικού ναού που οικοδομήθηκε δίπλα του. Οι αρμονικές αναλογίες του κωδωνοστασίου, η πολύπλοκη πλινθοδομή του και τα περίτεχνα παράθυρα δημιουργούν ευχάριστη αντίθεση με τον ογκώδη καθεδρικό ναό.

Πριν από 500 χρόνια περίπου, κάποιος σεισμός προκάλεσε ζημιές οι οποίες οδήγησαν στην ανακαίνιση του επάνω μέρους του κωδωνοστασίου, και ένας μπρούντζινος ανεμοδείκτης αντικατέστησε τον αρχικό τρούλο. Ο ανεμοδείκτης έδωσε στο μιναρέ την ισπανική ονομασία του, Λα Χιράλντα (φωτογραφία Αρ. 2), και το κωδωνοστάσιο έχει γίνει το πιο γνωστό σύμβολο της Σεβίλης. Η Χιράλντα προσφέρει επίσης μια εντυπωσιακή πανοραμική άποψη της πόλης στους επισκέπτες που έχουν το κουράγιο να ανέβουν στην κορυφή.

Στη βάση του κωδωνοστασίου του καθεδρικού ναού απλώνεται μια μικρή μαυριτανική αυλή η οποία αποτελούσε μέρος του αρχικού τεμένους, η Πάτιο ντε λος Ναράνιος. Αυτή η πλατεία, στολισμένη με δεντροστοιχίες από πορτοκαλιές, αποτελεί το πρότυπο για πολλές παρόμοιες ανδαλουσιανές αυλές. b Και καθώς πολλοί από τους δρόμους και τις πλατείες της Σεβίλης είναι  επίσης δεντροφυτεμένοι με πορτοκαλιές, το άρωμα των ανθών τους διαχέεται σε ολόκληρη την πόλη στη διάρκεια της άνοιξης. Δεντρόκηποι με πορτοκαλιές​—τις οποίες έφεραν αρχικά στην Ισπανία οι Μαυριτανοί—​περιστοιχίζουν ακόμη την πόλη, και ο καρπός τους θεωρείται ό,τι καλύτερο για την παρασκευή μαρμελάδας.

Ο ποταμός Γκουανταλκιβίρ, ο οποίος διασχίζει την πόλη, ήταν ανέκαθεν ζωτικής σημασίας για τους εμπόρους της Σεβίλης. Έκανε την πόλη το σημαντικότερο ισπανικό λιμάνι για το Νέο Κόσμο, και σε αυτό το εσωτερικό λιμάνι αράζουν ακόμη και σήμερα πλοία. Οι όχθες του ποταμού κοντά στο κέντρο της πόλης περιστοιχίζονται από κήπους. Στη μία όχθη δε, υπάρχει και ένα άλλο μνημείο του μαυριτανικού παρελθόντος της Σεβίλης, το Λα Τόρε δελ Όρο, ο Χρυσός Πύργος.​—Φωτογραφία Αρ. 3.

Το όνομα του πύργου θυμίζει την εποχή κατά την οποία το εξωτερικό του ήταν επενδυμένο με πλακίδια στο χρώμα του χρυσού. Ωστόσο, ο πύργος έπαιζε πρωτίστως αμυντικό, και όχι διακοσμητικό, ρόλο. Κάποτε μια βαριά αλυσίδα απλωνόταν από το Χρυσό Πύργο ως το δίδυμο πύργο στην αντίπερα όχθη, παρέχοντας στους αμυνόμενους τη δυνατότητα να ελέγχουν πλήρως την ποτάμια κυκλοφορία. Αυτό ακριβώς ήταν το κατάλληλο μέρος όπου τα πλοία από την Αμερική ξεφόρτωναν το χρυσάφι και το ασήμι τους. Σήμερα, αντί για εκείνα τα γαλιόνια, τουριστικά πλοιάρια αποβιβάζουν επισκέπτες δίπλα στο Χρυσό Πύργο.

Κήποι, Αυλές και Πλακίδια

Οι Μαυριτανοί έχτιζαν ανάκτορα και τεμένη, και φύτευαν κήπους για να κοσμούν τα ανάκτορά τους. Έτσι λοιπόν, στη Σεβίλη βρίσκεται ένα από τα πιο όμορφα συγκροτήματα ανακτόρων και κήπων που υπάρχει στην Ισπανία, το Ρεάλες Αλκαθάρες, δηλαδή Βασιλικό Ανάκτορο (φωτογραφία Αρ. 4). Το ανάκτορο χρονολογείται από το 12ο αιώνα, αν και το 14ο αιώνα έγιναν εκτεταμένες μετατροπές. Εντούτοις, το μαυριτανικό ύφος έχει διατηρηθεί, και οι επισκέπτες εντυπωσιάζονται από τη θαυμάσια διακόσμηση των δωματίων και των αυλών, με τις καλαίσθητες αψίδες, τα πολύχρωμα πλακίδια και τα περίτεχνα γύψινα κομψοτεχνήματα.

Το ανάκτορο περιβάλλεται από έναν πανέμορφο κήπο γεμάτο με σιντριβάνια και φοινικόδεντρα. Ο Μαυριτανός ηγεμόνας κατασκεύασε μάλιστα ένα υδραγωγείο μήκους δεκαέξι χιλιομέτρων για να ποτίζεται κατάλληλα ο κήπος του. Το ανάκτορο και οι κήποι του είναι τόσο όμορφα ώστε η ισπανική  βασιλική οικογένεια τα χρησιμοποιεί ως μία από τις επίσημες κατοικίες της εδώ και 700 χρόνια.

Όπως οι πορτοκαλιές χαρίζουν τη σκιά τους και το άρωμά τους στους δρόμους της Σεβίλης, έτσι και τα πολύχρωμα πλακίδια δίνουν έναν μοναδικό χαρακτήρα στα σπίτια της πόλης. Και πάλι, οι Μαυριτανοί ήταν εκείνοι που εισήγαγαν αυτό το στιλ στην Ισπανία. Συνήθιζαν να επενδύουν τα εσωτερικά δωμάτιά τους με πλακίδια διακοσμημένα με γεωμετρικά σχέδια. Σήμερα, διακοσμητικά πλακίδια κάθε είδους κοσμούν το εξωτερικό σπιτιών, καταστημάτων και αρχοντικών.

Τα πλακίδια δεν είναι το μόνο πολύχρωμο στοιχείο στους στενούς δρόμους της παλιάς Σεβίλης. Μικρά μπαλκόνια και παρτέρια γεμάτα με γεράνια ή τριαντάφυλλα στολίζουν τους ασβεστωμένους τοίχους. Λόγω του εύκρατου κλίματος, τα λουλούδια ουσιαστικά ανθίζουν όλο το χρόνο, προσθέτοντας τη δική τους ξεχωριστή αλεγρία (ευχάριστη νότα) στην πόλη.

Διεθνή Γεγονότα στη Σεβίλη

Τον περασμένο αιώνα, διεθνή γεγονότα ενίσχυσαν τους δεσμούς της Σεβίλης με την Αμερική. Το 1929 διαμορφώθηκε η όμορφη Πλάθα ντε Εσπάνια, δηλαδή Πλατεία της Ισπανίας (φωτογραφία Αρ. 5), για τη Διεθνή Ιβηροαμερικανική Έκθεση, και παραμένει δημοφιλής τουριστική τοποθεσία. Στη μία πλευρά της πλατείας, μπορεί κανείς να δει πάνω στους τοίχους ενός τεράστιου ημικυκλικού κτιρίου ζωγραφισμένα πλακίδια που εκπροσωπούν την κάθε επαρχία της Ισπανίας.

Το 1992, πέντε αιώνες μετά τον πρώτο απόπλου του Κολόμβου για την Αμερική, η Σεβίλη φιλοξένησε μια Παγκόσμια Εμπορική Έκθεση, γνωστή ως Expo ’92. Σε αρμονία με το θέμα της, «Ο Αιώνας των Ανακαλύψεων», η έκθεση περιλάμβανε ένα αντίγραφο, σε πραγματικές διαστάσεις, της ναυαρχίδας του Κολόμβου (φωτογραφία Αρ. 6), της οποίας οι μικρές αναλογίες υπενθύμιζαν στους επισκέπτες την επικίνδυνη φύση εκείνων των επικών ταξιδιών. Ένα άλλο ιστορικό έκθεμα της Expo, το οποίο τώρα στεγάζει ένα μουσείο τέχνης, είναι το ανακατασκευασμένο μοναστήρι Λα Καρτούχα (φωτογραφία Αρ. 7), όπου ο Κολόμβος προετοιμάστηκε για κάποιο από τα υπερατλαντικά ταξίδια του και όπου θάφτηκε αρχικά.

Το καινούριο Ολυμπιακό Στάδιο της Σεβίλης θα είναι ο τόπος διεξαγωγής μιας άλλης σημαντικής συγκέντρωσης το 2003​—μιας διεθνούς συνέλευσης των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Αυτή η περίσταση θα δώσει σε εκπροσώπους από την Ευρώπη και την Αμερική την ευκαιρία να γνωρίσουν καλύτερα τη Σεβίλη—​μια πύλη για την Αμερική.

[Υποσημειώσεις]

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 15]

Godo-Foto

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 16]

Godo-Foto

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 17]

Godo-Foto