Mga Problema sa Tawo—Matapos ba Gayod Kini?

“UN-KUWARTO sa populasyon sa kalibotan nag-ilaid sa kakabos, 1.3 bilyones ang nagkinabuhi nga ubos sa $1 ang adlaw, 1 ka bilyon ang dili makamaong mobasa ug mosulat, 1.3 bilyones ang walay hilwas nga tubig imnonon ug 1 ka bilyon ang gigutom adlaw-adlaw.” Mao kini ang giingon sa taho gikan sa Irlandia bahin sa kahimtang sa kalibotan.

Pagkamakapasubo nga pamatuod sa kawalay-katakos sa tawo sa pagpangitag malungtarong kasulbaran sa mga problema sa kalibotan! Kanang maong mga problema daw labi pang makapasubo kon imong masayran nga kadaghanan gayod sa mga tawo nga gihubit nianang tahoa maoy makaluluoyng mga babaye ug mga bata. Dili ba makalilisang nga bisan karon, sa ika-21ng siglo, ‘dili maihap ang gidaghanon sa mga tawo nga ang mga katungod padayong ginalapas adlaw-adlaw’?—The State of the World’s Children 2000.

“Usa ka Bag-ong Kalibotan Sulod sa Usa ka Kaliwatan”

Ang United Nations Children’s Fund masaligon nga “ang kangiob nga gipahinabo niining maong mga pag-abuso . . . diha sa kinabuhi sa mga tawo sa tibuok kalibotan mahimong wagtangon.” Kining maong organisasyon nag-ingon nga ang grabeng mga kahimtang nga kinahanglang agwantahon niining binilyon ka makaluluoyng mga tawo mahimong “malikayan o mausab.” Gani, nanawag kini “sa tanang tawo nga ipahinabo ang usa ka bag-ong kalibotan sulod sa usa ka kaliwatan.” Gilaoman nga kini maoy usa ka kalibotan diin ang tanang tawo “mapahigawas sa kakabos ug pagpihig, mapahigawas gikan sa kapintasan ug sakit.”

Kadtong nagpahayag niining maong mga pagbati nadasig tungod kay bisan karon ang mabalak-ong mga tawo dako kaayog nahimo aron makunhoran ang makapasubong mga resulta sa “daw walay kataposang mga panag-away ug mga krisis.” Pananglitan, sa milabayng 15 ka tuig, ang Chernobyl Children’s Project “nakatabang nga makunhoran ang pag-antos sa gatosang bata nga naapektohan sa mga kanser nga resulta sa hinungaw sa nukleyar nga radyasyon.” (The Irish Examiner, Abril 4, 2000) Ang dagko ug gagmayng mga ahensiya sa hinabang dako gayod ug nahimo diha sa kinabuhi sa dili-maihap nga mga biktima sa gubat ug katalagman.

Bisan pa niana, kadtong nakigbahin sa maong makitawhanong mga paningkamot maoy realistikanhon. Nasayod sila nga ang mga problema nga ginaatubang “mas kaylap ug lalom ang pagkagamot kon itandi niadtong napulo ka tuig kanhi.” Si David Begg, pangulong ehekutibo sa Concern, ang organisasyon sa buhat sa kaluoy sa Irlandia, nag-ingon nga “ang mga kawani, mga tigpaluyo ug mga tig-amot maayo kaayog sanong” sa dihang ang Mozambique gihapak sa malaglagong baha. “Apan,” siya midugang, “dili namo kini masagubang nga kami lang tungod kay dako kaayo ang sukod sa maong mga katalagman.” Mahitungod sa mga paningkamot sa paghatag ug hinabang sa Aprika, siya prangkang miadmitir: “Ang naglungtad nga pipila ka katarongan alang sa paglaom maoy sama sa mga kandila nga nag-awop-awop.” Daghan ang nagtuo nga ang iyang komento tukma nga nagsumaryo sa kahimtang usab sa tibuok kalibotan.

Kita ba realistikanhong makadahom nga makita ang gilaomang “bag-ong kalibotan sulod sa usa ka kaliwatan”? Bisan tuod ang makitawhanong mga paningkamot karon dalayegon gayod, tinong makataronganon ang pagtagad sa laing paglaom alang sa usa ka matarong ug malinawong bag-ong kalibotan. Ang Bibliya naghisgot bahin nianang maong paglaom, nga maoy tagdon sa mosunod nga artikulo.

 [Picture Credit Line sa panid 2]

Page 3, children: UN/DPI Photo by James Bu