Paano Ko Matatabangan an Sakong mga Aki na Magin Tunay na Edukado?

AN PAG-EDUKAR sa sarong aki puedeng iagid sa sarong nakakaogma asin masakit na pagbiahe. Iyan sarong pagbiahe na magkaibanan kamo asin an saindong mga aki. Tinatawan nindo sinda nin pagparigon sa boot asin mamomoton na paggiya, na tinatabangan sindang umoswag sa dalan nin buhay. Kadakol kan dapat nindang manodan!

Tanganing magin tunay na mapanggana asin maogma sa buhay, kaipuhan kan mga aki na makapatalubo nin pagpapahalaga sa moral asin espirituwal na mga bagay, na nakakanood na mamidbid an kalaenan kan tama asin sala. Kun saindang mamidbid asin mamotan si Jehova, an pag-edukar sa sainda tunay na magigin nakakakontento asin an pagtotokdo na inaako ninda magdadanay sagkod lamang. Bilang magurang, dakula an saindong papel sa kun ano an nanonodan kan saindong mga aki asin kun paano ninda pinapahalagahan asin sinasabot an saindang nanonodan.

Siring sa pagbiahe, igwa nin mga problema na dapat atubangon. An mga aki madaling maimpluwensiahan, asin puede sindang makanood nin dakol na bagay sa luwas kan pamilya na dai nanggad nakakarahay. Nabubuhay kita sa sarong kinaban na dominado ni Satanas na Diablo. (1 Juan 5:19) Interesado sia sa pag-edukar sa saindong mga aki, alagad sa laen nanggad na mga dahelan. Si Satanas sarong eksperto asin eksperyensiado nanggad na edukador—alagad saro nanggad na marigsok. Minsan ngani sia nagsasaginsagin na “anghel nin liwanag,” an kaliwanagan na saiyang iinaalok mapandaya asin sarongat sa Tataramon asin kabotan ni Jehova. (2 Corinto 4:4; 11:14; Jeremias 8:9) An Diablo sagkod an saiyang mga demonyo ekspertong gayo sa pandadaya, na nagpapalakop nin kaimotan, pagkabakong onesto, asin pagkaraot nin moral.—1 Timoteo 4:1.

Ano an magigibo nindo tanganing maprotehiran an saindong mga aki na dai madaya? Paano nindo sinda matotokdoan na akoon kun ano an totoo asin kapakipakinabang? An sarong importanteng lakdang iyo an pagsiyasat sa saindong sadiri. Kaipuhan na magtao kamo nin marahay na halimbawa. Mahalaga man na marhay na akoon nindo an saindong paninimbagan na sanayon an saindong mga aki asin magtao nin kinakaipuhan na panahon tangani na magibo iyan. Minsan siring, bago niato konsideraron an mga puntong ini, aramon nguna niato an pundasyon nin sarong kapakipakinabang na edukasyon.

An Pundasyon nin Sarong Tunay na Edukasyon

Puede kitang makanood ki Hadeng Salomon kan Israel, na saro sa pinakamadonong na tawo na nabuhay kasuarin man. Sinasabi sa sato kan Biblia: “An Dios padagos na nagtao ki Salomon nin dakulaon na kadonongan asin pakasabot asin kahiwasan nin puso, arog kan baybay na yaon sa baybayon. Asin an kadonongan ni Salomon orog na dakula kisa kadonongan kan gabos na taga Subangan asin kisa bilog na kadonongan nin Egipto.” Si Salomon ‘nakataram nin tolong ribong talinhaga, asin an saiyang mga awit nakaabot sa sarong ribo may lima.’ Igwa sia nin hararom na kaaraman manongod sa mga pananom asin sa buhay nin mga hayop. (1 Hade 4:29-34) Pinamahalaan man ni Hadeng Salomon an mga proyekto nin pagtogdok sa Israel, pati na an pagtogdok kan kahangahangang templo ni Jehova sa Jerusalem.

An mga isinurat ni Salomon, siring kan manonompongan sa libro nin Eclesiastes, naghahayag na igwa sia nin hararom na pakasabot sa naturalesa nin tawo. Pinasabngan sia nin Dios na itokdo an pundasyon nin tunay na edukasyon. Si Salomon nagsabi: “An pagkatakot ki Jehova iyo an kapinonan nin kaaraman.” Sinabi man kan madonong na hade: “An pagkatakot ki Jehova iyo an kapinonan nin kadonongan, asin an kaaraman dapit sa Kabanalbanale iyo an pakasabot.”—Talinhaga 1:7; 9:10.

Kun natatakot kita sa Dios, kita igwa nin hararom na paggalang sa saiya asin nag-iingat na dai sia mapaanggot. Minimidbid niato na sia an Supremo asin na  kita maninimbag sa saiya. An mga mayong paggalang sa Saro na sa saiya nakadepende an satong buhay tibaad ibilang na madonong nin mga tawo, alagad an siring na kadonongan “kalolongan sa Dios.” (1 Corinto 3:19) An saindong mga aki nangangaipo nin edukasyon na basado sa “kadonongan hale sa itaas.”—Santiago 3:15, 17.

An pagkatakot na mapaanggot si Jehova konektadong marhay sa pagkamoot sa saiya. Mawot ni Jehova na an saiyang mga lingkod matakot sagkod mamoot sa saiya. Si Moises nagsabi: “O Israel, ano an hinahagad sa saimo ni Jehova na saimong Dios kundi an matakot ka ki Jehova na saimong Dios, tanganing maglakaw sa gabos niang dalan asin kamotan sia patin maglingkod ki Jehova na saimong Dios sa bilog mong puso asin sa bilog mong kalag; na kuyogon an mga pagboot ni Jehova asin an saiyang mga reglamento na ipinagboboot ko sa saimo ngonyan, para sa saimong ikakarahay?”—Deuteronomio 10:12, 13.

Kun itinatadom niato sa satong mga aki an pagkatakot na may hararom na paggalang ki Jehova, ibinubugtak niato an pundasyon para sa edukasyon na gigibohon na tunay na madonong an satong mga aki. Mantang padagos nindang kinukultibar an pagkatakot na iyan na may hararom na paggalang, matalubo an pag-apresyar ninda sa saindang Kaglalang, an Burabod nin gabos na tunay na kaaraman. Tatabangan kaini an satong mga aki na magkaigwa nin timbang na pakasabot sa saindang nanonodan, na dai makagibo nin salang mga konklusyon. Mapapatalubo ninda an kakayahan na “mamidbid an tama sagkod an sala.” (Hebreo 5:14) An siring na pundasyon matabang man sa sainda na magdanay na mapakumbaba asin makalikay sa paggibo nin maraot.—Talinhaga 8:13; 16:6.

Pinagmamasdan Kamo kan Saindong mga Aki!

Pero, paano niato puedeng tabangan an satong mga aki na mamotan si Jehova asin matakot sa saiya? An simbag sa hapot na iyan manonompongan sa Ley na itinao ni Jehova sa banwaan nin Israel paagi ki propeta Moises. Sinabihan an mga magurang na Israelita: “Kamotan mo si Jehova na saimong Dios sa bilog mong puso asin sa bilog mong kalag patin sa bilog mong kosog. Asin an mga tataramon na ini na ipinagboboot ko sa saimo ngonyan dapat na mamugtak sa saimong puso; asin dapat na itadom mo an mga iyan sa saimong aki asin magtaram ka manongod dian kun ika nagtutukaw sa saimong harong asin kun ika naglalakaw sa dalan asin kun ika naghihigda asin kun ika minabangon.”—Deuteronomio 6:5-7.

An tekstong ini nagtotokdo sa mga magurang nin mahalagang mga leksion. An saro iyo ini: Bilang magurang, dapat kamong magtao nin marahay na halimbawa. Tanganing matokdoan nindo an saindong mga aki na mamotan si Jehova, kamo mismo dapat na mamoot sa Dios, asin an saiyang mga tataramon dapat na nasa puso nindo. Taano ta mahalagang marhay ini? Huli ta kamo an pangenot na paratokdo kan saindong mga aki. An saindang nanonodan sa saindong halimbawa magkakaigwa nin hararom na epekto sa sainda. Asin mayo na nin orog pang nakakaimpluwensia sa buhay nin sarong aki kisa sa halimbawa nin mga magurang.

An saindong mga kamawotan, pamantayan, asin pinagkakainteresan maheheling bako sana sa kun ano an saindong sinasabi kundi patin sa kun ano an saindong ginigibo. (Roma 2:21, 22) Poon sa pagkaomboy, an mga aki nakakanood paagi sa maingat na pagmasid sa saindang mga magurang. Naririsa kan  mga aki kun ano an mahalaga sa saindang mga magurang, asin ini an mga bagay na sa parate nagigin mahalaga sa mga hoben. Kun talagang namomotan nindo si Jehova, maririsa iyan kan saindong mga aki. Halimbawa, maheheling ninda na an pagbasa asin pag-adal kan Biblia mahalaga para sa saindo. Marerealisar ninda na ineenot nindo sa saindong buhay an intereses kan Kahadean. (Mateo 6:33) An saindong regular na pagigin presente sa Kristianong mga pagtiripon asin pakikikabtang sa paghuhulit kan Kahadean magpapaheling sa sainda na an sagradong paglilingkod ki Jehova iyo an pinakamahalaga para sa saindo.—Mateo 28:19, 20; Hebreo 10:24, 25.

Isaabaga an Saindong Paninimbagan

An saro pang leksion na manonodan nin mga magurang sa Deuteronomio 6:5-7 iyo ini: Igwa kamo kan paninimbagan na sanayon an saindong mga aki. Sa banwaan ni Jehova kan suanoy na mga panahon, inaasikaso kan mga magurang an edukasyon kan saindang mga aki. Sa mga Kristiano kan enot na siglo, an mga magurang padagos na nagkaigwa nin mahalagang marhay na papel sa pag-edukar sa saindang mga aki. (2 Timoteo 1:5; 3:14, 15) Sa saiyang surat sa mga kapwa Kristiano, sinabi ni apostol Pablo na an mga ama partikularmente an dapat na ‘padagos na magpadakula sa saindang mga aki sa disiplina asin pagtatanos nin isip ni Jehova.’—Efeso 6:4.

Huling nagigipit kan presenteng panahon na mga pangangaipo, trabaho, asin iba pang mga inaasikaso, tibaad mapiritan an mga magurang na iasa sa iba an edukasyon kan saindang mga aki, arog baga nin mga maestra asin propesyonal sa pag-ataman nin aki. Pero, mayo nin puedeng sumalida sa sarong mamomoton asin may pagmakolog na magurang. Nungkang menoson an saindong importansia asin impluwensia. Kun kaipuhan nindo nin tabang, pilion iyan sa madonong na paagi, alagad nungkang talikdan an saindong sagradong obligasyon.

Magtao nin Panahon na Sanayon an Saindong mga Aki

An dugang pang leksion na manonodan nin mga magurang sa Deuteronomio 6:5-7 iyo ini: An pagsasanay sa mga aki nangangaipo nin panahon asin paghihingoa. Kaipuhan kan mga magurang na Israelita na “itadom” sa saindang mga aki an katotoohan nin Dios. An orihinal na termino sa Hebreo na trinadusir na “itadom” nangangahulogan na “otrohon,” asin “sabihon nin paorootro.” Kaipuhan na gibohon ini sa bilog na aldaw, iyo, poon sa aga sagkod sa banggi, “sa saimong harong” asin “sa dalan.” Kaipuhan an panahon asin paghihingoa na tokdoan an mga aki asin moldehon an saindang aktitud patin gawe-gawe tanganing ikaogma sinda nin Dios.

Kun siring, ano an puede nindong gibohon tanganing matabangan an saindong mga aki na magin tunay na edukado? Dakula nanggad. Tokdoan nindo sindang mamotan si Jehova asin matakot sa saiya. Magtao kamo nin marahay na halimbawa. Isaabaga an saindong paninimbagan na tokdoan an saindong mga aki, asin magtao kamo kan kinakaipuhan na panahon tangani na sanayon sinda. Bako kamong sangkap, asin makakagibo kamo nin mga sala sa panapanahon. Alagad kun sinsero kamong maghihingoa na gibohon an kabotan nin Dios, posibleng marhay na papasalamatan kan saindong mga aki an saindong mga paghihingoa asin makikinabang sinda dian. “Patuodon mo an aki oyon sa dalan para sa saiya,” an sabi kan Talinhaga 22:6. “Minsan kun sia maggurang dai sia masiko dian.”

An edukasyon siring sa sarong pagbiahe na nagpapadagos sa bilog na buhay. Kun kamo asin an saindong mga aki namomoot sa Dios, iyan siring sa sarong pagbiahe na ikakaogma nindo sa bilog na panahon na daing sagkod. Totoo iyan huli ta kadakol pa kitang manonodan manongod ki Jehova asin kun paano nia kita puedeng gamiton para sa saiyang katuyohan.—Eclesiastes 3:10, 11.

[Ritrato sa pahina 15]

Binabasa daw nindo an Biblia sa saindong mga aki?

[Ritrato sa pahina 16]

Magtao nin panahon na tokdoan an saindong mga aki manongod sa Kaglalang