Ajawule pa ndandanda

Ana Ligongo Chichi ŵa Mboni sya Yehofa Akusakumbuchila Chakulya Chaligulo cha Ambuje Mwakulekangana ni ma Dini Gane?

Ana Ligongo Chichi ŵa Mboni sya Yehofa Akusakumbuchila Chakulya Chaligulo cha Ambuje Mwakulekangana ni ma Dini Gane?

 Tukusakuya mwakusamala yajikusasala Baibulo pakwamba ya mwambo wa Chakulya Chaligulo cha Ambuje. Mwambowu ukusakolanjidwasoni kuti, “Chakulya cha Ambuje,” Chakulya Chakumalisya soni Chikumbuchilo cha Chiwa cha Yesu. (1 Akolinto 11:20; King James Version) Nambo yikulupi ya ŵandu ŵajinji soni yagakusatenda ma dini, yikusalekangana ni yajikusajiganya Baibulo.

Chakulinga Chakwe

 Chakulinga cha Chakulya cha Ligulo cha Ambuje chili kukumbuchila yaŵatesile Yesu soni kulosya kuyamichila mbopesi jiŵapeleche pakutuwombola uweji. (Mateyu 20:28; 1 Akolinto 11:24) Nambo kusimanikwa pamwambowu (sakalamenti) ngaŵa kuti ni kwakukusamtendekasyaga Mlungu kumkulululuchila mundu yakulemwa yakwe. a Baibulo jikusajiganya kuti Mlungu akusamkululuchila mundu yakulemwa yakwe ligongo lyakuti mundujo akumkulupilila Yesu, ngaŵaga kutenda mwambo wa dini.​—Aloma 3:​25; 1 Yohane 2:​1, 2.

Ana mwambowu tuwutendeje kalingwa?

 Yesu ŵasalile ŵakulijiganya ŵakwe kuti atendeje mwambo wa Chakulya cha Ligulo cha Ambuje, nambo nganiŵasalila kuti atendeje kalingwa. (Luka 22:19) Ŵane akusayiwona kuti atendeje mwesi uliwose, ŵane mlungu uliwose soni lisiku lililyose. Soni akusayiwona kuti mpaka atende mwambowu mwakuwilisyawilisya pa lisiku, kapenasoni mpaka atendeje mwakusachila. b Nambo kwende tulole yindu yine yatukusosekwa kuyiganichisya patukutenda mwambowu.

 Yesu ŵatandikasisye mwambo wa Chakulya cha Ligulo cha Ambuje pa lisiku lyele Ayuda ŵatendaga Pasika. Soni Yesu jwawile palisikuli. (Mateyu 26:​1, 2) Yeleyi ngaŵa kuti yagambile kutendekwa mwangosi. Yeleyi yili myoyo ligongo lyakuti Malemba gakusalandanyaga mbopesi jiŵapeleche Yesu, ni mwanache jwa ngondolo juŵampelekaga pa lisiku lya Pasika. (1 Akolinto 5:​7, 8) Sonitu ŵandu ŵatendaga Pasika kamo pachaka. (Ekisodo 12:​1-6; Lefitiko 23:5) Mwakamulana ni yeleyi, nombe nawo ŵakumkuya ŵa Yesu ŵandanda, ŵakumbuchilaga chiwa cha Yesu kamo pachaka. c Ni ligongo lyakwe nombe ŵa Mboni sya Yehofa akusatendasoni yeleyi.

Lisiku soni ndaŵi jakwe

 Lisiku liŵatandikasisye Yesu mwambowu, likusatukamuchisya kumanyililasoni lisiku soni ndaŵi jakutendela mwambowu. Jwalakwe jwatandikasisye mwambowu lyuŵa lili litiŵile pa lisiku lya 14, mwesi wele Ayuda ŵawukolangaga kuti Nisani, m’chaka cha 33. C.E. (Mateyu 26:18-​20, 26) Ŵa Mboni nombe nawo akusakumbuchilaga chiwa cha Yesu palisiku lyeleli chaka chilichose. Jemanjaji akusakuyaga yiŵatendaga Aklistu ŵandanda. d

 Atamose kuti pa Nisani 14, m’chaka cha 33 C.E. lyaliji Lyamsano, nambo ngaŵa kuti chaka chilichose lisikuli likusakwana pa Lyamsano. Kuti tupate lisiku lyakutenda mwambowu, ngatukusakuya kalendela ja Ayuda ŵa masiku agano, nambo tukusaŵalanjilaga masiku pakuyaga yiŵatendaga Ayuda ŵa mu ndaŵi ja Yesu. e

Mkate soni finyo

 Yesu paŵatandikasyaga mwambo wasambano, ŵakamulichisye masengo mkate wangali chakusasaŵilisya soni finyo jwamchejewu yayasigele pachakulya cha Pasika. (Mateyu 26:26-​28) Nombe m’wejisoni tukusakamulichisya masengo mkate wangali chakusasaŵilisya soni ngatukusatagamo chilichose. Tukusakamulichisyasoni masengo finyo jwamchejewu jwangali yakunonyelesya yine.

 Dini sikusakamulichisyaga masengo mkate wetaje yakusasaŵilisya mpelaga yisiti. Nambo mwakamulana ni Baibulo, chakusasaŵilisya chikusajimilaga ulemwa soni yachinyengo. (Luka 12:1; 1 Akolinto 5:​6-8; Agalatiya 5:​7-9) Ni ligongo lyakwe yili yakupikanika kuti mkate wangali chakusasaŵilisya ukusajimilaga chilu cha Yesu changali ulemwa. (1 Petulo 2:​22) Chindu chine changakamulana ni Baibulo chakusatendaga ŵandu, chili kamulichisya masengo mesi ga yisogosi ya mpeleya mmalo mwa finyo. Dini sine sikusatendaga yeleyi ligongo lya chikulupi chawo chakulemwecheka chakuti Baibulo jikusalekasyaga kumwa ukana.​—1 Timoteo 5:​23.

Mkate soni finyo yigambile kuŵa yimanyilo

 Mkate soni finyo yatukusayikamulichisyaga masengo pakumbuchila chiwa cha Yesu yigambile kuŵa yimanyilo yakwimila chilu soni miyasi ja Yesu. Ngaŵa kuti yinduyi yikusachengaga mwakusimonjesya nikuŵa chilu soni miyasi jisyesyene mpela yakusati ŵane ganisya. Kwende tulole maumboni ga m’Malemba gakulosya kuti yinduyi yili yakuwanichisya.

  •   Naga Yesu ŵasalile ŵakulijiganya ŵakwe ŵala kuti amwe miyasi, nikuti jwalakwe ŵaliji mkwasalila ŵakulijiganyawo kuti akase lilamusi lya Mlungu lyakulekasya kulya miyasi. (Genesesi 9:4; Masengo 15:28, 29) Nambo Yesu nganaŵa atesile yeleyi. Jwalakwe ngaŵa mkwasalila ŵandu kuti akase lilamusi lya Mlungu lyakulosya kuti miyasi jili japajika.​—Yohane 8:​28, 29.

  •   Yikaŵe kuti ŵandumetume ŵamwaga miyasi jisyesyene ja Yesu pa mwambowu, nikuti Yesuju ngamkanasala kuti miyasi jangu “tinajisulusye,” yayikulosya kuti pandaŵiji jwalakwe ŵaliji mkanapeleche mbopesi.​—Mateyu 26:28. (Malangano ga Sambano, 1992 edition)

  •   Mbopesi ja Yesu japelechedwe “kampepe basi.” (Ahebeli 9:​25, 26) Nambo naga pa mwambo wa Chakulya cha Ligulo cha Ambuje, mkate soni finyo yikusachengaga nikuŵasoni chilu soni miyasi jisyesyene ja Yesu, nikuti ŵakusalya yinduyi akusaŵa ali mkupeleka mbopesiji mwakuwilisyawilisya.

  •   Yesu jwasasile kuti, “Mtendeje yeleyi kuti mungumbuchileje.” Jwalakwe nganasala kuti “pakumbeleka mbopesi.”1 Akolinto 11:24.

 Ŵandu akusakulupilila kuti mkate soni finyo yikusachengaga nikuŵa chilu soni miyasi jisyesyene ja Yesu. Jemanjaji akusakulupilila yeleyi ligongo lya kagopolele kakulemwecheka ka ma Baibulo gane pa ndime syakwayana ni nganiji. Mwachisyasyo, m’ma Baibulo gejinji, ŵagopolele maloŵe ga Yesu ga pa Mateyu 26:28 kuti, “pakuti aji ni miyasi jangu.” Nambope maloŵe gelega mpaka gagopoleledwesoni kuti “Finyoju akwimila miyasi jangu.” f Pelepatu Yesu, jwaŵechetaga yindu mwakuyiwanichisya mpela muŵatendelaga ndaŵi syejinji.​—Mateyu 13:34, 35.

Ana ŵani ŵakusosekwa kulya mkate soni kumwa finyo?

 Ŵa Mboni sya Yehofa pakutenda mwambo wa Chakulya cha Ligulo cha Ambuje, ŵandupe ŵamnono ni ŵakusalya mkate soni kumwa finyo. Ana ligongo chichi?

 Yesu pawawaga, jwatandikasisye “chilanga cha sambano.” Chilanga chelechi chajinjilidwe mmalo ni chilanga chakala chachaliji pasikati pa Mlungu ni Ayisalayeli. (Ahebeli 8:​10-​13) Ŵandupe ŵali mu chilangachi, ni ŵakusalya yimanyilo ya pa Chikumbuchilo. Myoyo ngaŵa kuti Aklistu wosope ni ŵakusalya yimanyiloyi, nambo ŵelepewo “Ŵiŵaŵilasile Mlungu” mwapajika. (Ahebeli 9:​15; Luka 22:20) Jemanjaji ni ŵachachilamulila yalumo ni Yesu kwinani. Soni Baibulo jikusasala kuti ŵanduŵa apali 144,000.​—Luka 22:28-​30; Chiwunukuko 5:9, 10; 14:​1, 3.

 Mwakulekangana ni ‘ŵakulijiganya ŵa panandiŵa,’ [“kakuga ka ngondolo,” Malangano ga Sambano, 1992 edition], ŵajinjiwe tukwembecheya kuŵa mu “likuga lya ŵandu ŵangaŵalanjika,” lyalichipochela umi wangamala pa chilambo chapasi. (Luka 12:32; Chiwunukuko 7:​9, 10) Atamose kuti m’weji ngatukusalya yimanyilo patukukumbuchila chiwa cha Yesu, nambo tukusasimanikwa pa mwambowu pakulosya kuyamichila kwetu mbopesi ja Yesu.​—1 Yohane 2:2.

a Ŵane akusasala kuti maloŵe gakuti sakalamenti gangasimanikwa mu Malangano ga Sambano. Konjechesya pelepa maloŵe ga Chigiliki gakuti μυστήριον [my·steʹri·on] gali gangakamulana ni ubatiso kapena Chakulya cha Ligulo cha Ambuje soni mwambo wine uliwose.”​—McClintock and Strong’s Cyclopedia, Volume IX, peji 212.

b Pa lilemba lya 2 Akolinto 11:25, 26, mabaibulo gane gakusakamulichisyaga masengo maloŵe gakuti “ndaŵi syosope pamkumwa,” pakusala ya Chakulya cha Ligulo cha Ambuje. Ni ŵane akusayiwonaga kuti mpaka tutende mwambowu mwakuwilisyawilisya. Nambo nganisyo sisyesyene sya palilembali mwakamulana ni maloŵe ga m’chiŵecheto chapandanda, gangalosyaga kuti tutendeje kalingwa mwambowu, nambo gakusagambaga kulosya yatukusosekwa kutenda “patukutenda” kapena “ndaŵi jilijose” jatukutenda mwambowu.​—New International Version; Good News Translation.

c Alole buku jakuti, The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge, Volume IV, mapeji 43-​44, soni ja McClintock and Strong’s Cyclopedia, Volume VIII, peji 836.

d Alole buku jakuti, The New Cambridge History of the Bible, Volume 1, peji 841.

e Ayuda ŵa masiku agano akusayiwonaga kuti mwesi wa Nisani ukusatandaga ndaŵi jangawukuwoneka mwesi. Nambo mu ndaŵi ja Yesu, mwesi wa Nisani watandaga pawutandite kuwuwoneka mwesi ku Yelusalemu. Mwesiwu ukusatandaga kuwonechela pali pagambile kumala lisiku limo kapena kupunda kutyochela pandaŵi jele mwesiwo waliji uli ngawukuwoneka. Lyeleli ni ligongo lyakwe lisiku lyakusakumbuchila chiwa cha Yesu ŵa Mboni sya Yehofa, likusaŵaga lyelekangane ni lisiku lyakusatenda Ayuda Pasika.

f Alole Bibulo ja A New Translation of the Bible, jegopoleledwe ni James Moffatt; The New Testament​—A Translation in the Language of the People, jegopoleledwe ni Charles B. Williams; soni ja The Original New Testament, by Hugh J. Schonfield.