Ha Yini Hi Fanele Hi Hlayisa Nkarhi?

KU HLAYISA nkarhi kumbe ku fika hi nkarhi a hi minkarhi hinkwayo swi olovaka. Swilo swin’wana leswi nga ha endlaka hi nga hlayisi nkarhi i ku famba mpfhuka wo leha, ku tlimbana ka timovha emagondzweni ni ku tshama hi khomekile. Kambe ku hlayisa nkarhi i swa nkoka swinene. Hi xikombiso, munhu loyi a fikaka hi nkarhi entirhweni u tekiwa a ri la tshembekaka ni la gingiritekaka. Kasi hi hala tlhelo munhu loyi a nga wu hlayisiki nkarhi a nga ha kavanyeta ntirho wa van’wana swin’we ni ntirho lowu faneleke wu endliwa. N’wana loyi a nga fikiki hi nkarhi exikolweni a nga ha lahlekeriwa hi tidyondzo tin’wana naswona swi nga ha n’wi sivela ku endla nhluvuko. Ku fika nkarhi se wu hundzile eka dokodela kumbe eka dokodela wa meno swi nga ha khumba ndlela leyi u nga ta kamberiwa ha yona.

Hambiswiritano, etindhawini tin’wana ku hlayisa nkarhi swi tekiwa swi nga ri swa nkoka. Etindhawini to tano, swi nga ha olova leswaku na hina hi nga hlayisi nkarhi. Loko swi ri tano, i swa nkoka leswaku hi hlakulela ku va lava hlayisaka nkarhi. Ku twisisa nkoka wo hlayisa nkarhi swi ta hi pfuna leswaku hi hlayisa nkarhi. Hi swihi swivangelo swin’wana swo hlayisa nkarhi? I yini lexi nga hi pfunaka leswaku hi hlayisa nkarhi? Naswona hi nga vuyeriwa njhani loko hi hlayisa nkarhi?

Yehovha—Xikwembu Lexi Hlayisaka Nkarhi

Xivangelo lexikulu xo va hi hlayisa nkarhi hi leswi hi lavaka ku tekelela Xikwembu lexi hi xi gandzelaka. (Efe. 5:1) Yehovha u hi vekela xikombiso lexinene ngopfu xo hlayisa nkarhi. A nga si tshama a hlwela. U landzela xiyimiso xa yena loko  a hetisisa swikongomelo swakwe. Hi xikombiso, loko Yehovha a teke xiboho xo herisa vanhu vo homboloka hi ndhambi, u byele Nowa a ku: “Tiendlele ngalava hi ntsandza wa murhi wa nhlaka.” Loko nkarhi wa ku tisa ndhambi wu tshinela, Yehovha u byele Nowa leswaku a nghena engalaveni ivi a ku: “Emasikwini ya nkombo lama taka ndzi ta nisa mpfula ehenhla ka misava ku ringana masiku ya 40 ni vusiku bya 40; kutani ndzi ta herisa xilo xin’wana ni xin’wana lexi nga kona lexi ndzi xi endleke ehenhla ka vuandlalo bya misava.” “Endzhaku ka masiku ya nkombo, mati ya ndhambi ma [nile] ehenhla ka misava,” hi nkarhi lowu vekiweke. (Gen. 6:14; 7:4, 10) Anakanya leswi a swi ta va swi humelele Nowa ni ndyangu wakwe loko a va nga nghenanga endzeni ka ngalava hi nkarhi. A va fanele va hlayisa nkarhi ku fana ni Xikwembu lexi va xi gandzelaka.

Emalembeni ya kwalomu ka 450 endzhaku ka Ndhambi, Yehovha u byele Abrahama leswaku a a ta va ni n’wana loyi Mbewu leyi tshembisiweke a yi ta huma eka yena. (Gen. 17:15-17) Xikwembu xi vule leswaku Isaka a a ta velekiwa “lembe leri tlhandlamaka hi nkarhi lowu vekiweke.” Xana sweswo swi endlekile? Matsalwa ma hi byela: “Sara a tika kutani a tswalela Abrahama n’wana emalembeni  yakwe ya vudyuhari enkarhini lowu vekiweke, lowu Xikwembu xi vulavuleke na yena ha wona.”—Gen. 17:21; 21:2.

Bibele yi ni swikombiso swo tala leswi kombisaka leswaku Xikwembu xi hlayisa nkarhi. (Yer. 25:11-13; Dan. 4:20-25; 9:25) Bibele yi hi byela leswaku hi tshama hi langutele siku leri taka ra vuavanyisi bya Yehovha. Hambiloko ri vonaka ri “hlwela” hi ku ya hi langutelo ra vanhu, ha tiyisekisiwa leswaku “a [ri] nge hlweli.”—Hab. 2:3.

Ku Hlayisa Nkarhi I Swa Nkoka eVugandzerini

Vaisrayele hinkwavo a va fanele va va kona naswona va fika hi nkarhi endhawini leyi hlawuleriweke “minkhuvo ya Yehovha leyi vekiweke.” (Lev. 23:2, 4) Nakambe Xikwembu a xi veke nkarhi lowu switlhavelo swo karhi a swi fanele swi nyikeriwa ha wona. (Eks. 29:38, 39; Lev. 23:37, 38) Xana leswi a swi kombisi leswaku Xikwembu xi lava leswaku malandza ya xona ma hlayisa nkarhi evugandzerini?

Hi lembe-xidzana ro sungula, loko muapostola Pawulo a byele Vakorinto malunghana ni ndlela leyi minhlangano ya Vukreste yi faneleke yi fambisiwa ha yona, u va khutaze a ku: “Swilo hinkwaswo a swi endliwe hi ku tenga ni hi ku hleleka.” (1 Kor. 14:40) Hikwalaho, minhlangano ya Vukreste a yi fanele yi sunguriwa hi nkarhi lowu vekiweke. Ndlela leyi Yehovha a ku tekaka ha yona ku hlayisa nkarhi a yi si cinca. (Mal. 3:6) Kutani, hi nga endla yini leswaku hi fika hi nkarhi eminhlanganweni ya Vukreste?

Leswi Nga Hi Pfunaka Leswaku Hi Fika Hi Nkarhi

Van’wana va xiye leswaku ku hlela swilo ka ha ri emahlweni swa pfuna swinene. (Swiv. 21:5) Hi xikombiso, loko hi fanele hi famba mpfhuka wo karhi leswaku hi ya fika hi nkarhi wo karhi, xana ku ta va ku ri vutlhari ku suka ku lo sala nkarhinyana leswaku hi fika endhawini yoleyo? Xana ku ta va ku nga ri vutlhari ku suka ku sele timinete ti nga ri tingani leswaku hi nga fiki nkarhi se wu hundzile, hambiloko “xiendlakalo lexi nga languteriwangiki” xo endleka loko hi ri endleleni? (Ekl. 9:11) Jaha leri vuriwaka José leri hlayisaka nkarhi ri ri: “Nchumu wun’wana lowu nga pfunaka un’wana ni un’wana ku fika hi nkarhi i ku tiva leswaku u ta famba nkarhi wo tanihi kwihi.” *

Eka van’wana swi nga ha lava leswaku va endla malunghiselelo yo hatla va suka entirhweni ka ha ri ni nkarhi leswaku va ta kota ku fika eminhlanganweni ya Vukreste ka ha ri ni nkarhi. Leswi swi endliwe hi Mbhoni yin’wana ya le Etiyopiya loko yi xiye leswaku a yi ta hlwela ku fika eminhlanganweni ya vandlha hi timinete ta 45 hikwalaho ka ku cinca ka xiyimiso xa le ntirhweni. Yi kombele mutirhi-kulobye leswaku a hatla a fika entirhweni hi masiku ya minhlangano leswaku yi ta hatla yi chayisa. Xisweswo Mbhoni leyi yi pfumelelane ni mutirhi-kulobye leswaku yi ta tirha tiawara ta nkombo leti engetelekeke.

Ku fika hi nkarhi eminhlanganweni i ntlhontlho lowukulu loko hi ri ni vana lavatsongo. Hi ntolovelo vutihlamuleri byo khathalela vana byi endliwa hi vamanana, kambe swirho leswin’wana swa ndyangu na swona swi nga pfuneta. Esperanza manana loyi a tshamaka eMexico u khathalela vana va nhungu a ri yexe. Va ni malembe lama sukelaka eka 5 ku ya eka 23. Loko Esperanza a hlamusela ndlela leyi ndyangu wakwe wu swi kotaka ha yona ku hlayisa nkarhi u ri: “Vana va mina lavakulu va vanhwanyana va ndzi pfuna ku hlambisa ni ku ambarisa vana lavatsongo. Leswi swi endla leswaku ndzi heta ntirho wa mina wa le kaya ni ku tilunghisa leswaku hi ta suka hi nkarhi lowu hi tivekeleke wona wa ku ya eminhlanganweni.” Ndyangu lowu wu tivekele nkarhi wo suka ekaya naswona hinkwavo va tirhisana leswaku va ta suka hi nkarhi.

Ku Vuyeriwa Hi Ku Fika Hi Nkarhi eMinhlanganweni Ya Vukreste

Ku ehleketa hi mikateko leyi hi yi kumaka hi ku fika hi nkarhi eminhlanganweni ya Vukreste swi nga tiyisa ku navela ka hina ni ku tiyimisela ka hina ku endla hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka leswaku hi fika hi nkarhi. Nhwana la vuriwaka Sandra loyi a hlakuleleke mukhuva wa ku fika eminhlanganweni ka ha ri ni nkarhi, u ri: “Lexi ndzi xi rhandzaka hi ku fika hi nkarhi hi leswaku ndzi kuma nkarhi wo xeweta vamakwerhu, ndzi vulavula na vona ni ku ya ndzi va tiva ku antswa.” Loko hi fika eHolweni ya Mfumo ka ha ri ni nkarhi, hi nga  vuyeriwa loko hi twa hi ku tiyisela ka van’wana lava teke eminhlanganweni swin’we ni ntirho wa vona wo tshembeka. Hi ku va kona ni ku va ni mabulo lama akaka, hi nga tlhela hi va ni vuyelo lebyinene eka vamakwerhu hi ku va ‘khutaza leswaku va va ni rirhandzu ni mintirho leyinene.’—Hev. 10:24, 25.

Risimu ni xikhongelo xo pfula nhlangano wun’wana ni wun’wana wa Vukreste i swiyenge swa nkoka evugandzerini bya hina. (Ps. 149:1) Tinsimu ta hina ti dzunisa Yehovha, ti hi tsundzuxa hi timfanelo leti hi faneleke hi ti hlakulela naswona ti hi khutaza leswaku hi hlanganyela hi ntsako evutirhelini. Ku vuriwa yini hi xikhongelo xo pfula? Eminkarhini ya khale, Yehovha u vule leswaku tempele i “yindlu ya xikhongelo” ya yena. (Esa. 56:7) Namuntlha ha hlangana eminhlanganweni ya hina leswaku hi ta khongela eka Xikwembu. Xikhongelo xo pfula a hi xikhongelo xo kombela nkongomiso ni moya lowo kwetsima wa Yehovha ntsena, kambe xi tlhela xi lunghiselela mianakanyo ni timbilu ta hina leswaku hi amukela rungula leri nga ta dyondziwa. Hi fanele hi tiyimisela ku fika eminhlanganweni ya hina hi nkarhi leswaku hi va kona loko ku yimbeleriwa risimu ro pfula ni loko ku khongeriwa.

Loko Helen la nga ni malembe ya 23 a vulavula hi xivangelo lexi endlaka leswaku a fika eminhlanganweni hi nkarhi, u ri: “Ndzi ehleketa leswaku leyi hi yona ndlela yo kombisa Yehovha leswaku ndza n’wi rhandza tanihi leswi a lunghiselelaka rungula hinkwaro leri hi ri dyondzaka, ku katsa ni tinsimu ni xikhongelo xo pfula.” Xana na hina a hi fanelanga hi va ni langutelo leri fanaka? Ina, hi fanele hi va na rona. Hikwalaho, a hi tikarhateleni ku hlakulela mukhuva wo hlayisa nkarhi eka swilo hinkwaswo, ngopfu-ngopfu eka swilo leswi fambisanaka ni vugandzeri bya hina bya Xikwembu xa ntiyiso.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 26]

Lunghiselela kahle ka ha ri emahlweni

[Xifaniso lexi nga eka tluka 26]

Tivekele nkarhi lowu engetelekeke wa loko ko tshuka ku va ni “xiendlakalo lexi nga languteriwa- ngiki”

[Swifaniso leswi nga eka tluka 26]

Kuma vuyelo byo fika ka ha ri ni nkarhi eminhlanganweni