Bokhabane ba Pōpo ea Jehova

“Linōka li Ope Liatla”

THALATSA mahlo ’mapeng oa lefatše, le libakeng tse ngata, u tla bona mela e tsoelipanang e haola le linaha. Metsoelipane ena e parola lithota, mahoatata le makhulo. E tsoelipana le likhohlo, liphula le meru. (Habakuke 3:9) Tsena ke linōka, e leng mecha ea bophelo lefatšeng la rōna. Linōka tsena li paka bohlale le matla a ’Mōpi oa lefatše, Jehova. Ha re ntse re li shebelletse, re lumellana le maikutlo a mopesaleme ea ileng a bina a re: “Linōka li ope liatla; lithaba li hoeletse ka thabo hammoho ka pel’a Jehova.”—Pesaleme ea 98:8, 9. *

Linōka le histori ea batho li amana haufi-ufi. Bibele e bua ka linōka tse ’nè tse khōlō tse neng li tsoa nōkeng e neng e phalla e tsoa Edene. (Genese 2:10-14) O mong oa mekhoa ea khale ka ho fetisisa ea tsoelo-pele o ile oa qaleha likhohlong tse nonneng tsa Nōka ea Tigris le ea Eufrate Bochabela bo Hare. Ho ile ha e-ba le tsoelo-pele e khōlō ka lebaka la Nōka ea Hwang e China, ea Ganges le ea Indus e Asia boroa le ea Nile e Egepeta.

Ha ho makatse hore ebe ka linako tsohle motho o ’nile a hlolloa ke matla, boholo, le botle ba linōka. Nōka ea Nile ea Egepeta e bolelele ba lik’hilomithara tse ka bang 6 670. Nōka e khetholloang e le e khōlō ka ho fetisisa ke ea Amazon e Amerika Boroa. Le hoja linōka tse ling li hlolla ka boholo, tse ling li ntlehali, joaloka Nōka ea Tone ea Japane e batlang e le nyenyane haholo empa e phalla ka lebelo.

Ke eng se etsang hore nōka e phalle? Karabo e tobileng ke hore, ke matla a khoheli. Ke matla a khoheli a hulang metsi ho tloha libakeng tse phahameng ho a isa libakeng tse tlaase. Ka linako tse ling sena se hlahisa liphororo tse hoasang. Ha e hlalosa lipontšo tsena tsa matla le boholo, Bibele e re: “Jehova, linōka li phahamisitse, linōka li phahamisitse molumo oa tsona; linōka li ntse li phahamisa ho khahlela ha tsona.”—Pesaleme ea 93:3.

Jehova o ile a botsa monna ea tšabang Molimo Jobo a re: “Ke mang ea romelang pula ea litloebelele?” (Jobo 38:25, Contemporary English Version) Ha e le hantle, metsi ’ohle a tsoa hokae? Karabo ke hore a tsoa tsamaisong e rarahaneng ea potoloho ea metsi. Matla a letsatsi le matla a khoheli a etsa hore metsi a lule a potoloha ka nako eohle. Ha metsi a fetoha mouoane, a nyolohela sepakapakeng. Qetellong, aa phola ’me aa tiea ebe a etsa maru. Ka mor’a nako e itseng, mouoane ona o khutlela lefatšeng e le lehloa kapa pula. Boholo ba metsi bo bolokiloe maoatleng, matšeng, linōkeng, liqubung tsa lehloa le libakeng tsa leqhoa ka tlas’a lefatše.

Mabapi le potoloho ena e babatsehang ea metsi, Bibele e re: “Melapo eohle e phoroselang ea mariha e phallela leoatleng, empa leha ho le joalo leoatle ha le tlale. Sebakeng seo melapo e phoroselang ea mariha e phallelang ho sona, e khutlela ho sona e le hore e ka phalla.” (Moeklesia  1:7) Ke Jehova feela, Molimo eo bohlale ba hae bo ke keng ba lekanngoa le ea nang le tlhokomelo e lerato, ea neng a ka etsa hore ho be le potoloho e joalo. ’Me boqapi bo joalo bo bohlale bo re bolella eng ka botho ba Molimo? Ke Molimo ea nang le bohlale bo boholo le ea nang le tlhokomelo e lerato.—Pesaleme ea 104:13-15, 24, 25; Liproverbia 3:19, 20.

Ho sa tsotellehe boholo le palo ea tsona, linōka li tsamaisa metsi a manyenyane haholo a hloekileng a lefatše. Leha ho le joalo, bophelo bo ke ke ba e-ba teng ka ntle ho tsona. Buka e bitsoang Water e re: “Ho ne ho ke ke ha khoneha ho khotsofatsa litlhoko tse nyenyane le tse khōlō tsa batho haeba metsi a ne a le sieo, kapa a sa laoloe ka tsela e itseng. Tsela eo moloko oa batho o nkileng khato ka eona hore o fumane metsi le ho a laola e tlatselitse haholo historing ea tsoelo-pele.”

Ka lilemo tse likete, linōka li ’nile tsa fana ka metsi bakeng sa batho le bakeng sa lirapa tsa bona. Mobu o nonneng o mabōpong a linōka tse ngata o thusa lijalo ho hōla. Hlokomela kamoo khopolo ena e hlalosoang kateng thorisong e neng e lebisitsoe ho bahlanka ba Jehova: “Litente tsa hao li ntle hakaakang, Uena Jakobo, litabernakele tsa hao, Uena Iseraele! Li nametse sebakeng se selelele joaloka liphula tsa melapo e phoroselang, joaloka lirapa tse pel’a nōka. Joaloka limela tsa lekhala tseo Jehova a li lemmeng, joaloka likedare tse pel’a metsi.” (Numere 24:5, 6) Hape linōka li thusa ho boloka liphoofolo tse kang matata le phokojoe eo u e bonang mona li ntse li phela. Ha e le hantle, ha re ntse re ithuta ho eketsehileng ka linōka, re susumelletseha haholo hore re ise liteboho ho Jehova.

[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]

[Lebokose/Setšoantšo se leqepheng la 8]

Liphororo Tsa Iguaçú, tse moeling o pakeng tsa Argentina le Brazil, li balloa har’a liphororo tse pharaletseng haholo ho feta tse ling tsohle. Li bophara ba lik’hilomithara tse tharo. Li morung o hloekileng oa tropike, li bōptjoa ke liphororo tse nyenyane tse ka bang 300. Motsotsoaneng o mong le o mong, metsi a ka bang lik’hubiki mithara tse 10 000 a phorosela ka sekhahla nakong ea lipula.

[Setšoantšo se leqepheng la 9]

Nōka ea Tone, Japane