Wan mati di no bun

Wan mati di no bun

Wan mati di no bun

Yu abi wan mati di yu kon sabi di yu ben yongu. A ben meki yu firi leki wan bigisma èn a ben meki tra yongu sma lobi yu tu. Ala ten te yu ben e stress, a ben e meki yu firi bun baka. Yu kon si now taki ibri tron baka yu abi en fanowdu.

Ma baka wan pisi ten yu kon si taki a mati disi abi en takru sei tu. Ala ten a wani de nanga yu, srefi na son presi pe sma no wani taki yu kon nanga en. A ben meki yu firi leki wan bigisma, ma a meki yu kon siki tu. Èn efu dati no sari, a fufuru yu moni tu.

Den dei disi yu no wani bumui nanga en moro, ma toku a no wani lusu yu. A sori leki a tron yu basi. Now yu e winsi taki noiti yu ben miti en.

GI FURU sma sikaret na so wan mati. Earline, wan uma di ben e smoko 50 yari langa, taki: „A sikaret ben e yepi mi moro leki iniwan sma. A ben de wan mati di mi ben sabi langa ten kaba èn son leisi a ben de a wan-enkri mati di mi ben abi.” Ma bakaten Earline kon si taki a sikaret a no wan mati èn taki a e du sma ogri. Earline ben ondrofeni a srefi sani di skrifi na a bigin fu na artikel disi, ma toku a situwâsi fu en kenki bakaten. A kon sabi taki Gado no lobi te sma e smoko, fu di smoko e pori a skin di wi kisi fu Gado. A sani disi meki taki a tapu nanga smoko.​​—2 Korentesma 7:1.

Wan man di nen Frank ben tapu nanga smoko tu fu di a ben wani gi yesi na Gado. Ma wan tu dei baka di a smoko en lasti sikaret, a ben e kroipi na ondro en oso fu suku pisipisi owru sikaret di ben fadon na mindri de planga fu na oso. Frank taki: „Ne mi kisi misrefi. Na tapu mi anu nanga mi kindi mi ben e kroipi e suku pisipisi sikaret na ini a doti. Mi ben fisiti gi misrefi. Noiti moro mi fasi wan sikaret.”

Fu san ede a muilek so fu tapu nanga smoko? Sabiman kon si wan tu sani: (1) Wan sma kan tron wan srafu fu tabaka fu di a de neleki drugs. (2) Na ini seibi sekonde nomo nikotine kan doro na ini wan sma en frustan. (Nikotine na a sani na ini a tabaka di e meki taki sma no man tapu nanga smoko.) (3) Smoko na wan aladei sani gi furu sma. Den e smoko te den e nyan, te den e dringi, te den e taki tori nanga trawan, te den e blo den ede, noso te den e du tra sani.

Ma soleki fa a tori fu Earline nanga Frank e sori, dan wan sma man tapu nanga a takru gwenti disi. Efu yu e smoko, ma yu wani stop, dan den artikel baka a wan disi kan yepi yu fu du dati.