Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

Kɛzi Gyihova Kile Ye Ahyehyɛdeɛ ne Adenle Ɛ?

Kɛzi Gyihova Kile Ye Ahyehyɛdeɛ ne Adenle Ɛ?

Tile 14

Kɛzi Gyihova Kile Ye Ahyehyɛdeɛ ne Adenle Ɛ?

1. Gyihova ahyehyɛdeɛ ne anwo edwɛkɛ boni a Baebolo ne maa yɛnwu ye a, na duzu ati a nwolɛ hyia yɛ a?

ASOO Nyamenle lɛ ahyehyɛdeɛ ɔ? Ngɛlɛlera ne kile yɛ kɛ ɔlɛ bie. Baebolo ne maa yɛnwu kɛzi ye ahyehyɛdeɛ kɛnlɛma ne foa ne mɔɔ wɔ anwuma la de la. (Yizikeɛle 1:1, 4-14; Daneɛle 7:9, 10, 13, 14) Ɔwɔ nuhua kɛ yɛngola yɛnnwu foa ɛhye mɔɔ wɔ anwuma la ɛdeɛ, noko ɔboa nɔhalɛ azonvolɛ kpole ɛnɛ. (2 Arelemgbunli 6:15-17) Gyihova ahyehyɛdeɛ ne foa bie mɔɔ ɛnyelɛ nwu ye la wɔ azɛlɛ ye azo. Baebolo ne boa yɛ maa yɛnwu kɛzi ɔde nee adenle mɔɔ Gyihova dua zo kile ye adenle la.

Foa ne Mɔɔ wɔ Azɛlɛ Ye Azo

2. Asafo fofolɛ boni a Nyamenle hyehyɛle a?

2 Yizilayɛ maanle ne yɛle Nyamenle asafo wɔ ɛvolɛ ngoko 1,545 anu. (Gyima ne 7:38) Noko Yizilayɛma anli Nyamenle mɛla zo, yɛɛ bɛkpole ɔ Ra ne. Ɔlua ɛhye azo, Gyihova kpole zɔhane asafo ne na yeanva bɛ yeanli gyima bieko. Gyisɛse zele Dwuuma ne kɛ: “Bɛbakpo wɔ Ɛzonlenlɛ Sua ne bɛamaa yeadɔ mgbane.” (Mateyu 23:38) Akee Nyamenle hyehyɛle asafo fofolɛ, na ɔ nee bɛ yɛle ngyekyeleɛ fofolɛ. Ɛnee menli 144,000 mɔɔ Nyamenle ɛkpa bɛ kɛ bɛ nee ɔ Ra ne babɔ nu wɔ anwuma la a wɔ asafo ɛhye anu a.—Yekile 14:1-4.

3. Duzu a zile Pɛntekɔso 33 Y.M. mɔɔ di daselɛ kɛ Nyamenle ɛlɛfa asafo fofolɛ ali gyima ɛnɛ a?

3 Gyihova vale ye sunsum nwuanzanwuanza ne kpokpale menli mɔɔ lumuale asafo fofolɛ ɛhye anu la wɔ Pɛntekɔso 33 Y.M. anu. Yɛkenga nwanwane deɛ ɛhye mɔɔ zile la anwo edwɛkɛ kɛ: “Mɔɔ Pɛntekɔso kenle ne dwule la, ɛnee diedima ne amuala ɛboa bɛ nloa ɛleka ko. Na arɛlevilɛ nu ala alɛra bie vi anwuma kɛ ahumu kpole bie la rayile sua ne mɔɔ bɛwɔ nu la. Na bɛnwunle kɛ debie mɔɔ le kɛ senle ndafinlima la zandele na bɛzinzele bɛdabɛ mɔɔ bɛwɔ ɛkɛ ne la ati zo ngoko ngoko. Sunsum Nwuanzanwuanza ne rayile bɛ tɛkɛɛ.” (Gyima ne 2:1-4) Yemɔti Nyamenle sunsum ne lale ye ali wienyi kɛ menli ekpunli ɛhye mɔɔ wɔ Gyisɛse Kelaese mɔɔ wɔ anwuma la abo la a akee Nyamenle bava ali ye atiakunlukpɔkɛ nwo gyima a.

4. Nwane mɔ a ɛnɛ bɔ nu yɛ Gyihova ahyehyɛdeɛ ne mɔɔ ɛnyelɛ nwu ye la ɛ?

4 Ɛnɛ, 144,000 ne anu ekyi bie ala a wɔ azɛlɛ ye azo a. Noko amaa Baebolo ngapezo ara nu la, bɛva mboane gyɛne ne anu “menli pemgbenleamgbe,” bɛraboka mɔhama mɔɔ bɛkpokpa bɛ la anwo. Gyisɛse, Mboaneneavolɛ Kpalɛ ne, ɛva mboane gyɛne ne ɛraboka mɔhama ne anwo ɛyɛ bɛ mboane ekpunli ko wɔ ɔdaye Gyisɛse ɔ bo kɛ Mboaneneavolɛ kokye. (Yekile 7:9; Dwɔn 10:11, 16) Bɛ muala bɛbɔ nu bɛyɛ asafo ko, Gyihova ahyehyɛdeɛ mɔɔ ɛnyelɛ nwu ye a.

Bɛhyehyɛ Ye Teokelase Adenle Zo

5. Nwane a kile Nyamenle ahyehyɛdeɛ ne adenle a, na kɛzi ɔyɛ ye ɛ?

5 “Tease Nyamenle ne asɔne [asafo]” mɔɔ bɛva bɛli gyima wɔ Ngɛlɛlera ne anu la maa yɛnwu ahenle mɔɔ kile ye adenle la. Ahyehyɛdeɛ ne le teokelase mɔɔ kile kɛ Nyamenle a kile ye adenle a. Gyihova dua Gyisɛse mɔɔ yekpa ye kɛ ɔli asafo ne ati yɛɛ Ye Edwɛkɛ, Baebolo ne, azo fa adehilelɛ maa ye menli. —1 Temɔte 3:14, 15; Ɛfɛsɛsema 1:22, 23; 2 Temɔte 3:16, 17.

6. (a) Duzu a kile kɛ Nyamenle hilele ɛvoya ne mɔɔ lumua la anu asafo ne adenle a? (b) Duzu a kile kɛ Gyisɛse a tɛde asafo ne Ati a?

6 Adehilelɛ ɛhye lale ali wienyi wɔ Pɛntekɔso mekɛ ne. (Gyima ne 2:14-18, 32, 33) Ɔralale ali wɔ mekɛ mɔɔ Gyihova anwumabɔvolɛ hilele kɛ bɛbɔ edwɛkpa ne nolo wɔ Abibile Maanle ne anu, mekɛ mɔɔ Sɔɔlo mɔɔ vi Taasɛse hakyile na Gyisɛse vale adehilelɛ manle, yɛɛ mekɛ mɔɔ Pita bɔle edwɛkɛhanlɛ gyima ne abo wɔ menli mɔɔ ɛnle Dwuuma anu la. (Gyima ne 8:26, 27; 9:3-7; 10:9-16, 19-22) Mekɛ hɔle bie la, ɛnelɛ mɔɔ vi anwuma tendɛ, anwumabɔvolɛma mɔɔ ye bɛ nwo kile menli, yɛɛ nwanwane ahyɛlɛdeɛ mɔɔ sunsum ne fa maa la amuala abo pɛle. Noko, ɛnee Gyisɛse ɛbɔ ɛwɔkɛ kɛ: “Me nee bɛ lua dahuu, kɔkpula ewiade awieleɛ.” (Mateyu 28:20; 1 Kɔlentema 13:8) Ɛnɛ, Gyihova Alasevolɛ die Gyisɛse adehilelɛ to nu. Saa tɛ ye zɔ a, anrɛɛ ɛkpɔlɛ mɔɔ anu yɛ se mɔɔ bɛyia ye la maa ɔyɛ se kɛ bɛkɛhola Belemgbunlililɛ ne nolo bɔ.

7. (a) Nwane mɔ a bɔ nu yɛ ‘akɛlɛ nɔhavo nee nrɛlɛbɛvolɛ’ ne a, na duzu ati ɔ? (b) Duzu gyima a bɛvale bɛwulale ‘akɛlɛ’ ne asa a?

7 Ɔka ekyii na Gyisɛse awu la, ɔhanle ‘akɛlɛ nɔhavo nee nrɛlɛbɛvolɛ’ bie mɔɔ ɔ Menle a le ɔdaye Gyisɛse na yeva gyima titile yewula ɔ sa la anwo edwɛkɛ ɔhilele ye ɛdoavolɛma ne. Ɛnee ‘akɛlɛ’ ne bawa ɛkɛ mekɛ mɔɔ Awulae bahɔ anwuma la na ɔbahɔ zo yeayɛ gyima ɛsesebɛ wɔ mekɛ mɔ Kelaese bara bieko wɔ ye Belemgbunlililɛ tumi nu la. Ɔbayɛ se kɛ edwɛkɛ ɛhye kɛvane sonla ko anwo, noko ɔfɛta Kelaese asafo ne mɔɔ bɛkpokpa nuhua menli la. Kɛmɔ Gyisɛse ɛva ye mogya ne ɛdɔ bɛ la ati ɔfɛlɛ bɛ ye ‘akɛlɛ.’ Ɔhanle ɔhilele bɛ kɛ bɛmaa menli ɛrayɛ ye ɛdoavolɛ na bɛhɔ zo bɛmaa bɛ “[sunsum nu] aleɛ wɔ mekɛ ne anloa.”—Mateyu 24:45-47; 28:19; Ayezaya 43:10; Luku 12:42; 1 Pita 4:10.

8. (a) Duzu gyima a bɛva bɛwula akɛlɛ eku ne asa ɛnɛ a? (b) Duzu ati a yɛ nyɛleɛ wɔ adenle ɛhye mɔɔ Nyamenle dua zo maa yɛ adehilelɛ la anwo hyia a?

8 Kɛmɔ ɛnee akɛlɛ eku ne ɛlɛfa nɔhalɛlilɛ ayɛ gyima wɔ mekɛ mɔɔ ɔ Menle ziale rale ɛvolɛ 1914 anu mɔɔ ɛnyelɛ annwu ye la ati, kpolerazulɛ biala ɛnle nwolɛ kɛ bɛvale gyima dɔɔnwo bɛwulale ɔ sa wɔ ɛvolɛ 1919 ne anu. Ɔvi zɔhane mekɛ ne toonwo mɔɔ ba la bɛlɛbɔ Belemgbunlililɛ ne nolo wɔ azɛlɛ ye azo amuala, na bɛlɛboɔboa Gyihova azonvolɛ ekpunli kpole mɔɔ bɛbalie bɛ wɔ anwongyelelɛ kpole ne anu la anloa. (Mateyu 24:14, 21, 22; Yekile 7:9, 10) Menli ɛhye mɔ noko hyia sunsum nu aleɛ, na akɛlɛ eku ne maa bɛ sa ka ye. Amaa yɛazɔ Gyihova anye la, ɔwɔ kɛ yɛdie adehilelɛ mɔɔ ɔdua adenle ɛhye azo ɔfa ɔmaa la yɛto nu na yɛbɔ yɛ ɛbɛla yɛmaa ɔ nee ye yɛ ko.

9, 10. (a) Duzu ngyehyɛleɛ a ɛnee wɔ ɛkɛ ne wɔ ɛvoya ne mɔɔ lumua la anu mɔɔ ɛnee bɛdua zo bɛsiezie edwɛkɛ mɔɔ kɛra ngilehilelɛ nwo na eza bɛfa edwɛkpa ɛhanlɛ ne anwo adehilelɛ bɛmaa a? (b) Ngyehyɛleɛ boni a wɔ ɛkɛ ne ɛnɛ mɔɔ bɛdua zo bɛnea gyima mɔɔ Gyihova menli ɛlɛyɛ la azo a?

9 Ɔtɔ kenle ne bie a, ngilehilelɛ nee adenle mɔɔ bɛfa zo bɛyɛ ninyɛne la anwo ba edwɛkɛ. Duzu a bɛyɛ a? Gyima ne tile 15 kile kɛzi bɛzieziele edwɛkɛ bie mɔɔ fane menli mɔɔ ɛnle Dwuuma mɔɔ rayɛle diedima la anwo la. Bɛvale edwɛkɛ ne bɛdoale ɛzoanvolɛ ne mɔ nee mrenya mgbanyima mɔɔ ɛnee ɛlɛsonle kɛ neazo eku wɔ Gyɛlusalɛm la. Ɛnee menli ɛhye mɔ ɛnli munli, noko Nyamenle vale bɛ lile gyima. Bɛzuzule mɔɔ ngɛlɛlera ne ka ye edwɛkɛ ne anwo nee daselɛ mɔɔ kile kɛ Nyamenle sunsum ne ɛbɔ ɔ bo ɛlɛyɛ gyima wɔ menli mɔɔ ɛnle Dwuuma anu la anwo. Akee bɛzile edwɛkɛ ne anwo kpɔkɛ. Nyamenle yilale ngyehyɛleɛ zɔhane azo. (Gyima ne 15:1-29; 16:4, 5) Neazo eku zɔhane dule menli manle bɛhɔdɛlɛle Belemgbunlililɛ edwɛkɛhanlɛ gyima ne anu.

10 Wɔ yɛ mekɛ ye anu, mediema mrenya mɔɔ vi maanle ngakyile nu mɔɔ bɛva sunsum bɛkpokpa bɛ la a ɛlɛsonle kɛ Gyihova ahyehyɛdeɛ ne foa ne mɔɔ wɔ azɛlɛ ye azo la Neazo Eku a, na bɛwɔ ɛleka mɔɔ Gyihova Alasevolɛ ewiade amuala asafo ne abo wɔ la. Neazo Eku ne mɔɔ wɔ Gyisɛse Kelaese abo la nea maa nɔhalɛ ɛzonlenlɛ kɔ zo wɔ ewiade amuala na eza ɔnea edwɛkɛhanlɛ gyima ne mɔɔ Gyihova Alasevolɛ asafo apenle apenle ɛlɛyɛ la azo. Neazo Eku ne anu amra nee ɛzoanvolɛ Pɔɔlo mɔɔ hɛlɛle hɔmanle ɔ gɔnwo mɔ Keleseɛnema la yɛ adwenle kɛ: “Tɛ kɛ asɛɛ yɛkile bɛ debie mɔɔ bɛdie bɛdi la ɔ, ɔluakɛ bɛlɛ diedi ne anu kpundii. Yɛ nee bɛ a ɛlɛyɛ gyima ne a.”—2 Kɔlentema 1:24.

11. (a) Adenle boni azo a bɛdua bɛkpa mgbanyima nee azonvolɛ a? (b) Duzu ati a ɔwɔ kɛ yɛ nee mediema mɔɔ bɛkpa bɛ la yɛ ko ɛ?

11 Neazo Eku ne ye mediema mrenya mɔɔ fɛta na bɛmaa bɛ adenle bɛkpa mgbanyima nee azonvolɛ bɛmaa bɛnea Gyihova Alasevolɛ asafo mɔɔ wɔ ewiade amuala la azo. Baebolo ne kile ninyɛne mɔɔ bɛgyinla zo bɛkpa bɛ la na menli mɔɔ ɛnli munli na bɛfo la bahola adwu ninyɛne ɛhye mɔ anwo. Mgbanyima mɔɔ kanvo mediema ɛhye mɔ nee mediema mɔɔ kpa bɛ la di ɛzonle kpole wɔ Nyamenle anyunlu. (1 Temɔte 3:1-10, 12, 13; Taetɛse 1:5-9) Ɛhye ati, bɛsɛlɛ Nyamenle sunsum ne moalɛ na bɛkpondɛ adehilelɛ wɔ Ye Edwɛkɛ ne anu. (Gyima ne 6:2-4, 6; 14:23) Bɛmaa yɛhile anyezɔlɛ yɛmaa menli nu “ahyɛlɛdeɛ” ɛhye mɔ mɔɔ bɔ mɔdenle kɛ bɛkɛboa yɛ bɛkɛmaa “yɛkɛbɔ nu yɛkɛyɛ ko” wɔ diedi nu la.—Ɛfɛsɛsema 4:8, 11-16.

12. Kɛ Gyihova si fa mraalɛ di gyima wɔ teokelase ngyehyɛleɛ ne anu ɛ?

12 Ngɛlɛlera ne kile kɛ ɔwɔ kɛ mrenya a nea asafo ne azo a. Ɛhye ɛngile kɛ mraalɛ nwo ɛngyia, ɔluakɛ bɛ nuhua bie mɔ boka menli mɔɔ bali agya wɔ anwuma Belemgbunlililɛ ne anu la anwo, na mraalɛ ne mɔ yɛ edwɛkɛhanlɛ gyima ne kpole. (Edwɛndolɛ 68:11, yɛɛ ɔ bo ɛkɛ ne edwɛkɛ ne) Bieko, bɛfa nɔhalɛlilɛ bɛyɛ gyima mɔɔ bɛlɛ ye wɔ bɛ mbusua nu la, yɛɛ bɛboa bɛmaa asafo ne nyia duma kpalɛ. (Taetɛse 2:3-5) Noko mrenya mɔɔ bɛkpa bɛ la a kilehile wɔ asafo ne anu a.—1 Temɔte 2:12, 13.

13. (a) Duzu adwenle a Baebolo ne tu mgbanyima folɛ kɛ bɛnyia ye wɔ bɛ gyinlabelɛ ne anwo a? (b) Nwolɛ adenle boni a yɛ muala yɛlɛ a?

13 Wɔ ewiade ne anu, sonla mɔɔ lɛ dibilɛ kpole la yɛɛ bɛbu ye kɛ ɔ nwo hyia a, noko wɔ Nyamenle ahyehyɛdeɛ ne anu, mɛla ne a le kɛ: “Mɔɔ le bɛ nuhua ekyi la a le sonlakpole kpalɛ wɔ bɛ avinli a.” (Luku 9:46-48; 22:24-26) Ngɛlɛlera ne tu mgbanyima folɛ kɛ ɔnle kɛ bɛkile bɛ tumi ne wɔ Nyamenle menli ne anwo zo, emomu, ɔwɔ kɛ bɛpɛ kilemunli kpalɛ bɛmaa mboane ne. (1 Pita 5:2, 3) Tɛ Gyihova Alasevolɛ anu ekyi bie ɔ, emomu, bɛ kɔsɔɔti, mrenya nee mraalɛ, lɛ adenle kile kɛ bɛgyi maanzaleɛ Tumivolɛ ne agyakɛ anu, na bɛbɛlɛ bɛ nwo aze bɛbɔ ye duma ne nee ye Belemgbunlililɛ ne nolo wɔ aleɛabo amuala.

14. Fa ngɛlɛlera mɔɔ bɛhwe adwenle bɛzie zo wɔ ɛke la suzu kpuyia ne mɔ mɔɔ wɔ ɛdendɛkpunli ne awieleɛ la anwo.

14 Ɔwɔ kɛ yɛbiza yɛ nwo kɛ: ‘Asoo mete adenle mɔɔ Gyihova ɛlɛfa zo ahile ye ahyehyɛdeɛ ne mɔɔ wɔ azɛlɛ ye azo adenle la abo na mekile nwolɛ anyezɔlɛ ɔ? Asoo me subane, me ɛdendɛlɛ, nee me nyɛleɛ kile zɔ ɔ?’ Edwɛkɛ mɔɔ doɔdoa zo mɔɔ yɛbadwenledwenle nwolɛ la baboa yɛ nuhua ko biala amaa yeayɛ neɛnleanu ɛhye.

Saa amgba medie meto nu kɛ Kelaese a le asafo ne Ati a, ɛnee kɛmɔ bɛhile ye wɔ ngɛlɛlera ɛhye mɔ anu la, duzu a ɔwɔ kɛ meyɛ a? (Mateyu 24:14; 28:19, 20; Dwɔn 13:34, 35)

Saa me nye sɔ sunsum nu nziezielɛ mɔɔ vi akɛlɛ eku ne nee ye Neazo Eku ne ɛkɛ na mekponle zo a, ɛnee nwane a melɛkile kɛ me bu ye a? (Luku 10:16)

Kɛ ɔwɔ kɛ awie biala, titile ne mgbanyima ne mɔ, nee asafo ne anu amra di ɛ? (Wulomuma 12:10)

15. (a) Duzu a yɛdua mɔɔ yɛyɛ ye Gyihova azɛlɛ ye azo ahyehyɛdeɛ ne anwo la azo yɛkile a? (b) Nwolɛ adenle boni mɔ a yɛlɛ yɛkile kɛ Abɔnsam le adalɛ na yɛmaa Gyihova anye die a?

15 Ɛnɛ, Gyihova ɛlɛdua ye ahyehyɛdeɛ ne mɔɔ wɔ azɛlɛ ye azo mɔɔ wɔ Kelaese abo la azo ahile yɛ adenle. Subane mɔɔ yɛda ye ali wɔ ngyehyɛleɛ ɛhye anwo la kile kɛzi yɛte nganeɛ wɔ tumililɛ edwɛkɛ ne anwo la. (Hibuluma 13:17) Seetan edwɛkɛ a le kɛ yɛ boɛyɛlɛ ala a hyia yɛ a. Noko saa yɛfi yɛ ahonle muala nu yɛsonle na yɛandwenle yɛ ngome yɛ boɛyɛlɛ nwo a, ɛnee yɛlɛkile kɛ Abɔnsam le adalɛ. Saa yɛnyia ɛlɔlɛ yɛmaa menli mɔɔ li yɛ nyunlu wɔ ɛzonlenlɛ nu, yɛbu bɛ na yɛkpo kɛ ‘yɛkɛli yɛ ngome yɛ boɛyɛlɛ’ nzi a, yɛmaa Gyihova anye die. (Dwuudu 16; Hibuluma 13:7) Saa yɛdi nɔhalɛ yɛmaa Gyihova ahyehyɛdeɛ ne a, yɛkile kɛ Gyihova le yɛ Nyamenle na yemɔ a yɛfa koyɛlɛ yɛsonle ye a.—1 Kɔlentema 15:58.

Suzu nwo Fa Ti Nu

• Gyihova ahyehyɛdeɛ mɔɔ wɔ azɛlɛ ye azo ɛnɛ la a le boni? Ye atiakunlukpɔkɛ a le duzu?

• Nwane a bɛkpa ye kɛ asafo ne Ati a, na ngyehyɛleɛ mɔɔ ɛnyelɛ nwu ye la boni a ɔdua zo ɔfa adehilelɛ mɔɔ ɛlɔlɛ wɔ nu la ɔmaa yɛ a?

• Subane kpalɛ boni mɔ a ɔwɔ kɛ yɛnyia wɔ menli mɔɔ wɔ Gyihova ahyehyɛdeɛ ne anu la anwo a?

[Debiezukoalɛ kpuyia ne mɔ]

[Nvoninli ne mɔ wɔ mukelɛ 133]

Gyihova dua ye azɛlɛ ye azo ahyehyɛdeɛ ne mɔɔ wɔ Kelaese abo la azo kile yɛ adenle