Kɔ no mu nsɛm no do

Kɔ no mu nsɛm a wɔahyehyɛ no do

Dza Ebɛyɛ Ma Yarba A Ɔretserɛw Ntsɛntsɛm No Ho Hũ Annhyɛ Wo Do

Dza Ebɛyɛ Ma Yarba A Ɔretserɛw Ntsɛntsɛm No Ho Hũ Annhyɛ Wo Do

 Ana COVID-19 yarba ho hũ ahyɛ wo do? Sɛ dɛm na ɔtse wɔ w’afamu a, kaa dɛ ɔnnyɛ wankotsee. Nyimpa wɔwɔ wiadze n’afa ahorow dze abosoom pii esũa mbrɛ wobesi abɔ hɔn bra wɔ yarba bɔn yi mu. Nyimpa pii “nna wɔdze ndzɛmba akɛse abɔ afɔr mbrɛ ɔbɛyɛ a wobotum abɔ hɔn bra wɔ COVID-19 ber yi mu. Wɔ tsebea a ɔtse dɛm mu no obotum ayɛ mberɛw dɛ yebegyagyaa ndzɛmba mu na hɛn abaw mu ebu.” (Dr. Hans Kluge, World Health Organization Regional Director for Europe.)

 Sɛ yarba a ɔtserɛw ntsɛntsɛm no ho hũ aka wo a, mma w’abaw mu mmbu. Bible no roboa nyimpa pii ama woeetum egyina dɛm mber bɔn yi ano. Na Bible no botum aboa woara so.

 Sɛ wɔkã dɛ yarba a ɔtserɛw ntsɛntsɛm no ho hũ aka obi a, ɔkyerɛ dɛn?

 Sɛ wɔkã dɛ yarba a ɔtserɛw ntsɛntsɛm no ho hũ aka obi a, dza ɔkyerɛ nye nka a obi tse wɔ mbrɛ yarba no si yɛ hũ fa no ho, nye mbrɛ yarba no ama ndzɛmba ayɛ bisibisibasaa no ho. Ɔwɔ mu ɔsor mbrɛ obiara besi ayɛ n’adze wɔ iyi ho dze, naaso mpɛn pii no wɔtaa da dza odzidzido yi bi edzi:

  •   Wonntum nkenyan hɔnho

  •   Nsesa a ɔba wɔ hɔn edzidzi nye hɔn nda mu

  •   Ɔnnkyɛr nna hɔn bo efuw

  •   Edwuma a wobotum ayɛ no yie mpo no, ibohu ara nye dɛ no ho adwendwen ahyɛ hɔn do

  •   Wonntum mmfa hɔn adwen nsi adze bi do

  •   Wɔtse nka dɛ hɔn enyidado nyina asa

 Ebɛnadze ntsi na sɛ yarba a ɔtserɛw ntsɛntsɛm no ho hũ ka obi a ɔyɛ hũ dɛm?

 Sɛ yarba a ɔtserɛw ntsɛntsɛm no ho hũ ka obi a ɔyɛ hũ osiandɛ otum ma obi dze no nkwa nye afofor dze to esian mu. Sɛ yɛannkõ enntsia dɛm su yi a, nkakrankakra, yebohu ara nye dɛ afei dze yennyi ɔpɛ biara dɛ yebedzi apɔwmudzen akwankyerɛ a wɔdze ama fa COVID ho no do. Obodu mber bi no yɛremmfa yarba no enyibersɛm ɔmmfa ho ɔrokɔ do tserɛw na orukunkum amamfo no. Sɛ yɛtse nka dɛ bra a wɔabra dɛ mma yɛnnyɛ ndzɛmba bi no reka hɛn hyɛ a, obotum ama yaaper ahwehwɛ fahodzi ahorow, na iyi botum ama yeeketsi yarba no bi anaa yɛdze bi so ama afofor.

 Nyimpa pii ehu dɛ Bible mu asɛm yi yɛ nokwar wɔ dɛm ahohia ber yi mu. Ɔkã dɛ: “Sɛ etɔ bahaw wɔ ahohia da mu a, w’ahoɔdzen suar.” (Mbɛbusɛm 24:10) Bible no dze afotusɛm bi a obotum aboa wo ma eegyina ɔhaw ahorow ano a yarba a ɔretserɛw ntsɛntsɛm yi so ka ho.

 Ebɛn Bible ngyinadonsɛm na obotum aboa wo ama eegyina yarba a ɔtserɛw ntsɛntsɛm no ho hũ no ano?

  •   Mma mmbenbɛn afofor

     Dza Bible no kã: ‘Wɔwo ɔnyɛnko berɛbo ma abɛbrɛsɛ.’​—Mbɛbusɛm 17:17.

     Siantsir a iyi ho hia: Anyɛnkofo anokwafo ma yenya dzenhyɛ. (1 Thessalonicafo 5:11) Naaso, sɛ yɛtsew hɛnho ber tsentsenntsen a, nna yɛdze hɛn nkwa roto esian mu.​—Mbɛbusɛm 18:1.

     Sɔ iyi hwɛ: Enye w’anyɛnkofo mbɔ nkɔmbɔ wɔ fon nye video do. Afei so, ibotum asɛnd hɔn e-mail nye tɛst mɛsegye. Sɛ ndzɛmba nnkɔ yie a, frɛ hɔn na enye hɔn mbɔ nkɔmbɔ. Nkyii so, ɔsɛ dɛ etaa frɛ hɔn na ihu mbrɛ ndzɛmba rokɔ wɔ hɔn asetsena mu. Enye hɔn nkyɛ dza ereyɛ a ɔroboa wo ma eegyina yarba a ɔtserɛw ntsɛntsɛm no ho hũ yi ano. Hwehwɛ akwan a ibotum afo do ayɛ adzepa bi ama wo nyɛnko. Sɛ eyɛ dɛm a, hom beenu no nyina enyi bɛgye.

  •   Fa ber a ewɔ mu no dzi dwuma yie

     Dza Bible no kã: ‘Hom mfa mber a hom wɔ mu no ndzi dwuma pa.’​—Ephesusfo 5:16.

     Siantsir a iyi ho hia: Sɛ edze wo ber dzi dwuma yie a, ɔbɔboa wo ma eenya tsebea a ewɔ mu no ho adwen pa, na aanndwendwen annhaw wo ho.​—Luke 12:25.

     Sɔ iyi hwɛ: Dɛ nkyɛ ebɔdwendwen dza nnkotum ayɛ ho no, fa w’adwen si ndzepa a ibotum ayɛ no do. Dɛ nhwɛdo no, aso ibotum dze dwumadzi bi esi w’enyi do? Aso ibotum dze mber pii nye w’ebusua abɔ?

  •   Dzi nhyehyɛɛ a ebɛyɛ no do

     Dza Bible no kã: “Hom mma wɔnyɛ adze nyina . . . esiado esiado.”​—1 Corinthfo 14:40.

     Siantsir a iyi ho hia: Nyimpa pii tse nka dɛ wɔwɔ enyigye na akomatɔyamu aber a wɔwɔ nhyehyɛɛ bi a wodzi do pɛpɛɛpɛr no.

     Sɔ iyi hwɛ: Yɛ nhyehyɛɛ a ɔnye tsebea a ewɔ no hyia. Yi ber pɔtsee bi si hɔ a edze bɛyɛ wo skuul dwumadzi, honam afamu nye fie ndwuma. Dɛmara so na ɔwɔ dɛ iyi ber si hɔ a edze bɛyɛ ndzɛmba a ɔbɛma atwe abɛn Nyankoɔn. Afei so, ɔwɔ dɛ iyi ber si hɔ a edze bɛyɛ ndzɛmba bi a oye ma wo tse dɛ enye w’ebusua bɔbɔ, ibotu mpasar, anaa ebɛtsentsen w’apɔw mu. Ɔwɔ mu a, ɔyɛ a hwɛ nhyehyɛɛ ayɛ no, na hwɛ dɛ ibotum ayɛ nsakyer a ohia wɔ mu a.

  •   Sɛ mber no dan a, nna adan woho

     Dza Bible no kã: “Ɔbadwembanyi hu mbusu na ohuntsa noho.”​—Mbɛbusɛm 22:3.

     Siantsir a iyi ho hia: Mframa pa nye ewia ne hyew no ye ma hɛn. Ɔma yenya ahoɔdzen wɔ honam nye adwen afamu. Naaso, bi a, beebi etse no, sɛ wimu nsakyeree ba a, ɔmma nntum nnya mframa pa nye ewia ne hyew no bi.

     Sɔ iyi hwɛ: Sɛ awɔw ber reba a, hwɛ dɛ ibotum ayɛ nsakyer wɔ w’asa do anaa beebi a eyɛ edwuma no ama eenya ewia ne hyew no bi. Ɔmmfa ho dɛ wimu bɛyɛ awɔw no, yɛ ndzɛmba ibotum ayɛ wɔ abowano no ho nhyehyɛɛ. Sɛ ɔbɛyɛ yie a, pɛ ntar a ebɛhyɛ wɔ awɔw ber mu a obotum ama eepue abowano mpɛn pii.

     Sɛ ɔhyew ber reba a, nkorɔfo bopue abowano mpɛn pii. Dɛm ntsi, ɔwɔ dɛ eyɛ ahwɛyie. Yɛ beebi a ibopue akɔ no ho nhyehyɛɛ. Ɔsɛ dɛ ɔyɛ ber a nyimpa pii nnkɔbɔ mmpee do wɔ hɔ.

  •   Kɔ do yɛ ndzɛmba a ɔbɔbɔ woho ban wɔ Covid ber yi mu

     Dza Bible no kã: ‘Ɔkwasea yɛ nyiyiano na ɔgye noho dzi.’​—Mbɛbusɛm 14:16.

     Siantsir a iyi ho hia: COVID-19 yɛ yarba a odzi ewu, na sɛ yegyaa hɛnho mu a, obotum aka hɛn.

     Sɔ iyi hwɛ: Ɔsɛ dɛ etaa hwɛ dɛ iridzi akwankyerɛ a wɔdze ama wɔ beebi a etse no do, na susu ho hwɛ dɛ erokɔ do ama w’enyi aada hɔ. Dwendwen mbrɛ wo ndzeyɛɛ besi aka wo, w’ebusua nye afofor ho.

  •   Hyɛ ɔwo nye Nyankopɔn ntamu ebusuabɔ no mu dzen

     Dza Bible no kã: “Hom ntwe mpin Nyankopɔn na ɔbɔtwe epin hom.”​—James 4:8.

     Siantsir a iyi ho hia: Nyankopɔn botum aboa wo ma eegyina nsɛndzendzen biara ano.​—Isaiah 41:13.

     Sɔ iyi hwɛ: Kenkan Nyankopɔn n’Asɛm Bible no da biara. Dɛm Bible akenkan nhyehyɛɛ yi bɔboa wo ma aahyɛ ase ayɛ dɛm.

 Serɛ Jehovah Adasefo ma wɔmboa wo ma eehu nhyehyɛɛ a wɔayɛ a ɔma wɔkɔ do hyia mu som Nyankopɔn wɔ COVID-19 yarba a ɔtserɛw ntsɛntsɛm wɔ hɛn ber yi mu. Dɛ nhwɛdo no, wɔ wiadze nyina no, wɔnam video do yɛ hɔn asafo nhyiamu, Jesus no wu ho nkaadzi no, nye ehyiadzi a wɔyɛ no afe biara no.

 Kyerɛwnsɛm a ɔbɔboa wo wɔ yarba a ɔtserɛw ntsɛntsɛm wɔ hɛn ber yi mu

 Isaiah 30:15: “Kommyɛ na awerɛhyɛmu mu na hom ahoɔdzen befir.”

 Dza ɔkyerɛ: Sɛ yɛdze hɛnho to afotu a Nyankopɔn dze ma no do a, ɔboboa hɛn ma yeegyina mber a no mu yɛ dzen yi ano a yɛrommbɔ hũ.

 Mbɛbusɛm 15:15: “Amandzehufo nda nyinara yɛ mbusu: na akomatɔmunyi no dze, ɔtse edzidzii daa.”

 Dza ɔkyerɛ: Sɛ yɛdze hɛn adwen si ndzɛmba pa do a, ɔbɔboa hɛn ma yeenya enyigye wɔ aber a mpo a ndzɛmba mu ayɛ dzen.

 Mbɛbusɛm 14:15: “Ɔbatam gye asɛm biara dzi: na ɔbadwembanyi dze ɔhwɛ ne nantsew yie.”

 Dza ɔkyerɛ: Dzi apɔwmudzen akwankyerɛ ekyir. Ɔyɛ a, binom kekã dɛ mfaso nnyi ndzɛmba a ahorow bi a aban no bra no do; dɛm nsɛm no mma nngye nndzi.

 Isaiah 33:24: “Na ɔmamfo no mu bi nnkɛse dɛ meyar.”

 Dza ɔkyerɛ: Nyankopɔn ahyɛ bɔ dɛ obeyi yarba ahorow nyina efi hɔ.