Konttenttiyaa bessa

Kesuwaa bessa

Sintta Huuphe Yohuwaa | Geeshsha Maxaafaa AKEEKANA DANDDAYAASA

Akeekanawu Metenna Maxaafaa

Akeekanawu Metenna Maxaafaa

Geeshsha Maxaafay beni maxaafa gidiyoogee qoncce. He maxaafay ay keena wodiyaa takkidee? Geeshsha Maxaafay 3,500 gidiya layttappe kase Giddo Arshshon xaafettiyoogaa doommiis. CHayna biittaa aysotuppe taarikiyan erettida beniigee ayssiyo wode, qassi Hindde biittan Budistte ammanoy doommanaappe 1000 gidiya layttappe kase hegee doommiis.—“ Geeshsha Maxaafaabaa” giya saaxiniyaa xeella.

Asay ba deˈuwan oychiyo gita oyshatussi aliya zaaroy Geeshsha Maxaafan deˈees

Issi maxaafay asaa maaddiya kaaleto gidanaadan, eti akeekiyoobanne eta deˈuwaara gayttidaba gidana bessees. Geeshsha Maxaafay hegaa mala maxaafa. Asay ba deˈuwan oychiyo gita oyshatussi aliya zaaroy a giddon deˈees.

Leemisuwawu, ‘Nuuni ha saˈan deˈiyoy aybissee?’ gaada oycha eray? Hegee asay daro shaˈu layttawu oychiiddi takkidoba; qassi ha wodiyankka hegaadan giidi oychees. Gidikkokka, hegaa zaaroy Geeshsha Maxaafaa koyro maxaafa gidida Doomettaabaa maxaafan koyro naaˈˈu shemppotun deˈees. Geeshsha Maxaafay he sohuwan “koiro,” woykko biilooniyan qoodettiya layttappe kase hanidabaa, hegeekka gaalakiseti, xoolinttetinne saˈay merettido wodiyaabaa yootees. (Doomettaabaa 1:1) Hegaappe simmin, saˈay asi deˈanaadan waani injje soho gididaakko, deˈon deˈiya dumma dummabay waani merettidaakkonne asay saˈan deˈiyoogaa waani doommidaakko kayan kayan hanidabaa, qassikka hegaa ubbaa ay halchidi giigissidaakko yootees.

AKEEKANAWU METENNA OGIYAN XAAFETTIDAAGAA

Geeshsha Maxaafay nuna galla galla gakkiya metuwaappe kiyanawu maaddiya zoriyaa yootees. An deˈiya zoree akeekanawu wayssenna. Hegee tuma gidiyoogaa naaˈˈuban beˈoos.

Koyruwan, Geeshsha Maxaafay xaafettidoy akeekanawu metennanne ufayssiya ogiyaana. Geeshsha Maxaafaa xaafeti akeekanawu wayssiya daro qaalata goˈettiyoogaappe, qofaa loytti qonccissiyaanne nuuni sohuwaara akeekana danddayiyo ogiyan xaafidosona. Keehi wayssiya qofay nu deˈuwan galla galla siyiyoonne haasayiyo qaalan xaafettiis.

Leemisuwawu, Yesuusi asaa wozanaa denttettiyaabaa tamaarissanawu eti galla galla deˈuwan beˈiyoonne siyiyo, akeekanawu wayssenna daro leemisuwaa odiis. Hegeetuppe daroti asay darotoo, Deriyaa Bolla Timirttiyaa giyo Maatiyoosa shemppo 5ppe 7n deˈoosona. Issi Geeshsha Maxaafaa eranchay he timirttee guugge erawu gidennan, nu deˈuwawu kaaleto gidanaadan yootidoba gidiyoogaanne galla galla deˈuwawu maaddiyaaba gidiyoogaa yootiis. He heezzu shemppota 15ppe 20 gidiya daqiiqaa giddon nabbabada wurssana danddayaasa; qassi Yesuusi yootidobay akeekanawu wayssennabanne keehi maaddiyaaba gidiyoogaa erada neeni garamettana.

Geeshsha Maxaafay akeekanawu metennaagaa bessiya harabay a giddon deˈiya qofaa. Hegee hayse woy coo odo gidenna. Ubba, Zi World Buuk Inssaykiloppiidiya giyo maxaafay yootiyoogaadan, Geeshsha Maxaafay “keehi erettida asaabaakka coo asaabaakka,” qassi eti “baaxetidobaa, hidootidobaa, xoonettidobaanne xoonidobaa” qonccissees. Deˈida asatubaanne hanida taarikiyaa nuna gakkidabadan qoppanawunne hegaappe nuuni tamaariyo gitabaa akeekanawu metootokko.—Roome 15:4.

ASA UBBAA GAKKIDA MAXAAFA

Neeni issi maxaafaa akeekanawu, hegee neeni akeekiyo doonan xaafettana bessees. Neeni awankka deˈin woy ay biitta asakka gidin, ha wodiyan Geeshsha Maxaafay neeni akeekiyo doonan deˈana. Hegawu maaddida waannabay aybakko akeeka.

Birshshiyo Oosuwaa. Geeshsha Maxaafay koyro Ibraawettuwan, Aramayke doonaninne Giriikettuwan xaafettiis. Hegee qassi daro asay Geeshsha Maxaafaa nabbabennaadan oottiis. He maxaafay hara doonaa haasayiya asaakka gakkanaadan birshshiyo oosuwaa wozanappe oottiya asati keehi baaxetidosona. Hegaappe denddidaagan, Geeshsha Maxaafay kumettay woy appe amaridaagee ha wodiyan 2,700 gidiya doonatun deˈees. Hegee alamiyaa asaappe 100ppe 90 kushe gidiyaagee haasayaa koyro doommido qaalan Geeshsha Maxaafaa nabbabana danddayees giyoogaa.

Attamiyo Oosuwaa. Geeshsha Maxaafaa koyro xaafidaageeti sohuwaara moorettiya galbbaanne ceeccaa malabaa woraqatadan goˈettidosona.[9] Hegaa haratuyyo gattanawu zaari zaaridi kushiyan xaafana bessees. Hegee qassi keehi alˈˈo gidiyo gishshawu, daro asay shammana danddayenna. SHin Gutenbergi 550ppe dariya layttappe kase attamiyo miishshaa medhido gishshawu Geeshsha Maxaafay kaseegaappe aaruwan daro asaa gakkiis. Issi xinaatee bessiyoogaadan, Geeshsha Maxaafay kumettay woy appe amaridaagee ichashu biilooneppe dariyaagee asawu gakkiis.

Geeshsha Maxaafaagaa keena daro doonan birshshettidanne attamettida hara haymaanoote maxaafi baawa. Tumakka, Geeshsha Maxaafay akeekana koshshiyo maxaafa. Gidikkokka neeni hegaa akeekanawu metootana danddayaasa. SHin akeekanawu maaddiyaabay deˈees. Hegaa awuppe demmana danddayay? Hegee nena aybin goˈˈii? Kaalliya huuphe yohoy hegaa qonccissees.