OSAPI YOKONDYE | MOMO LIE YESU A TALELA OHALI KUENDA OKU FA?
Anga hẽ Ulandu Waco wa Pita Muẽle Ocili?
Kotembo yonjovo kunyamo wa 33 K.K., Yesu u Nasara wa pondiwa. Wa lundiliwa, wa tipuiwa kuenda wa valeliwa kuti. Eye wa fa levalo lialua. Pole, Suku wo pindula kuenda eci pa pita 40 koloneke wa tiukila kilu.
Ulandu waco u sangiwa Vavanjeliu akuãla Viovisonehua vio Helasi, vi tukuiwavo hati Otestamento Yokaliye. Anga hẽ kua pita muẽle ovina viaco? Epulilo eli li kuete esilivilo lia velapo. Momo nda ovina viaco ka via pitile ocili, ekolelo Liakristão nda ka li kuete esilivilo, kuenda elavoko lioku kuata omuenyo ko pui voluali luokaliye nda lia linga esanda. (1 Va Korindo 15:14) Handi vali, nda kua pita muẽle ovolandu aco, ci lekisa okuti omanu va ka kuata ekalo liwa kovaso yoloneke, lina o sukila oku sapuilako omanu vakuavo. Anga hẽ ovolandu a sangiwa vavanjeliu aco ocili, ale oku luvikiya?
CECI OVOLANDU A LEKISA
Ocili okuti, Avanjeliu a situlula lutate ovina viosi via pita, pole ca litepa lovolandu oku luvikiya. Vavanjeliu tu sangamo olonduko viovitumãlo vialua okuti, koloneke vilo omanu va siata oku endako oku ka vi nyula. Vi lombololavo catiamẽla komanu va kala kosimbu, okuti ovolandu avo a kũlĩhĩwavo la Vakuasapulo oluali.—Luka 3:1, 2, 23.
Yesu wa tukuiwavo lasonehi vo kocita catete kuenda cavali. * Onjila ya kuamiwa yoku ponda Yesu ndomo ca sonehiwa Vavanjeliu, yi likuata leyi va Roma va enda oku kuama kotembo yaco. Handi vali, ovolandu aco a lomboluiwa lonjila yimue ya suapo, ndaño okuti olondonge vimue via Yesu via lekisile ehonguo. (Mateo 26:56; Luka 22:24-26; Yoano 18:10, 11) Ovolandu osi a lomboluiwa ndeti, a eca uvangi wokuti asonehi Vavanjeliu va soneha ovina viocili viatiamẽla ku Yesu.
NYE CI POPIWA CATIAMẼLA KEPINDUKO LIA YESU?
Ndaño omanu va tavele okuti Yesu wa kala komuenyo kuenda wa fa, pole vamue va kuatele atatahãi atiamẽla kepinduko liaye. Kefetikilo olondonge ka via tavelevo kesapulo liokuti Yesu wa pinduiwa. (Luka 24:11) Pole, vosi yavo va tava lika okuti Yesu wa pinduiwa, eci vo mola vapuluvi a litepa. Onjanja yikuavo wa limolehĩsa kueci ci pitahãla 500 komanu.—1 Va Korindo 15:6.
Ndaño okuti olondonge via kala kohele yoku kapiwa vokayike kuenda oku pondiwa, lutõi walua via kunda eci catiamẽla kepinduko lia Yesu komanu vosi oku kongelamo vana vo ponda. (Ovilinga 4:1-3, 10, 19, 20; 5:27-32) Anga hẽ olondonge viosi nda via lekisa utõi, nda ka via kuatele uvangi wokuti Yesu wa pinduiwa? Ocili okuti, tunde kosimbu toke cilo, epinduko lia Yesu lia siata oku vetiya ekolelo Liakristão.
Ovolandu avanjeliu atiamẽla kolofa kuenda kepinduko lia Yesu, a eca uvangi wokuti ovina viaco viocili. Nda wa tanga lutate ovolandu aco, o pondola oku limbuka okuti, ulandu waco wa pita muẽle ocili. Ekolelo liove li pondola oku pamisiwa poku kuata elomboloko liesunga lieci kua pitila ovina viaco. Ocipama ci kuãimo ci ka lombolola esunga liaco.
^ tini. 7 Usonehi o tukuiwa hati Tácito wa citiwa vokuenda kunyamo wa 55 K.K., wa soneha ndoco: “Kristu” okuti oko kua tunda onduko [Yakristão,] wa talisiwa ohali peka lia Pondiu Pilato, una wa kala onguluvulu yetu vokuenda kuviali wa Tibério. Yesu wa kũlĩhĩwilevo lasonehi vamue ndeci: Suetônio wa kala (kocita catete), Josefo, ulume umue u Yudea haeye ukuasapulo wa kala (kocita catete), kuenda onguluvulu yo ko Bitunia londuko Plínio Umalẽhe (wa kala kefetikilo liocita cavali.)
