Pa malemba agho ŵanthu ŵakutemwa, lemba ili ndilo ŵakulitemwa comene. Ŵanji ŵakuti vesi ili “likulongora makora umo Ciuta wakutemwera ŵanthu kweniso ivyo wali kucita kuti waŵaponoske.” Lekani ŵanandi lemba ili ŵakutemwa kubatika kwali mpha galimoto, viliŵa na vinthu vinyake.

Ntheura, ŵakugomezga kuti ŵazamupona cifukwa Ciuta wakuŵatemwa. Imwe ke? Kasi mukujipulika wuli pakumanya kuti Ciuta wakumutemwani? Kasi mukuwona kuti Ciuta wali kumucitirani vici ivyo vikulongora kuti wakumutemwani?

Ŵanthu ŵanandi ŵakukhumbisiska kulumba Ciuta cifukwa ca vyose ivyo wali kulenga kusazgapo na ise taŵanthu. Vilengiwa vili kulengeka mwakuzizwiska, ndipo vikulongora kuti uyo wakavilenga ngwamahara comene. Ŵanthu ŵanandi ŵakuwonga Ciuta zuŵa na zuŵa cifukwa ca umoyo. Ŵakumanya kuti Ciuta ndiyo wakuŵapa vyose ivyo vikukhumbikwa pa umoyo, nga ni mphepo, maji, cakurya na vinyake.

Nase tikwenera kumuwonga Ciuta pa vyose ivi, pakuti ndiyo ni Mlengi withu. (Salmo 104:10-28; 145:15, 16; Milimo 4:24) Tingamanya makora citemwa ca Ciuta para tikughanaghanira ivyo wakuticitira kuti tiŵe na umoyo. Baibolo likuti: “[Ciuta] wakupeleka ku ŵanthu wose umoyo na mvuci na vinthu vyose. Pakuti mwa iyo tili ŵamoyo, tikwenda ndipo tiliko.”—Milimo 17:25, 28.

 Ciuta wakutilongora citemwa mu nthowa zinandi. Cifukwa wali kutilenga mwakupambanako na vinyama, ndipo wali kutipa njara yauzimu panji kuti khumbo lakuti timumanye. (Mateyu 5:3) Ntheura, ŵanthu ŵakugomezgeka ŵali na mwaŵi wa kuŵa “ŵana” ŵa Ciuta.—Ŵaroma 8:19-21.

Nga umo Lemba la Yohane 3:16 likuyowoyera, Ciuta wakatuma Mwana wake Yesu, kuti wazakatisambizge vya Ciuta na kutifwira. Ndipouli, ŵanandi ŵakupulikiska yayi cifukwa ico Yesu wakafwira na umo nyifwa yake yikulongolera kuti Ciuta wakutitemwa. Tiyeni tiwone mu Baibolo cifukwa ico Yesu wakafwira kweniso kuzirwa kwa nyifwa yake.

Taŵanthu tikulwara, kucekura kweniso tikufwa. Nangauli ndimo viliri, kweni Yehova Ciuta wakakhumbanga kuti ndimo tikhalirenge yayi. Ŵanthu ŵakwamba ŵakalengeka kuti ŵakhalenge kwamuyirayira pa caru capasi kwambura kusuzgika. Kweni ŵakeneranga kupulikira. Ciuta wakati para ŵatondeka kupulikira, ŵafwenge. (Genesis 2:17) Munthu wakwamba uyu wakagalukira nadi Ciuta, ntheura wakajicemera nyifwa, iyo pamoza na ŵana ŵake. Lekani Baibolo likuti: “Kwizira mwa munthu yumoza kwananga kukanjira mu caru ndipo nyifwa kwizira mu kwananga, ntheura nyifwa yikathandazgikira ku ŵanthu wose cifukwa wose ŵakananga.”—Ŵaroma 5:12.

Ciuta “wakutemwa urunji.” (Salmo 37:28) Iyo wakacitapo kanthu munthu wakwamba wati wanangira dala. Kweniso wazomerezgenge yayi kuti ŵanthu wose ŵalutilire kusuzgika cifukwa ca kwananga kwa munthu yumoza. Pakulondezga fundo yakuti ‘umoyo kulipira umoyo,’ Ciuta wajuraso nthowa kuti ŵanthu ŵakugomezgeka ŵazakaŵeso na umoyo wamuyirayira. (Exodus 21:23) Kweni fumbo ndakuti: Kasi nchivici ico cikakhumbikwanga kuti ŵanthu ŵaŵeso ŵarunji? Munthu munyake murunji wakeneranga kupeleka umoyo wake kuŵa sembe.

Palije waliyose wa mphapu ya Adamu uyo wakaŵa wakwenelera kupeleka umoyo wake, kweni Yesu pera. (Salmo 49:6-9) Yesu wakaŵa wambura kwananga, nga umo Adamu wakaŵira pakwamba. Lekani wakapeleka umoyo wake kuti wawombore ŵanthu ku wuzga wakwananga. Ntheura, ŵana ŵa Adamu na Eva ŵali na mwaŵi wakuti ŵangazakaŵa na umoyo waurunji kunthazi. (Ŵaroma 3:23, 24; 6:23) Kasi cilipo ico tingacita kuti nase tizakasange umoyo waurunji?

Pa Yohane 3:16, tikusangapo mazgu ghakuti: “Waliyose uyo wakupulikana mwa [Yesu] waleke kuparanyika kweni waŵenge na umoyo wamuyirayira.” Fundo iyi yikulongora kuti tikwenera  kucitapo kanthu kuti tizakasange umoyo wamuyirayira. Tikwenera kugomezga Yesu na kumupulikira.

Nyengo zinyake mungajifumba kuti: ‘Cifukwa wuli tikwenera kupulikira?’ Asi Yesu wakati, “waliyose uyo wakupulikana mwa iyo” wazamuŵa na umoyo wamuyirayira? Mbunenesko kuti cigomezgo panji cipulikano ni vyakuzirwa. Kweni manyani kuti mu Baibolo lizgu lakuti cipulikano likung’anamura vinandi padera pa kugomezga waka. Ntheura, kuti Ciuta watitemwe paliso vinyake ivyo tikwenera kucita padera pakumanya waka kuti Yesu ni Mponoski. Tikwenera kufwilirapo kulondezga ivyo Yesu wakasambizga. Usange cipulikano tili naco kweni tikutondeka kulondezga ivyo tikusambira, ndikuti tikuphyoka pawaka. Baibolo likuti: “Cipulikano . . . kwambura milimo nchakufwa.” (Yakobe 2:26) Kweni munthu uyo wakugomezga mwa Yesu wakwenera kuŵa na cipulikano. Ico cikung’anamura kuti wakwenera kucita ivyo wakusambira.

Paulosi wakati: “Pakuti citemwa ico Khristu wali naco cikuticicizga, cifukwa ici ndico tadumura, cakuti munthu yumoza [Yesu] wakafwira wose; . . . ndipo wakaŵafwira wose kuti awo mbamoyo ŵaleke kujikhalira iwoŵene, kweni uyo wakaŵafwira ndipo wakawuskika.” (2 Ŵakorinte 5:14, 15) Para tikuwonga sembe ya Yesu, tiŵikengepo mtima kuti tisinthe vinthu vinyake pa umoyo withu kuti tileke kujighanaghanira tekha. Fundo iyi yikung’anamura kuti tifwilirengepo kucita ivyo Yesu wakasambizga. Ici citovwirengeso kuti tileke kwendera maghanoghano ghithu pa vyakusankha na pa vyakucita vithu vyose. Kasi awo ŵakugomezga kweniso kupulikana mwa Yesu ŵazamusanga njombe wuli?

Cigaŵa caumaliro ca Yohane 3:16 cikutiphalira ivyo Ciuta wakulayizga awo ŵali na cipulikano mu sembe yakuwombora kweniso kucita mwakukolerana na fundo zake. Ciuta wakukhumba kuti ŵanthu ŵakugomezgeka aŵa ‘ŵaleke kuparanyika, kweni ŵaŵe na umoyo wamuyirayira.’ Kweni ŵanthu aŵa ŵali na vigomezgo viŵiri vyakupambana.

Gulu linyake, Yesu wali kulilayizga kuti lizamupokera umoyo wamuyirayira kucanya. Wakaphalira ŵasambiri ŵake kuti wamuŵanozgera malo kuti ŵakawusire nayo lumoza kucanya. (Yohane 14:2, 3; Ŵafilipi 3:20, 21) Awo ŵakuluta kucanya “ŵazamuŵa ŵasofi ŵa Ciuta na ŵa Khristu, ndipo ŵazamuwusa nga ni mathemba pamoza na iyo vilimika cikwi [1,000].”—Uvumbuzi 20:6.

Awo ŵali na mwaŵi wakuluta kucanya mbacoko waka. Nakuti Yesu wakati: “Kopa cara, kamskambo kacoko, cifukwa Ŵawiskemwe ŵazomerezga kumupani Ufumu.” (Luka 12:32) Kasi mu “kamskambo kacoko” aka muli ŵanthu ŵalinga? Lemba la Uvumbuzi 14:1, 4 likuti: “Nkhalaŵiska, ndipo wonani! Mwanamberere [Yesu Khristu] wimilira pa Lupiri lwa Ziyoni [kucanya], ndipo wakaŵa pamoza na vikwi handiredi limoza na makumi ghanayi pacanya ŵanayi (144,000) ŵakuŵa na zina lake na zina la Ŵawiske lakulembeka pa visko vyawo. . . . Iwo ŵakagulika pakati pa ŵanthu kuŵa vipambi vyakwamba kwa Ciuta na kwa Mwanamberere.” Pa caru capasi pali ŵanthu mabiliyoni ghanandi, ntheura ŵanthu 144,000 mbacoko comene, lekani ŵakucemeka kuti “kamskambo kacoko.” Ŵanthu aŵa ŵazamuŵa mafumu. Kweni kasi ŵazamuwusa anjani?

Yesu wakati paliso gulu linyake la Ŵakhristu ilo lizamuwusika na awo ŵakuluta kucanya. Pa Yohane 10:16 Yesu wakati: “Nili nazo mberere zinyake, izo ni za ciŵaya ici cara; izo nazo nkhwenera kuzitora, ndipo zipulikenge mazgu ghane, ndipo ziŵenge mskambo umoza, muliska yumoza.” “Mberere” izi zizamupokera umoyo wamuyirayira pa caru capasi, wura Adamu na Eva ŵakataya. Kasi tikumanya wuli kuti ŵanthu aŵa ŵazamukhala pa caru capasi?

 Mu malo ghanandi Baibolo likuyowoya kuti Paradiso wazamuŵa pa caru capasi. Kuti musimikizge, mungajiŵazgira mwekha mu Baibolo linu malemba agha: Salmo 37:9-11; 46:8, 9; 72:7, 8, 16; Yesaya 35:5, 6; 65:21-23; Mateyu 5:5; Yohane 5:28, 29; Uvumbuzi 21:4. Malemba agha ghakuti nkhondo, njara, matenda na nyifwa vizamumara. Ghakutiso ŵanthu ŵawemi ŵazamuzenga nyumba zawo, kulima minda yawo na kubaba ŵana na kuŵalera kwambura suzgo lililose. * Kasi ivi ni vyakukondweska yayi? Tili na cigomezgo cose kuti malayizgo agha ghafiskikenge sonosono apa.

Para mungaghanaghanira ivyo Ciuta wamucitirani imwe na ŵanthu wose, mungawona kuti pali vinandi ivyo waticitira. Tili na umoyo, vinjeru, umoyo uwemiko ndipo wakutipa mahara gha umo tingasangira ivyo vikukhumbikwa pa umoyo. Kweniso pa Yohane 3:16, pali cinthu cinyake cakuzirwa comene ico tizamusanga cifukwa cakuti Yesu wakatifwira.

Sembe ya Yesu yizamutovwira kuti tisange umoyo wamuyirayira, wambura masuzgo nga mbulwari, nkhondo, njara na nyifwa. Vili kwa imwe kuti muzakasange vitumbiko ivi. Kweni fumbo ndakuti, Kasi imwe mukumucitira vici Ciuta?