1, 2. Kasi Yesu wakaŵakhozga wuli ŵasambiri ŵake pa zuŵa ilo wakawuskikira?

PA ZUŴA ilo Yesu wakawuskikira, ŵasambiri ŵake ŵaŵiri ŵakalutanga ku Emausi, muzi uwo ukaŵa pa mtunda wa makilomita ghakujumpha 11 kufuma ku Yerusalemu. Ŵakamanyanga yayi kuti Yesu wawuka, ntheura ŵakaŵa na chitima chifukwa cha nyifwa yake. Mwamabuchi, Yesu wakawoneka kwa iwo na kulongozgana nawo. Yesu wakaŵapembuzga ŵasambiri ŵake. Kasi wakaŵapembuzga wuli? ‘Kwambira na ivyo Mozesi na Zintchimi zose zikalemba, wakaŵalongosolera vinthu vyakukhwaskana na iyo mu Malemba ghose.’ (Luka 24:13-15, 27) Ŵakati ŵapulika ivi, ŵakachontheka mtima chomene chifukwa ‘wakaŵalongosolera Malemba makoraghene.’—Luka 24:32.

² Mise yeneyira, ŵasambiri ŵaŵiri aŵa ŵakawelera ku Yerusalemu. Ŵakati ŵafika, ŵakalongosolera ŵapositole ivyo vikachitika. Ŵachali kulongosora, Yesu wakawoneka. Ndipouli, ŵapositole ŵake ŵakawopa. Ŵakakayika usange wakaŵa nadi Yesu. Kasi Yesu wakaŵakhozga wuli? Baibolo likutiphalira kuti: “Wakajura maghanoghano ghawo kuti ŵapulikiske ng’anamuro la Malemba.”—Luka 24:45.

3. Kasi tingakumana na suzgo wuli? Kasi tingachita wuli kuti tiwuwonenge mwakwenelera uteŵeti withu?

 ³ Nga mbasambiri ŵa Yesu ŵara, nyengo zinyake nase tingaŵa na chitima. Nangauli tikutangwanika chomene na mulimo wa kupharazga, kweni tingagongowa usange ŵanthu ŵakuchitapo kanthu yayi. (1 Kor. 15:58) Panji vingaŵa kuti awo tikusambira nawo Baibolo ŵakukura yayi mwauzimu. Ŵanji ŵangamusida Yehova. Kasi tingachita wuli kuti tiwuwonenge mwakwenelera uteŵeti withu? Chimoza icho chingatovwira nkhumanya ng’anamuro la ntharika za Yesu izo zili mu Malemba Ghakupatulika. Tiyeni tidumbiskane ntharika zinyake zitatu na kuwona ivyo tikusambirapo.

4. Kasi ntharika ya mumiji uyo wakugona yikung’anamurachi?

⁴ Ŵazgani Mariko 4:26-29. Kasi ntharika ya mumiji uyo wakugona yikung’anamurachi? Mumiji wa mu ntharika iyi wakwimira mupharazgi wa Ufumu. Mbuto yikwimira uthenga wa Ufumu uwo ukupharazgika ku ŵanthu awo ŵakukhumba kumanya unenesko. Mwakawiro, mumiji “wakugona usiku na kuwuka mulenji.” Vikutora nyengo kuti mbuto yikure, kufuma apo yapandikira m’paka apo yikuvunikira. Mu nyengo iyi ‘mbuto yikumera na kukura chomene.’ Kukura kukuchitika ‘kwekha’ pachokopachoko ndiposo mu vigaŵavigaŵa. Kukura kwauzimu nako kukuchitika pachokopachoko ndiposo mu vigaŵavigaŵa. Usange munthu wakukura mwauzimu mtima wake ukumuchiska kuti wateŵetere Chiuta, ndipo wakwamba kupambika vipambi mwakuti wakujipatulira kwa Yehova na kubatizika.

5. Chifukwa wuli Yesu wakayowoya ntharika ya mumiji uyo wakugona?

⁵ Chifukwa wuli Yesu wakayowoya ntharika iyi? Yesu wakakhumbanga kutovwira kuti timanye kuti Yehova ndiyo wakukuzga unenesko mu mitima ya ŵanthu awo ŵali na “maghanoghano ghakwenelera.” (Mil. 13:48; 1 Kor. 3:7) Ise tikupanda na kuthilira, kweni tingakuzga yayi. Tingayichichizga yayi mbuto kuti yikure. Nga ni mumiji wa mu ntharika, tikumanya yayi umo unenesko ukukulira mu mtima wa munthu. Apo tikuchita milimo yithu ya zuŵa na zuŵa, tingawona yayi umo mbuto ya Ufumu yikukulira mu mtima wa munthu. Kweni para pajumpha nyengo, mbuto ya Ufumu yingapambika vipambi. Kufuma apo, msambiri wakwamba kuchita nase mulimo wa vuna.—Yoh. 4:36-38.

6. Kasi ntchivichi icho tikwenera kumanya chakukhwaskana na kukura kwauzimu?

⁶ Kasi tikusambirapo vichi pa ntharika iyi? Chakwamba, tikwenera kumanya kuti tilije nkhongono zakukuzgira umoyo wauzimu wa msambiri wa Baibolo. Tikwenera kuŵa ŵakujiyuyura, na kuleka kuchichizga msambiri withu wa Baibolo kuti wabatizike. Tikuchita vyose ivyo tingafiska kuti tiŵawovwire, kweni msambiri wa Baibolo ndiyo wali na udindo wa kusankha kujipatulira kwa Yehova. Munthu wakwenera kujipatulira kwa Chiuta chifukwa chakuti wakumutemwa. Usange munthu wakutemwa Yehova yayi, Yehova nayo wangamupokelera yayi.—Sal. 51:12; 54:6; 110:3.

7, 8. (a) Kasi ntchivichi chinyake icho tikusambirapo pa ntharika ya mumiji uyo wakugona? Yowoyani chiyelezgero. (b) Kasi ntharika iyi yikutisambizga vichi vyakukhwaskana na Yehova na Yesu?

⁷ Chachiŵiri, para tapulikiska ng’anamuro la ntharika iyi, tikhuŵarenge yayi para ŵanthu ŵakuchitapo kanthu yayi pa uthenga uwo tikuŵapharazgira. Ntheura, tikwenera kuzikira. (Yak. 5:7, 8) Usange tachita vyose ivyo tingafiska kuti tiwovwire msambiri kweni wakuchitapo kanthu yayi, chikung’anamura kuti tili ŵalemwa kusambizga yayi. Yehova wakovwira kuti mbuto ya unenesko yikure mwa munthu pekha usange munthu wali na mtima uwemi kweniso usange ngwakunozgeka kusintha.  (Mat. 13:23) Ntheura, tikwenera yayi kujeruzga kuti tikutondeka kusambizga chifukwa cha umo ŵanthu ŵakuchitira na uthenga withu. Nakuti Yehova wakuwona kuti tikuchita makora uteŵeti withu chifukwa cha umo ŵanthu awo tikuŵasambizga ŵakuchitira yayi. M’malo mwake, Yehova wakuwonga chomene usange tikufwilirapo.—Ŵazgani Luka 10:17-20; 1 Ŵakorinte 3:8.

⁸ Chachitatu, ni nyengo zose yayi apo tikumanya kuti munthu wakusintha. Mwachiyelezgero, mwanalume munyake na muwoli wake, awo ŵakasambiranga Baibolo na mishonale, ŵakapempha kuti ŵaŵe ŵapharazgi ŵambura kubatizika. Mishonale uyu wakaŵakumbuska kuti usange ŵakukhumba kuŵa ŵapharazgi ŵambura kubatizika ŵakwenera kuleka dankha kukhweŵa hona. Wakazizwa chomene ŵakati ŵamuphalira kuti ŵali kuleka kale ndipo pajumpha myezi. Chifukwa wuli ŵakaleka kukhweŵa? Ŵakamanya kuti nanga ŵangakhweŵa mwakubisilizga Yehova wakaŵawonanga ndipo iyo wakutinkha upusikizgi. Ntheura, ŵakaghanaghana kuti ŵasankhepo chimoza pakati pa kukhweŵa uku mishonale wakuŵawona, panji kulekerathu kukhweŵa. Chifukwa chakuti ŵakamba kutemwa chomene Yehova ŵakaleka kukhweŵa hona. Ŵakakura mwauzimu nangauli mishonale wakamanyanga yayi kuti ŵasintha.

9. Kasi ntharika ya mkwawu yikung’anamurachi?

⁹ Ŵazgani Mateyu 13:47-50. Kasi ntharika ya mkwawu yikung’anamurachi? Yesu wakayaniska mulimo wa kupharazga uthenga wa Ufumu na kuponya mkwawu mu nyanja. Nga umo mkwawu ukuyolera “somba za mtundu uliwose” kwambura kusankha, mulimo wa kupharazga nawo ukukopa mamiliyoni ghanandi gha ŵanthu ŵa mitundu yose. (Yes. 60:5) Unandi wa ŵanthu awo ŵakwiza ku ungano wa chigaŵa na ku Chikumbusko chaka chilichose mbukaboni wa fundo iyi. Zinyake mwa somba zakuyelezgera izi ni “ziwemi” ndipo zikuwunganyika mu mpingo. Ndipouli, zinyake zikuŵa “zambura kwenelera” chifukwa ni somba zose yayi zakuyelezgera izi izo zikukondweska Yehova.

10. Chifukwa wuli Yesu wakayowoya ntharika ya mkwawu?

¹⁰ Chifukwa wuli Yesu wakayowoya ntharika iyi? Kupatura somba kwakuyelezgera uku kuzamuchitika pa suzgo yikuru yayi. Kweni kukuchitika mu mazuŵa ghaumaliro gha mgonezi uheni uwu. Mu ntharika iyi, Yesu wakalongosoranga fundo yakuti ni wose chara awo ŵakukopeka na unenesko ŵasankhenge kuteŵetera Yehova. Ŵanandi ŵakuwungana nase. Ŵanyake tikusambira nawo Baibolo kweni ŵakukhumba yayi kujipatulira kwa Yehova. (1 Mathe. 18:21) Ŵanyake ŵali kuleka kuwungana na mpingo. Ŵawukirano ŵanyake ŵali kulereka na ŵapapi awo Mbakhristu, ndipouli ŵakughatemwa yayi malango gha Yehova. Mulimose umo vingaŵira, Yesu wakadidimizga fundo yakuti waliyose wakwenera kusankha yekha. Awo ŵasankha kumuteŵetera, Yehova wakuŵawona kuŵa “vyuma . . . vya mitundu yose.”—Hag. 2:7.

11, 12. (a) Kasi tikusambirapo vichi pa ntharika ya mkwawu? (b) Kasi ntharika iyi yikutisambizga vichi vyakukhwaskana na Yehova na Yesu?

¹¹ Kasi tikusambirapo vichi pa ntharika ya mkwawu? Usange tapulikiska ntharika iyi, tikhuŵarenge chomene yayi usange msambiri withu wa Baibolo panji mwana withu wakukhumba yayi kuteŵetera Yehova. Ivi vingachitika nanga tingachita vyose ivyo tingafiska kuti timovwire. Para munthu wazomera sambiro la Baibolo panji walelekera mu unenesko, ntchilongolero chakuti watemwenge Yehova yayi. Awo ŵakukhumba yayi kujilambika ku muwuso wa Yehova ŵangaŵa yayi ŵateŵeti ŵake.

 ¹² Kasi fundo iyi yikulongora kuti wose awo ŵali kuleka unenesko ŵangaweleraso yayi ku mpingo? Kasi usange ŵanyake ŵakutondeka kujipatulira kwa Yehova ndikuti tikwenera kuŵawona kuti ni somba “zambura kwenelera”? Yayi. Mwaŵi wakuti ŵaŵe ŵabwezi ŵa Yehova uchalipo m’paka apo suzgo yikuru yizirenge. Yehova wakuŵapempha kuti: “Welerani kwa ine, ndipo ine niwelerenge kwa imwe.” (Mal. 3:7) Fundo iyi yikulongosoreka makora mu ntharika ya Yesu ya mwana wakuzgeŵa.—Ŵazgani Luka 15:11-32.

13. Kasi ntharika ya mwana wakuzgeŵa yikung’anamurachi?

¹³ Kasi ntharika ya mwana wakuzgeŵa yikung’anamurachi? Dada walusungu wa mu ntharika iyi wakwimira Yehova, uyo ni Dada withu wachitemwa. Mwana uyo wakupempha na kusakaza katundu wake wakwimira awo ŵasida mpingo. Para ŵawusida, vili nga ni para ŵaluta ku ‘charu chinyake cha kutali,’ icho ntcharu cha Satana, cheneicho chili kutali na Yehova. (Efe. 4:18; Kol. 1:21) Ndipouli, para pajumpha nyengo ŵanyake ŵakumanya kupuvya kwawo na kuwelera ku gulu la Yehova. Kuti ŵachite nthena ŵakwenera kufwilirapo. Kweni chifukwa chakuti mbakujiyuyura kweniso mbakulapa zanadi, Yehova wakuŵagowokera na kuŵapokeleraso.—Yes. 44:22; 1 Pet. 2:25.

14. Chifukwa wuli Yesu wakayowoya ntharika ya mwana wakuzgeŵa?

¹⁴ Chifukwa wuli Yesu wakayowoya ntharika iyi? Yesu wakalongosoranga fundo yakuti Yehova ngwakukhumbisiska kuti awo ŵamusida ŵawelere kwa Iyo. Dada wa mu ntharika iyi wakalutilira kugomezga kuti mwana wake wazamuwelera. Wakati wamuwona apo wakizanga nangauli “wakaŵa patali,” dada wakamuchimbilira mwana wake na kumupokelera. Fundo iyi yikuchiska wose awo ŵali kusida Yehova kuti ŵawelere mwaluŵiro. Ŵangaŵa kuti ŵalopwerathu mwauzimu, ndipo ŵangawona kuti ntchinonono kuwelera kwa Yehova kweniso soni zingaŵakora. Kweni ntchakuzirwa chomene kuwelera, chifukwa Yehova, Yesu na ŵangelo ŵakukondwa chomene.—Luka 15:7.

15, 16. (a) Kasi tikusambirapo vichi pa ntharika ya mwana wakuzgeŵa? Yowoyani viyelezgero. (b) Kasi ntharika iyi yikutisambizga vichi vyakukhwaskana na Yehova na Yesu?

¹⁵ Kasi tikusambirapo vichi pa ntharika ya mwana wakuzgeŵa? Tikwenera kuŵa na chitemwa  nga ntcha Yehova. Tikwenera chara ‘kujumphizga kuŵa ŵarunji’ na kukana kupokelera awo ŵalapa. Para tingachita nthena, mbwenu ‘tijiparanyenge’ mwauzimu. (Muph. 7:16) Paliso sambiro linyake. Tikwenera kuwona uyo wasida mpingo kuŵa “mberere yakuzgeŵa,” ndiposo kuti wangawelera. (Sal. 119:176) Usange takumana na munthu uyo wali kusida mpingo, tikwenera kumovwira mwachitemwa kuti wawelere ku mpingo. Tikwenera kumanyiska ŵalara kuti ŵamovwire. Tichitenge nthena usange tikulondezga ivyo tasambira mu ntharika ya Yesu ya mwana wakuzgeŵa.

¹⁶ Wonani umo ŵanji awo ŵali nga ni mwana wakuzgeŵa uyo wawelera ŵakuwongera lusungu lwa Yehova ndiposo chitemwa na wovwiri wa mpingo. Mubali uyo wakaŵa wakusezgeka kwa vyaka 25 wakati: “Kufuma apo nkhawezgekeramo mu mpingo, nkhulutilira kuŵa wachimwemwe chifukwa nkhupokera ‘nyengo zakusamphuska’ kufuma kwa Yehova. (Mil. 3:19) Ŵabali na ŵadumbu wose ŵakunovwira kweniso mbachitemwa. Niliso mu mbumba yiwemi yauzimu.” Mudumbu munyake muwukirano uyo wakasida Yehova kwa vyaka vinkhondi na kuwelera, wakati: “Nkhutondeka na kulongosora wuwo chitemwa icho mpingo ukanilongora, chitemwa chakuyana na icho Yesu wakayowoya. Ntchakuzirwa chomene kuŵa mu gulu la Yehova.”

17, 18. (a) Kasi pa ntharika zitatu izo tadumbiskana tasambirapo vichi? (b) Kasi tikwenera kulutilira kuchita vichi?

¹⁷ Kasi tasambirapo vichi pa ntharika zitatu izi? Chakwamba, tikwenera kumanya kuti tilije nkhongono zakukuzgira msambiri withu wa Baibolo mwauzimu. Uwu ni mulimo wa Yehova. Chachiŵiri ntchakuti, ni wose yayi awo ŵakuwungana nase, panji awo tikusambira nawo Baibolo, awo ŵakoleskenge unenesko. Chachitatu ntchakuti, tikwenera kulutilira kuŵa na chigomezgo chakuti munthu uyo wasida Yehova wazamuwelera. Kweniso para ŵawelera, tikwenera kuŵapokelera nga umo Yehova wakuchitira.

¹⁸ Mphanyi waliyose wa ise walutilira kumanya, kupulikiska, na kuŵa na vinjeru. Apo tikuŵazga ntharika za Yesu, tijifumbenge kuti: Kasi ntharika iyi yikung’anamurachi? Chifukwa wuli Yesu wakayowoya ntharika iyi? Kasi tikusambirapo vichi pa ntharika iyi? Kasi ntharika iyi yikutisambizga vichi vyakukhwaskana na Yehova na Yesu? Usange tichitenge nthena, timanyenge ivyo Yesu wakang’anamuranga.