Skip to content

Skip to table of contents

The End of the World​—Fear, Fascination, and Frustration

The End of the World​—Fear, Fascination, and Frustration

MUTWE UULI ACIVWUMBYO: SENA MWEELEDE KWAAYOOWA MAMANINO AANYIKA?

Mamanino Aanyika—Kuyoowa, Kubotelwa, Alimwi Akutyompwa

Ino mulimvwa buti kujatikizya buzuba bwa December 21, 2012, bwalo akkalenda ya Maya bantu banji mbobakali kwaamba kuti buyakuleta kucinca nyika yoonse? Kweelana anzyomwakali kulangila, andiza mwalemununwa naa mwatyompwa. Sena bwakali businsimi bwakumana kwanyika abumbi bwatakaluzi?

Ino mbuti kujatikizya ‘kumana kwanyika’ ikwaambwa mu Bbaibbele? (Matayo 24:3) Bamwi bayoowa kuti nyika iyakuumpwa. Bamwi balikkomene kuyanda kubona citiikacitike kumamanino aanyika. Banji bakatala kwaambilwa kuti mamanino aanyika alaafwaafwi. Sena balimvwa boobo akaambo kakuti bakaambilwa zyakubeja?

Inga mwagambwa kwiiya ncolyaamba Bbaibbele kujatikizya mamanino aanyika. Takuli kuti Bbaibbele lipa buyo twaambo twakulangila kumbele kumamanino, pele lilaamba akutyompwa kukonzya kuba ikuti mamanino amuka kusika. Twamulomba kuti mubale bwiinguzi kumibuzyo iivwula kubuzyigwa iijatikizya mamanino aanyika.

Sena nyika iyakuumpwa?

BWIINGUZI BWAMU BBAIBBELE: [Leza] ngonguwe wakabika nyika antalisyo zyayo, kuti itabi niizungaana.”INTEMBAUZYO 104:5.

Nyika taikanyonyoonwi amulilo naa kubelesya nzila zimwi zili zyoonse. Muciindi caboobo, Bbaibbele liyiisya kuti nyika ino ngomunzi wabantu. Lugwalo lwa Intembauzyo 37:29 lwaamba kuti: “Balulami bayookona nyika, bayookala alinjiyo lyoonse.”—Intembauzyo 115:16; Isaya 45:18.

Leza naakamana kulenga nyika, wakaamba kuti “zyoonse zyabota loko.” (Matalikilo 1:31) Leza takainyonyooni nyika eeyi pe, pele usyomezya “kunyonyoona baabo banyonyoona nyika” akwiikwabilila kutegwa itanyonyookeli limwi.—Ciyubunuzyo 11:18.

Nokuba boobo, mulakonzya kuyeeya kuti lugwalo lwa 2 Petulo 3:7 lutondezya kuti nyika iyakuumpwa. Kapango aaka kamu Bbaibbele kaamba kuti: “Majulu alimwi anyika ziliko lino zyabambilwa mulilo.” Sena eeci tacitondezyi kuti nyika iyakuumpwa? Zimwi ziindi, Bbaibbele libelesya mabala aakuti “majulu,” “nyika,” alimwi “amulilo” munzila yamaambilambali, mbuli zitondezyo. Mucikozyanyo, ciindi lugwalo lwa Matalikilo 11:1 nolwaamba kuti: “Nyika yoonse kiijisi mwaambo omwe biyo,” lubelesya bbala lyakuti “nyika” kwaamba bantu.

Majwi aali mulugwalo lwa 2 Petulo 3:7 atondezya kuti majulu, nyika, alimwi amulilo zyaambidwe mumo azyalo nzitondezyo. Kapango 5 a 6 kaamba kuti ciyoocitika cilakozyanya acakacitika ciindi ca Zambangulwe lyamuciindi ca Nowa. Kuciindi eeco, bantu bansiku bakanyonyoonwa pele nyika yakasyaala. Aboobo, Zambangulwe lyakanyonyoona bantu babi, naa “nyika.” Alimwi lyakanyonyoona “majulu” nkokuti beendelezi babantu aabo. (Matalikilo 6:11) Mbubwenya buyo, lugwalo lwa 2 Petulo 3:7 lwaamba kunyonyoonwa kwabantu babyaabi amfwulumende zyabo cakumaninina mbuli mulilo mbuunyonyoona.

Ino ncinzi ciyoocitika kumamanino aanyika?

BWIINGUZI BWAMU BBAIBBELE: “Inyika iyaabumana antoomwe azisusi zyayo, pele ooyo uucita kuyanda kwa Leza unooliko lyoonse mane kukabe kutamani.”1 JOHANE 2:17.

“Inyika” yaambwa kuti ilamana taili nyika iikkalwa bantu pe, pele mbantu boonse bamunyika ibacita micito iiteendelani akuyanda kwa Leza. Mbubwenya mbuli musilisi waandula bantu mbwakonzya kugwisya buyo kabeela kajisi bulwazi bwakkansa kutegwa mulwazi atafwi, Leza ‘uyoobanyonyoona’ basizibi kutegwa bantu bacita zyintu zili kabotu bakakkomane abuumi munyika. (Intembauzyo 37:9) Aboobo, “mamanino aanyika” ncintu cibotu.

Kwaalanga munzila iili kabotu “mamanino aanyika” kulitondezyedwe mubusanduluzi bwama Bbaibbele aabelesya mabala aakuti, “mamanino aabweende bwazyintu” naa “mamanino aaciindi.” (Matayo 24:3; The Bible in Tonga) Mbwaanga basizibi balikke mbabayakunyonyoonwa, nkokuti kunooli bantu ibayoozumanana kupona anyika alimwi ibanoojisi buumi bwiindene kapati. Ibbaibbele lilaamba ‘zyabweende bwazyintu buboola.’—Luka 18:30.

Jesu wakaamba ciindi eeco cakumbele kuti ‘nkulengululwa kwazyintu zyoonse.’ Aciindi eeco, uyakupilusya bantu muciimo ncaakali kuyanda Leza kuzwa kumatalikilo. (Matayo 19:28) Mpoonya tuyookkomana

▪ Muparadaiso anyika munooli kuliiba alimwi alusumpuko kubantu boonse.—Isaya 35:1; Mika 4:4.

▪ Amulimo mubotu uukkomanisya.—Isaya 65:21-23.

▪Akuponesyegwa kumalwazi oonse.—Isaya 33:24.

▪Akumana kwabucembele.—Jobu 33:25.

▪Akubusyigwa kwabafwu.—Johane 5:28, 29.

Ikuti katucita “kuyanda kwa Leza,” ncatwaambila kucita, nkokuti tatweelede kwaayoowa mamanino aanyika. Muciindi caboobo, tweelede kwaalangila.

Sena mamanino aanyika alaafwaafwi ncobeni?

BWIINGUZI BWAMU BBAIBBELE: “Mwaakubona zyintu eezyi kazicitika, amukazyibe kuti Bwami bwa Leza buli afwaafwi.LUKA 21:31.

Mubbuku lyakuti The Last Days Are Here Again, Syaabupampu Richard Kyle, wakalemba kuti “kucinca kwazyintu ikucitika cakutayeeyela alimwi amanyongwe apa kuyeeyela mamanino aanyika,” kwaambisya kuti kucinca kwazyintu alimwi amanyongwe kaakatazya kupandulula.

Nokuba boobo, basinsimi bamu Bbaibbele tiibakasala kulemba kujatikizya mamanino kutegwa bapandulule kaambo zyintu zibi ncozyakali kucitika ciindi nibakali kupona. Muciindi caboobo, bakasololelwa amuuya wa Leza kupandulula bukkale bwakali kuyootondezya kuti mamanino aanyika alaafwaafwi. Amubone businsimi bumwi mpoonya mulisalile naa buli mukuzuzikizyigwa muciindi cesu.

▪ Nkondo, nzala, mizuzumo yanyika, alimwi amalwazi aatasilikiki.—Matayo 24:7; Luka 21:11.

▪ Kuvwula kwabugwebenga.—Matayo 24:12.

▪ Kunyonyoonwa kwanyika kucitwa abantu.—Ciyubunuzyo 11:18.

▪ Bantu baliyanda, basimuyanda mali, alimwi ibayandisya zyakulikondelezya pele batayandi Leza.—2 Timoteyo 3:2, 4.

▪ Kwaandaana kwamikwasyi.—2 Timoteyo 3:2, 3.

▪ Kutabikkila maano kubumboni bwakuti mamanino alaafwaafwi.—Matayo 24:37-39.

▪ Kukambaukwa kwamakani mabotu aa Bwami bwa Leza munyika yoonse.—Matayo 24:14.

Mbubwenya mbuli mbwaakaamba Jesu, mbotwabona “zyintu zyoonse eezyi” atuzyibe kuti mamanino aanyika aswena aafwaafwi. (Matayo 24:33) Bakamboni ba Jehova balabusyoma bumboni oobu, alimwi balabaambila bantu zyalusyomo lwabo kwiinda mukukambauka mumasi aali 236.

Sena kuba abulangizi bulubide kujatikizya mamanino caamba kuti taakabooli?

BWIINGUZI BWAMU BBAIBBELE: “Kufwumbwa leelyo banooamba kuti: “Luumuno akuliiba!” Aciindi nciconya eeco lunyonyooko luyoobasikila cakufwambaana mbubonya mbuli kumyongwa kwamukaintu uumitide nayanda kutumbuka; eelyo tabakafwutuki abuniini pe.”—1 BATESALONIKA 5:3.

Ibbaibbele likozyanisya kunyonyoonwa kwanyika kukumyongwa kwamukaintu uuyanda kutumbuka—nkaambo takudoonekwi alimwi kulaboola cakutayeeyela. Ciindi cisololela kumamanino acalo cili mbuli mukaintu uulaada, akaambo kakuti mukaintu uuyanda kutumbuka ulazumanana kubikkila maano kuzitondezyo zyakutumbuka. Badokota balakonzya kwaamba deeti njobayeeyela; pele, nokuba kuti ciindi camuka, ulasyoma kuti mwanaakwe ulazyalwa ino-ino. Mbubwenya buyo, nokuba kuti mamanino tanaaboola aciindi bantu ncobali kuyeeyela, eeci tacicinci bumboni bwakuti aaya “mazuba aamamanino.”—2 Timoteyo 3:1.

Mulakonzya kulibuzya kuti, ‘ikuti citondezyo cakuti mamanino alaafwaafwi cilalibonya, nkaambo nzi bantu banji ncobatacibikkili maano?’ Ibbaibbele litondezya kuti ciindi mamanino aakuswena aafwaafwi, bantu banji bayoobunyansya bumboni. Muciindi cakuzumina kuti kucinca kwazyintu ncitondezyo camazuba aamamanino, tabakasyomi alimwi bayakusampaula baabo basyoma akwaamba kuti: “Kuzwa buzuba bamatata nobakoona mulufwu, izyintu zyoonse zilazumanana mbubonya mbozyakabede kuzwa kumatalikilo aazilenge.” (2 Petulo 3:3, 4) Mumajwi amwi, citondezyo camazuba aamamanino cilalibonya, pele tabacibikkili maano.—Matayo 24:38, 39.

Cibalo eeci catutondezya buyo bumboni bumwi bwamu Magwalo bwakuti mamanino alaafwaafwi. * Sena inga mwayanda kwiiya zinji? Ikuti kamuyanda, mulakonzya kubalembela naa kubatumina fooni Bakamboni ba Jehova kutegwa mube aciiyo ca Bbaibbele caaŋanda citabbadelelwi. Ciiyo eeci cilakonzya kunoocitilwa aŋanda yanu, kubusena bumwi nkomuyanda naa kucitila afooni. Cintu ncomuyandika buyo kucita, nkwaaba ciindi canu cisyoonto buyo, alimwi muyakujana zilongezyo zitaambiki.

[Bupanduluzi buyungizidwe]

^ munc. 39 Kutegwa muzyibe zinji, amubone cibalo 9, cakuti “Sena Tupona ‘Kumazuba Aakumamanino’?,” icili mubbuku lyakuti Ino Ncinzi Cini Bbaibbele Ncoliyiisya? lyakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova.

[Kabbokesi kali apeeji 8]

SENA BAKAMBONI BA JEHOVA KULI NIBAKAAMBIDE MADEETI AATALUZI KUJATIKIZYA MAMANINO?

Bakamboni ba Jehova bakalijisi bulangizi butaluzi kujatikizya ciindi mamanino naayoosika. Mbubwenya mbuli basikwiiya ba Jesu bamumwaanda wamyaka wakusaanguna, zimwi ziindi twali kulangila kukuzuzikizyigwa kwabusinsimi aciindi ciindene ancabikkide Leza. (Luka 19:11; Milimo 1:6; 2 Batesalonika 2:1, 2) Tulazumina ancaakaamba Kamboni wakaindi, A. H. Macmillan, naakati: “Ndakaiya kuti tweelede kuzumina kulubizya kwesu alimwi akuzumanana kuvwuntauzya Jwi lya Leza kutegwa tumvwisye kabotu.”

Aboobo, ino nkaambo nzi ncotuzumanana kukambauka kuti mamanino alaafwaafwi? Nkaambo tulizyi mbociyandika kutobela majwi aa Jesu aakuti: “Amulangile, amupakamane.” Ikuti twacileka kukambauka kujatikizya mamanino, Jesu uyakutuyeeyela kuti tuloona alimwi takatukkomanini. (Maako 13:33, 36) Nkaambo nzi?

Amulange cikozyanyo eeci: Sikulinda uukkede angazi ulakonzya kubona alaale ncayeeyela kuti mbusi akulizya mulangu wakucenjezya pele kakunyina ntenda iiliko. Nokuba boobo, ciindi cimbi kupakamana kwakwe kulakonzya kufwutula bantu.

Mbubwenya buyo, twakajisi bulangizi butaluzi kujatikizya ciindi mamanino naayoosika. Pele tubikkila kapati maano kutobela ncaakaamba Jesu akufwutula bantu muciindi cakuyoowa kufwubaazyigwa. Mulawo wa Jesu ‘wakupa bumboni cakulomya’ utukulwaizya kwaambila bamwi kujatikizya mamanino.—Milimo 10:42.

Tusyoma kuti ciyandika kapati kwiinda kubikkila maano kuciindi mamanino naayoosika, nkusyoma kuti ayoosika ncobeni, alimwi tweelede kubweza ntaamu. Tulaabikkila maano kapati majwi aali mulugwalo lwa Habakuku 2:3, aakuti: ‘Na [mamanino] amuka [kweelana ambomwali kuyeeyela], kamwaalindila, nkaambo ncobeni alaza, taakooyoocedelelwa pe.’

[Picture on page 4]

[Picture on page 6]

[Picture on page 8]