Skip to content

Skip to table of contents

Kuzumanana Kupona Mbuli “Bamuzwakule Batakkalilili”

Kuzumanana Kupona Mbuli “Bamuzwakule Batakkalilili”

Kuzumanana Kupona Mbuli “Bamuzwakule Batakkalilili”

“Mbomuli beenzu abamuzwakule batakkalilili, ndimukulwaizya kuti muzumanane kulilesya kuzisusi zyanyama.”—1 PE. 2:11.

INO INGA MWAINGULA BUTI?

Nkaambo nzi bananike ncobakonzya kwiitwa kuti bamuzwakule batakkalilili?

Muunzila nzi “[ba]mbelele zimbi” mobali bamuzwakule batakkalilili?

Ncinzi ncomulombozya kujatikizya zyintu ziboola kumbele?

1, 2. Ino mbaani Petro mbaakali kwaamba naakabelesya mabala aakuti ‘ibasalidwe,’ alimwi nkaambo nzi ncaakabaambila kuti ‘mbaamuzwakule batakkalilili’?

NOKWAKAINDA myaka iili 30 kuzwa ciindi Jesu naakaunka kujulu, mwaapostolo Petro wakalemba lugwalo ‘kubeenzu batakkalilili ibakamwaikide mu Ponto, Galatiya, Kapadokiya, Asiya alimwi amu Bituniya, balo ibakasalwa.’ (1 Pe. 1:1) Kwiinda mukubelesya mabala aakuti ‘ibakasalwa’ cilasalala kuti Petro wakali kwaamba baabo ibakali mbulinguwe ibakananikidwe amuuya uusalala akupegwa ‘kuzyalwa kupya kuti babe abulangizi bupona’ kutegwa bakalele a Kristo kujulu. (Amubale 1 Petulo 1:3, 4.) Pele nkaambo nzi ncaakaita baaba ibakasalwa kuti “beenzu abamuzwakule batakkalilili”? (1 Pe. 2:11) Ino eeci caamba nzi kulindiswe mazuba aano, mbwaanga kuli buyo munanike uusalidwe omwe akati ka Bakamboni bali 650 basungweede nyika yoonse?

2 Mumwaanda wamyaka wakusaanguna, cakali kweelela kubelesya mabala aakuti “bamuzwakule batakkalilili” kwaamba bananike. Mbubwenya mbuli bamucaala ibakabunga aaka ibacipona anyika mazuba aano ibatakkalilili, abalo tiibakali kukkalilila pe. Mwaapostolo Paulo umwi wabaabo “[ba]katanga kaniini” kabananike, wakapandulula kuti: “Pele ibusicisi bwesu buli kujulu, alimwi caluyandisisyo tulangila mufwutuli uuzwa nkuko, Mwami wesu Jesu Kilisito.” (Lk. 12:32; Flp. 3:20) Akaambo kakuti ‘ibusicisi bwabo buli kujulu,’ ciindi nobafwa bananike balazwa anyika akuya kujulu kuti bakatambule buumi busumpukide kapati, buumi butafwi. (Amubale Bafilipi 1:21-23.) Aboobo, munzila eeyi balakonzya kwaambwa kuti ‘mbaamuzwakule batakkalilili’ munyika yeendelezyegwa a Saatani.

3. Mubuzyo nzi uubuzyigwa lino kujatikizya “[iba]mbelele zimbi”?

3 Pele mbuti kujatikizya “[ba]mbelele zimbi”? (Joh. 10:16) Sena balijisi bulangizi bwamu Magwalo bwakuba basicisi bakkalilila munyika? Inzya, nyika iyakuba munzi wabo kukabe kutamani. Nokuba boobo, munzila imwi abalo calino balakonzya kwaambwa kuti mbaamuzwakule batakkalilili. Munzila nzi?

“ZILENGE ZYOONSE ZILATONGELA”

4. Ncinzi basololi bamunyika ncobatakonzyi kucita?

4 Kufwumbwa kuti bweende bwazyintu oobu bubyaabi bwa Saatani kabuciliko, bantu boonse kubikkilizya a Banakristo, bayakuzumanana kupenga azyintu ziboola akaambo kabuzangi bwa Saatani kuli Jehova. Mulugwalo lwa Baloma 8:22 tubala kuti: “Tulizyi kuti zilenge zyoonse zilatongela lyoonse akuba amacise caantoomwe kusikila lino.” Nokuba kuti basololi bamunyika, basayaansi alimwi ankamu zyabantu zigwasya bapengede balijisi makanze mabotu, tabakonzyi kubulesya bukkale oobu.

5. Kuzwa mu 1914, nintaamu nzi mamiliyoni aabantu njobabweza, alimwi nkaambo nzi?

5 Kuzwa mu 1914, mamiliyoni aabantu basala kuba balelwa ba Mwami uubikkidwe a Leza, Kristo Jesu. Tabayandi kuba cibeela cabweende bwanyika ya Saatani. Balakaka kugwasyilizya nyika ya Saatani. Muciindi caboobo, babelesya buumi bwabo alubono lwabo kugwasyilizya ziyandika zya Bwami bwa Leza.—Lom. 14:7, 8.

6. Muunzila nzi Bakamboni ba Jehova mobakonzya kwiitwa kuti bamuzwakule?

6 Kufwumbwa nkobakkala, Bakamboni ba Jehova mbantu batobela milawo yamuzisi mobakkala iziinda ku 200, alimwi bali mbuli bamuzwakule. Mbantu batatoli lubazu mutwaambo twacisi alimwi amumakani aabukkale. Kusikila sunu, balibona kuti mbaasicisi banyika mpya, iipangwa a Leza. Balikkomene kubona kuti mazuba aakupona kwabo kabali bamuzwakule batakkalilili mucisi citalondokede alaafwaafwi kumana.

7. Mbuti babelesi ba Leza mbobayakuba basicisi bakkalilila, alimwi banooli basicisi banzi?

7 Lino-lino, Kristo uyakubelesya nguzu zyakwe kunyonyoona bweende bwa Saatani bubyaabi. Mfwulumende ya Kristo iilondokede iyakwaangununa nyika kuzwa kucibi akulila. Iyakugwisya zyintu zyoonse izilibonya alimwi azitalibonyi izijatikizyidwe mukuzangila kweelela kwabweendelezi bwa Jehova. Babelesi ba Leza basyomeka bayakuba basicisi bakkalilila munyika ya Paradaiso. (Amubale Ciyubunuzyo 21:1-5.) Aciindi eeco, zilenge zinooli ‘zyaangununwa kubuzike bwakubola akuba alwaanguluko lwabulemu bwabana ba Leza.’—Lom. 8:21.

NCINZI CILANGILWA KU BANAKRISTO BAKASIMPE?

8, 9. Amupandulule Petro ncaakali kwaamba naakati “kulilesya kuzisusi zyanyama.”

8 Petro ulacipandulula icilangilwa ku Banakristo naamba kuti: “Nobayandwa, mbomuli beenzu abamuzwakule batakkalilili, ndimukulwaizya kuti muzumanane kulilesya kuzisusi zyanyama eezyo zilwana buumi bwanu.” (1 Pe. 2:11) Lulayo oolu lwakasaanguna kupegwa ku Banakristo bananike, nokuba boobo lulabeleka akumbelele zimbi zya Jesu.

9 Takuli kubisya ikuti zisusi zimwi zyacitwa kweelana ambwayanda Mulengi. Ikuti zyacitwa munzila eeyo, ziletela lukkomano mubuumi. Mucikozyanyo, kuli zisusi izili kabotu izipa kuti katuzikkomanina zyakulya zibotu alimwi azyakunywa, katutola lubazu muzisobano izikatalusya, alimwi akuti katujana lukkomano muzilongwe zibotu. Nokuba kulombozya koonana amuntu ngomukwetenelimwi kuli buyo kabotu alimwi kuli ciindi nokweelede kucitwa. (1 Ko. 7:3-5) Nokuba boobo, Petro cakweelela wakazyaamba “zisusi zyanyama” nzyaakali kupandulula naakaamba kuti “[i]zilwana buumi.” Kutegwa cisalazyigwe icaambwa, busanduluzi bumwi bwama Bbaibbele bwaamba kuti “luunyaunya lwakumubili” naa “zisusi zibi.” Cakutadooneka, zisusi zyoonse izikazyanya amakanze aa Jehova alimwi izikonzya kunyonganya cilongwe cibotu a Leza zyeelede kutantamukwa. Buyo-buyo, bulangizi bwa Munakristo bwakuyakuzumanana kupona inga bwabikkwa muntenda.

10. Ninzila nzi zimwi Saatani nzyabelesya kutegwa Banakristo babe cibeela canyika yakwe?

10 Makanze aa Saatani ngakuyanda kunyonganya makanze aa Banakristo bakasimpe aakulibona mbuli “bamuzwakule batakkalilili” mubweende obuno. Inguzu zyabuvwubi, ibucenjezu bwakutalilemeka, kuyanda kuba ampuwo, ikuyandisisya kuba muntu uusaanguna, alimwi akuyandisisya kusumpula cisi—eezyi zyoonse ntukole twa Saatani alimwi tweelede kutantamukwa. Kwiinda mukuzumanana kukazya zisusi zyanyama eezyi, tutondezya kuti tatuyandi kuba cibeela canyika mbyaabi ya Saatani. Alimwi tutondezya kuti tatukkalilili munyika iino. Ncotuyandisisya alimwi icitupa kubeleka canguzu nkuyanda kuba basicisi bakkalilila munyika mpya yabululami ya Leza.

KULILEMEKA KABOTU

11, 12. Ino bamuzwakule zimwi ziindi babonwa buti, alimwi ncinzi cikonzya kwaambwa kujatikizya Bakamboni ba Jehova?

11 Mukapango 12, Petro ulazumanana kupandulula icilangilwa ku Banakristo “bamuzwakule batakkalilili,” naamba kuti: “Amube abukkale buli kabotu lyoonse akati kabamasi, ikutegwa nobamutamikizya kuti muli basizibi, balibonene milimo yanu mibotu eelyo akaambo kaceeco, bakalemeke Leza mubuzuba bwakwe bwakulingula.” Zimwi ziindi, bamuzwamasi, bamuzwakule batakkalilili balabejelezyegwa. Akaambo kakuti baliindene abasimukobonyina, zimwi ziindi inga babonwa mbuli kuti mbaasizibi. Ŋambawido yabo, micito yabo, nsamino yabo, ndiza ambobalibonya buya inga kakwiimpene. Pele ikuti kabalilemeka kabotu, zyintu zibyaabi nzyobabaamba inga ziba zyabuyo.

12 Mbubwenya buyo, Banakristo bakasimpe baliindene abasimukobonyina munzila imwi, mbuli mumibandi naa mukusala zyakulikondelezya. Nsamino yabo ziindi zinji ilatondezya kuti baliindene. Zimwi ziindi, kwiindana ooku kupa kuti bantu batabazyi kabotu batalike kubabona mbuli kuti mbaasizibi. Nokuba boobo, bantu bamwi balakonzya kubalumbaizya akaambo kakulilemeka kabotu kwabo.

13, 14. Muunzila nzi ‘busongo mobubonwa kuti buliluleme kwiinda mumilimo yambubo’? Amupe cikozyanyo.

13 Kulilemeka kabotu kulakonzya kupa kuti bantu bacileke kutubejelezya. Naba Jesu, muntu alikke iwakasyomeka kuli Leza cakumaninina, wakabejelezyegwa. Bamwi bakali kumwaamba kuti “imuntu sindya alimwi uuyandisya kunywa waini, mweenzinyina wabasimutelo abasizibi.” Bwini mbwakuti, nzila yabusongo njaakasala yakubelekela Leza yakatondezya kuti nzyobakali kwaamba tiizyakali zyamasimpe. Jesu wakaamba kuti: “Busongo bulabonwa kuti buliluleme kwiinda mumilimo yambubo.” (Mt. 11:19) Oobu mbombubo mbocibede asunu. Mucikozyanyo, basimukobonyina bamwi balagambwa kubona bakwesu abacizyi ibabelekela a Bbeteli mudolopo lya Selters, ku Germany. Pele mupati wadolopo wakabaiminina kwiinda mukwaamba kuti: “Bakamboni ibabelekela kokuya kuli buumi mbobapona, pele tabunyonganyi buumi bwabamwi mudolopo.”

14 Kubalanga munzila iili boobu Bakamboni ba Jehova ibakkala mudolopo lya Moscow ku Russia, kwakacitika ino-ino. Bakali kutamikizyigwa kuti bacita micito mibi. Mpoonya mu June 2010, nkuta ya European Court of Human Rights mu Strasbourg, ku France yakakosola kuti: “Nkuta yajana kuti kusinkilila kucitwa mu [Moscow] kulwaanguluko lwakukomba alimwi akubungana nkobajisi basikulembela tiikwakaluzi. Nkuta zyamucisi tiizyakapa ‘twaambo tulimvwisya alimwi tuyandika’ itutondezya kuti basikulembela” bakalijisi mulandu, mucikozyanyo, mulandu wakumwaya mikwasyi, wakukulwaizya kulijaya naa wakukaka kusilikwa. Aboobo, “kukosolwa kwamakani ikwakacitwa ankuta zisyoonto-syoonto kwakali kuciindizya alimwi kunyina nikwakatondezya kunyoneka mumulawo wamucilawo alimwi kutondezya kuti kuli makanze aakali kutobelwa.”

KULIBOMBYA

15. Ninjiisyo nzi yamu Bbaibbele njobatobela Banakristo bakasimpe nyika yoonse?

15 Mubwini, Bakamboni ba Jehova mu Moscow alimwi munyika yoonse—balazuzikizya acimbi ceelelo ca Banakristo kweelana ambwaakacilemba Petro. Wakalemba kuti: “Akaambo ka Mwami amulibombye kububambe boonse bwabantu: kufwumbwa naa nkuumwami mbwali mupati naa nkuubeendelezi.” (1 Pe. 2:13, 14) Nokuba kuti tabali banyika mbyaabi, cakuliyandila Banakristo bakasimpe balalibombya kubeendelezi bamfwulumende “bali muzyuuno zyaandeene-andeene,” mbubwenya mbuli Paulo mbwaakabalailila.—Amubale Baloma 13:1, 5-7.

16, 17. (a) Ncinzi citondezya kuti tatukazyi mfwulumende? (b) Ncinzi basololi bamwi batwaambo twacisi ncobaamba?

16 Ciindi Bakamboni ba Jehova nobalilemeka mbuli “bamuzwakule batakkalilili” mubweende bwazyintu oobu, tabaciti boobo kutegwa batondezye kuti munzila imwi bakazya bulelo, alimwi tabakazyi naa kunyonganya bamwi ibasala kutobela twaambo twacisi naa zyakucita mubukkale. Mukwiimpana atubunga twabukombi tumwi, Bakamboni ba Jehova balatantamuka kutola lubazu mutwaambo twacisi. Taakwe nobasola kwaamba milawo yeelede kutobelwa kubeendelezi bacisi. Kaambo kakuti inga bayanda kunyonganya luumuno lwabuleya naa kunyonganya mfwulumende nkakubeja.

17 Kwiinda mukumvwida beendelezi kweelana alulayo lwa Petro lwakuti “amumulemeke mwami,” Banakristo batondezya bulemu bweelede kuli baabo bali mubweendelezi. (1 Pe. 2:17) Zimwi ziindi, beendelezi balazumina kuti tabajisi kaambo keni kakulibilika kujatikizya Bakamboni ba Jehova. Mucikozyanyo, sitwaambo twacisi muna German Steffen Reiche, iwakali minisita wacooko ca Brandenburg mpoonya iwakazikuba umwi wabaiminizi muŋanda yamilawo ya German wakaamba kuti: “Kulilemeka kwa Bakamboni ba Jehova muzilabba alimwi amuntolongo kwakatondezya bube bubotu, bwalo mazuba aano ibuyandika kapati mbubwenya mbuli musyule kutegwa cisi cibe alwaanguluko, eeci cakonzyeka akaambo kakutazungaana kwabo kuli basikalumamba ba SS alimwi akutondezya luzyalo lwabo kubaangenyina. Kuvwula kwalunya kujatikizya bamuzwamasi alimwi abantu bazulilwa mutubunga tumbi twatwaambo twacisi bube buli boobu bulayandika kapati kuli basicisi boonse bamucisi cesu.”

KUTONDEZYA LUYANDO

18. (a) Nkaambo nzi ncocitagambyi kuti tulayandana muciinga coonse cabunyina? (b) Ncinzi bantu bamwi batali Bakamboni ncobaamba kujatikizya ndiswe?

18 Mwaapostolo Petro wakalemba kuti: “Amube aluyando kuciinga coonse cabakwesu, amuyoowe Leza.” (1 Pe. 2:17) Bakamboni ba Jehova tabayandi kucita cintu citamukkomanisyi Leza, alimwi eeci cibapa kuba aluyandisisyo kapati lwakucita kuyanda kwakwe. Balikkomene kubelekela Jehova kabali cibeela caciinga cabunyina bwanyika yoonse cabakwesu abacizyi ibajisi makanze omwe. Aboobo, mbocibede kulimbabo ‘kuba aluyando kuciinga coonse cabakwesu.’ Luyando lwabunyina luli boobu, ilutajaniki-janiki akati kabantu munyika ibaliyanda mazuba aano, zimwi ziindi lulabagambya aabo batali Bakamboni. Mucikozyanyo, sikweenzyeenzya beenzu uubeleka mukkampani iilanganya basilweendo yaku America wakagambwa kubona luyando alugwasyo ilwakatondezyegwa a Bakamboni kuli basimuswaangano ibakazwa mumasi aambi mu 2009 kumuswaangano wamasi ku Germany. Wakaamba kuti mumyaka yakwe yoonse yakubeleka kali sikweenzyeenzya beenzu, taakwe naakabona kale luyando luli boobu. Kuzwa waawo, Kamboni umwi wakaamba kuti: “Zyoonse nzyaakaamba kujatikizya ndiswe zyakaambwa ajwi litondezya kugambwa alimwi caluyandisisyo.” Kumuswaangano wacooko nkomwakajanika, sena kuli nomwakacitikilwa zyintu zili boobo kuzwa kubantu ibakali kulangilila Bakamboni?

19. Ncinzi ncotweelede kukanza kucita, alimwi nkaambo nzi?

19 Munzila zyoonse zyabandikwa kale—alimwi azimbi zinji—Bakamboni ba Jehova balatondezya mubwini kuti ‘mbaamuzwakule batakkalilili’ mubweende bwazyintu bwa Saatani oobu. Alimwi balikkomene kuzumanana kupona munzila eeyo. Bulangizi bwabo bwakuti muciindi buyo cisyoonto bayakuba basicisi bakkalilila munyika mpya ya Leza yabululami mbuyumu alimwi bulisinizyidwe. Sena eeco tamucilangili?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 20]

Tatubeleki kutegwa tukwabilile nyika ya Saatani

[Cifwanikiso icili apeeji 20]

Tusumpula nyika mpya ya Leza

[Cifwanikiso icili apeeji 22]

Kasimpe kamu Bbaibbele kagwasya mukwasyi ooyu waku Russia kukamantana