Skip to content

Skip to table of contents

Sena Mulabakatalusya Bamwi?

Sena Mulabakatalusya Bamwi?

Sena Mulabakatalusya Bamwi?

KUMUSANZA kwa Malundu aa Lebano, kuli Mulundu mulamfwu wa Herimoni uulampa mamita aasika ku 2,814 kuzwa atala aalwizi. Bunji bwaziindi mumwaka, mulundu wa Herimoni mpouli atala ulaba acaanda alimwi eeci cipa kuti busi bwameenda ibwiinda atala buleme-leme akupanga mume. Imume ooyo uwida azisamu zili kunselelo aamulundu alimwi amumyuunda iili munsi-munsi. Kuciindi cacilimo mu Israyeli yansiku, imume ooyo ngowakali kupa kuti syokwe kalisyuuka.

Munyimbo yakaimbwa kwiinda mukusololelwa a Leza, ilukamantano ndobajisi bakombi ba Jehova lwaambwa kuti lulakatalusya mbuli “mume wakucilundu ca-Herimoni, uukunkila azilundu zya-Zioni.” (Intembauzyo 133:1, 3) Mbubwenya Mulundu wa Herimoni mboupa kuti kube mume ukonzya kupa kuti syokwe lisyuuke, andiswe tulakonzya kubakatalusya bantu mbotuli limwi. Ino mbuti mbotukonzya kucita boobo?

Jesu Mbwaakali Kubakatalusya Bantu

Jesu Kristo wakali kubakulwaizya kapati bantu. Nokuba kubandika anguwe kwaciindi cisyoonto kwakali kukatalusya kapati. Mucikozyanyo, mulembi wa Makani Mabotu Marko uluula kuti: ‘Jesu wakabukata twana akutulongezya akutubikka maanza aakwe.’ (Marko 10:16) Elyo kaka bana aabo beelede kuti bakakatalukwa!

Imasiku ibuzuba bwamamanino kali anyika, Jesu wakasanzya matende abasikwiiya bakwe. Cakutadooneka, ikulicesya kwakwe kwakabakulwaizya kapati. Mpawo Jesu wakabaambila kuti: “Ndamupa citondezyo, kuti anywebo mucite mbuli mbwendamucitila.” (Johane 13:1-17) Masimpe, abalo bakeelede kulicesya. Nokuba kuti baapostolo taakwe nobakakamvwisya kaambo nkaakaamba Jesu alimwi imasiku ngoona bakatalika kukazyanya kujatikizya iwakali mupati akati kabo, Jesu kunyina naakanyema pe. Muciindi caboobo, wakabandika ambabo cakukkazika moyo. (Luka 22:24-27) Nokuba kuti Jesu “wakatukilwa . . . takakabweedezya matusi.” Kayi “naakapenzegwa takakabbodola, pe, pele makani aakwe wakaasia mumaanza aamubetesi mubotu.” Masimpe, Jesu wakasiya cikozyanyo cibotu ncotweelede kutobela caboola kukukatalusya bamwi.—1 Petro 2:21, 23.

Jesu wakati: “Amulikulike ijokwe lyangu, mwiiye kwangu, nkaambo ndilibombede, ndi mutete moyo, lino mulakatalukwa mumyoyo yanu.” (Matayo 11:29) Amuyeeye buyo mbomwakali kunga mwalimvwa ikuyiisyigwa a Jesu lwakwe. Nibakamuswiilila kayiisya mucikombelo cabo, aabo mbaakali kukkala limwi bakagambwa akwaamba kuti: “Ino muntu oyu wabujana kuli busongo obu anguzu ezi?” (Matayo 13:54) Ikubala makani aamba zyabuumi bwa Jesu alimwi amulimo ngwaakacita, kulakonzya kutuyiisya zinji kujatikizya mbotukonzya kukatalusya bamwi. Atulange-lange cikozyanyo cilibedelede ncaakasiya Jesu kwiinda mumajwi aayaka alimwi amilimo mibotu.

Ikwaamba Majwi Aayaka

Ncuuba-uba kumwaya ŋanda kwiinda kuyaka mpya. Njiisyo njimunya eeyi ilabeleka caboola kukwaamba majwi aayaka naa aamwaya. Mbwaanga tatulondokede, toonse tulijisi tumpenda alimwi tulalubizya. Imwami Solomoni wakati: “Taakwe muntu omwe ansi ano uucita ziluleme lyoonse akutabisya.” (Mukambausi 7:20) Aboobo, ncuuba-uba kubona tumpenda twabamwi akwaamba majwi mabi aamwaya. (Intembauzyo 64:2-4) Kulubazu lumwi, kutegwa twaambe majwi aayaka, tweelede kusolekesya alimwi akukkala ansi kuyeeya.

Jesu wakabelesya lulimi lwakwe ikwaamba majwi aayaka. Wakali kubakatalusya bantu kumuuya kwiinda mukubaambila makani mabotu aa Bwami. (Luka 8:1) Kunze lyaboobo, Jesu wakali kubakatalusya aabo ibakaba basikwiiya bakwe kwiinda mukubazibya Bausyi bakujulu. (Matayo 11:25-27) Nkakaambo kaako ibanji ncobakali kumuyanda Jesu.

Mukwiimpana anguwe, balembi alimwi aba Farisi kunyina nobakali kubikkila maano kubukkale bwabamwi. Jesu wakati: “Balayanda zyuuno zili kunembo mumapobwe, azyuuno zili kunembo muzikombelo.” (Matayo 23:6) Mubwini, bakali kubanyasya banamaleya kwiinda mukwaamba kuti: “Bantu aabo batazi Milawo ya Mozesi, Leza uuyoobasubula.” (Joni 7:49, Ci) Masimpe, ooyu wakali muuya mubi, uutyompya.

Bunji bwaziindi, nzyotwaamba ziyubununa mbotubede mumoyo alimwi ambotubabona bamwi. Jesu wakati: “Muntu mubotu ulagwisya zintu zibotu muciyobwedo cibotu camoyo wakwe, awalo muntu mubi muciyobwedo cibi, ugwisya zintu zibi, nkaambo mulomo wakwe uamba [zeezyo zizwide mumoyo].” (Luka 6:45) Aboobo, ino ncinzi ncotukonzya kucita kutegwa majwi ngotwaamba abe yaayo akonzya kubakulwaizya bamwi?

Imwi nzila mbotukonzya kucita boobo nkwiinda mukuyeeya katutana ambaula. Ilugwalo lwa Tusimpi 15:28 lwaamba kuti: “Moyo wamululami ulayeeya kabotu mbweelede kuvuwa.” Ikuyeeya kwaambwa aawa tacaambi kutola ciindi cilamfwu. Pele, bunji bwaziindi kwiinda mukuyeeya tulakonzya kuziba mbobakonzya kulimvwa bamwi kumajwi ngotwaamba. Tulakonzya kulibuzya kuti: ‘Sena ncondiyanda kwaamba cilagwasya? Sena ncamasimpe naa maŋunuŋunu buyo? Sena ndijwi “liambwa kuciindi ceelede?” Sena majwi aaya alakonzya kubakulwaizya akubayaka bantu aaba?’ (Tusimpi 15:23) Ikuti twabona kuti makani ngotuyanda kwaamba taayaki alimwi taayeleli, tatweelede kwaamba. Kunze lyaboobo, inga cainda kubota kwaamba makani ambi aagwasya kuciindi eeco. Ikwaamba caambaambe “[ku]layasa mbuli ipanga,” pele majwi aayaka ‘alaponya.’—Tusimpi 12:18.

Acimbi cikonzya kutugwasya nkuyeeya ikaambo basyomima ncobayandika kapati kuli Leza. Jesu wakati: “Takukwe muntu uukonzya kuza kulindime Taata uwakandituma atamukwela.” (Johane 6:44) Jehova ulabona bube bubotu mbobajisi babelesi bakwe boonse—kubikkilizya abaabo mbotubona kuti balakatazya. Kwiinda mukusoleka kubona bube bubotu mbobajisi, tulakonzya kubalumbaizya.

Amugwasye Bamwi

Jesu wakali kwaateelela mapenzi ngobakajisi bantu ibakali kudyaamininwa. Kayi, “naakabona makamu aabantu wakabafwida luzyalo, nkaambo kakuti bakalikatede akumwaika mbuli imbelele zitakwe mweembezi.” (Matayo 9:36) Nokuba boobo, Jesu tanaakali kubona buyo mapenzi ngobakajisi; wakali kubagwasya. Wakabatamba kuti: “Amuboole kulindime nyoonse nomukatede nomulemenwa, ndime enti kamulemunune.” Alimwi wakabasyomezya kuti: “Ijokwe lyangu lilibulungusene, awalo mukuli wangu muuba.”—Matayo 11:28, 30.

Mazubaano, tupona “[ku]ziindi zikataazya.” (2 Timoteo 3:1) Ibanji baliminidwe ‘amapakasyo aaciindi ecino.’ (Matayo 13:22) Bamwi balityompedwe akaambo kabukkale bwabo. (1 Ba-Tesalonika 5:14) Mbuti mbotukonzya kubakatalusya aabo bali mumapenzi? Mbubwenya mbuli Kristo, tulakonzya kubagwasya kutegwa mukuli wabo uube-ube.

Ibamwi ncobacita kutegwa bakatalukwe nkwaambila bamwi mapenzi ngobajisi. Ikuti naa watusikila muntu uutyompedwe uuyanda lugwasyo, sena tulaakuswiililisya? Kutegwa tube alubomba akuswiilila, tweelede kubikkila maano kumajwi ngaamba muntu muciindi cakuyeeya ceelede kucitwa naa mbolikonzya kumanizigwa penzi eelyo. Kwiinda mukuswililisya, kulangana amuntu waambaula alimwi akumwetamweta nokuyandika kucita boobo, tutondezya kuti tulamubikkila maano.

Mumbungano ya Banakristo, tulijisi coolwe cakukulwaizya basyomima. Mucikozyanyo, notujanika kumiswaangano ku Ŋanda ya Bwami, tulakonzya kubweza ntaamu yakugwasya baabo baciswa-ciswa. Zimwi ziindi ncotweelede kucita kutegwa tubayumye-yumye nkubaambila majwi aayaka kautanatalika naa nowamana muswaangano. Kunze lyaboobo, tulakonzya kubona naa kuli batajaniki ku Ciiyo Cabbuku Cambungano nkotuzulilwa. Ambweni tulakonzya kubandika ambabo kwiinda mukubatumina luwaile akubaambila kuti tulabayeeya alimwi tulilibambide kubagwasya.—Ba-Filipi 2:4.

Baalu Banakristo bajisi mukuli mupati mumbungano. Tulakonzya kupa kuti mukuli wabo uube-ube kwiinda mukubelekela antoomwe ambabo alimwi akulicesya notucita milimo iili yoonse njobakonzya kutupa. Ijwi lya Leza litulailila kuti: “Kamubaswiililisya baalu banu, mulitesye kulimbabo, nkaambo mbabalangilila myuuya yanu, alimwi babaanga basikuyoolyaambilila lwabo beni. Amusungwaale kuti kabacita boobo cakubotelwa, citali cakuusa, nkaambo eco tacimuleteli kululama pe.” (Ba-Hebrayo 13:17) Kwiinda mukuba amoyo mubombe, tulakonzya kubakatalusya “abo beendelezya kabotu.”—1 Timoteo 5:17.

Amuzumanane Kwaamba Majwi Aayaka Akucita Milimo Mibotu

Mume uupa kuti syokwe kalisyuuka ulapangwa kuzwa kumadosi manji aalokela ansi cakutalibonya. Mbubwenya buyo, kutegwa tukonzye kubakatalusya bamwi, tweelede kuzumanana kutondezya bube bwa Kristo akubacitila milimo mibotu.

Mwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “Amuyandane aluyandisyo lwabunyina. Amusungwaale kukulemekana.” (Ba-Roma 12:10) Atutobele lulayo lwa Paulo. Kwiinda mumajwi alimwi amumilimo yesu, atube bantu bakatalusya ncobeni.

[Cifwanikiso icili apeeji 31]

Muswiilizi silubomba ulakatalusya

[Zifwanikiso izili apeeji 32]

Mume wa Mulundu wa Herimoni upa kuti syokwe kalisyuuka