Skip to content

Skip to table of contents

LUGWASYO KUMUKWASYI | BAKUBUSI

Mbomukonzya Kulwana Penzi Lyakulendelelwa

Mbomukonzya Kulwana Penzi Lyakulendelelwa

TBUYUMUYUMU

“Ndakajisi beenzuma bobilo bakali kucitila antoomwe zintu akundisiya ndelikke. Ndakali kumvwa mbobakali kukkomana antoomwe. Aciindi cimwi kabali antoomwe kuŋanda ndakatuma fooni, mpoonya muntu umwi naakaingula fooni ndakabamvwa kabaambaula akuseka. Ndakamvwa buyo mbobakakkomene, calo icakandipa kuti ndilimvwe kulendelelwa kwiinda!”—Maria. *

Sena kuli nomwakalimvwide kulendelelwa? Naa mboobo, Bbaibbele lilijisi lulayo lukonzya kumugwasya. Pele cakusaanguna, amulange-lange zintu zisyoonto nzyomweelede kuzyiba kujatikizya kulendelelwa.

NCOMWEELEDE KUZYIBA

Bantu banji balalendelelwa zimwi ziindi. Eeci cilabikkilizya abaabo ibalibonya kuba ampuwo. Ino nkaambo nzi? Akaambo kakuti kanji-kanji kulendelelwa naa ikutalendelelwa kuyeeme ambobali babotu balongwe mbajisi muntu ikutali mbobali banji balongwe aabo. Bantu ibaboneka kuba aampuwo inga kabajanika abantu banji pele kabatajisi balongwe beni-beni calo cikonzya kubapa kulendelelwa.

Kulendelelwa kulakonzya kumupa kuciswa. Basikuvwuntauzya ibakalanga-langa malizauti aabantu ibali 148 bakaamba kuti kutayanzana kapati abantu kulakonzya kupa kuti muntu afwambaane kufwa. Alimwi kulijisi ntenda iinda “aziindi zyobilo aliyeeyo iiboola akaambo kakuneneya” alimwi “ncimwi buyo akufweba misanga yatombwe iili 15 abuzuba.”

Kulendelelwa kulakonzya kumupa kucita cintu cili coonse. Alimwi buya kulakonzya kumupa kusala kufwumbwa muntu uukonzya kuzumina kuba mulongwe wanu. Mukubusi uutegwa Alan wakaamba kuti: “Ciindi muntu naalendelelwa, ulakonzya kuyandisya kapati kuba awakubandika limwi. Ulakonzya kutalika kuyeeya kuti kuba awakubandika limwi uuli woonse kuli kabotu muciindi cakubulila limwi. Eeci cilakonzya kuleta mapenzi.”

Mincini iisumpukide talili lyoonse noimana penzi eeli. Mukubusi uutegwa Natalie wakaamba kuti: “Ndakali kutuma tugwalo twaafooni naa ma e-mail kubantu bali 100 abuzuba, nokuba boobo ndakalilendeledwe kapati. Awalo mukubusi uutegwa Tyler mbwalimvwa oobo. Waamba kuti: “Kutuminana tugwalo cili mbuli kulya twakulya tuuba-uba, pele kubandika mulomo mpande cili mbuli kulya cakulya cini-cini. Twakulya tuuba-uba ntubotu, pele muntu uyandika cakulya cini-cini kutegwa akkute.”

NCOMUKONZYA KUCITA

Amuyeeyele zintu zibotu. Mucikozyanyo, amweezyeezye kuti mwaunka a Webbusaiti mpomukonzya kubona mafwoto, mpoonya mwabona mafwoto aabeenzinyoko ibali kupobwe nkomwatakatambwa. Aciindi eeci, mulakonzya kuyeeya zintu zyobilo, ambweni ikwaamba kuti beenzinyoko tiibakayanda kumutamba naa kulanga zintu munzila yeelede. Mbwaanga tamukonzyi kuzyiba twaambo toonse tujatikizyidwe, tamweelede kuyeeyela zintu zibi. Muciindi caboobo, amuyeeye ikaambo kabotu ikapa kuti batamutambi. Kanji-kanji mbomuzilanga zintu ncecipa kulimvwa kulendelelwa ikutali zintu izyacitika.—Njiisyo yamu Bbaibbele: Tusimpi 15:15.

Mutanoobelesyi majwi aakuyeeyela. Ciindi nomwalendelelwa, mulakonzya kwaamba majwi aakuyeeyela aakuti, ‘Mebo kunyina nonditambwa’ naa ‘Mebo bantu balanditantamuka lyoonse.’ Pele kuyeeya kuli boobu kulakonzya kupa buyo kuti ciindile kulimvwa kulendelelwa. Mizeezo iili boobu ilakonzya kupa kuti zintu kazicitika cakwiinduluka: Inga mwalimvwa kuti bantu tabamuyandi, calo cikonzya kumupa kulizandula, mpoonya mwalizandula mulakonzya kulendelelwa alimwi akulimvwa kuti bantu tabamuyandi.—Njiisyo yamu Bbaibbele: Tusimpi 18:1.

Kamumvwana abapati. Bbaibbele lilaamba kujatikizya buumi bwa Davida walo uyeeyelwa kuti wakali mukubusi ciindi nobakazyibana a Jonatani, mwaalumi iwakali kumukomenena amyaka iili 30. Nokuba kuti bakaliindene myaka, Davida alimwi a Jonatani bakaba balongwe beni-beni. (1 Samuele 18:1) Cintu cili boobu cilakonzya kumucitikila andinywe. Kiara, musimbi uujisi myaka iili 21 wakaamba kuti: “Caino-ino, ndakabona mbociyandika kuba abalongwe bapati. Ndilijisi balongwe bandiyanda ncobeni, ibapati kulindime amyaka minji alimwi ndilalumba kujatikizya mbobazilanga kabotu zintu alimwi ambobasitikide.”—Njiisyo yamu Bbaibbele: Jobu 12:12.

Amuzyibe mbocigwasya kuba nyolikke. Bantu bamwi balimvwa kulendelelwa mbobabeda buyo balikke. Pele ikuba buyo nyolikke taceelede kumupa kulendelelwa. Mucikozyanyo, Jesu wakali kumvwana abantu, pele wakalizyi ambocigwasya kuba alikke. (Matayo 14:23; Marko 1:35) Mulakonzya kucita oobo andinywe. Muciindi cakubona kuti tacigwasyi kuba nyolikke, amubelesye ciindi eeci kuyeeya zintu zibotu zyamucitikila mubuumi. Eeci cilakonzya kupa kuti bantu kabayanda kuba balongwe banu.—Tusimpi 13:20.

^ par. 4 Mazina aamwi mucibalo eeci acincwa.