جۇرت ٴ‌بىزدى ىزگى،‏ جاقسى ادام دەپ تانىعانىن ٴ‌بارىمىز دە قالايمىز.‏ الايدا «جاقسىلىقتى جەك كورەتىن» مىنا دۇنيەدە ىزگىلىك تانىتۋ كىم-‏كىمگە دە وڭاي ەمەس (‏ٴ‌تىم.‏ 2-‏ح.‏ 3:‏3‏)‏.‏ ادامدار «جاقسىنى جامان،‏ جاماندى جاقسى» دەيدى،‏ اق پەن قارانى ٶز بەتتەرىنشە اجىراتۋدى قالايدى (‏يشايا 5:‏20‏)‏.‏ ىزگىلىك ٸزىن سۋىتقان وسىنداي ورتادا تۇرىپ جاتقانىمىزدى بىلاي قويعاندا،‏ العان تاربيەمىز بەن كەمەلسىزدىگىمىز تاعى بار.‏ ٴ‌بىر باۋىرلاسىمىزدىڭ ايتقانى كوبىمىزدىڭ كوكەيىمىزدە جۇرگەن ويدى اڭعارتاتىن بولار.‏ ەحوباعا جىلدار بويى قىزمەت ەتىپ كەلە جاتسا دا،‏ ول:‏ «مەنەن ىزگى ادام شىقپايتىن سياقتى»،‏—‏ دەپ مۇڭىن شاقتى.‏

ٴ‌سىزدى قۋانتىپ قويايىق،‏ قانداي كەدەرگى بولماسىن،‏ كەز كەلگەن ادام ىزگى بولا الادى!‏ سەبەبى ىزگىلىك قۇدايدىڭ كيەلى رۋحىنان تۋىندايدى.‏ ال ونىڭ رۋحى ىشكى نە سىرتقى كەدەرگىلەردىڭ قاي-‏قايسىسىنان دا كۇشتى.‏ ولاي بولسا،‏ وسى قاسيەتتىڭ قىر-‏سىرىنا ٷڭىلىپ،‏ ونى قالاي جاقسىراق تانىتۋعا بولاتىنىن كورەيىك.‏

ىزگىلىك * —‏ ونەگەلىلىكتىڭ شىڭى،‏ جاماندىق اتاۋلىدان تازا.‏ ىزگى ادام مورالدىق جاعىنان كىرشىكسىز،‏ ٵرقاشان يگىلىككە ۇمتىلادى.‏ ول باسقا ادامدارعا وڭ اسەرىن تيگىزەدى،‏ ٵرى كىمگە،‏ قالاي جاقسىلىق جاساسام ەكەن دەپ جۇرەدى.‏

وتباسى مەن دوستارىنا جاقسىلىق جاساۋعا قاشاندا دايىن ادامداردى بىلەتىن شىعارسىز.‏ ٴ‌بىراق بۇل —‏ ەحوبا ولاردى ىزگى ادام دەپ بىلەدى دەگەن ٴ‌سوز ەمەس.‏ ويتكەنى ناعىز ىزگىلىكتى يا جاقسىلىقتى ەشبىر پەندە تانىتا المايدى.‏ كيەلى كىتاپتا:‏ «جەر بەتىندە ٵردايىم جاقسىلىق جاساپ،‏ ەشقاشان كۇنا ىستەمەيتىن ٵدىل ادام جوق»،‏—‏ دەلىنگەن (‏ۋاع.‏ 7:‏20‏)‏.‏ ەلشى پاۋىل:‏ «بويىمدا،‏ ياعني تانىمدە،‏ ەش جاقسىلىقتىڭ جوق ەكەنىن بىلەمىن»،‏—‏ دەپ مويىنداعان (‏ريم.‏ 7:‏18‏)‏.‏ سوندىقتان ناعىز ىزگى ادام بولعىمىز كەلسە،‏ ىزگىلىكتىڭ قاينار بۇلاعى ەحوباعا جۇگىنگەنىمىز ابزال.‏

نەنىڭ ىزگى ەكەنىن ورناتاتىن —‏ ەحوبا قۇداي.‏ جازبالاردا ەحوبا تۋرالى:‏ «سەن يگىسىڭ [ياكي ىزگىسىڭ]،‏ ىستەرىڭ دە يگى [ياكي ىزگى].‏ ماعان جارلىقتارىڭدى ۇيرەتشى»،‏—‏ دەگەن سوزدەر بار (‏ٴ‌زاب.‏ 119:‏68‏)‏.‏ قازىر وسى تارماقتى ارقاۋ ەتە وتىرىپ،‏ ەحوبانىڭ ىزگىلىگىنىڭ ەكى قىرىنا توقتالامىز.‏

ەحوبانىڭ ٶزى ىزگى‏.‏ ىزگىلىك قاسيەتى —‏ ەحوبانىڭ بولمىسىنىڭ اجىراماس بولىگى.‏ ول مۇساعا:‏ «مەن ساعان بار ىزگىلىگىمدى كورسەتەمىن»،‏—‏ دەگەن كەزدە قانداي جاعداي بولعانىن كورەيىكشى.‏ ەحوبا مۇساعا ىزگىلىگىمەن قوسا ۇلىلىعىن پاش ەتكەندە،‏ مىناداي داۋىس ەستىلدى:‏ «ەحوبا،‏ ەحوبا —‏ مەيىرىمدى دە جاناشىر،‏ اشۋلانۋعا اسىقپايتىن،‏ اينىماس سۇيىسپەنشىلىگى مول جانە ٵردايىم سوزىنە ادال قۇداي.‏ ول اينىماس سۇيىسپەنشىلىگىن مىڭداعان ۇرپاققا كورسەتەدى.‏ تەرىس قىلىقتى،‏ قىلمىس پەن كۇنانى كەشىرەدى،‏ ٴ‌بىراق كىنالىنى ەشقاشان جازاسىز قالدىرمايدى» (‏مۇس.‏ 2-‏ج.‏ 33:‏19؛‏ 34:‏6،‏ 7‏)‏.‏ بۇدان تۇيەرىمىز —‏ ەحوبانىڭ ىزگىلىگى ونىڭ ٵربىر قاسيەتىنەن كورىنىس تابادى.‏ يسا ادامزات تاريحىنداعى ەڭ ىزگى تۇلعا بولسا دا:‏ «قۇدايدان باسقا ەشكىم دە ىزگى ەمەس»،‏—‏ دەگەن (‏لۇقا 18:‏19‏)‏.‏

 ەحوبانىڭ ىستەرى ىزگى.‏ ونىڭ كەز كەلگەن ٸس-‏ارەكەتىنەن ىزگىلىك ەسىپ تۇرادى.‏ «ەحوبا بارىنە شاپاعاتىن تۇسىرەدى،‏ بارلىق ىستەرىنەن مەيىرىمى كورىنەدى» (‏ٴ‌زاب.‏ 145:‏9‏)‏.‏ ول ادامدارعا ٶمىردى دە،‏ ومىرگە قاجەتتىنىڭ ٴ‌بارىن دە بەرىپ،‏ ىزگىلىگىن ەشكىمنەن ايامايدى (‏ەل.‏ ٸس.‏ 14:‏17‏)‏.‏ ٴ‌بىزدى كەشىرەتىنىنەن دە ىزگىلىگى كورىنەدى.‏ «ۋا،‏ ەحوبا،‏ سەن ىزگى ٵرى كەشىرۋگە دايىنسىڭ»،‏—‏ دەلىنگەن زابۇر كىتابىندا (‏ٴ‌زاب.‏ 86:‏5‏)‏.‏ «ەحوبا مىنسىزدىكتەن تايماي جۇرەتىندەردى ەشبىر يگىلىكتەن قۇرالاقان قالدىرمايدى» (‏ٴ‌زاب.‏ 84:‏11‏)‏.‏

ادام بالاسى قۇدايعا ۇقساس ەتىپ جارالعاندىقتان،‏ ىزگى بولا دا الادى،‏ ىزگى ىستەر جاساي دا الادى (‏مۇس.‏ 1-‏ج.‏ 1:‏27‏)‏.‏ قۇداي ٴ‌سوزى:‏ «جاقسىلىق [ياكي ىزگىلىك] جاساۋدى ۇيرەنىڭدەر»،‏—‏ دەپ شاقىرادى (‏يشايا 1:‏17‏)‏.‏ ەندەشە ٴ‌بىز،‏ قۇدايدىڭ قىزمەتشىلەرى،‏ قالاي ىزگى بولا الامىز؟‏ مۇنىڭ ٷش جولى بار.‏

ٴ‌بىرىنشىسى —‏ دۇعادا كيەلى رۋح سۇراۋ ارقىلى.‏ سوندا جۇرەگىمىزگە شىنايى ىزگىلىك ۇيالايدى (‏عال.‏ 5:‏22‏)‏.‏ ٴ‌يا،‏ قۇدايدىڭ كيەلى رۋحى جاماندىقتان جيرەنىپ،‏ جاقسىلىقتى سۇيۋگە كومەكتەسەدى (‏ريم.‏ 12:‏9‏)‏.‏ كيەلى كىتاپتا ەحوبانىڭ «ىستەرىمىز دە،‏ سوزدەرىمىز دە ٵرقاشان يگى بولۋ ٷشىن نىعايتاتىنى» ايتىلعان (‏سال.‏ 2-‏ح.‏ 2:‏16،‏ 17‏)‏.‏

ەكىنشى جولى —‏ رۋحتىڭ جەتەلەۋىمەن جازىلعان قۇداي ٴ‌سوزىن وقۋ‏.‏ سولاي ەتسەك،‏ «جاقسىلىق اتاۋلىنى تۇسىنەمىز» ٵرى «كەز كەلگەن يگى ىسكە تولىقتاي دايار بولامىز» (‏ناق.‏ س.‏ 2:‏9؛‏ ٴ‌تىم.‏ 2-‏ح.‏ 3:‏17‏)‏.‏ كيەلى كىتاپتى وقىپ،‏ بىلگەنىمىز تۋرالى وي جىبەرىپ تولعانعاندا،‏ جۇرەگىمىز قۇداي جايىندا،‏ ونىڭ ەركى جايىندا ىزگى اسىل تاستارعا تولادى.‏ بۇل رۋحاني قازىنامىزدى بايىتا ٴ‌تۇسىپ،‏ ەرتەڭگى كۇنى كادەمىزگە اسادى (‏لۇقا 6:‏45؛‏ ەفەس.‏ 5:‏9‏)‏.‏

ٷشىنشى جولى —‏ بار كۇشىمىزدى سالىپ ‏«جاقسىلىققا ەلىكتەۋ» ‏(‏جوح.‏ 3-‏ح.‏ 11‏)‏.‏ جازبالار جاقسى ادامداردىڭ ۇلگىسىنە تۇنىپ تۇر.‏ ارينە،‏ ۇلگى تۇتار ەڭ ۇزدىك تۇلعالار —‏ ەحوبا مەن يسا.‏ دەگەنمەن ىزگىلىگىمەن تاريحتا ٸز قالدىرعان قۇداي قىزمەتشىلەرىنەن دە ۇيرەنەرىمىز كوپ.‏ مىسالى،‏ تابيتا مەن بارنابادان (‏ەل.‏ ٸس.‏ 9:‏36؛‏ 11:‏22—‏24‏)‏.‏ ولار جايىندا كيەلى كىتاپتا نە ايتىلعانىن زەرتتەپ،‏ باسقالارعا قالاي جاردەم بەرگەندەرىنە كوڭىل قويىڭىز.‏ ٶزىڭىز دە وتباسىڭىزعا نە باۋىرلاستارعا قانداي كومەك ۇسىنا الاتىنىڭىزدى ويلاپ كورىڭىز.‏ تابيتا مەن بارنابا ىزگى بولعاندارىنىڭ قانداي جەمىسىن كورگەندەرىن دە نازاردان تىس قالدىرماڭىز.‏ ٴ‌سىز دە مۇنداي جەمىستى ناتيجەگە جەتە الاسىز.‏

ٴ‌سىزدىڭ اينالاڭىزدا دا ىزگى جاندار از ەمەس شىعار.‏ ماسەلەن،‏ «ىزگىلىك اتاۋلىنى جاقسى كورەتىن»،‏ قاۋىم ٷشىن ٴ‌تۇن ۇيقىسىن ٴ‌تورت بولەتىن اقساقالدار،‏  سوزىمەن ٵرى ٴ‌جۇرىس-‏تۇرىسىمەن «ىزگىلىككە ۇيرەتەتىن» ادال ايەل باۋىرلاستار (‏تيت.‏ 1:‏8؛‏ 2:‏3‏)‏.‏ روزلين ەسىمدى باۋىرلاسىمىز بىلاي دەيدى:‏ «مەنىڭ قۇربىم قاۋىمداعى بىرەۋ كومەككە نە جىگەرگە مۇقتاج بولسا،‏ جانىن سالىپ قول ۇشىن بەرەدى.‏ ول ادامنىڭ جاي-‏كۇيى تۋرالى ويلانىپ،‏ كىشىگىرىم سيلىق جاسايدى نەمەسە باسقالاي جاردەم بەرەدى.‏ مەن ونى ناعىز ىزگى ادام دەپ ايتار ەدىم».‏

ەحوبا ٶز حالقىنا:‏ «جاقسىلىقتى ىزدەڭدەر»،‏—‏ دەيدى (‏اموس 5:‏14‏)‏.‏ سولاي ەتسەك،‏ ەحوبانىڭ نورمالارىن ٴ‌سۇيىپ قانا قويماي،‏ ىزگى ىستەر جاساۋعا دا ىقىلاستى بولامىز.‏

ىزگىلىك تانىتۋ ٷشىن تاۋدى قوپارۋدىڭ نەمەسە قىمبات سيلىق جاساۋ ٷشىن قالتادان قاعىلۋدىڭ قاجەتى جوق.‏ مىسالى،‏ گ‍ۇل ٶسۋ ٷشىن وعان ٴ‌بىر قۇيعاندا ٴ‌بىر شەلەك سۋ قۇيمايمىز عوي.‏ از-‏ازدان ٴ‌جيى-‏ٴ‌جيى قۇيىپ وتىرامىز.‏ سول سەكىلدى ىزگىلىك تە كوپتەگەن كىشىگىرىم جاقسىلىقتان قۇرالادى.‏

جازبالار ٴ‌بىزدى ىزگى ىسكە دايىن بولۋعا شاقىرادى (‏ٴ‌تىم.‏ 2-‏ح.‏ 2:‏21؛‏ تيت.‏ 3:‏1‏)‏.‏ وزگە ادامنىڭ جاي-‏كۇيىنە نازار اۋدارساق،‏ وعان «ۇنايتىندى،‏ ياعني ونى رۋحاني نىعايتاتىن نارسەنى ىستەۋدىڭ» جولىن تابامىز (‏ريم.‏ 15:‏2‏)‏.‏ بالكىم،‏ قولىمىزداعى بارىمىزبەن بولىسەرمىز (‏ناق.‏ س.‏ 3:‏27‏)‏.‏ ٴ‌بىر كەسە شايعا شاقىرىپ،‏ كوڭىلدى سەرگىتەتىن اڭگىمەگە تارتاتىن شىعارمىز.‏ ال بىرەۋ اۋىرىپ جاتسا،‏ وعان اشىق حات جولداپ نە ۇيىنە سوعارمىز،‏ بولماسا تەلەفون شالىپ ٴ‌حالىن سۇرارمىز.‏ ٴ‌يا،‏ ٴ‌بىر ساتكە كىدىرىپ ويلانىپ كورسەك،‏ باسقالاردى «قاجەت كەزىندە نىعايتىپ،‏ پايدالارىنا اساتىن» جاقسى ٴ‌سوز ايتۋدىڭ كوپ جولىن تابامىز (‏ەفەس.‏ 4:‏29‏)‏.‏

ەحوبانى ۇلگى تۇتىپ،‏ ٴ‌بىز دە بارلىق ادامعا ىزگىلىك جاساعىمىز كەلەدى.‏ سوندىقتان الالاۋشىلىقتان اۋلاقپىز.‏ ادامداردىڭ بارىنە بىردەي ىزگىلىك تانىتۋدىڭ ەڭ تاماشا جولى —‏ پاتشالىق تۋرالى ىزگى حاباردى ايتۋ.‏ ٴ‌بىز،‏ يسا بۇيىرعانداي،‏ ٴ‌بىزدى جەك كورەتىندەرگە دە ىزگىلىك تانىتامىز (‏لۇقا 6:‏27‏)‏.‏ بىرەۋگە مەيىرىمدىلىك پەن ىزگىلىك تانىتۋدىڭ ەش وعاشتىعى جوق.‏ ويتكەنى «بۇلارعا قارسى ەش زاڭ جوق» (‏عال.‏ 5:‏22،‏ 23‏)‏.‏ ٶز قيىندىعىمىزعا نە وزگەنىڭ جاساعان جاماندىعىنا قاراماي «جاقسى ٴ‌جۇرىس-‏تۇرىسىمىزدان» اينىماساق،‏ وزگەلەردىڭ شىندىققا تارتىلۋى ابدەن م‍ۇمكىن،‏ سونداي-‏اق قۇدايعا ماداق اكەلەمىز (‏پەت.‏ 1-‏ح.‏ 3:‏16،‏ 17‏)‏.‏

‏«جاقسى ادام ٸس-‏ارەكەتىنىڭ جەمىسىن كورەدى»،‏—‏ دەيدى قۇداي ٴ‌سوزى (‏ناق.‏ س.‏ 14:‏14‏)‏.‏ ىزگىلىكتىڭ جەمىستەرى قانداي؟‏ باسقالارعا ىزگىلىك تانىتقاندا،‏ ولار دا بىزگە ىزگىلىكپەن جاۋاپ بەرىپ جاتادى (‏ناق.‏ س.‏ 14:‏22‏)‏.‏ بۇلاي بولماعان كۇندە دە،‏ ۇزبەي جاقسىلىق جاساي بەرسەك،‏ «قاتۋلانىپ تۇرعان ادامدى جۇمسارتىپ،‏ جۇرەگىن جىبىتە» الامىز (‏ريم.‏ 12:‏20 ٴ‌سىلت.‏)‏.‏

جاماندىعىن تيىپ،‏ جاقسىلىققا بەت بۇرعان كوپ ادام قازىر ناعىز باقىتتىڭ دامىن تاتۋدا.‏ بۇعان نەنسيدىڭ ٶمىرى دالەل.‏ ول بىلاي دەپ سىر شەرتەدى:‏ «بويجەتە كەلە بەيبەرەكەت،‏ ازعىن ٶمىر كەشتىم،‏ ابىرويدان جۇرداي بولدىم.‏ ٴ‌بىراق قۇدايدىڭ كوز الدىندا ىزگىلىككە نە جاتاتىنىن بىلگەن سوڭ،‏ ٶمىرىمدى سوعان ساي تۋرالاي باستادىم.‏ سودان باقىتىم دا ەسەلەنە بەردى.‏ قازىر قادىر-‏قاسيەتىمدى قايتا تاپقاندايمىن».‏

ماقالادان ىزگى بولۋعا كوپ سەبەپ بار ەكەنىن كوردىك.‏ دەسە دە ەڭ باستى سەبەپ —‏ ەحوبانى قۋانتقىمىز كەلەتىنى.‏ ٴ‌بىزدىڭ ىزگى ىستەرىمىزدى باسقالار بايقاماعان جاعدايدا دا ەحوبا بايقايدى.‏ ول ىزگىلىك جولىنداعى ٵربىر ٸسىمىز بەن ٵربىر ىزگى ويىمىزدى بىلەدى (‏ەفەس.‏ 6:‏7،‏ 8‏)‏.‏ ەحوبا ىزگى ادامدى سيسىز قالدىرمايدى.‏ كيەلى كىتاپتا ايتىلعانداي،‏ «ەحوبا جاقسى ادامدى ۇناتادى»،‏ ياعني ىقىلاسىنا بولەيدى (‏ناق.‏ س.‏ 12:‏2‏)‏.‏ ولاي بولسا،‏ وسى ادەمى قاسيەتتى شىڭداي بەرەيىك.‏ ەحوبا:‏ «جاقسىلىق جاسايتىن اركىم.‏.‏.‏ تىنىشتىققا،‏ داڭق پەن قۇرمەتكە بولەنەدى»،‏—‏ دەپ ۋادە بەرەدى (‏ريم.‏ 2:‏10‏)‏.‏