“Eu Angangen Pwarata Ngeni Ekkewe Mwu Meinisin”
“Eu Angangen Pwarata Ngeni Ekkewe Mwu Meinisin”
“Oupwe chon pwarata usi . . . lon unusen fonufan meinisin.”—FÖFÖR 1:8.
1. Inet me ia ekkewe chon käeö ra kerän rongorong ewe oesini mi mak lon Mattu 24:14?
CHOMMONG leich sia fen sileifichi alon Jises mi mak lon Mattu 24:14 pwe ina ewe sia fen amwöchülükün. Iwe, a ifa me watten amwararen ena oesini! Anchangei mwo minne ekkewe chon käeö ra ekieki lupwen ra kerän rongorong! A fis lon ewe ier 33 C.E. Ekkewe chon käeö ra fen nonnom ren Jises orun ülüngät ier, iwe, iei ra etalo Jerusalem. Ra fen küna an kewe manaman me aüseling ngeni aitian kewe. Inaamwo ika ra pwapwaesini ekkewe pworaus mi enlet me aüchea Jises a fen aiti ngeniir, nge ra weweiti pwe sap aramas meinisin ra pwapwa ren. A wor chon oput Jises mi pöchökkül me föümmong.
2. Ikkefa ekkoch minen efeiengaü me sossot ekkewe chon käeö repwe küna?
2 Won ewe Chukun Olif, fömön chon käeö ra mommot ren Jises, iwe, ra aüselingöch lupwen a kapas ussun ekkewe minen efeiengaü me sossot epwele toriir. Mesemwan, Jises a fen ereniir pwe epwe ninnilo. (Mattu 16:21) Iei a affataöchü pwe ir repwe pwal küna riäfföü chapür. A apasa, “Aramas repwe atolongakemi lepöün chokkewe mi ariaföüükemi o nikemiila. Aramas meinisin repwe oputakemi pokiten itei.” Nge esap ina chök. Ekkewe soufos chofona repwe otupu chommong aramas. Ekkoch repwe fangetä ar lükülük, repwe afangamäfengeniir me oputafengeniir. Pwüngün pwe “a lap me leir” epwe patapatelo ar tongei Kot me an we Kapas.—Mattu 24:9-12.
3. Met popun a fokkun amwaraar alon Jises lon Mattu 24:14?
3 Mwirin an a eäni ena sokkun oesini mi alolilen, Jises a apasa och pworaus mi ämäirü ngeni ekkewe chon käeö. A erä, “Iwe, ei kapas allim usun ewe mu epwe esineifeili won unusen fonufan, pwe epwe pwär ngeni einang meinisin. Iwe, a ina sopolon.” (Mattu 24:14) Ewer, ewe angang Jises a poputäni lon Israel—a “pwäratä ewe enlet”—epwe sopwosopwolo tori unusen fönüfan. (Jon 18:37) A ifa me watten amwaraaren ena oesini! Epwe weires ena angang epwe tori “ekkewe mwu meinisin”; ika epwe fis atun “aramasen mwu meinisin repwe oputer”, epwe ussun itä a fis eü manaman. Pwönüetään ena angang mi wachemwuk esap chök menlapei än Jiowa we pwüngün nemenem nge pwal an tong, ümöümöch, me mosonottam. Pwal eü, epwe awora ngeni nöün kewe chon angang fansoun ar repwe pwärawu ar lükü me tong.
4. Iö epwe wisen föri ewe angangen pwäratä, iwe, ifa ewe kapasen aurur Jises a ngeniir?
4 Me ren alon Jises, esor än nöün kewe chon käeö tipemwaramwar pwe wiser a fokkun wachemwuk. Me mwen an a feitä läng, Jises a pwä ngeniir me ereniir: “Nge oupwe angei manaman, lupwen ewe Ngün mi Fel epwe feito womi. Iwe, oupwe chon pwarata usi lon Jerusalem, lon Jutia me Sameria, o pwal lon unusen fonufan meinisin.” (Föför 1:8) Pwüngün pwe pwal ekkoch repwe fitiir. Iwe nge, ekkewe chon käeö ra chök chokisikis. A ifa me watten aururuun letiper ar repwe silei pwe än Kot we ngün mi fel mi fokkun manaman epwe atufichiir ar repwe apwönüetä wiser me ren Kot!
5. Met ekkewe chon käeö rese silei ussun ewe angangen pwäratä?
5 Ekkewe chon käeö ra silei pwe repwe afalafalafeili ewe kapas allim me “asoulangalo chon fönü meinisin” (Mattu 28:19, 20) Nge rese silei epwe ifa ükükün watten ewe angangen pwäratä, me rese pwal silei inet epwe fis ewe sopwoloon. Sise pwal silei. Jiowa chök epwe apwüngalo. (Mattu 24:36) Lupwen Jiowa epwe filatä inet epwe naföch ewe angangen pwäratä, i epwe amüchalo ei otot mi ngaü. Lon chök ena fansoun, chon Kraist repwe esinna pwe a wesöch ewe angangen afalafal. Ekkewe popun chon käeö rese tongeni miritiiti ükükün watten ewe angangen pwäratä epwe fis lon ei fansoun sopwoloon.
Ewe Angangen Pwäratä lon ewe Äewin Senturi
6. Met a fis lon Pentikos 33 C.E. me ekiselo mwirin?
6 Lon ewe äewin senturi, ewe angangen afalafala ewe Mwu me föralo chon käeö a fokkun uwaöch. Lon ewe ränin Pentikos 33 C.E., orun 120 chon käeö ra nonnom lon eü ruumw asan lon Jerusalem. Än Kot we ngün mi fel a ninatiu wor, ewe aposel Piter a eäni eü afalafal mi aweweei ena manaman, 3,000 som ra wiliti chon lükü, me ra papataiselo. A ina chök poputän. Inaamwo ika ekkoch nöüwisen lamalam ra achocho le aükatiu ewe angangen afalafala ewe kapas allim, nge “iteiten rän ewe Samol a apacha ngeni ar we mwich aramas mi küna manau.” Ekiselo mwirin, “iteiter fengen meinisin ina epwe ükükün limungeröü mwän.” Mwirin ena, “a chomongola mwän me fefin ra lükü ewe Samol o pach ngeni ewe mwich.”—Föför 2:1-4, 8, 14, 41, 47; 4:4; 5:14.
7. Pwata a lamot än Kornilios wiliti chon Kraist?
7 Lon ewe ier 36 C.E., pwal eü mettoch mi lamot a fis—Kornilios, emön re Jentail, a wiliti emön chon Kraist me a papataiselo. Lon an aiti ngeni ewe aposel Piter pwe epwe lo chuuri ena mwän mi niuokkusiti Kot, Jiowa a pwäratä pwe ese aüküük ngeni chon Jus chök än Jises we allük pwe repwe “föralo chon kaeo seni aramasen mwu meinisin”. (Föför 10:44, 45) Met ekiekin ekkewe sou emmwen? Lupwen ekkewe aposel me chinnap mwän lon Jutia ra miritiiti pwe ewe kapas allim epwe pwal tori chon ekkewe mwu—sap ir chon Jus—ra mwareiti Kot. (Föför 11:1, 18) Iwe, ewe angangen afalafal a sopwelo le uwaöch lein ekkewe chon Jus. Ekkoch ier mwirin, eli orun 58 C.E., lukun ekkewe chon Jentail chon lükü, a pwal wor “chomong ngeröün chon Juta ra luku Jises.”—Föför 21:20.
8. Ifa ussun ewe kapas allim a kkü manauen aramas?
8 Inaamwo ika a amwaraar repotun chochommongoloon ekkewe ra pach ngeni ekkewe chon Kraist lon ewe äewin senturi, nge sisap fokkun mönüki pwe ekkena nampa a wewe ngeni aramas. A fokkun manaman ekkewe pworausen Paipel ra rongorong. (Ipru 4:12) A wesewesen siwili nonnomun manauen ir kewe mi etiwa me lükü. Emön me emön leir ra alimöchüelo manauer, ra pwilitalong ewe lapalap mi fö, me ra chäsefäl ngeni Kot. (Efisus 4:22, 23) A pwal enlet ikenäi. Iwe, ir meinisin mi etiwa ewe kapas allim ra eäni ewe apilükülükün manau esemuch.—Jon 3:16.
Chienen Kot le Akkangang
9. Ifa ewe wis mi aüchea ekkewe popun chon Kraist ra wiseni?
9 Ekkewe popun chon Kraist rese erä pwe minne a pwönütä a fis pokiter. Ra esinna pwe ar angangen afalafal a chök tufich ren “manamanen Ngünmifel.” (Rom 15:13, 19) Kot a wisen ämäratä. Ra pwal weweiti pwe mei wor wiser me oser mi fokkun aüchea pwe repwe “akkangangfengen me Kot.” (1 Korint 3:6-9, NW) Ina minne, me ren än Jises kapasen ffön, ra achocho lon ewe angang a awisa ngeniir.—Luk 13:24.
10. Met ekkoch popun chon Kraist ra föri fän iten ar repwe afalafal ngeni chon ekkewe mwu meinisin?
10 Ussun “eman soukünö ngeni ekewe chon lükün Israel,” Paul a sai fitu ngerou mwail leset me lemal, a föratiu chommong mwichefel lon Esia me Kris fän nemenien Rom. (Rom 11:13) A pwal sai ngeni Rom me eli pwal mwo ngeni Spein. Iwe, Kot a alükülükü ngeni ewe aposel Piter “ewe kapas allim ngeni chon sirkumsais”, iwe, a säilo ewe epek ngeni Papilon, ikewe a wor chommong chon lamalamen Jus ie. (Kalesia 2:7-9; 1 Piter 5:13) Me lein chokkewe mi angang ngeni ewe Samol, a wor ekkoch fefin ussun Trifana me Trifosa. A erä pwe pwal emön fefin itan Persis “a fokkun angang weires fän iten ach Samol.”—Rom 16:12.
11. Ifa ussun Jiowa a efeiöchü angangen ekkewe chon kaeo?
11 Jiowa a fokkun efeiöchü angangen chokkana me pwal ekkoch chon angang mi tinikken. Kis seni 30 ier mwirin än Jises oesini pwe epwe fis eü angangen afalafalafeili ewe kapas allim ngeni mwu meinisin, Paul a makkei pwe ewe “kapas allim” a fen “afalafalfeil ekis meinisin fän läng.” (Kolose 1:23) Iwe, a waroto ewe sopwoloon? Lon eü weween, ewer. A wareiti ewe ototen chon Jus lon ewe ier 70 C.E. lupwen ekkewe sounfiun Rom ra ataielo Jerusalem fengen me ewe imwen fel. Iwe nge, Jiowa a akkota pwe eü angangen pwäratä ewe kapas allim mi lapalap seni epwe fis me mwen an epwe amoielo an Setan we otot mi ngaü won unusen fönüfan.
Arongafetälin ewe Kapas Allim Lon Ach ei Fansoun
12. Ifa ussun ekkewe popun Chon Kaeo Paipel ra weweiti ewe allük pwe repwe afalafal?
12 Mwirin eü fansoun langattam atun lamalam mi rikilo seni ewe enlet a choufetal, a försefällietiu lamalam mi limelimöch le sopwoloon ewe 19th senturi. Ekkewe Chon Kaeo Paipel, ussun Chon Pwäratä Jiowa ra iteni lon na fansoun, ra weweöchüiti ewe allük pwe repwe föralo chon kaeo won unusen fönüfan. (Mattu 28:19, 20) Ren ewe ier 1914, a wor orun 5,100 chon afalafal mi achocho, iwe, ewe kapas allim a tori 68 som fönü. Iwe nge, ekkena popun Chon Kaeo Paipel rese unusen weweiti Mattu 24:14. Le sopwoloon ewe 19th senturi, ewe Paipel mi masou ren kapas allim a fen afföü me peres ren ekkoch mwicheichen för Paipel lon chommong fosun fönüfan me einetfetälei won unusen fönüfan. Ina popun, ren fitu ier, ekkewe Chon Kaeo Paipel ra ekieki pwe a fen esileefeil ewe kapas allim ngeni ekkewe mwu.
13, 14. Lon eü kapiin The Watchtower, lon 1928, ifa ussun a affataöchü weween letipen Kot me an kokkot?
13 Ekis me ekis, Jiowa a affataöchü ngeni nöün kewe aramas minne letipan me an kokkot. (An Salomon Fos 4:18) The Watch Tower minen December 1, 1928, a apasa: “Sipwe itä tongeni apasa pwe einetin ewe Paipel, ina pwönüetään ewe oesini pwe ewe kapas allim epwe esilefetäl? Apwi! Inaamwo ika a einetfetal ewe Paipel, nge mei chüen lamot ei mwichen chon pwäratä mi chokisikis ar repwe peresei chassi me puk mi aweweei än Kot kokkot me chuchuuri aramas mi nöüni Paipel seniir. Ika esap ina, aramas resap silei ussun förütiuen ewe mwü fän ewe Messaia lon ach ei fansoun.”
14 Ena kapiin The Watchtower a pwal apasa: “Lon 1920, . . .ekkewe Chon Kaeo Paipel ra kerän wewefichiti än ach we Samol we oesini lon Mattu 24:14. Ra kerän weweiti pwe ‘ei kapas allim’ epwe esilefeil won unusen fönüfan pwe epwe pwär ngeni ekkewe Jentail are mwu meinisin, esap pworausen eü mwu epwap feito nge ina ewe pworaus allim pwe ewe King are Messaia a fen poputä an nemeni fönüfan.”
15. Ifa ussun ewe angangen pwäratä a lapelo seni 1920?
15 Seni 1920 feffeilo, ena “mwichen chon pwäratä mi chokukkun” ra chommongolo. Lon ekkewe ier mwirin, “eü mwich mi lapalap” lein “ekkewe ekkoch siip” ra sinnelo me ioifengen. (Pwäratä 7:9; Jon 10:16) Ikenäi, mei wor 6,613,950 chon pwäratä ewe kapas allim lon 235 fönüen fönüfan. A ifa me watten amwaraaren pwönüetään oesini! Ese mwo fis fän eü pwe “ei kapas allim ussun ewe mwu” a afalafalfeil lon ena ukukun. Ese mwo fis fän eü pwe a wor ena ukukun choochoon chon angang ngeni Jiowa won fönüfan.
16. Met a fen pwönütä lon ewe service ier a lo? (Nengeni ewe pwor lon pekin taropwe 13-16.)
16 Ei mwichen Chon Pwäratä mi lapalap ra angang weires lon ewe ier 2005. Ra afalafala ewe kapas allim lap seni eü pilion aua lon 235 fönu. Ra lilliwiniti fitu milion aramas, me ra kaeo ngeni fitepükü ngerou aramas. Ekkewe Chon Pwäratä Jiowa ra föfföri ena angang, nge ra fangelo ar fansoun me pisek fän iten ar repwe afalafala aramas än Kot we Kapas. (Mattu 10:8) Ren an we ngün mi fel mi manaman, Jiowa a sopwelo le atufichi nöün kewe chon angang pwe repwe apwönüetä letipan.—Sekaraia 4:6.
Chofo le Afalafal
17. Ifa ussun nöün Jiowa kewe aramas ra älleäsochisi alon Jises ussun ewe angangen afalafala ewe kapas allim?
17 Inaamwo ika arapakkan 2,000 ier ra fen lo seni fansoun Jises a erä pwe ewe kapas allim epwe esilefeil, nge tinikkenin nöün Kot kewe aramas le afalafal ese kükkünülo. Sia silei pwe ren ach likiitü le föri minne mi mürinnö, sia pwäralo lapalapen Jiowa kewe, ussun choweän tong, ümöümöch, me mosonottam. Ussun chök Jiowa, sise mochen pwe emön epwe pöütmwäälilo nge aramas meinisin repwe aier me chäsefäl ngeni Jiowa. (2 Kor. 5:18-20; 2 Piter 3:9) Ren manamanen än Kot we ngün mi fel, Chon Pwäratä Jiowa ra chofo le esilefeili ewe kapas allim tori sopwoloon fönüfan. (Rom 12:11) Mwiriloon, aramas ekis meinisin ra ngüüri ewe enlet me atipeeüfengenni manauer ngeni än Jiowa emmwen mi tong. Ekieki ekkoch pworaus.
18, 19. Ikkefa ekkoch pworaus ussun ekkoch mi etiwaöchü ewe kapas allim?
18 Charles, i emön chon atake lon öörün Kenya. Lon 1998, a amömölo lap seni 18,000 paunen supwa me a winneni echö taropwe mi erä pwe i ewe Nampa Eü Chon Atakeni Supwa. Lon ena fansoun, a poputä le kaeo ewe Paipel. Ekiselo chök nge a weweiti pwe emön mi atakeni supwa a ipweri än Jises we allük pwe sipwe tongei chon oruch kewe. (Mattu 22:39) Lupwen a miritiiti pwe ‘ewe nampa eü chon atakeni supwa’ a wesewesen wewe ngeni ewe ‘nampa eü chon nielo aramas,’ Charles a poisonü fotän kewe irään supwa. A feffeitä ngeni an epwe fangolo manauan me papataiselo, iwe, iei i emön regular pioneer me ministerial servant.
19 Ese mwääl Jiowa a amwökütükütü ekkewe mwü ren ewe angangen afalafal won unusen fönüfan, me wöüür kewe—ekkewe aramas—ra tolong. (Akai 2:7) Pedro a nonnom lon Portugal, iwe, lupwen a 13 ierin, a fiti eü sukulen patere. A mochen wiliti emön misineri me asukula aramas ewe Paipel. Iwe nge, ekiselo mwirin, a towu seni ewe sukulen patere pün rese kon lien käkkäeö Paipel. Wonu ier mwirin, a kaeo psychology, weween, a kaeo popun me lapalapen ekiekin me föfförün aramas, lon eü university lon Lisbon. A nonnom ren pwiin inan we kukkun, emön Chon Pwäratä Jiowa, iwe, neminewe a pesei i an epwe kaeo ewe Paipel. Lon na atun, Pedro a tipemwaramwareiti woren Kot, ese pwal silei ika a mochen kaeo Paipel. A kapas ngeni nöün we sense lon psychology ussun an tipemwaramwar. Ewe sense a erä pwe lon pekin psychology, emön mi wiliwilikkis epwe tongeni efeiengaüa pwisin i. Iwe, Pedro a filatä pwe epwe kaeo Paipel. A kerän papataiselo me iei a wor nöün kewe chon käeö Paipel.
20. Pwata sipwe meseik pwe a fokkun choufetal ewe angangen afalafal ngeni ekkewe mwu?
20 Sise silei ifa ükükün watten ewe angangen afalafal ngeni ekkewe mwu epwe fis, me sise pwal silei ewe rän me aua lupwen epwe war ewe sopwoloon. Sia chök silei pwe a chök arapoto. Sia memmeseik pwe ewe angangen afalafala ewe kapas allim ekis meinisin, ina eü chök me lein ekkewe pisekin annet pwe a chök arapoto ewe fansoun lupwen än Kot we Mwu epwe wii ekkewe mwüün fönüfan. (Taniel 2:44) Iteiten ier a lo, a suuk ngeni fitu milion aramas ewe tufichin ar repwe etiwa ewe kapas allim, iwe, a alingalo ach Kot, Jiowa. Amwo sipwe tipeppwos le amwöchü ach tuppwöl, me fiffiti pwiich kewe ekis meinisin lon ewe angangen pwäratä ngeni ekkewe mwu meinisin. Ren ach föri ena, sipwe tongeni amanaua pwisin kich me pwal ir kewe mi aüselingakich.—1 Timoti 4:16.
En mi Chechemeni?
• Met popun Mattu 24:14, ina eü oesini mi fokkun amwaraar?
• Met ekkewe popun Chon Kraist ra föri lon ewe angangen afalafal, iwe, met mwiriloon?
• Ifa ussun ekkewe Chon Kaeo Paipel ra poputä le weweiti lamoten ar repwe afalafal ngeni ekkewe mwü meinisin?
• Lupwen ka ekieki ussun angangen nöün Jiowa kewe aramas lon ewe service ier a lo, met ka ingeiti?
[Ekkewe kapas eis fan iten ewe lesen]
[Chart lon pekin taropwe 13-16]
2005 SERVICE YEAR REPORT OF JEHOVAH’S WITNESSES WORLDWIDE
(Ppii ewe puk)
[Sasing lon pekin taropwe 11]
Paul a sai fitu ngerou mwail lemal me leset pwe epwe afalafalafeili ewe kapas allim
[Sasing lon pekin taropwe 10]
Jiowa a emmweni Piter pwe epwe afalafal ngeni Kornilios me an we famili