Wayn tawaqu, ¿kunjamatsa Diosar taqi chuym luqtasma?

“[Wayn tawaqükasin] jumar irnuqir Diosamat amtasim.” (ECL. 12:1.)

1. ¿Israel markanxa kawkirus wawanakax sarapxarakïna?

 NIYA 3.500 maranak nayraxa, akham sasaw Jehová Diosan Moisés profetapax Israel marka irpirinakarus sacerdotenakarus säna: “Taqpach markaw tantachasiñapa, taqi jaqinaka, warminaka, wawanaka [...], ukhamat uka leyinak leetʼasiri istʼapxañapataki, ukhamat Tatitu Diosamar jaysaña yatiqapxañapataki, ukhamaraki uka leyinakas siski ukhamarjam sarnaqapxañapataki” sasa (Deu. 31:12). ¿Amuytati? Janiw jilïrinakakix Diosar yupaychañatakix tantachasipkänti. Jan ukasti, wawanakas wayn tawaqunakas tantachasirix sarapxarakïnwa, ukhamatwa Diosan arunakap istʼasinxa yatiqapxäna ukat ukarjam sarnaqapxarakïna.

2. ¿Kunjamsa Jehová Diosax cristian wayn tawaqunakat jan armasitapxa nayra patak maranakan uñachtʼayäna?

² Ukat walja maranak qhipatxa, janirakiw Jehová Diosax markapankir wayn tawaqunakat armaskänti. Ukatwa apóstol Pablox tamanakataki cartanak qillqkäna uka taypinxa, wayn tawaqunakataki suma iwxanak Diosax qillqayarakïna (Efesios 6:1 ukat Colosenses 3:20 liytʼasiñapawa). Uka iwxanak istʼir wayn tawaqunakaxa, Jehová Diosar wal munasipxäna ukat walja bendicionanak katuqapxarakïna.

3. ¿Diosar luqtañ munapxatapxa kunjamsa walja wayn tawaqunakax uñachtʼayapxi?

³ Jichhürunakanxa, ¿Jehová Diosax wayn tawaqunakat amtasirakiti? Jïsa, ukatwa markapamp chik Jupar luqtapxañapatakix jawsi. Chiqasa, waynuchunakas tawaqitanakas tantachäwinakar sarapki uk uñjañax wali kusiskañawa. Pablon aka iwxanakaparjamaw phuqapxi, jupax akham sänwa: “Thaqañasaw maynit maynikama kunjäman yanaptʼasiñasataki munasiñanïñasataki, ukhamarak suma luräwinak uñachtʼayasa. Janirakiw tantachasïwinakasar janix sarañasäkiti kunjämtix yaqhipanakax jan sarapkiti ukhama, jan ukasti maynit mayniruw wayttʼasiñasa, Tatitun jutäwipa jakʼankxatapa yatisinsti jukʼampïñapawa” sasa (Heb. 10:24, 25). Ukat yaqhipax niyaw awk taykamp chikax Diosan Apnaqäwipat yatiyirix mistxapxi (Mat. 24:14). Ukat Uraqpachanxa, sapa maraw waranq waranqa wayn tawaqunakax bautisasisin Jesusan arkiripar tukupxi, ukhamatwa Diosar munasitanakapxa uñachtʼayapxi, ukatwa walja bendicionanak katuqapxi (Mat. 16:24; Mar. 10:29, 30).

Jichhaw Diosar luqtañama

4. ¿Diosar luqtañatakix qhawqha maranïñamasa?

⁴ ¿Diosar luqtañatakix qhawqha maranïñamas uk yattati? Bibliax uka tuqit janiw kamskisa, ukampis ak amtayistu: “Waynäkasina jumar irnuqir Diosamat amtasim” sasa (Eclesiastés 12:1). Ukhamasti, “Diosar luqtañatakix añcha jiskʼäsktwa” sañax janiw wakiskaspati. Inas jumax jiskʼäsksta jan ukax jachʼäxsta, ukampis jichhatpach Jehová Diosar luqtasma ukhax walipunïspawa.

5. ¿Kunjamsa cristian awk taykanakax wawanakapar yanaptʼapxi?

⁵ Yaqhip awk taykanakax sumwa wawanakaparux sapakis jan ukax panpachanis yanaptʼapxi. Kunjamtï Timoteorux Eunice mamapampi Loida awichitapampix Jehová Diosan arunakapat jiskʼatpach yatichapkänxa,  ukhamarakiw yatichapxi (2 Tim. 3:14, 15). Juman awk taykamax niya ukar uñtasitarakiw Bibliat yatiqañ yanaptʼapxpachätamxa ukat jumamp chikarakiw Diosatsa mayisipxpacha. Ukatxa tantachäwinakarusa, Diosan arunakapat yatiyirisa ukat jachʼa tantachäwinakarusa irpasipxarakpachätamwa. Ukhamatwa kuntï awk taykjamax Dios nayraqatan lurapxañapäki ukanakampi phuqasipki, mä arunxa, Diosan munañapa phuqañamatakiw yatichasipktamxa. ¿Amuytati? Jupanakax wal munasipxtamxa, sum sarnaqasisma ukwa munapxi (Pro. 23:22).

6. 1) ¿Jehová Diosax kunjam luqtayasiñsa muni? 2) ¿Jichhax kuna tuqinakatsa yatiqañäni?

⁶ Ukampis “kunatix askïki, kunatix Diosarux kusisiyki, qʼumäkaraki ukanaksa” juma pachpa amuytʼasisma ukwa Jehová Diosax muni, kunjamtï Timoteox jilskasin amuytʼasïna ukhama (Rom. 12:2). Jumatix ukham amuytʼasïta ukhaxa, janiw awk taykaman jariyatakix tantachäwinakarus yatiyiris sarkätati; jan ukasti Diosar luqtañ munasaw ukanak lurätaxa. Ukhamatwa Diosax jumar uñjasinxa kusisirakini (Sal. 110:3, NM). Ukampis ¿kunjamatsa Diosan kamachinakap taqi chuym istʼañ munatamsa ukat arunakaparjam sarnaqañ munatamsa uñachtʼayasma? Ukatakixa, Bibliat yatiqañamawa ukat Diosat mayisiñamawa, ukxarusti sum sarnaqañamarakiwa. Jichhax ukanak mayat maya uñjañäni.

Diosar uñtʼasin jukʼamp jakʼachasim

7. 1) ¿Kunatsa Jesusax Diosan Arupat sum yatiqäna sisnaxa? 2) ¿Khitinakas jupar yanaptʼapxäna?

⁷ Nayraqatxa, Diosan Arupat sapüru liyiñamawa, ukhamatwa Diosar jukʼamp luqtañ munätaxa. Biblia liyisaxa, wali askinakwa yatiqätaxa ukat jukʼampirakiw Diosarus jakʼachasïta (Mat. 5:3). Jesusax ukhamarakiw Diosan arunakapat yatiqäna, 12 maranïkäna ukhaxa, ley yatichirinak taypin quntʼatäskirwa Joseyampi Mariampix jikxatapxäna, uka yatichirinakarux ‘sum istʼäna ukat jisktʼarakïna’ (Luc. 2:44-46). Ukhamasti, Jesusax wawäkasinsa kunsa Qullan Qillqatanakax yatichi ukxa sum amuyäna. Chiqas María mamapampi ukat José sat uywiripampiw jupar wal yanaptʼapxäna. Diosar taqi chuym luqtir uka chacha warmix jiskʼatpachwa Jesusar wali sum yatichapxäna (Mat. 1:18-20; Luc. 2:41, 51).

8. 1) ¿Kunapachas awk taykanakax Diosan Arupar munasiñxa wawanakapar yatichañ qalltapxañapa? 2) Kunatsa wawanakar asutpach yatichañax wakisi uk mä uñachtʼäwimpi qhanañchtʼam.

⁸ Jichhürunakanxa, ukhamarakiw cristian awk taykanakax Diosan arunakapar munasiñxa wawanakar jiskʼatpach yatichapxi (Deu. 6:6-9). Rubi sat mä kullakaxa ukhamaw José sat jilïr wawapar asutpach yatichatayna. Sapürupuniw wawapatakix Bibliat apstʼata sarnaqäwinaka satäki uka librot liyirapirïtayna. Ukat jachʼitäxäna ukhaxa, Biblian jiskʼa tʼaqanakap yatsuñapatakiw yanaptʼatayna. ¿Ukax wawatak askïpachänti? Jïsa. Joselitux parlañ yatiqxäna ukhaxa, Bibliat apstʼat walja sarnaqäwinakwa yatxäna. Ukat phisqa maranïkasaw Yatiyañataki Diosan Yatichäwipa satäki uka tantachäwin arstʼañ qalltawayi.

9. ¿Kunatsa Diosan Arupa sapür liyiñasa ukat lupʼiñas wali askixa?

⁹ Ukat jukʼamp nayrar sartañatakixa, Bibliat sapüru liyiñamawa, jilïrïxäta ukhas liyiskañamakiwa (Sal. 71:17). Ukhamatwa Jehová Diosarux jukʼamp uñtʼätaxa. Jesusax akham sasaw Awkipar mayisisax säna: “Aka wiñay jakañax juma sapa chiqpach Diosar uñtʼañanwa utji” sasa (Juan 17:3). Jïsa, Diosar jukʼampi uñtʼäta ukhaxa, Jupar uñjkasmas ukhamäniwa, ukat jukʼampirakiw munasïta (Heb. 11:27). Ukhamasti, Arupa liykasax Jupat jukʼamp yatxatañataki chʼamachasiñamawa. Ukat akham jisktʼasiñamawa: “¿Kunsa aka chiqax Jehová Diosat yatichitu? ¿Kunjamsa Diosax munasiñapsa ukat nayat llakisitapsa uñachtʼayitu?” sasa. Ukarjam sum amuytʼasïta ukhaxa, kunsa Diosax jumat suyi, kunjam chuymanisa ukat kunsa  amuyi ukanakxa sumwa amuyarakïta (Proverbios 2:1-5 liytʼasiñapawa). Ukatsti, Timoteo waynjamarakiw kuntï Bibliax yatichki ukanakxa ‘iyawsäta’, ukaw Diosar taqi chuym luqtañ yanaptʼätamxa (2 Tim. 3:14).

Diosar munasiñatakix oracionaw yanaptʼätamxa

10, 11. ¿Oracionax kunjamsa Diosar luqtañatak yanaptʼiristamxa?

¹⁰ Ukatsti, Diosar taqi chuym luqtañatakix Jupar mayisiñamarakiwa. Salmo 65:2 jiskʼa tʼaqax akham siwa: “Jumax mayisitanakar istʼirïtawa. Taqi jaqinakaw jumarux makhatapxtam” sasa. Nayra Israel markanxa, yaqha markankirinakas Jerusalén templor sarasinxa Jehová Diosat mayisipxarakïnwa (1 Rey. 8:41, 42). Jupax janiw khitirus yaqhachkänti, arunakaparjam sarnaqir taqi jaqinakaruw istʼäna (Pro. 15:8). Jichhürunakanxa ukhamarakiwa, “taqi jaqinakaw jumarux makhatapxtam” sasinxa jumamppachatwa parlaski.

¹¹ Ukat kunjamtï yatktanxa, mä munat amigompix wal parltʼasiñ muntanxa: kunjamas jikxatastan, kunas llakisiyistu ukat kunanaks amtasktan ukanakxa wali sum yatiytanxa. Chiqas ukham parltʼasiñax wali askiwa. Jehová Diosax jupampi ukham parltʼassna ukwa munaraki, mä arunxa, oración tuqi Jupar jakʼachasisma ukwa muni (Fili. 4:6, 7). Ukhamasti, kunjamtï awk taykamarus jan ukax mä munat amigomarus taqi kun yatiytaxa ukham yatiyañamawa. Ukat Diosampi sum apasïta ukhaxa, taqi chuymaw oración tuqix Jupar jakʼachasïta. Chiqasa, kunjamxay Diosar mayistan ukarjamaw qhawqsa Jupar munastan ukxa uñachtʼaytanxa.

12. 1) ¿Kunatsa laka mayakix jan mayisiñasäki? 2) ¿Kunjamatsa Jehová Diosax jakʼamankaskatap amuyasma?

¹² Janiw laka mayakix mayisiñamäkiti; jan ukasti, kunas chuymaman utji ukanak yatiyañamawa. “Taqi chuymaw munassma, wal respetaraksma ukat Jumar atinisitaw sarnaqasta” sasin yatiyañamawa. Ukat mayisitamar Diosax istʼani ukhaxa, kunatsa Bibliax “Tatitux artʼasirinakapan jakʼapankaskiwa” sispacha ukxa, juma pachpaw amuyäta (Sal. 145:18). Ukhamatwa Jehová Diosax jumar jakʼachasirakïtamxa, ukat Supayan sipitanakapar saykatañatakisa, suma amtanakar puriñatakisa yanaptʼarakïtamwa (Santiago 4:7, 8 liytʼasiñapawa).

13. 1) ¿Kunjamsa mä kullakarux Diosampi sum apasiñax yanaptʼawayi? 2) ¿Masinakamar jan istʼañxa kunjamsa Diosampi sum apasiñax yanaptʼiristamxa?

¹³ Jehová Diosampi sum apasiñax kunjamsa yanaptʼistaspa uk amuytʼañatakix Cherie sat mä kullakat parltʼañäni. Uka kullakax yatiqañ utan wali pʼiqinïnwa, anattʼañatakis khusarakïnwa; ukatwa premionaksa churapxirïtayna. Ukatxa mä jachʼa yatiqañ utaruw inaki yatiqir sarasma sasaw sapxatayna. Ukat jupax akham siwa: “Niyapuniw mantawayta. Yatichirinakasa masinakajas ‘iyawsxakimay’ sasaw wal chʼamachapxirïtu” sasa. Ukampis amuytʼasïnwa, ukar sarasax janiw Jehová Diosar luqtañatakix tiempopax utjxaspänti;  sapürus ukarukiw saraskaspäna. “Yatiqañajawa, anatañataki wakichasiñajawa” sasaw jan tiemponi sarnaqaspäna. ¿Uka kullakax kunsa lurpachäna? Jupax akham siwa: “Nayraqatxa Jehová Diosaruw maytʼasta, ukat janiw uka jachʼa yatiqañ utar sarkäti sasaw amtta; ukatwa precursorjam irnaqañ qalltawayta” sasa. Ukat precursorjam phisqa maranak luqtkasaxa akham sarakiwa: “Janiw kunatsa pisayaskti. Amtatajax Diosaruw kusisiyi, ukatwa nayax wal kusisirakta. Ukat kunjamtï Bibliax siskixa, Diosan Apnaqäwip nayrar uchasaxa, kunatix munaski ukanakxa Jupax churaskapunituwa” sasa (Mat. 6:33).

Sum sarnaqasax qʼuma chuymanïtamwa uñachtʼaytaxa

14. ¿Sum sarnaqasax kunsa Jehová Diosar uñachtʼaytaxa?

¹⁴ Ukxarusti, Diosar taqi chuym luqtañ munatamxa, sum sarnaqasaw uñachtʼayaraktaxa. Kunjamtï yatktanxa, sum sarnaqir wayn tawaqunakaruw Jehová Diosax wal munasi (Salmo 24:3-5 liytʼasiñapawa). Samuel sat mä waynitut amtañäni, jupax janiw Elí sat jilïr sacerdoten jan wali yuqanakapampi chikachaskänti. Uka waynanakax qʼañu luräwinakan sarnaqapxäna, ukampis “Samuel waynax jiltaskakïnwa, sarnaqatapasti Tatitutakisa, jaqinakatakisa askirakïnwa” sasaw Bibliax qhanañchi (1 Sam. 2:26). Jïsa, kunjamsa Samuel waynitux sarnaqäna ukxa jaqinakas Diosas wali askit uñjapxäna.

15. ¿Jumax kunatsa sum sarnaqañ munta?

¹⁵ Kunjamtï Pablox siskänxa, jan wali urunakan jaktanxa. Jaqinakax wali michʼäpxiwa; jan yuspärasiri, aljantasiri, pʼiqis wali waytata ukhamaw sarnaqapxi. Ukat wali qhurüpxarakiwa, Diosar arkañat sipansa munañanakapaki thaqapxi, wawanakas janirakiw awk taykar istʼxapxiti (2 Tim. 3:1-5). Ukham jan wali jaqinak taypin sum sarnaqañax wali chʼamawa. Ukampis jumatix uka jan walinakar atipäta ukhaxa, Jehová Diosax taqi kunxar munañani wali suma Apnaqirimarjam uñjatamwa uñachtʼayätaxa (Job 2:3, 4). Ukat Jehová Diosax akham sistamwa: “Munat wawaxay, yatiñanïmaya, nayarux kusisiyitätawa; ukhamatwa arsusïxa nayar [‘qallasirijarusa’, NM]” sasa (Pro. 27:11). Ukarjam phuqäta ukhaxa. Wali kusisitaw Diosax jumat jikxatasini, uk yatisaw Jupar luqtañ jukʼampi munarakïta.

16. ¿Mä kullakitax kunjamsa Jehová Diosar kusisiyäna?

¹⁶ Carol sat mä kullakitat parltʼañäni, kuntï Bibliax yatichki ukat qʼuma chuymapax siskäna ukarjamapuniw yatiqañ utan sarnaqäna. Janiw fiestanakar sarkänti, ni markarus jachʼañchkänti, uk uñjasaw yaqhip masinakapax jupat sawkasipxäna. Qhanañchañjamäkäna ukhaxa, kunatsa ukanakar jan sarki ukxa qhanañchtʼirïnwa. Ukat walja maranak qhipatxa, akham sasaw mä masipax carta apayatayna: “Mara marapuniw thaqsma, walpun jumar yuspärañ munsma. Kunjamsa yatiqañ utanxa sarnaqayäta ukat fiestanak tuqitsa jan axsartʼas qhanañchayäta ukxa walpun amtasta. Jehová Diosan Qhanañchirinakapatxa jumaruw nayraqat uñtʼawaysma” sasa. Carolar sum sarnaqir uñjasaw Bibliat yatiqañ qhipat qalltatayna. Pusi tunka maranaka niya bautisatäxäna ukhaw uka carta apayatayna. Jïsa, jumatix Caroljam sum sarnaqäta ukat Diosan arunakap jan axsartʼas arxatarakïta ukhaxa wali askïniwa, ukhamatwa masinakamas jumar uñjasax Diosat yatiqañ munapxarakispa.

 Wayn tawaqu, Jehová Diosar kusisiyasmawa

17, 18. 1) ¿Tamasankir wayn tawaqunakarux kunjamsa uñjtanxa? 2) ¿Diosat jan jithiqtir wayn tawaqunakax kunsa jutïrin katuqapxani?

¹⁷ Jehová Diosar taqi chuym luqtaskir wayn tawaqunakar uñjasax wal kusistanxa. Chiqas waljaniw Uraqpachan ukham luqtasipki. Ukampis ¿kunjamatsa Diosar ukham luqtasipkakispa? Kunjamtï uñjawayktanxa, Bibliat sapüru liyiñsa ukat Diosat mayisiñsa janiw armasipxañapäkiti, ukatxa Jehová Diosar kusisiyañatakix sum sarnaqapxañaparakiwa. Jïsa, awk taykanakatakisa Diosan markapatakisa ukham suma wayn tawaqunakar uñjañax wali kusiskañawa (Pro. 23:24, 25).

¹⁸ Munat wayn tawaqu, jumatix alaxpachankir Awkisat jan jithiqtkäta ukhaxa, khitinakatix mä suma uraqir mantapkani ukanakamp chikaw qhispïta (Apo. 7:9, 14). Ukanxa walja bendicionanakaw jumatakix utjani. Ukatxa, urut urutjamaw Jehová Diosarux jukʼamp sum uñtʼäta ukat wiñay wiñayapuniw Jupar yupaychäta (Sal. 148:12, 13).

¿Qhanañchtʼasmati?

• ¿Kun lurañas wayn tawaqunakarux tama taypin waktʼaraki?

• ¿Kunatsa wayn tawaqunakax Biblia liyisinxa lupʼipxañaparaki?

• ¿Oracionax kunjamsa Diosar jakʼachasiñ yanaptʼistu?

• ¿Sum sarnaqasax kunanaksa wayn tawaqunakax jikxatapxaspa?

[Jisktʼanaka]

[5 janan fotopa]

¿Sapürut Diosan Arup liyiskta?