1, 2. Gini ngbatunga arungo namanga aboro areme, na si nasa aboro i naasanahe ki ya wai?

FUO soyo kere vura rogo kura ringara sa, badungu akutu adee na agude akpiki i ki ge badue sa ka kpisidoyo rogoho dunduko. I adudua rukutu awagiwagingua pati gu murã re kirikiri na kekepai ti ni nga: “Tipagine?” Gure nga gu sanahe aboro naasanaha ho vura, gberãngbi, kaza, watadu gu kurapai naimi gayo boro ni, watadu ho si nagberesipa kpuyo ni, singia ho si naye na kere rungo ni kuriyo. I naaida ka ino gupai gbegberẽpai namangiyo ti ni wa gure.

² Tipagine Mbori ambu arungo ti ni si nimangi aboro? Ka si du nga Yekova Mbori na tandu apai dũ, ko na nyemuse na tatamana, na kidu na rurupai rogokoyo, tipagine zegino nahi ti ni be asogote na iraira mangaapai? Ya mo mo asananga he wa gure?

3, 4. (a) Ginipai nayugoho nga si ni gbegberẽpai ka sanahe tipa gupai Mbori nambu gbegberẽ apai ti ni te? (b) Mbori nabi gbegberẽ apai na arungo wai?

³ Ya mo si ni gbegberẽpai ka sanahe tipa gupai  Mbori nambu arungo ti ni si nimangi aboro? Kura aboro nabihe nga ka i sanahe wa gure, si nika yugo gupai nga i na idapase kuti Mbori te watadu i airisanga Mbori te. Ono ka mo gedi Ziazia Kekeapai, mo nika bi gupai nga kura ruru aboro adu kinaho nasana ngbatunga agu asanahe re, nga agu aboro nanaagunde agunde ti Mbori. Ni kpiapai, gu nebi nangia Abakuka asana Yekova ki ya: “Tipagine mangi mo re ti ni mi bi irairapai ki ningere ku ri fudifudipai? Gbarasahe du bara bangire na zuu; kpata nakura na kangu.”—Abakuka 1:3.

⁴ Ya mo Yekova azingi kuti Abakuka mbiko sanako he wa gure? Oó. Ono Mbori aidi i ke gu sangba Abakuka re ku rogo Ziazia Kekeapai aboro nigedihe. Mbori aundoko a ko rugutiko na pa apai wenengai na kidu na bakere idapase. Mbori naida kina gu bangisapai re du tipa ro a. Mo tingidi gupai nga, Mbori ‘naberã paro aberã.’ (1 Petero 5:7) Mbori ima soga gu gbegberẽ apai na arungo namanga susi wai aboro nasogoho. (Yesaya 55:8, 9) Tipagine tie du badungu arungo ti ni areme rogo zegino?

5. Gini apai aboro pambori naagumbaha gbe tipa agu arungo namanga aboro, ono ginipai Ziazia Kekeapai ayugoho?

 ⁵ Aboro rogo dungu apambori aima ndu fuo gayo abarumbatayo na abayugu pambori ka sanayo tipa ndu gupai Mbori ambu arungo ti ni si nimangi. Gupai i naagumbaha fuyo gbe nga, ga Mbori siapai du nga arungo nimangi aboro, na bakuruyo, Mbori aima ringbisa agu apai dunduko nika manga ku mbatayo, kodihe na agu agbegberẽhe. Agi abarumbatayo re nape gupai fu aboro a nga, ka boro iningo pai tipa ga Mbori mangaapai te na Mbori du nasa gupai nga aboro nikpi, kodihe na agude, tipa i ga fuoko ku ngbangbaturũ yo. Ono mo ima wirika gupai nga Mbori ayengo na gbegberẽpai te. Ziazia Kekeapai naya: “Ka manga gbegberẽpai, si turũ ti Mbori.”—Eyobo 34:10.

6. Tipagine aboro amanga gu ingahe ti ni nga ga bira Mbori tipa gu gbegberẽ apai namanga?

⁶ Ya mo mo ini gupai aboro amanga gu ingahe ti ni nga ga bira Mbori tipa gu gbegberẽ apai namanga? Pai sa dagba agu apai nasayo gbe i naabirako nga, i naberãha nga kina boro ko du nazoga gi zegino re. I ainongo gupai Ziazia Kekeapai agumbaha tipa gu boro nazoga gi zegino re te. Mo awiriki gipai re rogo Kapita 3 nga ga gi buku re. Gu boro nazoga gi zegino re nzunzu nga Satana Bakitingbanga.

7, 8. (a) Asino da du rogo zegino? (b) Wai gu zangarengba nga ga aboro kodihe na “rago gbia kuti [gbegberẽ] mamu” aye na arungo?

⁷ Ziazia Kekeapai nagumba gupai agumba ziazia nga: “Zegino dunduko du ni zogozogo ho be gbegberẽ ko,” nga Satana. (1 Yoane 5:19) Ho mo aberã ni kurii gipai re, ya mo si arunga bangiro te? Gi zegino re na kina agu asino rogoho nga ga Satana, nga ‘banangi aboro kpotosende no dunduko.’ (Yugoti 12:9) Satana nga kere basogo aboro, kere irabiriki, na kere gbegberẽ boro. Si du du zegino ti ni na kere sogote rogoho, na biriki, gbiati gbegberẽ  mangaapai. Gure nga gu bambata ndupai du arungo ti ni rogo zegino.

⁸ Gu ue ndupai du dungu arungo ti ni nga, aboro dunduko nga kpakpa aboro na ni aboro-ingapai tona ti kina gu regbo Adamu na Eva asamungu. Gure nga gupai ani aima wirikaha rogo Kapita 3. Aboro naida ka gbia ome kadu kurii akurayo, na gipai re naye na avura, arungosi, na arungo. (Batungusipai 4:1; 8:9) Gu biata ndupai du arungo ti ni nga “rago gbia kuti [gbegberẽ] mamu” namanga aboro amanga. (Mo gedi Batungusipai 9:11.) Rogo gu zegino adunga Yekova ni bazogoho ya, aboro rengbe arengba ka rungo mbiko du yo rogo gbegberẽ ba ti gbegberẽ regbo.

9. Tipagine si aida ani idi ti ni kuti gupai nga, wene ndupai kinaho Yekova ambu arungo ti ni si nimangi aboro?

⁹ Si ni pa wasa furani ka ino gupai nga Mbori ayengo na arungo te. Anga ko du si aida ani birako tipa agu avura, arungosi, gbegberẽ mangaapai, na zavura gu gberãngbi naye nisaha te. Ono si naida aida ani ini gupai Mbori ambu arungo ti ni si nimangi. Wa duhe nga ko na tanduapai dũ, ko rengbe arengba ka rugusaha. Tipagine tie ko arugusanga ha ti ni ya? Wa duhe a nga Mbori na nyemuse tiko, wene ndupai kinaho ko ambu arungo ti ni si nimangi aboro.—1 Yoane 4:8.

10. Ginipai Satana akusihe, na wai ko amangihe?

¹⁰ Tipa ka ino gupai Mbori ambu arungo ti ni, si naida ani berẽ kusayo kuti gu regbo arungo atona. Ho Satana asa Adamu na Eva ni i basasangba Yekova, bakerepai akuru. Satana aakusanga pai kuti ga Yekova ome te. Satana ima ino ya digido ga Yekova ome ti ni te. Ono Satana akusipai kuti gu rengo du Yekova na ni ka zoga aboro. Wa Satana aya ti Yekova ko nga iraziree na ko naká aká na weneapai be gako aboro, gure nga ko aya Yekova nga gbegberẽ bazogo.  (Mo gedi Bambata Pai 3:2-5.) Gure nga Satana ape gupai a nga, aboro rengbe kaa raka bawene raka si kisusi gu ka i du tiibe Mbori. Gure nga Satana akusipai kuti ga Yekova pagbia, nga gu rengo du ko na ni ka zoga aboro.

11. Tipagine Yekova aaimongo kina imo agu abasamungu ti ni naadu Edene yo ya?

¹¹ Adamu na Eva asamungu kuti Yekova. Gure adu wa i aya: ‘Ani aidanga Yekova ni gaani Bazogo te. Kina rani nitirani nikaa sia gupai du ni ruruhe na gu du ni irairaha.’ Ginipai si aidi Yekova mangihe sa gupai re? Wai ko arengbe ka yugo gupai fu amaraika na aboro dunduko nga, agu abasamungu re aima manga ingahe na ki yugu gupai a nga gako zogarago ngba kisusi gbe? Kura aboro rengbe ka ya wẽ gupai ka Mbori amangihe nga ka imo agu abasamungu re kusayo ki kusi kura vovo aboro berewe. Ono Yekova aima ya wẽ ko naida kpotosende hi be awiri Adamu na Eva, na ko aidi i raki rogo gu kpotosende nga Paradizo. (Bambata Pai 1:28) Agu apai dunduko Yekova agumbaha, ko aidanga si he manga te. (Yesaya 55:10, 11) Kurigure, ka ko aimi agu abasamungu re kusayo,  ka si akaraganga pai kuti gu sanahe nakuru nibipa gu rengo du Yekova na ni ka zoga aboro te.

12, 13. Mo gumbanga gu kpiapai nayugopa ndu gupai Yekova ambu Satana ti ni ko du ni bazogo gi zegino re na gupai Ko ambu aboro ti ni i nizogo tiyo nitiyo.

¹² Ani bingo kpiapai tipa gipai re. Mo berẽnga gupai nga bayugupai nayugo wai fu agude i akusa nyanyaki mate watadu isabu. Gude sa naima ngarã sukuru yo ono kingia zingizingi boro ya wẽ gu gene gu bayugupai re akusa gupai re ngbaha, si arunga te. Gu gude re tikango na bayugupai ki ya wẽ ko ini gene kusa gupai re kisusi gu bayugupai re. Gu kura agude berẽ gupai nga ga gu gude re pai ruaru, na i ki ngbe a na ko. Ginipai si aida gu bayugupai re mangihe? Ka ko do gu gude re ku zegiyo, si sa kura agude i berẽ ginipai? Ya mo i idinga kuti gupai nga gu gude nikusi pai re gbiati gu kura agude ningbe na ko, gayo pai ruaru te? Gu kura agude re dunduko dunga na irisa tipa gu bayugupai re te, ono gupai nika manga nga i nika berã gupai nga gu bayugupai re nagunde agunde nga si nika kura nga ko du ainongo pai ya. Ono na ka si du nga gu bayugupai re mbu gu zingizingi gude re ko ye ka yugo wai rengbe ko ka kusa gu kpakarakpakarapai re, ya mo si mbakadingo gupai re te?

¹³ Yekova amangipai wakina ngbatunga gupai gu bayugupai re namangihe. Mo tingidi gupai nga, agu abasamungu naadu Edene yo aangianga gu bangisa aboro gupai re aabiyo te. Badungu amirioni amaraika naabi gupai naamanga re. (Eyobo 38:7; Daniere 7:10) Si aima du nga gupai Yekova nika mangaha sa gu samungu namangi re nika manga bakerepai amanga na amaraika gbiati gu kura aboro i avunguyo kusa. Ginipai Yekova amangihe? Yekova ambu regbo fu Satana ko yugu rengo gupai nga ko rengbe arengba ka zoga aboro ngba wene gene. Mbori ambu aboro a i naazoga tiyo nitiyo tiibe Satana.

14. Gini undo nika ye mbiko gupai nga Yekova adiberã ka mbu aboro i zogotiyo nitiyo?

 ¹⁴ Gu bayugupai du rogo gu kpiapai ani nibihe re, ko ima ino ya gu zingizingi gude re gbiati agu agude ningbe na ko, gayo pai nga ziree. Ono ko ini gupai a nga ka ko idi i ye ka yugo gayo pai tipa aboro bihe nga gayo pai nga rengo, si nika undo agu agude dunduko du rogo gu riko re. Ono ka agu agude re ti ati, gu kura agude dunduko nika bi gupai nga kina gu bayugupai re sa rengbe ka yugopai fuyo. Ka gu bayugupai re ru tie ka do agu agude re ku zegiyo, si ruaru bangiri agu agude du rogo gu riko re. Wakina gure a, Yekova aima ino gupai nga agu aboro du na rengo kpotoyo yo gbiati amaraika nika gbia undo agbia ho i nika bi gupai ni nga Satana gbiati kura abasamungu ima ti, na aboro arengbanga ka zogatiyo nitiyo te. I nika ino gupai aino Yeremaya ainihe bakuru kusayo, ko agumbaha ki ya: “Ako Yekova, mi ini he ya gu pai nga ga boro si rogo ni yo te, gu boro nata, pa ruga gani apai si rogo ni yo te.”—Yeremaya 10:23.

15, 16. (a) Tipagine Yekova nambu aboro ti ni i nirungo tipa bagbanga regbo wa gere? (b) Tipagine Yekova ambu gbegberẽ apai ambu ti ni si naamanga, wa gu nga zuu?

¹⁵ Tipagine tie Yekova nambu aboro ti ni i nirungo tipa bagbanga regbo wa gere? Na tipagine ko ambu gbegberẽ apai ambu ti ni si naamanga? Mo tingidipa gu bayugupai ani nigumba pani re. Apai ue ní arengbanga ka mangaha ya. Bambataha nga, ní arengbanga ka ká fu gu gude re ka ko gumbanga gako pai ya te. Uehe nga, gu bayugupai re arengbanga ka undo gu gude re ti kusa gu mate re te. Wakina gure a, apai ho ue Yekova arengbanga ka mangaha ya. Bambataha nga, ko arugusanga Satana na agu aboro nangbe na ko ti asadayo tiyo ka yugo gupai nga  gayo pai nga rengo te. Si du ko ambu regbo ti ni ni bagbangaha. Vuru agu akutu agarã mangi fuo gu regbo re, aboro asadi ka zogatiyo ngba dungu agene. Aboro ima sonakumbatayo rogo birĩ-inohe na rogo kura apai, ono iraira mangaapai, arungo, azuũ, na avura namanga kina ku mbatayo ni gbegberẽhe gbe. Agi apai re ima yugo gupai ziazia nga, aboro arengbanga ka zogatiyo nitiyo zanga Yekova te.

¹⁶ Uepai nga, Yekova aundongo Satana ti zoga gi zegino re te. Ni kpiapai, ka si nidu nga Mbori ambunga gene fu zuu te, ya mo ka ko nasanga gupai nga ga Satana na ga kura abasamungu re si du nirengo te? Ya mo ka gure dunga nga Mbori nasa aboro i niberẽ gupai nga isoke aboro rengbe arengba ka zogatiyo nitiyo apai kidu tipa yo wenengai te? Ka Mbori naamangapai wa gure, ka si du nga ko narimiso tiko arimiso ku rogo ziree. Ono tie, ‘Mbori arengbanga na gumba ziree te.’—AEbere 6:18.

17, 18. Ginipai Yekova nika mangaha tipa agu apai dunduko gu zogarago nga ga aboro na ga Satana naye na ni?

¹⁷ Ginipai nika manga tipa agu apai gberẽ dunduko tona ti gu regbo Satana na Adamu na Eva asamungu kuti Mbori kada ku awere? Si naida ani tingidi gupai nga, Yekova nga gu Mbori du na tandu apai dũ. Ko rengbe arengba ka dia agu apai kusayo arungo aye na ni, na ko nika diaha adia kusayo. A wa ani aima wirikaha, Mbori nika sa gi kpotosende asa aboro agberesaha areme re ni paradizo. Mbori nika dia asangbana ingapai kusayo mbiko gu idapase du ruru aboro na ni  kuti ga Yesu motumo tumorii, na gu rungo kpio aye na ni, Mbori nika diaha kusayo ni zingisako aboro be kpio. Gure nga Mbori nika mangasunge na Yesu ko “gbarasi ga bakitingbanga mangaapai.” (1 Yoane 3:8) Mbori nika manga agi apai re dunduko ti kina boro wene regbo. Si naida ani du na tambuahe mbiko gupai nga Mbori ataguaringa ka mangapai te, bambiko gako hipai fu momu furani ani wiriki rengo na kini irisiko. (Mo gedi 2 Petero 3:9, 10.) Ono wa du rago tie re, Mbori aima digo nigbata agu aboro nakpinyemu ka irisoko na kini undoyo i dibe gu asada rengbe ka ye sayo rogo gi kere zegino re.—Yoane 4:23; 1 AKorindo 10:13.

¹⁸ Kura aboro rengbe ka ya, ‘Wa ka Mbori ambakadi Adamu na Eva ngba gu gene ka i ainganga pai ngbaha ya, ka arungo dunga te. Tipagine Mbori aamanganga ha wo ti ni ya?’ Tipa ka karagapai sa gu sanahe re, si naida mo ini kura nyanyakipa gamahe sa Yekova afuhe furani nga aboro.

19. Gini nyanyakipa gamahe Yekova afuhe furani, na tipagine si aida ani bihe ti ni na nyanyakipaha?

¹⁹ A wa mo abihe rogo Kapita 5, Mbori akusi aboro ki fu gu ranirii fuyo nga ga siapai. Ya mo mo inipa gu nyanyakipa gamahe re? Mbori akusi badungu anya, ono ami namanga kina gupai ko arimisihe ku rogorayo. Ya mo ka Mbori akusi rani wa gure, ka rago ngba tirani? Oó. Ani na ngbarago kadu na ranirii ka siapai kadu ni gu ngbatunga boro ani aida kadu nga ní, ka raka gu ngbatunga raka ani aida ka rakaha, ka zio gu ngbatunga bakure ani aida ka zioho, na ka manga kura apai. Ani nakpinyemu kadu na ranirii ka siapai, na si nga gupai Mbori aima fuhe furani.

20, 21. Wai rengbe ani ka mangasunge na gu ranirii du berani ngba bawene gene, na tipagine si aida ani mangihe wo ti ni?

 ²⁰ Yekova aidanga na gu sunge boro amangaha fuko mbiko ní ni zizi ní kutini te. (2 AKorindo 9:7) Ani bingo kpiapai: Ginipai rengbe ka sa ngbarago ti bagude gbe, gupai wirini namangihe mbiko u nakpinyemu ní, watadu gu u namangihe mbiko u ni zizi ru kutini? Sidu tie, gu sanahe si aida mo sana tiro na ni nga, Mi nika mangapa gu ranirii Yekova nafuhe fere wai? Satana, Adamu, na Eva amangisunge na gayo ranirii ngba bagbegberẽ gene. I aima ká Yekova Mbori. Ginipai mo nika mangaha tigamo?

²¹ Mo na momu bero ka mangasunge na gu ranirii re ngba bawene gene. Si ni bawenepai foro mo kodi tiro na gu dungu amirioni aboro du areme kubara Yekova yo. I nasa ngbarago ti Yekova mbiko i namangasunge zaaza tipa ka yugo Satana ni iraziree na ni gu boro kaa zoganga aboro ngba wene gene ya. (Asanza 27:11) Mo rengbe arengba ka manga gupai re a ka mo sia gu gene raka du ni wenehe. I nika sakarogo gipai yo re rogo gu kapita ngbe fuo gere.