DEꞌUWAN HANIDABAA
Yihooway Tana Mule Yeggibeenna!
Issi wode Adolf Hitileri haasayaa wurssi simmin ayyo ciishshaa immanawu doorettida oyddu guutta macca naatuppe issinniyaa tana. Taani doorettidoy aybissee? Ta aaway Naaze parttiyawu minni oottees, qassi nu heeran he parttiyaa kaalettiyaagawu kaamiyaa laaggees. Ta aayyiyaa Kaatolike haymaanootiyaa mintta kaalliyo gishshawu, taani malakuse gidanaadan koyaasu. He naaꞌꞌubay deꞌishinkka, taani Naaze parttiyan gelabeykke woy qassi malakuse gidabeykke. Hegaa gaasuwaa ane odays.
TAANI Osttiriyaa biittan Graz giyo kataman diccaas. Tawu layttay laappuna gidiyo wode haymaanootiyaabaa tamaariyo timirtte keetti gelaas. SHin, yan qeeseti malakusetuura shaaramuxiyo daganttiyaabaa beꞌaas. Hegaa gishshawu, issi laytta kumennan ta aayyiyaa tana he timirtte keettaappe kessaasu.
Guyyeppe, yan tamaariyoonne aqiyo timirtte keetti gelaas. Graze kataman daro bombbee olettiyo gishshawu, ta aaway tana baqatiyoosaa efaanawu issi qammi yiis. Nuuni CHiladimina katamaa baqatidi biida. Nuuni issi zarphphiyaa gakkidi pinnosaara he zarphphee laalettiis. Hara wode, nuuni nu gibbiyan deꞌishin, ziqqi giidi paalliya horophphiletuppe ta aayee aayee bollinne ta bolli tokkosidosona. Olay wuriyo wode, woosa keettaykka kawotettaykka nuna yeggibayidaba mala gididosona.
MAADOY PACCENNAAGAA TAMAARAAS
Issi Yihoowa Markkiyaa 1950n, ta aayyiyo Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissiyoogaa doommaasu. Taani eti haasayiyo wode siyays, ubba qassi ta aayeera issi issitoo shiiquwaa bays. A Yihoowa Markkatu timirttee tuma gidiyoogaa akeekada 1952n xammaqettaasu.
He wode gubaaꞌee cima maccaasatu xallay shiiqiyoosa tawu milatiis. SHin, guyyeppe, cima maccaasatu xalla gidennan, daro yelagati deꞌiyo gubaaꞌiyaa beꞌanawu biida! Nuuni Graze simmin, gubaaꞌe shiiquwaa ubbaa shiiqiyoogaa doommaas; qassi taani tamaariyoobay tuma gidiyoogaa sohuwaara akeekaas. Taanikka Yihooway ba ashkkarata maaddiyoogaa aggenna Xoossaa gidiyoogaa eraas. Nuuyyo danddayettennaba milatiyaabay nuna gakkiyo wodekka I hegaadan maaddees.—Maz. 3:5, 6.
Taani tumaa haratuyyo yootanawu koyaas. Taani ta michchonttuuninne ta ishan doommaas. Taappe bayratiya ta oyddu michchoti asttamaare gididi he wode sooppe kiyidosona. SHin taani eti deꞌiyo dumma dumma heeri baada Geeshsha
Maxaafaa xannaꞌanaadan eta minttettaas. Guyyeppe, ta ishaynne ta michchontti ubbay xannaꞌidi Yihoowa Markka gididosona.Taani sooppe soo haggaaziyoogaa doommido naaꞌꞌantto saaminttan, iyyo layttay 30 heera gidido issi maccaaseera gayttada O Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissiyoogaa doommaas. A ayyaanaaban diccada xammaqettaasu; qassi guyyeppe I azinaynne eta naaꞌꞌu attuma naatikka xammaqettidosona. He wode xannaꞌissidoogee ta ammanoy minnanaadan oottiis. Aybissi? Tana ooninne Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissibeenna. Xannaꞌissiyo ubbabaa loytta giigettana koshshiis. Taani xannaꞌissiyo ura tamaarissana mala koyro tana tamaarissanawu loytta giigettays! Hegee taani tumaa keehi nashshanaadan maaddiis. Taani Hosppune 1954n, tana Yihoowawu geppada xammaqettaas.
“YEDETETTIDA; SHIN XOOSSAI NUNA OLIBEENNA”
Taani 1955n, Jarmanen, Paransaayeeninne Inggilizen daro biittaappe yiidaageeti shiiqiyo gita shiiquwaa baas. Londdone biidosan Albert SHiroderaara gayttaas. I he wode Giiliyaade Geeshsha Maxaafaa Timirtte Keettaa asttamaare, qassi guyyeppe Bolla Gididi Heemmiyaagaa yame gididi oottiis. Nuuni British Muuzemiyaa beꞌiyo wode, Ishaa SHiroderi kushiyan xaafettida amarida Geeshsha Maxaafaa xuufeta nuna bessiis. Hegeetun Ibraawetto pitaliyan xaafettida, Xoossa sunttay deꞌees, qassi I hegeetu goꞌꞌaa nuussi qonccissiis. Hegee taani Yihoowanne tumaa kaseegaappe aaruwan siiqanaadan oottido gishshawu, Xoossaa Qaalaa tumaa asawu yootanawu awudeegaappenne aaruwan murttaas.
Ichchashe 1, 1956n, taani kumetta wodiyaa haggaazuwaa doommaas. Oyddu aginappe guyyiyan, Osttiriyan dumma aqinye gidada haggaazanaadan tana oychchidosona. He wode, taani haggaazanawu biyo Mistelbake kataman Yihoowa Markki baawa. SHin dumma paacee tana gakkiis. Tanaara haggaaziya aqinyeeppe taani keehi dumma. Tawu layttay 19wu guuttaa ashshiis, qassi taani katamaa naꞌa; I layttay 25, qassi A gaxariyaa naꞌa. Taani ubba galla maallado xiskkaydda takkiyoogaa dosays, A qassi keehi guuran beegottawusu. Omarssi taani xiskkennan guuttaa takkanawu koyays; A qassi eesuwan xiskkanawu koyawusu. Gidikkokka, nuuni Geeshsha Maxaafaa zoriyaa kaallidi, nu dummatettaa danddayidi, aqinyetettan ufayttidi issippe haggaazida.
Nuna hara deexo paaceekka gakkiis. Amarida yedetaykka gakkiis, shin “Xoossai nuna olibeenna.” (2 Qor. 4:7-9) Issitoo, gaxariyan issi heeran sabbakishin, asay kanata birshshi yeddiis. Sohuwaara, gita kanati bantta achchaa kessidi bocciiddi tananne ta haggaazo laggiyo dooddidosona. Nuuni issoy issuwaa kushiyaa oyqqida; taani ubba, “Yihoowa, eti nuna miikko, hayyanaa eesuwan worona!” yaagada woossaas. Kanati nuuppe issi wara gidiyaagaa haakki eqqi bayidi, goynaa qaattidi aggidi biidosona. Yihooway nuna naagidoogaa akeekida. Hegaappe simmin, he heeran ubbasan sabbakida, qassi asay wozanappe siyido gishshawu keehi ufayttida. Eti kanati nuna qohibeennaagan woy he yashshiyaabay gakkinkka nuuni genccidoogan garamettennan aggokkona. Etappe issoti issoti guyyeppe Yihoowa Markka gididosona.
Hara yashshiyabaykka nuna gakkiis. Nuuyyo keettaa keran immida bitanee issi galla mattottidi soo yiidi, heeraa saruwaa diggoosona giidi nuna woranawu yashissiis. A keettaayyiyaa A zarbbissanawu malikkonne danddayabeykku. Nu kifiliyaappe bolla pooqiyan he ubbaa giishin siyoos. Sohuwaara nu penggiyaakko wombbarata shiishshi wottidi, nubaa kaaxiyoogaa doommida. Nuuni penggiyaa dooyiyo wode, keettaaway pooqiyaappe wodhdhiyo xekkawu qommo xeeran wogga mashshaa oyqqidi eqqiis. Hegaa gishshawu, nuuni nubaa ubbaa ekkidi guyye simmennaadan darkko penggiyaara kiyidi ataakilttiyaa giddoora efiya adussa ogiyaa oyqqidi baqatida.
Yaatidi, issi hooteeliyaa biidi alggaa oyqqanawu oychchida. Yan issi laytta gidiyaagaa deꞌida; hegee nu haggaazuwawu keehi maaddiis. Waatidi? He hooteelee katamawu gidduwan deꞌees, qassi Geeshsha Maxaafaa nuuni xannaꞌissiyo amaridaageeti yan xannaꞌanawu koyidosona. Guuttaa takkidi, maxaafaa xinaatiyawunne saaminttaa Wochiyo Keelaa Xinaatiyawu hooteeliyan nu kiyfiliyan 15 gidiyaageeti shiiqoos.
Nuuni Mistelbake kataman issi layttaappe daruwaa takkida. Hegaappe simmin, Grazappe tohossan arshshokko baqqidi deꞌiya Feltbake kataman haggaazanaadan kiitettaas. Tanaara haggaaziya hara aqinye laggiyo demmaas; shin yankka gubaaꞌee baawa. Nuuni mittaappe keexettida keettawu naaꞌꞌantto pooqiyan issi guutta kifiliyan deꞌida. He mittatu gidduwaara ajuubay geliyo gishshawu, he xooꞌiyaa gaazeexaa mayzzida. Nuuni haattaakka ollaappe duuqqana koshshees. SHin ufayssiyaabaa demmida. Amarida aginaa giddon citay eqqiis. Guyyeppe, nuuni xannaꞌissido issi keettaa asaappe 30 gidiyaageeti Yihoowa Markka gididosona!
Hegaa mala hanotati Xoossaa Kawotettaa sinttayiyaageeta Yihooway ubbatoo maaddiyo gishshawu taani A keehi galatanaadan oottidosona. Asi nuna maaddana danddayenna wodekka, Yihooway ubbatoo maaddees.—Maz. 121:1-3.
XOOSSAY BA XILLOTETTAA “USHACHCHA KUSHIYAN” TANA KAAFIIS
Niwu York Siti kataman, Yankki Isttaadeemiyaaninne Polo Grawunds giyoosan, 1958n, daro biittaappe yiidaageeti gita shiiquwaa shiiqidosona. Taani yan shiiqanawu oychchin, Osttiriyaa macara biiroy 32tta kayaa Giiliyaade Timirtte Keettan tamaaranawu koyiyaakkonne tana
oychchiis. Hegaa mala maataa waana ixxis giyaanaa? Sohuwaara, “Eeno!” gaas.Giiliyaaden tamaariyo wode, taani Martin Poyzingera matan uttays. I Naazeti asaa issippe gurddiyo kambbiyan keehi iita waayiyan gencciis. Guyyeppe ikka Bolla Gididi Heemmiyaagaa citan haggaaziis. Nuuni tamaarishin issi issitoo Martini, “Eerikee, hegee Jarmanettuwan woygiyoogee?” giidi saasukkees.
Giiliyaade Timirttiyaa baggiyo wode, Naatan Noori nu baanasaa erissiis. Taagee Paraguwaye biittaa. Taani keehi yelaga gidiyo gishshawu, he biittaa gelanaadan ta aaway eeno gaana koshshees. I eeno gin, taani Laappune 1959n Paraguwaye baas. Hara laggeera issippe Asunsiyon giyoosan deꞌiya Misoonaawetu keettan deꞌiyoosay nuuyyo imettiis.
Daro takkennan, 30tta kayan Giiliyaadeppe anjjettida misoonaawiyaa Walter Braytaara gayttaas. Guyyeppe, nuuni deꞌuwaa metuwan issippe genccanawu aqo oyqqida. Paacciya metoy nuna gakkiyo wode ubban, Yihooway Isiyaasa 41:10n gelido ha qaalaa nabbaboos: “Taani nenaara de7iyo gishshau yayyoppa; taani ne Xoossaa gidiyo gishshau dagammoppa. Taani nena minttana.” Hegee nuuni Xoossawu ammanettidi deꞌanawunne A Kawotettaa sinttayanawu baaxetido peeshshan, I nuna mule yeggennaagaa ammanettanaadan oottiis.
Takkidi, nuuni Brazile zawawu matattiyaasan haggaazanaadan kiitettida. Yan woni ceeggida nu misoonaawe keettaa bolli shuchchaa olanaadan qeeseti yelagata denttettidosona. He wode, Walteri polise halaqaa Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissiyoogaa doommiis. Polise halaqay issi saaminttawu nu keettaa matan poliseti eqqanaadan oottiis; qassi yedettiyaageeti hegaappe simmin nuna wayssibookkona. Hegaappe simmin takkennan, nuuni Brazile zawan deꞌiya loꞌꞌo keettan deꞌanawu biida. Nuuni Paraguwayenkka Brazilenkka shiiquwaa shiiqana danddayido gishshawu, hegee maaddiis. Nuuni harasaa baanaappe kase, yan naaꞌꞌu guutta gubaaꞌeti eqqidosona.
YIHOOWAY TANA MAADDIYOOGAA AGGIBEENNA
Aakimeti taani yelana danddayennaagaa tawu yootido gishshawu, 1962n taani shahaaridoogaa eridi nuuni garamettida! Guyyeppe, nuuni Walterantta soo asay deꞌiyoosaa matan Floridan, Hooliwude kataman deꞌiyoogaa doommida. Daro layttawu taaninne Walteri aqinye gidana danddayibookko. Nuuni nu keettawu koshshiyaabaa kunttana koshshiis. Gidikkokka, Kawotettaabaa sinttayiyoogaa aggibookko.—Maa. 6:33.
Nuuni Hidaare 1962n Florida biido wode, heeraa asaa meeziyaadan karetta ishantti bootta ishanttuura issippe shiiqennaagaanne issi heeran haggaazennaagaa beꞌidi garamettida. SHin Yihooway issi zariyaa haraappe shaakkenna; qassi daro takkennan gubaaꞌeti zariyan shaahettiyoogee attiis. Hegaa Yihooway anjjidoogee qoncce; ayssi giikko, haꞌꞌi yan keehi daro gubaaꞌeti deꞌoosona.
Azzanttiyaabay, Walteri guuggiyaa kanseree oyqqin 2015n hayqqiis. I Yihoowa siiqiya, daro ishantta maaddidanne 55 layttawu tanaara issippe deꞌida loꞌꞌo azina. I harggee baynnan denddin, zaarettada beꞌanawu yeemottays.—Oos. 24:15.
Taani 40ppe dariya layttawu kumetta wodiyaa haggaazuwan daro ufayssanne anjjuwaa demmido gishshawu Yihoowa galatays. Leemisuwawu, taaninne Walteri nuuni xannaꞌissidoogeetuppe 136ti xammaqettishin beꞌida. Metiya issi issibay nuna gakkidoogee qoncce. SHin he metota Xoossawu ammanettidi haggaazennaadan oottiyaabadan xeellibookko. Ubba, Yihooway ba wodiyaaninne ba ogiyan ubbabaa giigissanaagaa ammanettidi, awudeegaappenne aaruwan akko shiiqida. Qassi I giigissees!—2 Xim. 4:16, 17.
Taani Waltera keehi laamotikkonne, aqinyetettay ta genccanaadan maaddees. Harata tamaarissiyoogee, ubba qassi dendduwaa hidootaa etawu yootiyoogee keehi maaddiyoogaa akeekaas. Yihooway taani hassayana danddayiyoogaappe aadhdhiya ogetun tana mule yeggibeenna. Yihooway ba gelido qaalaa naagidi tana maaddiis, minttiisinne ba xillotettaa “ushachcha kushiyan” tana kaafiis.—Isi. 41:10.