Konttenttiyaa bessa

Kesuwaa bessa

A Qayaafa So Asa

A Qayaafa So Asa

Issi issitoo, arkiyolooje giyo xinaatiyan beettiyaabay Geeshsha Maxaafan etabay odettido asati deˈidoogaa yootees woykko qonccissees. Leemisuwau, 2011⁠n Israaˈeela eranchati hegee tuma gidiyoogaa qonccissiyaabay beettidoogaa xaafidosona. He beettidabay ashoy musin meqettaa yeggido, booshinchaappe woocidi alleeqissido, 2,000 layttaappe kase merettida saaxiniyaa.

Meqettaa yeggido he saaxiniyan, “Beeti-Imira giyo sohuwaappe yiida, Maˈaaziyaa kayan haggaaziya qeesiyaa, Qayaafa naˈaa Yeeshuwaa naˈiyo Miiriyaamo” geetettidi xaafetti uttiis. Yesuusi shilootaa sinttan eqqido wode yan deˈiyaanne a worissida Ayhuda qeese ubbatu halaqay Qayaafa. (Yoh. 11:48-50) Taarikiyaa eranchay Filaaviyes Joosefesi a, “Qayaafa geetettidi xeesettiya, Joosefa” yaagiis. Meqettaa yeggido he saaxinee a dabbotuppe issuwaaba. Hegaappe kase beettida, qeese ubbatu halaqaagaa giidi qoppiyo, meqettaa yeggido hara saaxiniyan xaafettidabay a Yehosef bar Qayaafa, woy Qayaafa * naˈaa Joosefa giyo gishshau, Miiriyaama Qayaafa dabbo gidennan aggukku.

Israaˈeele biittan deˈiya buquraa naagissiya dirijjitee Miiriyaami meqettaa yeggido saaxiniyaa beni makkaanaa bonqqiyaageeti efiidoogaa wotti ekkidoogaa yootiis. Ha buquraabaanne an xaafeti uttidabaa xannaˈiyoogee hegee tuma gidiyoogaa bessees.

Ha saaxinee issi oorattabaakka qonccissees. Hegee Yerusalaamen deˈiya beeta maqidasiyan haggaaziya qeesetu 24 citaappe wurssetta kayan haggaaziya “Ma7aaziyaa” giyo citaabaa yootees. (1 Odi. 24:18) Israaˈeele biittan deˈiya buquraa naagissiya dirijjitee he saaxiniyan xaafettidabay “Qayaafa soo asay Maˈaaziyaa kayaara gayttidabaa” gidiyoogaa yootees.

He xuufiyan Beeti-Imiri giyaageekka xaafettiis. He xuufiyaa naaˈˈu ogiyan qonccissana danddayettees giidi eranchati qoppoosona. Qommoora odettida dirijjitee hagaadan gees: “Beeti-Imiri giyaagee koyruwan, Imeera yarata geetettiya qeesetu so asaa suntta gidana danddayees; (Izi. 2:36, 37; Nah. 7:39-42) Maˈaaziyaa kayan haggaaziyaageetikka Imeera zareta. Naaˈˈanttuwan, [Beeti-Imiri] Miiriyaama woykko eta soo asay ubbay yelettido soho gidana danddayees.” Hanotay aybanne gidin, Miiriyaami saaxinee Geeshsha Maxaafay yootiyo asatinne eta soo asay tumuppe deˈidaageeta gidiyoogaa qonccissees.

^ စာပိုဒ်၊ 3 Qayaafa meqettay yegettido saaxiniyaara gayttidaagan, Wochiyo Keelaa Ichashe 15, 2006 sinttaa 10-13, “Yesuusi Hayqqanaadan Pirddida Qeese Ubbatu Halaqaa” giya huuphe yohuwaa xeella.