NKHANI YA PA CHIKOPI | UMO MUNGAKHALIRA MWAMTENDE PA NYUMBA
Ivyo Mungachita Kuti Muleke Kwambana pa Nyumba
KASI mungachita wuli usange vikuwoneka kuti mukukhalira kwambana pera? Nyengo zinyake mwamba kuwona kuti mukwambana pafupipafupi kweniso mukukwiyiskana chomene. Panyake mukumanyaso yayi icho chikuchitiska kuti mwambanenge. Kweni mukutemwana, ndipo mukukhumba yayi kuti mfumu panji muwoli winu wadandawurenge.
Ntchakukhumbikwa chomene kukumbuka kuti para mwapambana maghanoghano ndikuti nthengwa yinu njakutondeka yayi. Nakuti kupambana maghanoghano kungaleka yayi. Kweni ivyo mukuchita para mwapambana maghanoghano ndivyo vikulongora usange mukukhumba kuti pa nyumba paŵe mtende panji yayi. Wonani vinyake ivyo vingawovwira kuti muleke kwambana.
1. LEKANI KUWEZGERA.
Mbembe yikuŵapo para pali ŵanthu ŵaŵiri. Para yumoza waleka kuyowoya na kwamba kupulikizga waka, mbembe yingamara. Ntheura lekani kuwezgera para munyinu wamwavyani (wamutendekani). Kuti mujisungire ntchindi, jikorani. Kumbukani kuti chakukhumbikwa chomene ni mtende, kuwina yayi.
“Para nkhuni palije, moto ukuzimwa, ndipo para palije wakusesa, mphindano zikumara.”—Zintharika 26:20.
2. MUPULIKISKANI MUNYINU.
Para mungapulikizga dankha kwambura kumudumulizga vingawovwira kuti munyinu watune na kuwezgerapo mtende. Mupulikiskani munyinu, lekani kughanaghana kuti wali namwe na kafukwa. Lekani kughanaghana kuti munyinu wachitira dala, pakuti nayo ni munthu wangabudiska. Nyengo zinyake munthu wangayowoya uheni chifukwa cha kuleka kughanaghanirapo makora panji chifukwa cha kuŵinya mtima.
“Vwarani mtima wa chiwuravi, lusungu, kujiyuyura, kuzika, na kuzikira.”—Ŵakolose 3:12.
3. SEZGEKANIPO DANKHA KUTI MTIMA UTUNE.
Usange mwathukira, chingaŵa chiwemi kuti musezgekepo dankha pachoko kuti mtima utune. Munganjira mu chipinda chinyake panji mungakendapo dankha m’paka mtima ukhazikike. Para mwachita nthena chikulongora kuti mukugwentha panji kukana kudumbiskana yayi. Kweni vingamovwirani kuti musange m’pata wakuti mulombe kwa Chiuta kuti muŵe ŵakuzikira, ŵamahara, na ŵakupulikiska.
“Pambere mbembe yindambe, iwe fumapo.”—Zintharika 17:14.
4. GHANAGHANIRANI DANKHA ICHO MUKUKHUMBA KUYOWOYA NA UMO MUNGACHIYOWOYERA.
Vinthu vingaŵa makora yayi usange namwe mungayowoya mazgu ghakulasa. Kweni yezgani kuyowoya vinthu ivyo vingawovwira kuti munyinu mtima utune. Mufumbani makora kuti walongosore umo wakujipulikira ndipo wongani wovwiri uliwose panji fundo yamahara iyo mungapokera.
“Kayowoyero kawakawaka kali nga nkhulasa kwa lupanga, kweni lulimi lwa wavinjeru lukuchizga.”—Zintharika 12:18.
5. KHIZGANI MAZGU PAKUYOWOYA NDIPO LONGORANI KUTI MUKUKHUMBA MTENDE.
Ŵanthu ŵangakaŵa yayi kukalipirana mu nyumba usange yumoza wakuyowoya uheni. Ntheura nanga mungakwiya wuli, lekani kuyowoya mwachimwazga, mwamsinjiro panji kupazanguka (kukalipa). Lekani kuyowoya mazgu nga ghakuti “Ukunipwelelera yayi” panji “Iwe ukupulika cha.” Kweni muphalirani makora mfumu panji muwoli winu umo mukujipulikira na ivyo wachita (“Ine vikuniŵinya para iwe . . . ”). Palije chifukwa chakuti mwambire kukantchizgana (kumijana), kutimbana makofi na mabakera, panji kuchitirana nkhaza zinyake. Lekani kunenana, kuyuyurana, panji kufingirana.
“Wuskaniko kwa imwe mtima wa thinkho, ukali, kutukutwa, kukolomoka, na kayowoyero kaheni, pamoza na uheni wose.”—Ŵaefeso 4:31.
6. PHEPISKANI LUŴIRO NA KULONGOSORA IVYO MUCHITENGE KUTI SUZGO ILO LIMARE.
Manyani kuti chakulata chinu chikuru nkhuwezgerapo mtende, ntheura kujalika kumaso na ukali yayi. Kumbukani kuti usange mukukhalira kwambana, mose mukupwetekeka. Usange mwawezgerapo mtende, mose mukukondwa. Ntheura zomerani kuti namwe mwachitiska kuti mphindano yiŵepo. Nanga mungaŵa kuti mukugomezga kuti palije icho mwabuda, mungachita makora kuphepiska chifukwa chakuti mwangukwiya na kuzgora uheni, ivyo vyachitiska kuti mphindano yiŵepo. Chakukhumbikwa chomene nkhukhala mwamtende na munyinu. Usange munyinu wamuphepiskani, mugowokerani luŵiro.
“Luta, ukajiyuyure na kumuŵeya luŵiro mzengezgani wako.”—Zintharika 6:3.
Para mbembe yamara, kasi mungachita wuli kuti mtende ulutilire pa nyumba? Nkhani yakulondezgapo yikuzgora.