Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

‘Vonani! Ntshungu Lowukulu!’

‘Vonani! Ntshungu Lowukulu!’

Mi Yima Mi Hetiseka Naswona Mi Va Ni Ku Khorwiseka Loku Tiyeke

‘Vonani! Ntshungu Lowukulu!’

I XIVUTISO lexi xi pfilunganyeke malandza ya Yehovha ku ringana makume ya malembe. I khale ku ri karhi ku endliwa matshalatshala leswaku xi hlamuriwa hi ku landza Matsalwa. Mhaka leyi yi hetelele yi vange leswaku ku va ni ku burisana ko hlaya. Kambe nhlamulo ya le Bibeleni yi hetelele yi kumekile, naswona yi va tsakise swinene vayingiseri lava a va ri entsombanweni wa le Washington, D.C., hi 1935.

Xisekelo xa bulo leri a ku ri mhaka leyi tolovelekeke: I vamani “vunyingi lebyikulu” (King James Version), kumbe “ntshungu lowukulu” (New World Translation), lowu boxiweke eka Nhlavutelo 7:9? Xana ntlawa lowu wa vapfumeri wu ta ya hanya etilweni?

Xivutiso Xa Khale Swinene

Ku sukela enkarhini wa muapostola Yohane ku ta fikela esikwini ra hina, Vakreste a va pfilunganyiwa hi nhlamuselo ya “vunyingi lebyikulu.” Swichudeni swa Bibele a swi languta ntshungu lowukulu ku ri ntlawa wa vumbirhi lowu yaka etilweni, ntlawa lowu nga ni vutivi bya ntiyiso wa Bibele kambe wu nga tikarhati ngopfu hi ku byi hangalasa.

Hambiswiritano, ku ni Vakreste van’wana lava totiweke lava a va hiseka swinene entirhweni wo chumayela. A va nga swi naveli ku ya etilweni. Hakunene, ntshembo wa vona a wu pfumelelana ni nkulumo ya le rivaleni leyi nge “Timiliyoni Ta Lava Hanyaka Sweswi A Ti Nge Tshuki Ti Fa,” leyi a yi nyikeriwa hi vanhu va Yehovha ku sukela hi 1918 ku ya eka 1922. Vanhu volavo a va ta katekisiwa hi vutomi lebyi nga heriki emisaveni.

Xihondzo xo Rindza (xa Xinghezi) xa October 15, 1923, xi hlamusele xifaniso xa Yesu xa tinyimpfu ni timbuti xi ku: “Tinyimpfu ti fanekisela vanhu va tinxaka hinkwato, ku nga ri Vakreste lava tswariweke hi moya kambe lava voyameleke eku lulameni, lava pfumelaka leswaku Yesu Kreste i Hosi naswona va ni ntshembo wo kuma nkarhi wo antswa ehansi ka mfumo wa yena.”—Matewu 25:31-46.

Miseve Ya Ku Vonakala Leyi Engetelekeke

Hi lembe ra 1931, Buku yo Sungula leyi nge Vindication, yi hlamusele Ezekiyele ndzima 9 naswona yi hlamusele leswaku lava funghiweke emimombyeni leswaku va ta ponisiwa hi siku ra makumu i tinyimpfu ta xifaniso xa Yesu. Buku ya Vunharhu leyi nge Vindication, (leyi kandziyisiweke hi 1932), yi hlamusele langutelo ro lulama ra Yonadabu loyi a a nga ri Muisrayele, loyi a khandziyeke kalichi ya Hosi Yehu la totiweke wa le Israyele naswona a ya vona ku hiseka ka Yehu loko a lovisa vanhu va vukhongeri bya mavunwa. (2 Tihosi 10:15-28) Buku leyi yi te: “Yonadabu a yimela kumbe ku fanekisela ntlawa wolowo wa vanhu lava nga laha emisaveni [lava] nga riki na ntwanano ni nhlengeletano ya Sathana, lava yimaka etlhelweni ra lavo lulama, naswona hi lava Hosi yi nga ta va sirhelela hi nkarhi wa Armagedoni, yi ta va ponisa enhlomulweni wolowo, kutani yi va nyika vutomi lebyi nga heriki emisaveni. Lava va vumba ntlawa wa ‘tinyimpfu.’”

Hi 1934, Xihondzo xo Rindza xi swi veke erivaleni leswaku Vakreste lava nga ni ntshembo wo hanya emisaveni va fanele va tinyiketela eka Yehovha ivi va khuvuriwa. Hakunene ku voninga ka ntlawa lowu wa la misaveni a ku vangama ngopfu!—Swivuriso 4:18.

Ku Vangama Lokukulu Ka Ku Twisisa

Ku twisisa Nhlavutelo 7:9-17 a ku ta voninga ku ri karhi ku hatima swinene. (Pisalema 97:11) Xihondzo xo Rindza xi phofule ntshembo wa leswaku ntsombano lowu a wu ta va hi May 30 ku ya eka June 3, 1935, eWashington, D.C., U.S.A., a wu ta va “nchavelelo wa xiviri ni lowu vuyerisaka” eka lava fanekiseriwaka hi Yonadabu. Naswona swi ve tano!

Enkulumeni leyi tsakisaka leyi nge “Vunyingi Lebyikulu” leyi nyikeriweke vayingiseri va 20 000, J. F. Rutherford u swi tiyisekise hi Matsalwa leswaku “tinyimpfu tin’wana” ta manguva lawa ti fana ni “ntshungu lowukulu” lowu ku vulavuriwaka ha wona eka Nhlavutelo 7:9. (Yohane 10:16) Emakumu ka nkulumo leyi, xivulavuri xi vutisile: “Hinkwavo lava nga ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki emisaveni ndzi kombela va yima?” Loko nhlayo leyikulu ya vayingiseri yi yimile, Rutherford u te: “Vonani! Vunyingi lebyikulu!” Vanhu va lo whii, ivi ku landzela huwa leyikulu ya ku phokotela hi ntsako. Hi siku leri landzelaka, Timbhoni ta Yehovha letintshwa ta 840 ti khuvuriwile, to tala ta tona a ti tivula ntshungu lowukulu.

Vukona Lebyi Xiyekaka

Emahlweni ka 1935, nhlayo leyi andzaka ya lava amukeleke rungula ra Bibele va tlhela va kombisa ku hisekela ku chumayela mahungu lamanene yi kombise ku tsakela ku hanya hilaha ku nga heriki emisaveni leyi nga Paradeyisi. A va nga naveli ku ya etilweni, hikuva Xikwembu a xi nga va nyikanga ntshembo wo ya hanya etilweni. Ku tihlanganisa ka vona ni ntshungu lowukulu wa tinyimpfu tin’wana swi kombise leswaku hi 1935 ku vitaniwa ka Vakreste lava totiweke va 144 000 a ku ri kusuhi ni ku hela.––Nhlavutelo 7:4.

Loko Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava yi tlhekekile, Sathana Diyavulosi u endle matshalatshala lamakulu yo yimisa ku hlengeletiwa ka lava va nga ta vumba ntshungu lowukulu. Ntirho wo chumayela hi Mfumo a wu siveriwile ematikweni yo tala. Emasikwini wolawo ya munyama, ni le mahlweninyana ka rifu rakwe hi January 1942, J. F. Rutherford u te: “Swi vonaka onge ‘vunyingi lebyikulu’ a byi nge vi byinyingi ngopfu.”

Kambe hikwalaho ka mikateko ya Xikwembu, timhaka ti yime hi ndlela yin’wana. ‘Hi ku yima va hetiseka naswona va va ni ku khorwiseka loku tiyeke,’ vatotiwa ni vanghana va vona, tinyimpfu tin’wana, a va hetisisa ntirho wo endla vadyondzisiwa. (Vakolosa 4:12; Matewu 24:14; 28:19, 20) Hi 1946 nhlayo ya Timbhoni ta Yehovha leti chumayelaka emisaveni hinkwayo a yi ri 176 456—to tala ti ri ta ntshungu lowukulu. Hi 2000, ku tlula 6 000 000 wa Timbhoni a ti tirhela Yehovha hi ku tshembeka ematikweni ya 235—hakunene i ntshungu lowukulu! Naswona nhlayo ya tona yi tshama yi ri karhi yi andza.